Nguyên lí chồng chất từ trường

124

3. Ngun lí chồng chất từ trường

Giả sử ta có hệ n nam châm hay n dòng điện. Tại một điểm M, từ trường do chỉ của nam châm thứ nhất là
1
B 
, chỉ của nam châm thứ hai là
2
B 
,…, chỉ của nam châm thứ n là
n
B 
. Gọi
B 
là từ trường của hệ tại M là:
1 2
3
......
n
B B
B B
B 
 
 
    
Trường: …………………………………….. Họ tên học sinh: ………………………………..
Phiếu học tập
Bài 29: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DỊNG ĐIỆN CĨ DẠNG ĐƠN GIẢN
Phần 1: Các câu hỏi cá nhân cần chuẩn bị trước khi bắt đầu bài học, vào lớp
thảo luận nhóm.
Câu hỏi Trả lởi của cá nhân Thảo luận
nhóm  Nhắc lại nguồn gốc sinh ra từ
trường?  Để mô tả từ trường người ta dùng
hình ảnh trực quan nào?  Như vậy làm sao để biết hình dạng
các đường sức từ của nam châm thẳng, nam châm chữ U,…
Hãy trả lời và tương tự chúng ta có thể xác định được hình các đường
sức trong từng trường hợp của bài.
 Các đường sức của dòng điện thẳng có dạng như thế nào?
 Dựa vào kiến thức đã biết hãy xác định chiều của đường sức từ?gợi ý
dùng nam châm thử  Từ trường của dòng điện thẳng có
phải là từ trường đều khơng?  Chiều của các đường sức từ có phụ
thuộc vào chiều, độ lớn của dòng điện hay khơng? Phụ thuộc như thế
125
nào?  Tại một điểm M cách dòng điện
thẳng dài một khoảng r, vectơ cảm ứng từ B có đặc điểm như thế nào?
Điểm đặc, phương, chiều, độ lớn ?
 Đường sức từ của từ trường sinh ra bởi dòng điện tròn có đặc điểm như
thế nào ?  Từ trường của dòng điện tròn có
phải là từ trường đều không?  Chiều của các đường sức từ có phụ
thuộc vào chiều của dòng điện hay không? Phụ thuộc như thế nào?
 Vectơ cảm ứng từ B tại tâm của dòng điện tròn có đặc điểm như thế
nào?  Bằng cách nào ta có thể biết được
hình dạng của các đường sức từ của dòng điện trong ống dây?
 Đường sức từ của từ trường sinh ra bởi dòng điện chạy trong ống dây
hình trụ có đặc điểm như thế nào?  Từ trường của dòng điện trong ống
dây có phải là từ trường đều không?  Chiều của các đường sức từ có phụ
thuộc vào chiều của dòng điện hay không? Phụ thuộc như thế nào?
 Vecto cảm ứng từ
B 
tại một điểm trong lòng ống dây có đặc điểm gì?.
phương, chiều, độ lớn  Nếu từ trường tại một điểm mà
126
xung quanh điểm đó có nhiều dòng điện thì vectơ cảm ứng từ
B 
tại điểm đó được xác định như thế nào?
Phần 2: Nội dung bài học học sinh điền vào chỗ trống hoàn thành nội dung bài học
1. Từ trường của dòng điện thẳng - Dòng điện chạy trong dây dẫn…………………………………..là dòng điện
thẳng. - Đường sức từ của dòng điện thẳng là các …………………………..nằm trong
mặt phẳng ………………….với dòng điện. - Chiều các đường sức từ được xác định bằng quy
tắc……………………………: Giơ ngón cái của bàn tay phải hướng theo ……………………….., khum bốn ngón kia xung quanh ……………thì chiều
từ……………………………….là chiều của đường sức từ. - Vecto cảm ứng từ tại một điểm cách dây dẫn một đoạn r :
+
Điểm đặt:………… + Phương:……………….
+ Chiều:…………………
+ Độ lớn:……………
2. Từ trường của dòng điện tròn - Dòng điện chạy trong dây dẫn………………………………………...là dòng
điện tròn. - Đường sức từ của dòng điện tròn :………………………………… ………
…… …… …………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………… ………………………………………..
- Chiều các đường sức từ được xác định bằng quy tắc nắm tay phải: khum bàn tay ……………… theo vòng dây của……………..sao cho chiều từ
…………......đến ngón tay trùng với ……………….trong khung; ngón cái chỗi ra chỉ chiều của ……………………….xun qua mặt phẳng dòng điện.
- Vecto cảm ứng từ tại tâm vòng dây: +
Điểm đặt:……………… +
Phương:………………. +
Chiều:…………………. +
Độ lớn:…………………
3. Từ trường của dòng điện trong ống dây - Đường sức từ của dòng điện trong ống dây :… …………… …………………
………
127
………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………- Chiều các đường sức từ được xác định bằng quy tắc………………………………: - Vecto cảm ứng từ tại tâm
vòng dây: +
Điểm đặt:……………… +
Phương:………………. +
Chiều:…………………. +
Độ lớn:…………………
Phiếu học tập
Bài 31: TƯƠNG TÁC GIỮA HAI DÒNG ĐIỆN THẲNG SONG SONG. ĐỊNH NGHĨA ĐƠN VỊ AMPE
Phần 1: Các câu hỏi cá nhân cần chuẩn bị trước khi bắt đầu bài học, vào lớp
thảo luận nhóm.
Câu hỏi Trả lởi của cá nhân Thảo luận nhóm
 Hai dòng điện thẳng đặt song song thì tương tác nhau như thế nào?
 Làm sao chúng ta xác định được lực tương tác giữa chúng? nêu
phương án thí nghiệm hoặc phương pháp suy luận toán học
Phần 2: Nội dung bài học học sinh điền vào chỗ trống hoàn thành nội dung bài học
1. Tương tác giữa hai dòng điện thẳng song song
a. Lực tương tác giữa hai dòng điện đặt song song: - Hai dòng điện cùng chiều sẽ:………….
- Hai dòng điện ngược chiều sẽ:…………. b. Cơng thức tính độ lớn lực tương tác giữa hai dòng điện thẳng song
song:
Trong đó:………….
…………..
2. Định nghĩa đơn vị ampe:
Ampe là cường độ của dòng điện khơng đổi khi chạy trong hai dây dẫn thẳng, tiết diện………, rất dài, song song với nhau và cách nhau ……………
128
trong chân khơng thì trên mỗi mét chiều dài của mỗi dây có một lực từ bằng ………..tác dụng
Phiếu học tập
Bài 32: LỰC LO – REN – XƠ
Phần 1: Các câu hỏi cá nhân cần chuẩn bị trước khi bắt đầu bài học, vào lớp
thảo luận nhóm.
Câu hỏi Trả lời của cá nhân Thảo luận
nhóm  Hiện tượng cực quang là gì?
 Người ta giải thích ngun nhân của hiện tượng đó như thế nào?
 Lực Lo-ren-xơ là lực gì? Có những đặc điểm nào?
 Em biết gì về các ứng dụng của Lực Lo-ren-xơ?
Phần 2: Nội dung bài học học sinh điền vào chỗ trống hoàn thành nội dung bài học

1. Lực Lo – ren – xơ