Tác giả: Tác phẩm: Đại ý: Tóm tắt:

1. Tác giả:

ét-môn-đô A-mi-xi 1846 - 1908 là nhà văn I-ta-li-a, ngời đã viết bộ sách giáo dục
Những tấm lòng cao cả nổi tiếng trong đó có đoạn trích Mẹ tôi. Ngoài ra, ông còn là tác giả của những cuốn sách nh
Cuộc đời của những chiến binh 1868, Cuốn truyện của ngời thầy 1890, Giữa trờng và nhà 1892,... Trong những cuốn
sách đó, vấn đề quan hệ giữa thầy và trò, gia đình và nhà trờng, quan hệ bè bạn,... đợc thể hiện rất sinh động qua những câu chuyện hấp dẫn và bổ ích.

2. Tác phẩm:

Mặc dù có nhan đề là Mẹ tôi nhng văn bản lại đợc viÕt díi d¹ng mét bøc th
cđa ngêi bè gưi cho con trai. Cách thể hiện độc đáo này giúp cho nh÷ng phÈm chÊt cđa ngêi mĐ néi dung chđ u của tác phẩm đợc thể hiện một cách khách
quan và trực tiếp. Đồng thời qua đó, ngời viết th có điều kiện để bộc lộ trọn vẹn thái độ, cảm xúc của mình mà không làm cho ngời tiếp thu ®øa con ph¶i xÊu
hỉ, tõ ®ã nhanh chãng hiĨu ra vấn đề. Có thể thấy văn bản có các lớp sự kiện, ý nghĩa:
En-ri-cô ăn nói thiếu lễ độ với mẹ.
Đau lòng và cả tức giận trớc cách xử sự của En-ri-cô, ngời bố viết th cho
con để trách cứ và nhắc nhở.
Qua thái độ và tình cảm của ngời bố, vẻ đẹp của ngời mẹ đợc thể hiện nổi bật.

3. Đại ý:

Nội dung chính của văn bản này là vai trò, ý nghĩa của ngời mẹ đối với con cái, qua đó tác giả nhắc nhở mỗi chúng ta phải biết yêu thơng, kính trọng bố mẹ,
có thái độ ứng xử đúng đắn đối với bố mẹ.

4. Tóm tắt:

Vì đợc viết dới dạng một bức th nên văn bản này hầu nh không có cốt truyện. Tuy nhiên, có thể căn cứ vào cách thể hiện của văn bản đã nói ở trên để
tóm tắt những nét chủ yếu nh sau: En-ri-cô ăn nói thiÕu lƠ ®é víi mĐ. Bè biÕt chun, viÕt th cho En-ri-cô với lời
lẽ vừa yêu thơng vừa tức giận. Trong th, bố nói về tình yêu, về sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành cho En-ri-cô... Trớc cách xử sự tế nhị nhng không kém phần
98
quyết liệt, gay gắt của bố, En-ri-cô vô cùng hối hận. II
Giá trị tác phẩm
Về hình thức, đây là bức th cđa mét ngêi bè gưi cho con nhng ®äc kÜ sẽ thấy tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết hớng tới lại là ngời mẹ. Ông bố viết th cho
con vì thấy con c xử không đúng với mẹ. Đứa con đọc bức th sẽ nhận ra đợc lỗi lầm của mình và có hành vi đúng đắn, lễ phép hơn. Rõ ràng ngời mẹ không xuất
hiện trực tiếp nhng lại có vị trí vô cùng quan trọng trong bài văn. Bởi vậy, tên bài Mẹ tôi do tác giả đặt hoàn toàn có ý nghĩa.
Khi thấy En-ri-cô nói ra những lời thiếu lễ độ, ngời bố đã hết sức tức giận. Ông đã viết th cho con với những lời lẽ trách cứ gay gắt. Ông đã nói thẳng cảm
xúc của mình khi thấy En-ri-cô mắc lỗi: Sự hỗn láo của con nh một nhát dao đâm thẳng vào tim bố vậy. Để thêm sức thuyết phục, ông còn tởng tợng ra cảnh En-
ri-cô mất mẹ và giúp tác giả hình dung, nếu điều đó thực sự xảy ra thì sẽ khủng khiếp đến mức nào. Thậm chí ông còn nói rằng: thà rằng bố không có con, còn
hơn thấy con bội bạc với mẹ. Tuy những lời nh vậy có hơi quá nặng nề nhng hẳn đã tác động mạnh vào tâm trí En-ri-cô.
Thái độ kiên quyết và nghiêm khắc của ông bố, với một giọng điệu hết sức chân tình và sâu sắc đã khiến En-ri-cô cảm thấy xấu hổ nhng đồng thời cũng thấy
xúc động vô cùng. Để En-ri-cô hiểu đợc ý nghĩa và tầm quan trọng của ngời mẹ đối với đứa
con, ngời bố đã kể lại những sự việc chứng tỏ ngời mẹ đã yêu thơng, đã hết lòng vì con En-ri-cô nh thế nào. Từ cảnh ngời mẹ thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc
nôi trông chừng hơi thở hổn hển của con... cho đến sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn,... có thể đi ăn xin để nuôi con, có
thể hi sinh tính mạng để cứu sống con. Qua đây ta thấy En-ri-cô có một ngời mẹ yêu con mãnh liệt. Bà không chỉ chăm lo cho con từng li từng tí mà sẵn sàng hi
sinh cả hạnh phúc, cả tính mạng của mình vì con.
Trong những trờng hợp tơng tự nh vậy, một ông bố khác có lẽ đã quát mắng, thậm chí đánh đòn cậu con trai. Nhng ông bố của En-ri-cô đã chọn một cách thức
mềm dẻo mà hiệu quả nhất. Bằng cách viết th, ông thể hiện cặn kẽ những suy nghĩ của mình, đồng thời giúp cậu con trai không phải xấu hổ trớc mặt ngời khác
vì bị ăn đòn hay bị mắng mà lại có thời gian suy nghĩ, nhận thức đợc vấn đề
99
một cách sâu sắc hơn. Đó là cách góp ý vừa tế nhị, kín đáo mà lại hiệu quả.
Cuộc chia tay của những con búp bê
Khánh Hoài
I
Gợi ý

1. Về kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt: