Tổng quan tài liệu

Trư c ñây 1/3 dân s trên th gi i ñã ñư c nuôi s ng b i s n ph m

ngô. Tính chung trong giai ño n 1995 – 1997 con ngư i ñã s d ng lư ng

ngô chi m kho ng 17% ( CIMMYT, 2001) [33].

Theo s li u c a B nông nghi p M ( USDA, 2010) [32] t ng di n tích

ngô trên toàn th gi i năm 2009 là 156,0 tri u ha, năng su t bình quân ñ t 5,2

tân/ha và cho t ng s n lư ng 811,2 tri u t n. Nh ng thành t u mà ngành ngô

th gi i ñ t ñư c trong nh ng năm g n ñây có th nói là ñã vư t ngoài m i d

ñoán l c quan nh t. Năm 2000 do ñi u ki n khí h u khó khăn s n lư ng ngô

trên th gi i ñ t 591,5 tri u t n, v y mà vào năm 2007 ñã ñ t t i 766,2 tri u

t n, t c là ch sau có 12 năm, s n lư ng ngô th gi i ñã tăng thêm hơn 50%.

Riêng 7 năm g n ñây ñã tăng thêm g n 300 tri u t n và giá ngô trên th gi i

v n



m c cao. Trong khi ñó, vào năm 2003, viên nghiên c u chương trình



lương th c th gi i ( IFPRI) d báo nhu c u ngô trên th gi i vào năm 2020 ch

lên ñ n 852 tri u t n [26].

K t qu trên có ñư c, trư c h t là nh



ng d ng r ng rãi lý thuy t ưu



th lai trong ch n t o gi ng, ñ ng th i không ng ng c i thi n các bi n pháp

k thu t canh tác. ð c bi t t hơn 10 năm tr l i ñây, cùng v i nh ng thành

t u l n trong ch n t o gi ng lai nh k t h p phương pháp truy n th ng v i

công ngh sinh h c thì vi c ng d ng công ngh cao trong k thu t canh tác,

phân bón cho cây ngô ñã góp ph n ñưa s n lư ng ngô trên th gi i vư t lên

trên lúa mì và lúa nư c [5].

So v i năm 2000 thì t l tăng trư ng di n tích qua m i năm là 1,17%,

tăng trư ng năng su t/ năm ñ t 2,06% và tăng trư ng s n lư ng/ năm là

3,67%. Trong ñó, M là nư c có di n tích ngô l n nh t th gi i (32,2 tri u

t n) chi m 20,7% di n tích ngô trên th gi i và cho s n lư ng là 333 tri u t n

( chi m 41,2% s n lư ng ngô th gi i), ñ c bi t có năng su t cao nh t th gi i

10,34 t n/ha ( cao g p 1,99 l n so v i năng su t ngô th gi i). Ti p theo M là



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



5



Trung Qu c vơus 30,4 tri u ha, năng su t ñ t 5,1 t n/ha và s n lư ng ñ t 155

tri u t n, Brazil là nư c ñ ng th 3 v di n tích ngô trên th gi i v i 13 tri u

ha, cho năng su t bình quân ñ t 4,08 t n/ha và cho s n lư ng ñ t 53 tri u t n.

B ng 2.2. S n xu t ngô trên th gi i và m t s nư c chính giai ño n

2000 – 2009



Ch tiêu



trư ng



di n tích/năm

Tăng



trư ng



29,3



23,1



13,0



156,0



32,2



30,4



13,0



4,3



8,6



4,6



3,2



2009



Tăng



137,2



2000



S n lư ng



Th gi i



2009



Năng su t



5,20



10,3



5,1



4,1



tri u



2000



591,5



251,9



106,0



41,5



t n/ha



2009



808,8



333,0



155,0



53,0



%



2009/2000



1,17



0,99



3,19



0,02



trư ng



s n lư ng/năm



Qu c



Brazil



tri u ha



t n/ha



%



năng su t/năm

Tăng



M



Trung



Năm

2000



Di n tích



ðơn v



%



2009/2000



2,06



2,04



1,09



2,75



2009/2000



3,67



3,22



4,62



2,76



Ngu n: B nông nghi p M ( 2010)

Theo B Nông nghi p M ( 2010) trong năm 2009 ngoài các nư c M ,

Trung Qu c và Brazil là nh ng nư c s n su t ngô lơn nh t th gi i, còn có



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



6



m t s nư c s n xu t ngô l n là Mexico v i 6,23 tri u ha, năng su t 3,42

t n/ha, s n lư ng 21,3 tri u t n;



n ð v i v i 8 tri u ha, năng su t 2,16



t n/ha, s n lư ng 17,3 tri u t n. Nh ng nư c có di n tích tr ng ngô lai cao là:

M 32,2 tri u ha, Trung Qu c 30,4 tri u ha, Brazil 13,00 tri u ha, Mexico

6,23 tri u ha,



n ð 6,55 tri u ha, Achentina 3,13 tri u ha, Thái Lan 1,15



tri u ha [32]. M t s nư c giai ño n 2000 – 2003 có năng su t ngô cao là: Áo

9,7 t n/ha, Italia 9,6 t n/ha, Hy L p 9,1 t n/ha, M 8,3 t n/ha .

