Phân loại hoạt động cho vay của NHTM

Tín dụng dự trên cam kết đảm bảo yêu cầu ngân hàng và khách hàng phải kí hợp đồng đảm bảo.
c Phân loại theo rủi ro Cách phân loại này giúp ngân hàng thường xun đánh giá lại tính an
tồn của các khoản tín dụng, trích lập dự phòng tổn thất kịp thời. - Tín dụng lành mạnh: các khoản tín dụng có khả năng thu hồi cao.
- Tín dụng có vấn đề: các khoản tín dụng có dấu hiệu không lành mạnh như khách hàng chậm tiêu thụ, tiến độ thực hiện kế hoạch bị chậm, khách
hàng gặp thiên tai, khách hàng trì hỗn nộp báo cáo tài chính… - Nợ quá hạn có khả năng thu hồi: các khoản nợ đã quá hạn với thời hạn
ngắn và khách hàng có kế hoạch khắc phục tốt, tài sản đảm bảo có giá trị lớn. - Nợ quá hạn khó đòi: nợ quá hạn quá lâu, khả năng trả nợ rất kém, tài
sản thế chấp nhỏ hoặc bị giảm giá, khách hàng chây ì… d Phân loại theo mục đích sử dụng vốn
- Cho vay sản xuất lưu thông hàng hóa: là hình thức cho vay đối với các doanh nghiệp, các chủ thể kinh doanh để tiến hành sản xuất và lưu thơng hàng
hóa. - Cho vay tiêu dùng: là hình thức cho vay đối với các cá nhân để đáp ứng
nhu cầu tiêu dùng như: mua sắm nhà cửa, xe cộ, các loại hàng hóa lâu bền…
1.2. HOẠT ĐỘNG CHO VAY XUẤT NHẬP KHẨU CỦA NHTM 1.2.1. Ngân hàng thương mại với hoạt động xuất nhập khẩu
NHTM tham gia Tài trợ ngoại thương: đây là một trong những chức năng quan trọng nhất do các ngân hàng thương mại thực hiện, liên quan trực
tiếp đến quan hệ kinh tế đối ngoại. Mặc dù ngoại thương được hình thành và bắt nguồn từ các hoạt động nội thương nhưng có những sự khác nhau đáng kể
và chính từ sự khác nhau đó mà các NHTM cần phải cung ứng các dịch vụ
8
thanh toán quốc tế nhằm làm cho q trình này diễn ra một cách sn sẻ. Chính vì vậy, các NHTM có vai trò rất quan trọng trong thương mại quốc tế,
điều này được thể hiện ở các mặt sau: - Cung cấp các khoản bảo lãnh hoặc tín dụng: bao gồm bảo lãnh tín
chấp, bảo lãnh phát hành LC, cho vay… đối với nhà nhập khẩu và chiết khấu chứng từ xuất khẩu, mua lại chứng từ nhờ thu… đối với nhà xuất khẩu.
- Trung gian thanh toán: hệ thống NH cho phép việc thực hiện thanh toán giữa các bên liên quan, đảm bảo an tồn nhanh chóng và chính xác.
- Tư vấn: trong bất kỳ trường hợp nào nếu gặp phải những vấn đề liên quan đến thanh toán trong giao dịch ngoại thương, khách hàng liên quan đều
có thể nhận được những tư vấn tốt nhất từ cán bộ chuyên môn trong các NHTM.
- Quản lý rủi ro tín dụng: trong thương mại quốc tế, người mua có thể phải giao dịch với một người bán mà họ không hề biết. Người mua người bán
khơng thể chắc chắn về khả năng tài chính, uy tín và khả năng thực hiện trách nhiệm thanh tốn với nhau, do đó khó lường trước những rủi ro có thể xảy ra.
Với sự giúp đỡ của ngân hàng, người mua và người bán sẽ yên tâm và tin tưởng hơn vì sẽ loại trừ được rủi ro.
- Quản lý rủi ro về ngoại hối: trong thương mại quốc tế người mua và người bán ở hai nước khác nhau, nhưng chỉ giao dịch với cùng một loại tiền,
họ phải đương đầu với những rủi ro dao động về tỷ giá tiền tệ, những rủi ro này sẽ dễ dàng loại trừ khi có sự giúp đỡ của ngân hàng thơng qua các nghiệp
vụ phòng ngừa rủi ro do ngân hàng thực hiện. - Cung cấp khả năng lựa chọn các phương thức thanh toán: hiện nay các
NHTM có thể cung cấp cho khách hàng nhiều phương thức thanh toán quốc tế khác nhau như: thanh toán trước, thanh toán sau, tài khoản mở, nhờ thu và
LC. Trong tất cả các phương thức này, quan trọng nhất là LC.
9
1.2.2. Khái niệm và vai trò của hoạt động cho vay XNK 1.2.2.1. Khái niệm và sự ra đời của hoạt động cho vay XNK
Trong quan hệ mua bán trong nước, chúng ta thường thấy có hình thức tín dụng thương mại. Điều này là rất khó khăn trong lĩnh vực ngoại thương,
bởi vì các quốc gia đều có hệ thống tiền tệ, luật pháp riêng, ngoài ra các quốc gia còn có sự khác nhau về mơi trường văn hóa, phong tục tập qn… Vì vậy,
để thực hiện các hợp đồng ngoại thương trong quan hệ XNK, các doanh nghiệp thường tìm kiếm các khoản tài trợ từ các NHTM. Các NHTM có
nguồn vốn lớn, am hiểu và có mối quan hệ rộng trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ và thanh tốn quốc tế có thể đáp ứng nhu cầu vốn của các doanh
nghiệp XNK. Vì vậy hoạt động cho vay XNK của NHTM đã ra đời gắn với sự ra đời của hoạt động thương mại quốc tế.
Cho vay XNK là hình thức cho vay trong lĩnh vực sản xuất và lưu thông hàng hóa. Hoạt động cho vay XNK có thể được định nghĩa như sau:
Hoạt động cho vay XNK của NHTM là việc NHTM cho các doanh nghiệp XNK vay nhằm giúp các doanh nghiệp hồn thành nghĩa vụ của mình khi tham
gia vào hoạt động XNK.

