Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.67 MB, 116 trang )
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
trở ngại về chính sách luôn là điều mà khiến cho doanh nghiệp e dè. Để thực hiện
EMA không đơn giản là việc thay đổi, xem xét lại cách nhìn nhận về chi phí môi
trường mà là nguồn tài chính của doanh nghiệp có đủ để thực hiện EMA hay không.
Do EMA mới được biết đến ở Việt Nam nên đội ngũ nhân lực về EMA chưa được
đào tạo bài bản về chất lượng cũng như cung nhân lực về ngành này. Hệ thống kế
toán hiện tại khó có thể thay đổi do cách làm quen thuộc và chưa có cái nhìn bao
quát về vấn đề mới. Thêm vào đó là việc áp dụng EMA (dự án thí điểm) khiến cho
doanh nghiệp còn lúng túng, thiếu thời gian và khó khăn trong phân bổ chi phí quản
lý chất thải. Việc chi phí quản lý chất thải nằm trong nhiều giai đoạn, quy trình có
thể bị bỏ qua hoặc bị chồng ghép là điều dễ dàng xảy ra. Trong khi đó, chưa có sự
tiêu chuẩn hóa khiến cho mâu thuẫn trong cách thức thực hiện kế toán thông thường
và thực hiện EMA.
Những đánh giá thực hiện chương trình thử nghiệm EMA ở Việt Nam trong
những năm qua:
-
Chi phí thực sự của các sản phẩm chênh lệch so với cách kế toán của
doanh nghiệp;
-
Chi phí thực sự của sản phẩm là tăng lên hay giảm đi so với cách tính
và hạch toán truyền thống của doanh nghiệp;
-
Lượng chất thải của mỗi loại sản phẩm và ở mỗi khâu cũng khác nhau;
-
Quá trình tạo ra nhiều chất thải lại được kế toán tương tự như quá trình
tạo ra ít chất thải. Do đó cần phải có sự phân bổ chi phí hợp lý;
-
Xác định được sản phẩm chiếm tỷ lệ chi phí môi trường nhiều nhất
trong tổng chi phí môi trường và giá thành.
Do những hạn chế nhất định khi thực hiện EMA nên chính phủ và cộng đồng
và chính cả bản thân doanh nghiệp cần có nỗ lực để thực hiện EMA.
2. Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng phƣơng pháp EMA trong các
doanh nghiệp.
Các công ty thường coi nhẹ chi phí môi trường và cho rằng nó không tác
động đáng kể lên chi phí hay giá thành chung của sản phẩm. Chi phí môi trường như
một tảng băng ngầm, nó bị che giấu đi và chỉ thấy một phần rất nhỏ là xử lý và thải
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 74
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
bỏ. Mà không thấy hết được các khoản chi phí trong doanh nghiệp như: quản lý chất
thải, chi phí khắc phục chất thải, đào tạo, khoản lệ phí, chi phí khắc phục những hậu
quả trong tương lai hoặc chi phí bồi thường, các rủi ro gặp phải bởi sự thay đổi quy
định trong tương lai, chiến lược và văn hóa doanh nghiệp, các mối quan hệ với
khách hàng, nhà đầu tư, người đi vay…. Nhưng chính chi phí môi trường lại là một
yếu tố đáng kể cấu thành lên giá thành sản phẩm và hình ảnh của công ty. Hơn hết
doanh nghiệp phải khắc phục môi trường mà doanh nghiệp phải gánh chịu trong
tương lai như: sự cạn kiệt nguồn tài nguyên, ô nhiễm đất, nước và không khí, tác
động đến sức khỏe con người, tiếng ồn, thẩm mỹ…. Bằng cách nhận dạng và kiểm
soát các loại chi phí môi trường, các hệ thống của EMA có thể hỗ trợ các nhà quản
lý môi trường cân bằng các dự án sản xuất sạch hơn và tìm ra những cách mới để
tiết kiệm tiền của và cải thiện hoạt động môi trường cùng lúc.