Các nư c ðông Nam Á có di n tích ngô là 8,64 tri u ha, năng su t bình

quân ñ t 3,12 t n/ha và cho s n lư ng ñ t 26,977 tri u t n. Trong ñó nư c

Inñônêxia có 3,13 tri u ha, năng su t ñ t 2.65 t n/ha và s n lư ng ñ t 8,3 tri u

t n; Philippin có di n tích 2,5 tri u ha, năng su t ñ t 2,65 t n/ha, cho s n

lư ng 6,2 tri u t n; Thái Lan có di n tích tr ng ngô ñ t 1 tri u ha, năng su t

4,1 t n/ha, cho s n lư ng 4,1 tri u t n.

Hi n nay s n lư ng ngô s n xu t ra ngày càng tăng và Châu Á chi m

s n lư ng ngô s n xu t ra l n nh t th gi i. ði ñ u là Trung Qu c v i di n

tích ñ ng th hai trên th gi i chi m 20% t ng s n lư ng ngô trên th gi i và

ðông Nam Á ñ t 27 tri u t n. Năm 2000 Trung Qu c ñ t di n tích trông ngô

là 23,1 tri u ha. Năng su t 4,6 t n/ha và s n lư ng ñ t 106,0 tri u t n ( Corn

production in Asian. December 2001). ð n năm 2009, di n tích ñã lên t i

30,4 tri u ha, trong ñó hơn 90% di n tích tr ng ngô là ngô lai và năng su t

bình quân ñ t 5,1 t n/ha.

Theo d báo ñ u tiên c a B Nông nghi p M , t ng s n lư ng ngô th

gi i năm 2010 s ñ t 853,03 tri u t n, t ng di n tích ngô ñ t 159,32 tri u ha,

v i năng su t bính quân d báo ñ t 5,24 t n/ha.



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



7



B ng 2.3. Tình hình s n xu t ngô trên th gi i c a m t s nư c năm 2010

Nư c



STT



Di n tích



Năng su t



S n lư ng



( tri u ha)



( T n/ha)



( Tri u t n)



1



M



33,09



10,26



339,5



2



Trung Qu c



30,8



5,39



166,0



3



Brazin



12,00



4,58



54,9



4



Mêhicô



6,97



4,02



24,5



5



Argentina



3,00



8,33



24,9



6



Canada



8,86



3,18



28,2



7



Th gi i



159,32



5,24



834,8

( Ngu n USDA.2010)



S n lư ng ngô năm 2010 c a các nư c d báo ñ t: Argentina 24,9 tri u

t n;Brazin 54,9 tri u t n; Canada 28,2 tri u t n; Trung Qu c 166,0 tri u t n;

Ai C p 7,00 tri u t n; EU – 27 57,0 tri u t n; n ð 20,0 tri u t n, Inñonêxia

8,4 tri u t n; Mêhicô 24,5 tri u t n; Nigêria 8,7 tri u t n, Philippin 6,8 tri u

t n, Nga 5,5 tri u t n; Xécbi 6,5 tri u t n; Nam Phi 12,5 tri u t n; Ukraina

11,5 tri u t n; M 339,6 tri u t n và các nư c khác 78,49 tri u t n. T ng nh p

kh u ngô trên th gi i trong năm 2010 d báo ñ t 89,25 tri u t n, tăng so v i

84,61 tri u t n c a năm 2009.

Xu t kh u ngô các nư c trong năm 2010 d báo ñ t ( ñơn v : Tri u t n)

Argentina 13,0; Brazin7,5; Myanmar 0,4; EU – 27 1,2;



n ð 2,0; Paragoay



1,0; Nam Phi 2,5; Thái Lan 0,7; Ukraina 5,0;M 51,0 và các nư c khác 2,95.

T ng m c tiêu dùng ngô trên th gi i năm 2010 d báo ñ t 853,03 tri u t n,



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



8



tăng so v i 808,8 tri u t n c a năm 2009. T ng tr lư ng ngô trên th gi i

cu i niên v 2010 d báo ñ t 154,21 tri u t n, tăng so v i 147,04 tri u t n

cu i niên v 2009 [3].