1.2.2.2. Vai trò của hoạt động cho vay XNK

Thương mại quốc tế ngày càng phát triển mạnh mẽ khiến cho nhu cầu vay vốn tài trợ cho hoạt động XNK của các doanh nghiệp ngày càng tăng.
Điều này cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của hoạt động cho vay XNK. Cụ thể, vai trò của hoạt động cho vay XNK được thể hiện như sau:
a Đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu: Các khoản vay của NHTM sẽ giúp doanh nghiệp có thể thực hiện những
thương vụ lớn mà doanh nghiệp khơng thể có đủ tiềm lực tài chính để tự thực hiện, khơng bỏ lỡ cơ hội kinh doanh.
10
Cho vay XNK còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp XNK. Thông qua các khoản cho vay của
NHTM, các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ có vốn để thu mua hàng hóa, nguyên vật liệu đúng thời vụ và giao hàng đúng thời điểm, các doanh nghiệp nhập
khẩu có thể mua được những lơ hàng lớn, giá rẻ. Ngồi ra, thơng qua các khoản cho vay XNK, doanh nghiệp có thể nhập
khẩu các máy móc, cơng nghệ hiện đại từ nước ngoài để đổi mới sản phẩm, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, nâng tính cạnh tranh của các
doanh nghiệp trên thị trường. Mặt khác, hoạt động cho vay XNK còn giúp các doanh nghiệp XNK hạn
chế rủi ro trong quá trình hoạt động. Trong quá trình ký kết và thực hiện hợp đồng, các doanh nghiệp có thể nhận được sự tư vấn của ngân hàng về lĩnh vực
thanh toán quốc tế và ngoại thương. b Đối với ngân hàng thương mại
Vì NHTM hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ nên độ rủi ro rất lớn. Do đó, mục tiêu hoạt động của các NHTM ln là an tồn và sinh lời.
Trong q trình kinh doanh, NHTM ln tìm kiếm, đưa ra các sản phẩm có độ an tồn cao và có khả năng sinh lời cao nhất. Cho vay XNK là hình thức
cho vay mang lại hiệu quả cao, an tồn, đảm bảo sử dụng vốn đúng mục đích và đem lại nhiều lợi nhuận cho ngân hàng.
Thời hạn cho vay XNK thường là ngắn hạn do gắn liền với thời gian thực hiện từng thương vụ, do đó phù hợp với kỳ hạn huy động vốn của
NHTM. Điều này đã giúp cho NHTM tránh được rủi ro thanh khoản, dễ dẫn đến việc mất khả năng thanh toán của NHTM.
Hoạt động cho vay XNK đảm bảo các doanh nghiệp XNK sử dụng vốn đúng mục đích do các khoản vay thường gắn liền với từng thương vụ cụ thể,
trong nhiều trường hợp, tiền vay sẽ được chuyển thẳng cho bên thứ ba mà
11