Để sử dụng phương pháp EMA thì doanh nghiệp cần phải làm những gì?
Tích hợp EMA với công cụ nào để có lợi cho môi trường và kinh tế. Từ bài học kinh
nghiệm của một số nước trên thế giới, có thể đưa ra một số giải pháp, cách làm như
sau:
2.1. Xây dựng kế hoạch thực hiện EMA cụ thể.
Trong giai đoạn toàn cầu hóa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền
vững, việc thực hiện EMA đem lại cơ hội tốt cho doanh nghiệp xây dựng hình ảnh
của mình. Nên doanh nghiệp cần phải đánh giá chính xác trong nội bộ tổ chức cũng
như trong sản xuất để đưa ra những biện pháp áp dụng thích hợp nhất.
Trước khi thực hiện EMA cần phải xem xét điểm mạnh và điểm yếu, cơ hội
và thách thức của doanh nghiệp về hoạt động sản xuất, kinh doanh, môi trường:
-
Các tác động của môi trường lên ngành sản xuất (bao gồm cả đơn vị
vận tải, đơn vị sản xuất năng lượng…), các tác động kinh tế có liên quan đến tác
động môi trường;
-
Xác định những yếu tố có sẵn để cải thiện hiệu suất kinh tế và môi
trường của công ty để phục hồi hệ sinh thái bị suy thoái;
Nếu thực hiện EMA, doanh nghiệp nên xem xét điểm mạnh và điểm yếu của
hệ thống kế toán hiện tại trước khi thay đổi và sử dụng EMA. Hệ thống kế toán hiện
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 75
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
tại cũng rất hữu ích để xây dựng các biểu đồ dòng chảy hoặc các loại biểu đồ để
phân bổ và xử lý chi phí.
Sau đó lên kế hoạch các bước thực hiện EMA:
-
Cam kết của ban lãnh đạo công ty cho mục đích bảo vệ môi trường và
hiệu quả kinh tế;
-
Lập kế hoạch, xác định mục tiêu và tổ chức thực hiện chương trình;
-
Đánh giá (kiểm tra các quy trình sản xuất và trang thiết bị của công ty,
phát triển cân đối vật liệu cho quá trình và thiết bị, phân tích và đánh giá thông tin,
lựa chọn sản phẩm);
-
Nghiên cứu tính khả thi của các mục đã chọn (kỹ thuật đánh giá, thẩm
định môi trường và đánh giá kinh tế);
-
Phân tích đầu tư (mua sắm thiết bị, thời gian hoàn vốn, giá trị hiện tại
ròng, tỷ lệ hoàn vốn nội bộ…);
-
Phân tích tình trạng kinh tế của công ty (trong báo cáo kinh doanh,
phân tích bảng cân đối kế toán, phân tích các chỉ số kinh tế);
-
Triển khai chương trình;
-
Giám sát thực hiện, theo dõi tiến độ, đánh giá kết quả thực tế, kết luận
và giải pháp.
Bước đánh giá các trang thiết bị là quan trọng. Các doanh nghiệp cần phải
xem xét, đánh giá các thiết bị môi trường hiện tại trong chính công ty. Trang thiết bị
là một phần thiết yếu trong việc xây dựng hệ thống môi trường cũng như thực hiện
EMA. Thiết bị có thể đi kèm theo luôn dây chuyền sản xuất hoặc tách rời. Do đó,
tùy từng trường hợp mà tính khấu hao. Thay thế các trang thiết bị công nghệ cũ bằng
công nghệ mới có thể giảm thiểu được những tác hại gây ra cho môi trường xung
quanh.
2.2. Tích hợp EMA với các công cụ quản lý môi trƣờng khác.
Để đem lại lợi nhuận cao nhất, cần phải tích hợp công cụ EMA với các công
cụ quản lý môi trường khác. EMA sẽ làm tăng lợi ích thông qua việc sử dụng hệ
thống quản lý môi trường EMS kết hợp với sản xuất sạch hơn CP và việc lập báo
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 76
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
cáo môi trường để xác định lợi nhuận tài chính cũng như rủi ro tài chính và kinh
doanh.
Trong giai đoạn lên kế hoạch của hệ thống quản lý môi trường, đánh giá các
yếu tố môi trường thông qua hệ thống tiêu chuẩn ISO 4001. Các công ty nên:
-
Xác định các yếu tố có tác động lên môi trường và
-
Xác định mức độ quan trọng của mỗi yếu tố trên.
Khi thiết lập và đánh giá các mục tiêu của mình, một tổ chức nên xem xét cả
những yêu cầu pháp lý và những yêu cầu khác cùng các yếu tố môi trường quan
trọng, các lựa chọn về mặt công nghệ, khả năng tài chính, những yêu cầu trong
doanh nghiệp và hoạt động, quan điểm của những đối tác quan tâm.
Ngay sau khi hoàn thành bảng phân tích chi tiết về sản xuất sạch hơn, những
phân tích đầu vào/ đầu ra và phân tích luồng nguyên liệu thì bắt đầu xây dựng EMA.
Trong các công ty không có hệ thống kế toán môi trường và hệ thống kiểm soát môi
trường được thực hiện tốt. Nhất là trong các công ty vừa và nhỏ, nếu không có cả
CPA và EMA, các công ty cần thực hiện CPA trước EMA, nhất là khi công ty
không có được dữ liệu chính xác về quy trình.
Công ty sử dụng các chỉ số hiệu quả môi trường để đánh giá, phân tích dòng
nguyên liệu đầu vào cũng như đầu ra để cho thấy hiệu quả sử dụng năng lượng và
tiết kiệm năng lượng, tài nguyên.
Các công ty đưa tính toán lợi nhuận và chi phí tài chính của hoạt động môi
trường vào bản đánh giá và báo cáo về hoạt động môi trường. Doanh nghiệp sẽ hiểu
rõ hơn về tác động của môi trường lên hoạt động kinh doanh.
2.3. Đánh giá các yếu tố môi trƣờng của doanh nghiệp tác động lên xã
hội.
Hoạt động sản xuất hay bất cứ hoạt động nào đem lại cho xã hội nhiều lợi ích
về mặt kinh tế, nhưng xét về yếu tố môi trường, nó có thể đem lại các yếu tố tốt và
xấu. Sử dụng phương pháp EMA mang lại hiệu quả về kinh tế và môi trường. Các
doanh nghiệp nên xem xét kỹ các yếu tố môi trường của công ty tác động lên xã hội
khi thực hiện EMA như trong các công ty áp dụng CP ở Lithiuania như sau:
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 77
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
-
Địa điểm của dự án ví dụ như trung tâm dân số, sử dụng đất nhạy cảm
địa phương và các nguồn ô nhiễm hiện tại;
-
Phân loại ô nhiễm (không khí, nước mặt, nước ngầm, chất thải nguy
-
Quy mô tác động ô nhiễm đối với môi trường;
-
Ảnh hưởng việc ô nhiễm bao gồm cả độc tính có thể cho sức khoẻ con
hại…);
người, có thể tác động về biến đổi khí hậu, và thiệt hại cho hệ sinh thái tự nhiên và
môi trường sống.
Việc xác định các yếu tố môi trường của doanh nghiệp lên xã hội nhằm làm
rõ và cung cấp thông tin chính xác và khách quan hơn. Khi thực hiện EMA, đánh
giá tác động giúp cho doanh nghiệp sẽ có hành động và phương hướng cụ thể để tiết
kiệm và nâng cao hiệu quả sản xuất. Khi đó doanh nghiệp sẽ phải đề ra các phương
hướng nhằm giảm thiểu tác động lên môi trường xã hội. Đồng thời xem xét các nhân
tố khách quan nhằm có biện pháp phòng chống và giảm thiểu rủi ro.
