Sự phân hạch a Sự phân hạch của urani.

St hoangly85 Hoạt động 3 :
HS : Quan sát sơ đồ hình 75.2.
HS : Hai nơtrôn HS : Hai hạt nhân.
HS : Bốn nơtrôn
HS : Bốn hạt nhân. HS : Nêu đònh nghóa.
HS : Ba nơtrôn.
HS : Một nơtrôn. HS : Nêu đònh nghóa
HS : k 1
HS : k = 1 HS : k 1
HS : Nêu đònh nghóa. Hoạt động 4 :
HS : Quan sát hình 75.3 : sơ đồ lò phản ứng nơtrôn nhiệt.
Hoạt động 5 : HS : Quan sát hình 75.3 : sơ đồ đơn giản
hóa của một nhà máy điện hạt nhân. hạt nhân là gì ?
GV : Giới thiệu sơ đồ phản ứng dây chuyền với
235 92
U khi k = 2 .
GV : Sau lần phân hạch thứ nhất có mấy nơtrôn tạo ra bò các hạt nhân Urani hấp thụ
GV : Có mấy hạt nhân tiếp tục phân hạch GV : Sau lần phân hạch thứ hai có mấy
nơtrôn tạo ra bò các hạt nhân Urani hấp thụ GV : Có mấy hạt nhân tiếp tục phân hạch
GV : Phản ứng hạt nhân dây chuyền là gì ? GV : Sau lần phân hạch thứ nhất có mấy
nơtrôn được tạo ra ? GV : Số hạt nhân bò mất mát là bao nhiêu
GV : Hệ số nhân nơtrôn k là gì ? GV : Khi nào phản ứng dây chuyền không
xảy ra ? GV : Khi nào phản ứng dây chuyền xảy ra
với mật độ nơtrôn không đổi ? GV : Khi nào phản ứng dây chuyền xảy ra
với mật độ nơtrôn tăng liên tục ? GV : Khối lượng tới hạn là gì ?
GV : Giới thiệu lò phản ứng hạt nhân ?
GV : Giới thiệu nhà máy điện nguyên tử ? IV NỘI DUNG :
1. Hai loại phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng Phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng xảy ra khi các hạt sinh ra bền vững hơn các hạt
tương tác ban đầu. Có hai loại phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng
- Hai hạt nhân rất nhẹ kết hợp với nhau thành một hạt nhân nặng hơn. Phản ứng tổng hợp hạt nhân.
- Một hạt nhân rất nặng hấp thụ một nơtron và vỡ thành hai hạt nhân có số khối A vào loại trung bình. Sự phân hạch.

