Xây dựng Giả thuyết khoa học
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (506.46 KB, 121 trang )
• Giả thuyết thể hiện những cơ sở của vấn đề nghiên cứu
• Vì vậy, giả thuyết xác định sự thành lập các thí nghiệm để
suy luận trong suốt quá trình nghiên cứu.
• Trong thực tế, đề tài nghiên cứu chứa đựng nhiều điều
chưa được biết. Trong suốt quá trình nghiên cứu khoa học
cũng như công nghệ, nhà nghiên cứu phải cố gắng làm rõ
những điều này với những chứng cứ hoặc bằng chứng mà
không thể bị bác bỏ được.
• Việc đặt ra những giả thuyết hợp lý là rất quan trọng.
• Một giả thuyết khoa học tốt giúp cho người nghiên cứu dễ
dàng xác định tham số phụ thuộc (dependent variables)
• Giả thuyết khoa học là chìa khoá để sử dụng trong nghiên
cứu để trả lời các câu hỏi
55
Các thông số (biến số)-variables
• Trong Nghiên cứu phải dùng thí nghiệm để tìm
kiếm quan hệ nhân quả. Có nghĩa là việc thiết kế
một thí nghiệm phải đảm bảo sự thay đổi một yếu
tố sẽ gây nên sự thay đổi của yếu tố khác mà có
thể dự báo được kết quả.
• Những biến đổi về lượng đó gọi là thông số.
• Một thông số là bất kỳ một yếu tố, đặc điểm hoặc
là một điều kiện mà có thể biểu hiện trong nhiều
số lượng hay là dạng khác nhau
• Trong một thí nghiệm thường có ba loại thông số:
thông số độc lập, thông số phụ thuộc và thông số
56
kiểm tra
Ba dạng thông số trong nghiên cứu
- Là thông số thay đổi
Được người nghiên cứu
xác lập Dùng để quan sát
Thông số độc lập
3 loại thông số
trong
thí nghiệm
Thông số phụ
thuộc
Thông số
kiểm tra
cái gì xẩy ra khi thay đổi
- Một thí nghiệm tốt chỉ
có một thông số độc lập
-Thông số phụ thuộc là
thông số sẽ thay đổi khi
thay đổi thông số độc lập
Là thông số được cố định
trong thí nghiệm để làm
thế nào khi thông số phụ
thuộc thay đổi chỉ do
nguyên nhân là sự thay
đổi của thông số độc lập
57
Ví dụ về các thông số
Câu hỏi
Phân bón có
làm cho cây
lớn lên?
Thông số
phụ thuộc
Thông số
độc lập
Số lượng phân - Chiều cao
tính bằng gram cây (cm)
-Số lượng lá
-…
Thông số
kiểm tra
- độ ẩm đất, loại đất
giống nhau
-Nhiệt độ, ánh sáng
giống nhau
- Loại cây trồng, kích
thước khi trồng gíông
nhau
- Nước tưới giống
58
nhau
Cách kiểm tra các thông số
• Thông số có khả năng xác định (đo đếm) được hay
không?
(Trả lời cho thông số tốt là có)
• Bạn có thể thay đổi được thông số đậc lập trong thí
nghiệm? (Trả lời cho thông số tốt là có)
• Bạn đã xác định tất cả các thông số phụ thuộc phù hợp
hay chưa? Chúng có bị thay đổi khi thay đổi thông số độc
lập?
(Trả lời cho thông số tốt là có)
• Tất cả các thông số phụ thuộc có xác định (đo đếm) được
hay không?
(Trả lời cho thông số tốt là có)
• Bạn đã xác định các thông số kiểm tra phù hợp?
(Trả lời cho thông số tốt là có)
Bạn có thể khống chế giá trị các thông số kiểm tra một cách
vững chắc trong khi thực hiện thí nghiệm?
(Trả lời cho thông số tốt là có)
59
Các dạng giả thuyết
Các dạng của
giả thuyết
khoa học
Giả thuyết
Khẳng định
Giả thuyết
Phủ định
Giả thuyết
Nghi vấn
60
Các dạng giả thuyết
Giả thuyết khẳng định
• Thể hiện mối quan hệ giữa hai loại biến số độc
lập và phụ thuộc.
• Ví dụ: “ Có một sự gia tăng đáng kể về mức tiêu
thụ xe hơi dùng các loại dầu có độ nhớt khác
nhau so với xe dùng một loại dầu”.
61
Giả thuyết Phủ định
(không có hoặc không đúng)
• Thể hiện sự không tồn tại mối quan hệ giữa yếu tố thí
nghiệm (thông số độc lập và thông số phụ thuộc)
• Không cần phải thể hiện cái mà người làm thí nghiệm
mong đợi nhưng thường xuyên được sử dụng vì phù
hợp với các kỹ thuật toán thống kê (sự khác biệt là lớn
hơn 0).
• Chú ý nhầm lẫn bởi vì sự biểu hiện thì đối lập với dự
kiến
• Ví dụ: “sự gia tăng mức tiêu thụ xe hơi dùng các loại
dầu có độ nhớt khác nhau thì không đáng kể so với xe
dùng một loại dầu”.
62
Giả thuyết Nghi vấn
Dưới mỗi dạng câu hỏi, giả thuyết nghi vấn về khả
năng có thể giữa các biến số thí nghiệm.
• Tự nhiên hơn đối với người mới bắt đầu.
• Ví dụ: “liệu có một sự gia tăng đáng kể về mức
tiêu thụ xe hơi dùng dầu có độ nhớt đa loại so
với xe dùng một loại dầu?”
63
Giá trị của giả thuyết
- Kết quả thí nghiệm chứng minh giá trị
của giả thuyết
- Một giả thuyết không cần thiết là thực
• Chuyển đổi một thông tin để giúp xác định
kết quả.
• Trên thực tế, nhiều giả thuyết có giá trị sử
dụng vì chúng đã cung cấp những thông tin
quan trọng mặc dù kết quả sai
64
Kết quả của một giả thuyết
- Giả thuyết cung cấp những thí nghiệm cho một học
thuyết, thông việc xác định hoặc phủ định những
dự đoán được hình thành từ thuyết này
- Phải được kiểm tra bằng 1 trong 4 cách:
•
•
•
•
Phạm vi mở rộng của học thuyết.
Phạm vi áp dụng của học thuyết.
Nâng cao độ chính xác của học thuyết
Giá trị của các giả định cơ bản của học thuyết
65