2.4. Sử dụng hiệu quả sinh thái để đánh giá và phát triển kinh tế bền
vững.
Sử dụng công cụ hiệu quả sinh thái kết hợp với EMA nhằm giúp các doanh
nghiệp định hướng phát triển bền vững trong kinh doanh, nâng cao hiệu suất môi
trường và hiệu quả kinh tế cao. Định hướng đầu tư hiệu quả sinh thái để phục vụ quá
trình ra quyết định tốt hơn của nhà quản lý.
Trước khi đưa ra bản kế hoạch áp dụng EMA, các công ty cần tính toán, sử
dụng các chỉ số hiệu quả sinh thái để đánh giá dự án đầu tư và phát triển kinh tế bền
vững.
Bước 1: Sử dụng kế toán quản lý để hạch toán tài chính trong doanh nghiệp.
Nguồn vốn mà doanh nghiệp đầu tư phát triển có thực sự hiệu quả cao hay không.
Bước 2: Hạch toán sinh thái nội bộ để quản lý các chỉ số môi trường, các yếu
tố chỉ thị để biết được hiệu quả hoạt động môi trường ra sao.
Bước 3: Sử dụng ma trận BCG để xem xét doanh nghiệp đang ở vị trí nào
trong ma trận. Do đó, doanh nghiệp sẽ có bước hành động đúng đắn – có thể là đầu
tư thêm vốn, hoặc rút lui, hoặc duy trì.
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 78
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
Bước 4: Sau khi xem xét các yếu tố trên doanh nghiệp thử nghiệm và triển
khai thực hiện.
Doanh nghiệp sử dụng các công thức tính hiệu quả sinh thái môi trường để
đánh giá tác động từ hoạt động sản xuất, xử lý nước thải lên môi trường. Sử dụng
các chỉ số đó để thấy được rằng hiệu quả sử dụng EMA có được cộng đồng, chính
phủ và chính doanh nghiệp đó công nhận. Để cải tiến hiệu suất của công ty, bao
gồm đánh giá chính xác hiệu suất môi trường, và hoạt động kế toán chi phí có hiệu
quả đòi hỏi phải có hiệu quả kế toán nguyên vật liệu, tức là sự hiểu biết về nguyên
vật liệu và dòng chảy năng lượng của hệ thống sản xuất – điều kiện tiên quyết để
xác định và theo dõi các chi phí môi trường và các loại chi phí không hiệu quả khác.
Cân đối nguyên vật liệu và nguồn năng lượng là một trong những căn cứ quan trọng
nhất để phân tích các chi phí liên quan đến thông tin chính xác.
2.5 . Kiểm tra, giám sát, và sử dụng cân bằng nguyên vật liệu.
Thực hiện EMA không chỉ có mỗi tính toán về nguồn vốn, tài chính mà còn
phải xem xét các yếu tố thuộc về phân tích nguyên vật liệu, dòng năng lượng. Đó
chính là cơ sở để xác định vấn đề, tức là đánh giá dự án tiềm năng ở cấp độ nhà máy.
