Ở mỗi số truyền, điểm cực đại của đường cong D
max
tương ứng với M
emax
của động cơ, khi đó tốc độ là nhỏ nhất cho phép v
k
. Như vậy ở mỗi số truyền có một giá trị cực đại D
max
, số truyền càng cao D
max
càng nhỏ.
3.6 ĐỒ THỊ GIA TỐC VÀ VẬN TỐC
Hình 3.6 Đồ thị gia tốc của ơ tô
Nhờ đồ thị động lực học D = fv xác định được gia tốc của ơ tơ nếu bíêt hệ số cản mặt đường ψ, tỷ số truyền i và vận tốc cho trước v.
a
dv g
j = = D -ψ.
dtδ Biết ψ cho tốc độ động cơ ta tính được tỷ số truyền, tính được v, D
theo cơng thức trên. δ
a
: hệ số quy đổi khối lượng, ta lấy gần đúng bằng 1.
Ta xác định được j và tương tự như trên và vẽ được đồ thị j = fv.
3.7 ĐỒ THỊ QUÃNG ĐƯỜNG VÀ THỜI GIAN TĂNG TỐC
Hình 3.7 Đồ thị thời gian và quãng đường tăng tốc của ô tô
Thời gian tăng tốc của xe từ biểu thức dv
j = dt
ta suy ra 1
dt = dv j
xe khởi hành ở số truyền 1 vận tốc ban đầu bằng khơng, q trình tăng tốc ở từng
số truyền được tách ra thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1: Tốc độ động cơ lớn hơn tốc độ sơ cấp của hộp số, ly hợp
trượt, người điều khiển phải giữ cho ly hợp truyền mô men danh nghĩa tránh để sang nhánh quá tải.
Giai đoạn 2: Tốc độ động cơ bằng tốc độ trục sơ cấp của hộp số, mơmen động cơ giảm dần tuyến tính trên đoạn điều chỉnh gia tốc cũng giảm theo.
Khi gia tốc giảm tới giá trị bằng giá trị cực đại của số truyền cao hơn liền kề là lúc chuyển số.
Cho vận tốc xe từ khi đóng ly hợp đến khi chuyển số, chia thành các đoạn dv trên mỗi đoạn lấy giá trị trung bình ta xác định được D, j . Tổng các
giá trị đó là thời gian tăng tốc của mỗi số truyền, tính cho tất cả các số truyền công thêm thời gian chuyển số ta được thời gian tăng tốc tổng cộng.
Thời gian chuyển số t1 gồm cả thời gian đạp côn ngắt ly hợp chuyển số và đóng ly hợp cho tới khi tốc độ động cơ giảm về tốc độ danh nghĩa. Thời
gian này bình thường thường lấy bằng 3 giây. Quãng đường thời gian tăng tốc của ô tô:
dS=vdt
v2 v1
S = vdt
∫
, quãng đường tăng tốc của xe là tổng tất cả các dS. Quãng đường và thời gian tăng tốc của số truyền cuối là lớn nhất vì ở
số truyền này tỷ số truyền thấp nhất, khả năng gia tốc là thấp nhất và lực cản gió là lớn nhất.
Càng về cuối mỗi số truyền sự tăng quãng đường và thời gian so với sự tăng vận tốc càng lớn.
Khi chuyển số thời gian tăng tốc và quãng đường vẫn tăng nhưng vận tốc lại giảm ly hợp ngắt bánh chủ động không nhận được mô men từ động cơ
mà xe vẫn chuyển động và tác động bởi lực cản lăn và lực cản gió.
3.8 KẾT QUẢ TÍNH TỐN 3.8.1 Giá trị lực kéo cực đại của ô tô