Truy xuất cơ sở dữ liệu trong Visual Basic 6.0

I. Cơ sở dữ liệu

I.1. Khái niệm

Cơ sở dữ liệu là một kho chứa thơng tin. Có nhiều loại cơ sở dữ liệu, nhưng trong khuôn khổ bài giảng này ta chỉ quan tâm đến các ứng dụng lập trình liên quan
đến cơ sở dữ liệu quan hệ. Một cơ sở dữ liệu quan hệ:
o Chứa dữ liệu trong các bảng, được cấu tạo bởi các dòng còn gọi là các mẩu tin, và cột còn gọi là các trường.
o Cho phép lấy về hay truy vấn các tập hợp dữ liệu con từ các bảng. o Cho phép nối các bảng với nhau cho mục đích truy cập các mẩu tin liên
quan với nhau chứa trong các bảng khác nhau.

I.2. Bộ máy Engine cơ sở dữ liệu

Chức năng cơ bản của một cơ sở dữ liệu được cung cấp bởi một bộ máy cơ sở dữ liệu, là hệ thống chương trình quản lý cách thức chứa và trả về dữ liệu.
Chẳng hạn Microsoft Jet là bộ máy cơ sở dữ liệu được sử dụng khi truy cập dữ
liệu Access.

I.3. Bảng Table và trường Field

Các cơ sở dữ liệu được cấu thành từ các bảng dùng thể hiện các phân nhóm dữ
liệu. Chẳng hạn, nếu ta tạo một cơ sở dữ liệu để quản lý các tài khoản trong công việc kinh doanh, ta phải tạo một bảng cho Khách hàng, một bảng cho Hóa đơn và một bảng
cho Nhân viên. Bảng có cấu trúc định nghĩa sẵn và chứa dữ liệu phù hợp với cấu trúc này.
o Bảng: chứa các mẩu tin là các mẩu dữ liệu riêng rẽ bên trong phân nhóm dữ liệu.
o Mẩu tin: chứa các trường. Mỗi trường thể hiện một bộ phận dữ liệu trong một mẩu tin. Ví dụ như mỗi mẩu tin thể hiện một mục trong danh bạ địa chỉ
chứa các trường tên và họ, địa chỉ, thành phố, số điện thoại… Ta có thể dùng chương trình Visual Basic để tham chiếu và thao tác với cơ sở
dữ liệu, bảng, mẩu tin và các trường.

I.4. Tập mẩu tin Recordset

Recordset là một cấu trúc dữ liệu thể hiện một tập hợp con các mẩu tin lấy về từ cơ sở dữ liệu. Về khái niệm, nó tương tự như một bảng nhưng có thêm một vài thuộc
tính riêng biệt quan trọng. Các
Recordset được thể hiện như các đối tượng. Cũng như các đối tượng khác
trong Visual Basic, các đối tượng recordset có các thuộc tính và phương thức riêng.

II. Truy xuất cơ sở dữ liệu trong Visual Basic 6.0

Visual Basic cung cấp kèm theo nó một bộ máy cơ sở dữ liệu có thể hiểu được dữ liệu của Microsoft Access gọi là Joint Engine Technology JET. JET là một bộ
Trang 94
máy truy cập cơ sở dữ liệu hướng đối tượng và nó là một phần khơng thể thiếu được của Visual Basic. Phiên bản của JET đi kèm với VB 6.0 là miễn phí nghĩa là VB có
thể truy xuất trực tiếp cơ sở dữ liệu của Microsoft Access. Giao diện để VB truy xuất JET có tên là Data Access Objects DAO.
JET là một bộ máy cơ sở dữ liệu tuyệt vời cho các ứng dụng văn phòng chạy trên máy đơn, nhưng hiệu suất của nó giảm đáng kể khi số lượng người dùng tăng lên
và cơ sở dữ liệu được mở rộng. Vì điều này JET không phải là một giải pháp tối ưu cho các ứng dụng cơ sở dữ liệu nhiều người dùng. Cho đến nay người ta chưa có một
thống kê chính xác được kích thước dữ liệu tối đa hay số lượng người dùng tối đa của JET nhưng nhìn chung JET bị giới hạn nhiều hơn so với các giải pháp khác trong môi
trường đa người dùng. Tuy vậy, JET là điểm khởi đầu tốt nhất cho người lập trình VB bởi vì sự đơn giản của nó.
Khi
kích thước dữ liệu tăng lên, người lập trình bao giờ cũng muốn xây dựng
một ứng dụng KháchChủ ClientServer có khả năng bảo mật cao và linh hoạt. Vì lẽ đó, Microsoft hỗ trợ trong VB để truy cập các cơ sở dữ liệu quan hệ được thông dịch
bởi chuẩn Open Database Connectivity ODBC. ODBC là một kỹ thuật cho phép truy cập các cơ sở dữ liệu quan hệ cao cấp như SQL SERVER hay ORACLE. Tuy nhiên,
ODBC cũng có thể được sử dụng để truy cập các cơ sở dữ liệu nhỏ tổ chức bằng Microsoft Access hay Foxpro, thậm chí các cơ sở dữ liệu máy chủ như IBM DB2.
Visual Basic sử dụng giao diện đối tượng Remote Data Objects RDO để truy cập ODBC.
DAO và RDO là những kỹ thuật hỗ trợ việc truy xuất đến các cơ sở dữ liệu quan hệ. Tuy nhiên, Microsoft lại cung cấp một cơng cụ hữu ích hơn để truy cập dữ
liệu goi là OLEDB. OLEDB là kỹ thuật cho phép dữ liệu được truy xuất từ cả 2 nguồn cơ sở dữ liệu: quan hệ và khơng quan hệ. Điều đó có nghĩa là gồm các cơ sở dữ liệu
của Microsoft Access, Oracle, SQL SERVER và cả các nguồn dữ liệu không quan hệ như Excel, Microsoft Index Server, Microsoft Exchange, Active Directory… Visual
Basic sử dụng giao diện đối tượng ActiveX Data Objects ADO để truy cập OLEDB.
Visual Basic cung cấp cho ta nhiều công cụ để truy cập dữ liệu như DAO, RDO, ADO. Câu hỏi thường đặt ra là: Kỹ thuật nào được sử dụng lúc nào ở đâu?
Nhiều người cho rằng DAO RDO đã lỗi thời và người ta hiếm sử dụng chúng. Thật ra DAO RDO là các điển hình cho một vài khả năng tiêu biểu của ADO. Hiện nay,
vẫn còn khá nhiều ứng dụng sử dụng DAO RDO và thật sự chúng bị giới hạn trong chừng mực nào đó. OLEDB thực sự cung cấp một khả năng rộng lớn để truy cập các
cơ sở dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Tuy vậy, trong một số trường hợp một giải pháp dùng RDO lại hữu dụng hơn ADO.

III. Dùng Visual Basic để tạo một cơ sở dữ liệu