Để EMA có hiệu quả thì doanh nghiệp phải kiểm tra, giám sát thường xuyên, có chế
độ theo dõi định kỳ và thường xuyên đối với dòng nguyên vật liệu. Để tránh rủi ro
cũng như sai sót, hoạt động giám sát phải luôn thắt chặt. Đồng thời phải ước tính sơ
bộ chi phí phát sinh lãng phí, phân tích chiều sâu đánh giá lựa chọn tập trung (sản
lượng của khối lượng và sự cấu thành của chất thải khác nhau, dòng năng lượng và
khí thải cũng như hiểu biết chi tiết về nguyên nhân gây lãng phí và dòng năng lượng
và khí thải). Thực hiện bằng cách triển khai cân đối chi tiết nguyên vật liệu ở từng bộ
phận, quy trình tạo sản phẩm (tùy từng trường hợp). Bước tiếp theo là thống nhất về
cách phân loại chi phí môi trường, quy định rõ những gì thuộc về chi phí môi trường
và những gì được loại trừ. Các chi phí môi trường có thể được xác định sau khi phân
tích các tác động môi trường đến công ty (trong đó các chi phí môi trường có tác động
nhất). Nhà quản lý nên tập trung vào các qua trình ra quyết định của đơn vị chẳng hạn
như mua nguyên vật liệu, phát triển sản phẩm, sản xuất, kế toán chi phí và tiếp thị,
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 79
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
điều đó sẽ tạo được hiệu quả và mang tính kinh tế, môi trường cao đối với nguyên vật
liệu và nguồn năng lượng.
2.6. Công tác tổ chức đào tạo cán bộ
Đội ngũ cán bộ, công nhân viên trong công ty là lực lượng đông đảo nhất,
chiếm đại bộ phận lực lượng lao động trong công ty. Họ là những người trực tiếp thực
hiện và giải quyết mọi vấn đề trong doanh nghiệp, và là người trực tiếp tiếp xúc với
nguồn nguyên vật liệu (công nhân) cũng như tính toán chi phí (kế toán). Có thể khẳng
định rằng, mục tiêu trong doanh nghiệp có đạt được hay không, hình ảnh và uy tín của
doanh nghiệp cao hay thấp phụ thuộc rất lớn vào năng lực của lực lượng lao động
này. Thực hiện EMA nghĩa là không được tính toán thiếu sót các chi phí trong hoạt
động sản xuất cũng như đến các khâu chi phí cuối cùng. Bởi vậy, các hoạt động đào
tạo và tổ chức cán bộ là hoạt động cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả môi trường cũng
như thúc đẩy phát triển kinh doanh. Đào tạo và huấn luyện nhằm trang bị cho cán bộ
công nhân viên những kiến thức mới nhất về Kế toán Quản lý Môi trường, tạo điều
kiện cho họ nắm bắt được những thay đổi về cách thức quản lý, kiến thức, các chuẩn
mực và quy định của pháp luật, có thể vận dụng vào lĩnh vực chuyên môn của mình.
Công tác đào tạo tập trung vào những vấn đề chính sau:
-
Đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ thông qua các lớp đào tạo dài hạn
trong và ngoài nước kết hợp với đào tạo tại chỗ. Việc đào tạo cần tập trung theo
trọng điểm và đào tạo một cách toàn diện để thực sự có những cán bộ có năng lực và
hiểu biết phục vụ yêu cầu công tác kinh doanh, tránh đào tạo tràn lan, lãng phí.
-
Trước xu hướng toàn cầu hóa và vấn đề môi trường đang là mối quan
tâm hàng đầu của các quốc gia, doanh nghiệp nên đào tạo đội ngũ nhân viên của
mình hiểu được quá trình sản xuất, công nghệ mới của doanh nghiệp, giỏi về nghiệp
vụ kế toán, để khi tính toán chi phí không thiếu sót, cũng như đảm bảo cho doanh
nghiệp vận hành và sử dụng EMA thành công.
-
Bồi dưỡng và nâng cao ý thức, thái độ, tinh thần trách nhiệm khi thực
hiện EMA. Mọi nhân viên cũng như cán bộ và bộ phận kế toán luôn ý thức rằng sử
dụng EMA tạo ra cơ hội cho công ty, đem lại lợi ích và hướng đến thân thiện với
môi trường.
