I. CÔNG DỤNG CỦA DẤU GẠCH NGANG

DẤU GẠCH NGANG

I. CÔNG DỤNG CỦA DẤU GẠCH NGANG

1. Ví dụ: SGK/129 – 130

c,a,Dấu

chấm

lửng

được

dùng

để:

Đẹp

quá

đi,

mùa

xuân

ơi

–

mùa

2. Nhận xét:

b,

Có

người

khẽ

nói

:

– Tỏ ý còn nhiều sự vật hiện tượng

a. Đặt ở giữa câu để đánh

d, Một

nhân

chứng

thứ

hai của cuộc

–

Bẩm,

dễ

có

khi

đê

vỡ!

xuân của

Hà Nội

yêu

tương

tự chưa

liệtthân

kê hết

; […]

dấu bộ phận giải thích.

hộiNgài

kiếncau

Va-ren

–

Phan

Bội

Châu (xin

mặt,

gắt

rằng:

Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập

b. Đặt ở đầu dòng để đánh –chẳng

dám

nêu tên nhân

chứng

này)

(Vũ

Bằng)

–

Mặc

kệ!

ngắt quãng;

dấu lời nói trực tiếp của hai ngừng,

lại quả quyết rằng

(Phan)

BộiTốn)

Châu đã

(Phạm

Duy

–

Làm

giãn

nhịp

điệu

câu

văn,

chuẩn

nhân vật.

nhổ vào mặt Va-ren; cái đó thì cũng có

bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ

c. Đặt ở đầu dòng để liệt kê thể.

biểu thị nội dung bất ngờ hay hài

(Nguyễn Ái Quốc)

công dụng của dấu chấm

hước, châm biếm.

lửng.

( Ngữ văn 7, tập hai)

d. Đặt giữa hai tên nhân vật để

nối các bộ phận trong một liên

danh .

Dấu gạch ngang có 3

công dụng.



DẤU GẠCH NGANG

I. CÔNG DỤNG CỦA DẤU GẠCH NGANG

1. Ví dụ: SGK/129 – 130

2. Nhận xét:

3. Ghi nhớ 1: SGK/130



Dấu gạch ngang có những công dụng sau:

– Đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phận chú thích, giải

thích trong câu;

– Đặt ở đầu dòng để đánh dấu lời nói trực tiếp của

nhân vật hoặc để liệt kê;

– Nối các từ nằm trong một liên danh



DẤU GẠCH NGANG



Bài tập nhanh



? Em hãy xác định tác dụng của dấu gạch ngang trong các

câu sau:



a. – Quan có cái mũ hai sừng trên chóp sọ! – Một chú bé con thì thầm.

– Ồ ! Cái áo dài đẹp chửa! – Một chị con gái thốt ra.

(Nguyễn Ái Quốc)

 Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật

 Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu

b. Tàu Hà Nội – Vinh khởi hành lúc 21 giờ.

 Để nối các bộ phận trong một liên danh

c. Anh trai tôi – anh An – là lớp trưởng lớp 9.

 Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.

* Anh trai tôi (anh An) là lớp trưởng lớp 9.  Dấu ngoặc đơn.

* Anh trai tôi, anh An, là lớp trưởng lớp 9.  Dấu phẩy



DẤU GẠCH NGANG

I. CÔNG DỤNG CỦA DẤU GẠCH NGANG

II. PHÂN BIỆT DẤU GẠCH NGANG VỚI DẤU GẠCH NỐI

1. Ví dụ: Va-ren – Phan Bội Châu

2. Nhận xét:

DấuLUẬN:

gạch nối

CÂU HỎI THẢO



Dấu gạch ngang

Hình thức

Công dụng



- Viết dài hơn dấu gạch - Viết ngắn hơn dấu gạch

nối.

ngang. với dấu

So sánh dấu gạch ngang



gạch

nốicâu

về. nội

- Là

một dấu



dung

và phải

hìnhlà thức?

- Không

dấu câu.

- Dùng để nối các tiếng

trong những từ mượn của

ngôn ngữ Ấn – Âu.



DẤU GẠCH NGANG

I. CÔNG DỤNG CỦA DẤU GẠCH NGANG

1. Ví dụ:

2. Phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối:

3. Ghi nhớ 2: SGK/130



Cần phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối:

– Dấu gạch nối không phải là một dấu câu.

Nó chỉ dùng để nối các tiếng trong những từ mượn

gồm nhiều tiếng.

– Dấu gạch nối ngắn hơn dấu gạch ngang.



DẤU GẠCH NGANG



TRÒ CHƠI: Ai nhanh hơn nào?

CÂU HỎI

Tìm các từ mượn tiếng nước

ngoài gồm nhiều âm tiết có sử

dụng dấu gạch nối?



LUẬT CHƠI

Trong thời gian 30 giây ai

viết được nhiều hơn sẽ thắng

cuộc.



DẤU GẠCH NGANG

III. LUYÊN TẬP



Bài tập 1: Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang

trong những câu dưới đây :

a. Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu

trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm

xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng …

( Vũ Bằng)

 Đánh dấu bộ phận chú thích, chú giải



DẤU GẠCH NGANG

III. LUYÊN TẬP



Bài tập 1: Hãy nêu công dụng của dấu gạch ngang

trong những câu dưới đây :



e. Thừa Thiên – Huế là một tỉnh tiềm năng kinh doanh

du lịch.

Dùng để nối liên danh



DẤU GẠCH NGANG

Bài tập 3: Đặt câu có dùng dấu gạch ngang:

a. Nói về một nhân vật trong vở chèo Quan Âm Thị Kính.



1. Thị Mầu – con gái phú ông – vốn tính lẳng lơ, say mê Kính

Tâm.

2. Thiện Sĩ – chồng của Thị Kính – một kẻ nhu nhược.



DẤU GẠCH NGANG

BÀI TẬP CỦNG CỐ

1.Trong câu nào thể hiện bộ phận giải thích được

nhấn mạnh nhất?

A.Bình Dương (tên cũ là Sông Bé) ngày càng phát

triển mạnh mẽ hơn.

B. Bình Dương, tên cũ là Sông Bé, ngày càng phát

triển mạnh mẽ hơn.

C. Bình Dương – tên cũ là Sông Bé – ngày càng

phát triển mạnh mẽ hơn.



DẤU GẠCH NGANG

BÀI TẬP CỦNG CỐ



2.Đặt dấu gạch ngang và dấu gạch nối vào vị trí

thích hợp:

a. Sài Gòn hòn ngọc Viễn Đông đang từng ngày, từng giờ

thay da đổi thịt.

=> Sài Gòn – hòn ngọc Viễn Đông – đang từng ngày,

từng giờ thay da đổi thịt.

b. Nghe rađiô vẫn là một thói quen thú vị của những

người lớn tuổi.

=> Nghe ra-đi-ô vẫn là một thói quen thú vị của những

người lớn tuổi.