2. Sự phân hạch a Sự phân hạch của urani.

- 96 -
St hoangly85 b Đặc điểm chung của các phản ứng phân hạch
Sau mỗi phản ứng đều có hơn 2 nơtron được phóng ra, và mỗi phân hạch đều giải phóng ra năng lượng lớn; người ta thường gọi đó là năng lượng hạt nhân.
3. Phản ứng hạt nhân dây chuyền. a Các nơtron sinh ra sau mỗi phân hạch lại có thể bò hấp thụ các hạt nhân khác ở gần đó,
và, cứ thế, sự phân hạch tiếp diễn thành một dây chuyền. Số phân hạch tăng lên rất nhanh trong một thời gian rất ngắn, ta có phản ứng hạt nhân dây chuyền.
b Điều kiện xảy ra phản ứng hạt nhân dây chuyền
Hệ số nhân nơtron k bằng tỉ số giữa số nơtron sinh ra và số nơtron mất mát đi do các nguyên nhân khác nhau đã nêu.
- Nếu k 1 thì phản ứng dây chuyền không thể xảy ra. - Nếu k = 1 thì phản ứng dây chuyền xảy ra với mật độ nơtron không đổi. Đó là phản
ứng dây chuyền điều khiển được trong các lò phản ứng hạt nhân. - Nếu k 1 thì dòng nơtron tăng liên tục theo thời gian, dẫn tới vụ nổ nguyên tử. Đó
là phản ứng dây chuyền không điều khiển được. Để giảm thiểu số nơtron bò mất vì thoát ra ngoài nhằm đảm bảo có k ≥ 1, thì khối
lượng nhiên liệu hạt nhân phải đạt tới một giá trò tối thiểu, gọi là khối lượng tới hạn m
th
. V CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ :
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 và làm bài tập 1 Xem bài 44
- 97 -
St hoangly85
Tiết 97 : Bài 77 :
PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH
I MỤC TIÊU : •
Hiểu phản ứng nhiệt hạch và điều kiện thực hiện phản ứng nhiệt hạch. •
Biết phản ứng nhiệt hạch xảy ra trong vũ trụ.
II CHUẨN BỊ : 1 Giáo viên :
Chuẩn bò sơ đồ cấu tạo bom H
2 Học sinh :
Học sinh ôn lại phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
III GI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC : Hoạt động của học sinh
Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1 :
HS : Hai HS : Một
HS : Nặng hơn.
HS : Nêu đònh nghóa. HS : Tỏa nhiệt.
HS : Bền vững và không có tính phóng xạ. Hoạt động 2 :
HS : Dương HS : Cung cấp cho chúng một động năng
đủ lớn để thắng lực đẩy Colomb. HS : Từ 10
7
đến 10
8
K
HS : Nêu đònh nghóa. Hoạt động 3 :
HS : Phản ứng nhiệt hạch.
HS : Khoảng vài chục triệu độ. HS : Xem SGK trang 317
GV : Có mấy hạt nhân tương tác ? GV : Có mấy hạt nhân sản phẩm ?
GV : Hạt nhân được tạo thành có đặc điểm gì so với hai hạt nhân tương tác ?
GV : Phản ứng nhiệt hạch là gì ? GV : Phản ứng nhiệt hạch xảy ra có kèm
theo hiện tượng gì ? GV : Sản phẩm được tạo thành có đặc
điểm gì ? GV : Hạt nhân mang điện tích gì ?
GV : Muốn tạo ra phản ứng nhiệt hạch người ta phải làm gì ?
GV : Giới thiệu nhiệt độ cần thiết cho một phản ứng nhiệt hạch ?
GV : Phản ứng nhiệt hạch là gì ?
GV : Nguồn gốc năng lượng của Mặt Trời và các ngôi sao là gì ?
GV : Giới thiệu nhiệt độ trong lòng Mặt Trời ?
GV : Giới thiệu chu trình cacbon
− nitơ
GV : Khối lượng của mặt Trời và các ngôi
- 98 -
St hoangly85 HS : Giảm đi không đáng kể.
Hoạt động 4 : HS : Rồi. Dưới dạng không kiểm soát
được. HS : Lớn hơn năng lượng tỏa ra trong phản
ứng nhiệt hạch rất nhiều. HS : Nước.
HS : Rất tốn kém.
sao như thế nào khi chúng bức xạ ?
GV : Con người đã thực hiện được phản ứng nhiệt hạch chưa ?
GV : Năng lượng tỏa ra của chúng có đặc điểm gì ?
GV : Nguyên liệu trong phản ứng nhiệt hạch là gì ?
GV : Việc xây dựng các lò phản ứng nhiệt hạch như thế nào ?
IV NỘI DUNG : 1. Phản ứng nhiệt hạch
a Quá trình kết hợp hai hạt nhân nhẹ để tạo nên một hạt nhân nặng hơn gọi là sự tổng hợp hạt nhân, hay phản ứng nhiệt hạch.
2 2
3 1
1 1
2
H H
He n
+ →
+
b Điều kiện thực hiện phản ứng nhiệt hạch Phản ứng kết hợp hạt nhân chỉ xảy ra ở nhiệt độ rất cao nên mới gọi là phản ứng
nhiệt hạch. 2. Phản ứng nhiệt hạch trong vũ trụ
Phản ứng nhiệt hạch trong lòng Mặt trời và các ngôi sao là nguồn gốc năng lượng của chúng.
3. Thực hiện phản ứng nhiệt hạch trên Trái Đất a Trên Trái Đất, con người đã thực hiện một phản ứng nhiệt hạch dưới dạng không kiểm
soát được. Đó là sự nổ của bom nhiệt hạch hay bom H còn gọi là bom khinh khí b Vì năng lượng tỏa ra trong phản ứng nhiệt hạch lớn hơn năng lượng tỏa ra trong phản
ứng nhiệt hạch lớn hơn năng lượng tỏa ra trong phản ứng phân hạch rất nhiều, và vì nhiên liệu nhiệt hạch có thể coi là vô tận trong thiên nhiên, nên một vấn đề quan trọng đặt ra là :
làm thế nào thực hiện được phản ứng nhiệt hạch dưới dạng kiểm soát được, để đảm bảo cung cấp năng lượng lâu dài của nhân loại.
V CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ :
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4. Xem bài 78
- 99 -
St hoangly85
Tiết 98 :
BÀI TẬP
- 100 -
St hoangly85
CHƯƠNG
IX
TỪ VÔ CÙNG BÉ ĐẾN VÔ CÙNG LỚN
§78. CÁC HẠT SƠ CẤP

1. Hạt sơ cấp