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 80
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
-
Hình thức đào tạo không nhất thiết là phải cử đi học mà có thể thông
qua các phong trào, hội thi, thảo luận tại đơn vị giúp cho cán bộ công nhân viên bổ
sung kiến thức, tạo bầu không khí làm việc sôi nổi, nhiệt tình và đoàn kết. Khuyến
khích sự sáng tạo và nâng cao trình độ…có biện pháp khen thưởng, xử phạt công
minh để cán bộ công nhân viên có ý thức cao trong công việc
-
Sắp xếp lao động hợp lý, có nghĩa là phải sử dụng đúng người đúng
việc, đảm bảo phù hợp về trình độ, năng lực, tính cách, phẩm chất, điều kiện, hoàn
cảnh, nguyện vọng và sở thích của mỗi người. Đặc biệt là phải mạnh dạn sử dụng
những cán bộ trẻ có năng lực, có trình độ thực sự trong công việc.
2.7. Xác định đúng và hợp lý các chi phí khi sử dụng EMA.
Doanh nghiệp tuy không cần phải thay đổi chế độ kế toán hiện tại của mình,
nhưng phải tách riêng chi phí môi trường khỏi tổng thể chi phí chung. Và cần phân
ra các loại chi phí môi trường rõ ràng như theo báo cáo của UNDSD là 4 loại chi phí
và một loại doanh thu. Có thư thế doanh nghiệp mới có thể tính toán hết và không
bỏ sót một chi phí nào. Các chi phí ẩn khó có thể tính toán hết được tỉ mỷ. Do đó,
cần phải lên danh sách, tính toán chi tiết, để có thể thấy được rõ ràng. Việc đánh giá
phải dựa trên tìm hiểu nguồn nguyên liệu được sử dụng là gì, ở đâu, tại sao và bao
nhiêu hoặc kết hợp với các sản phẩm cùng loại. Cứ khi nào là chi phí hợp lý, những
phí tổn định hướng môi trường nên được phân bổ trực tiếp cho hoạt động gây ra
những chi phí này và tương ứng với những yếu tố chính của phí tổn/ các yếu tố định
hướng phí tổn.
Khi theo dõi xác định chi phí EMA, nên kết hợp rõ ràng với các nhiệm vụ
hoặc quá trình tạo ra các chi phí. Có thể nêu ra một số ví dụ như sau:
-
Biên bản sản xuất bản cho tỷ lệ sử dụng nguyên vật liệu;
-
Hoá đơn ghi cho tỷ giá xử lý và số lượng;
-
Quan sát các hoạt động và thảo luận với nhân viên;
-
Hóa đơn cho các chi phí và cách sử dụng nước và năng lượng;
-
Hồ sơ đấu thầu với giá của thiết bị.
Sau quá trình theo dõi dòng vật liệu, năng lượng và biểu đồ miêu tả vật liệu
và dòng chảy năng lượng, rấ cần thiết so sánh điều này với biểu đồ giải thích cho
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 81
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
nguồn nguyên liệu trong hệ thống kế toán hiện tại. Các kết quả có thể được dùng
cho các đề xuất cho phương pháp tiếp cận mới để phân bổ các chi phí môi trường
trong công ty.
Có như vậy, doanh nghiệp mới thấy được tác động của nó đến hiệu quả hoạt
động kinh doanh thực chất. Nếu không tính toán đầy đủ, doanh nghiệp khó có thể có
thông tin chính xác về hoạt động đầu tư vốn, cũng như hiệu quả xử lý môi trường.
Từ kinh nghiệm của các nước thực hiện EMA, thấy rằng các công ty thường
không đánh giá được những lãng phí của họ. Qua những kinh nghiệm đó cần thấy
rằng các công ty muốn thực hiện đổi mới trong kế toán và môi trường thì cần thiết
lập một tài khoản riêng cho lãng phí. Ngoài những chi phí xử lý chất thải, chi phí
khác như chi phí các nguồn thải nên được bao gồm trong tài khoản.
2.8. Các nhà quản lý cân nhắc các chi phí quan trọng trƣớc khi đƣa ra
quyết định kinh doanh.
Các nhà quản lý trong công ty sử dụng kết quả thực hiện EMA – được báo
cáo trong bảng cân đối kế toán để thực hiện quá trình ra quyết định của công ty.
Theo đó, tất cả các chi phí quan trọng và hợp lý đều được cân nhắc trước khi đưa ra
các quyết định kinh doanh, vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả của sản phẩm.
Nhà quản lý cần xem xét hệ thống dòng nguyên vật liệu và hệ thống dữ liệu môi
trường. Đó là nền tảng tốt để điều chỉnh kế toán chi phí hiện tại và xử lý luồng thông
tin liên quan đến phân bổ chi phí cho các chi phí cốt lõi tương ứng. Và đó là đối
tượng của mục tiêu phân tích và cung cấp thông tin về môi trường để giúp cải thiện
các quyết định quản lý. Phương pháp quản lý chặt chẽ sẽ giúp cho nhà quản lý làm
được điều này.
2.9. Hiệu suất môi trƣờng và ứng dụng Marketing trong hoạt động
quảng bá về doanh nghiệp “xanh”.
Thực hiện Kế toán Quản lý Môi trường làm rõ ràng hơn các chi phí ẩn. Từ
đó tìm cách giảm thiểu chi phí này. Ngày nay, số lượng lớn những người tham gia
vào thị trường tài chính bắt đầu quan tâm đến yếu tố môi trường. Hãng bảo hiểm và
ngân hàng đang quan tâm đến những rủi ro tài chính liên quan đến các vấn đề về
môi trường và hiệu suất của người vay vốn. Một số khác lại quan tâm đến hiệu suất
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 82
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
môi trường cao – tương đương với việc quy ra giá trị cổ phiếp cao. Vì vậy, trong
bảng cân đối kế toán, các công ty cần phải làm rõ những chi phí ẩn, và cho người
quan tâm bên ngoài thấy được rằng, công ty đã hoạt động công tác bảo vệ môi
trường, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên ra sao.
Marketing trong hoạt động quảng bá về doanh nghiệp “xanh” là một đòi hỏi
cần thiết hiện nay. Sử dụng marketing sẽ đảm bảo nâng cao khả năng cạnh tranh,
giúp doanh nghiệp đứng vững trong môi trường kinh doanh cạnh tranh gay gắt do
nhiều doanh nghiệp cung cấp cùng loại sản phẩm dịch vụ. Cho đến nay, nhiều doanh
nghiệp kể cả tư nhân và nhà nước vẫn chưa ý thức được hết tầm quan trọng của việc
sử dụng marketing trong hoạt động quảng bá hình ảnh doanh nghiệp “xanh” đến
cộng đồng.
Để sử dụng có hiệu quả công tác marketing, điều đầu tiên mà doanh nghiệp
cần phải thực hiện đó là tiến hành nghiên cứu kỹ thị trường. Đây là một hoạt động
rất quan trọng nhằm tìm hiểu nhu cầu cũng như tâm lý của khách hàng tiềm ẩn cũng
như hiện tại. Để có được những thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời, có giá trị thì
doanh nghiệp cần phải thu thập thường xuyên và có hệ thống. Việc thu thập thông
tin có thể thực hiện thông qua điều tra như : phỏng vấn trực tiếp, phát phiếu điều tra
hay thông qua quan sát để xem xét phản ứng của thị trường, phản ứng của khách
hàng về sản phẩm mới từ việc ứng dụng EMA, sử dụng tiết kiệm tài nguyên….Từ
việc nghiên cứu thị trường doanh nghiệp cần lựa chọn cho mình thị trường phù hợp
để phục vụ khách hàng sao cho vừa thoả mãn được tối đa nhu cầu của khách hàng.
Sử dụng marketing để cho cộng đồng và người quan tâm thấy rằng, bảo vệ môi
trường là mối quan tâm hàng đầu và là cần thiết trong một cộng đồng văn minh, hiện
đại. Đó là điều tiên quyết mà mỗi doanh nghiệp nào cũng phải chú ý, và phải tác
động lên tâm lý người tiêu dùng về hoạt động này. Khi việc mua một sản phẩm có
giá cao, nhưng sản phẩm đó lại “thân thiện” với môi trường thì đó là hành động vì
một toàn cầu “xanh” với người tiêu dùng “xanh”.
2.10. Văn hóa công ty “xanh”
Văn hóa là cội nguồn, là tinh hoa của dân tộc.Trong một doanh nghiệp cũng
vậy, văn hóa doanh nghiệp là cái nôi của sự bền vững, hợp tác, sẻ chia của mọi
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 83
Kế toán Quản lý Môi trường: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
người trong công ty. Sức mạnh văn hóa doanh nghiệp là rất lớn. Để là một doanh
nghiệp “xanh” trong mắt người tiêu dùng. Trước hết doanh nghiệp phải hướng dẫn,
truyền tải đến nhân viên của mình những thông điệp về môi trường xanh. Làm cho
nhân viên biết được rằng: doanh nghiệp đang hướng đến mục tiêu là một doanh
nghiệp “xanh” đối với cộng đồng. Khi đó, nhân viên sẽ làm việc với nỗ lực, ý thức
rằng phải làm gì để trở thành một doanh nghiệp “xanh”từ mỗi cá nhân trong công ty.
Không chỉ trong toàn công ty, mà đặc biệt là từ các cấp quản lý cao nhất, phải luôn
nỗ lực để hướng đến mục tiêu chung của công ty. Trong phòng kế toán hành chính
phải luôn có những tính toán chi phí môi trường đúng đắn, hợp lý để cấp quản lý cao
nhất có thể đưa ra các quyết định đúng đắn nhất về các quyết định đầu tư.
3. Một số kiến nghị
3.1. Kiến nghị đối với Nhà nƣớc
Một hiện thực khách quan là cho dù hoạt động của các doanh nghiệp và sử
dụng phương pháp EMA nói riêng có thay đổi như thế nào đi nữa thì cũng không
thể tách rời cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước. Do đó, muốn nâng cao hiệu
quả hoạt động thì ngoài nỗ lực của doanh nghiệp với các giải pháp nghiệp vụ của
mình thì cần phải có một môi trường pháp lý đồng bộ và đầy đủ.
Hiện nay, vấn đề môi trường đang rất nhức nhối không chỉ riêng ở mỗi quốc gia, mà
nó còn là hồi chuông báo động trên toàn thế giới. Việt Nam là một trong những
nước chịu ảnh hưởng nặng nề của hiện tượng nước biển dâng. Vì thế, không chỉ
riêng mỗi cá nhân, công ty, mà chính phủ phải ngày càng nỗ lực để gia tăng các biện
pháp bảo vệ môi trường của chính mỗi quốc gia và toàn thế giới. Chính phủ sẽ làm
gì, và làm thế nào để nâng cao hiệu quả hoạt động trong công tác bảo vệ môi trường.
Không chỉ những điều đơn giản là vận động người dân, mà chính phủ còn phải thúc
đẩy doanh nghiệp, công ty tham gia vào công tác bảo vệ môi trường. Cụ thể và thiết
thực hơn là việc khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng EMA, thực hiện các biện
pháp bảo vệ môi trường.
Cũng giống như trong kế toán thông thường có chuẩn mực kế toán, trong Kế
toán Quản lý Môi trường chính phủ nên ban hành các nguyên tắc, chuẩn mực áp
dụng chung cho các doanh nghiệp. Nên tách riêng tài khoản về chi phí môi trường ra
Nguyễn Thị Hòa_Lớp Nhật 2_Quản trị kinh doanh B_Kinh doanh quốc tế _K45 84