Khó khăn l n nh t hi n nay là nhu c u s d ng ngô làm lương th c,

th c ph m cũng như làm nguyên li u cho các ngành công nghi p ch bi n

ngày càng tăng, trong khi ñó di n tích tr ng ngô ngày càng gi m. Do v y ñ

ñáp ng nhu c u thi t y u c a ngư i tiêu dùng thì m t trong nh ng v n ñ c p

thi t ñư c ñ t ra là c n nâng cao năng su t ñ tăng s n lư ng ngô.

Di n tích tr ng ngô trên th gi i có xu hư ng gi m t năm 2008 t i

nay, ñ tăng s n lư ng ngô c n tăng năng su t ngô. Mu n tăng năng su t ngô

tăng như mong mu n mà ñúng v i hi u su t quang h p mà cây ngô có th ñ t

ñư c thì chúng ta c n r t nhi u nh ng nghiên c u ph c v cho s n xu t gi ng

ngô. Trong các y u t tác ñ ng bên c nh các bi n pháp canh tác thì y u t

gi ng ñóng vai trò then ch t ñ t o ra năng xu t cao. Các nhà khoa h c trên

th gi i luôn luôn nghiên c u, lai t o ra các gi ng ngô v a có ti m năng năng

su t cao v a có kh năng ch ng ch u t t. Do v y ñ xu t các bi n pháp k

thu t song song thúc ñ y y u t gi ng phát tri n là ngu n g c giúp cho năng

su t ngô trên th gi i tăng lên.

2.2. Tình hình s n xu t ngô t i Vi t Nam

Vi t Nam, câu ngô là cây lương th c ñ ng th hai sau lúa nư c. Ngô

ñư c ñưa vào Vi t Nam cách ñây kho ng 300 năm [16]. Do có vai trò quan

tr ng ñ i v i kinh t - xa h i công v i ñi u ki n khí h u nhi t ñ i gió mùa nên

ngô ñã nhanh chóng ñư c m r ng, tr ng kh p các vùng mi n trên c nư c.

Năm 1975 ñ t nư c ta m i ñư c gi i phóng sau khi th ng nh t ñ t

nư c ch ng ch t lên nhau nên cây ngô chưa ñư c chú tr ng phát tri n, di n

tích tr ng ngô ch ñ t 267 nghìn ha, năng su t 1,05 t n/ha, v i t ng s n lư ng

280,6 nghìn t n. Bên c nh ñó, chúng ta g p không ít khó khăn v v t li u kh i



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



9



ñ u, cùng v i vi c cơ s v t ch t chưa ñáp ng t t các khâu s n xu t ngô.

Vi t Nam, ngô tuy ch chi m 12,9% di n tích cây tr ng có h t, nhưng có ý

ngĩa quan tr ng th hai sau cây lúa. Hơn 30 năm qua, nh t là t nh ng năm

1990 tr l i ñây, s n xu t ngô nư c ta ñã ñ t ñư c nh ng thành t u ñáng ghi

nh n. Năm 2008 là năm ñ t di n tích (1.125,9 nghìn ha ) năng su t ( 4,02

t n/ha) và s n lư ng ñ t ( 4,5 tri u t n) cao nh t t trư c ñ n nay. So v i năm

1990, di n tích và năng su t tăng 2,6 l n, còn s n lư ng tăng 7 l n ( T ng c c

tr ng tr t, 2009) [3]. Cho ñ n năm 1990 di n tích tr ng ngô tăng lên 432

nghìn ha, t ng s n lư ng ñ t 671 nghìn t n tăng g p 3 l n so v i năm 1975.

ð n năm 2004 di n tích tr ng ngô c a Vi t Nam là 990,4 nghìn ha, năng su t

3,7 t n/ha và s n lư ng ñ t 3,9 tri u t n. Trong quá trình phát tri n c a cây

ngô lai



giai ño n này ph i k ñ n hai s ki n t o s chuy n bi n quan tr ng,



ñó là: “ Cây ngô ñông trên ñ t hai lúa

ngô lai



ñ ng b ng B c B ” và “ S bùng n



các vùng tr ng ngô trong c nư c” [5].



Cùng v i s phát tri n ngô trên th gi i và các nư c trong khu v c, ngô

lai



Vi t Nam trong nh ng năm g n ñây ñã không ng ng phát tri n. Giai



ño n 1990 di n tích ban ñ u 5 ha ngô lai, sau ñó di n tích ñã m r ng nhanh

chóng. Năm 1991 di n tích ñ t 500ha, ñ n năm 1996 di n tích ngô lai là 230

nghìn ha, chi m 40% di n tích và 74% s n lư ng [1]. ð n năm 2000 ñi n tích

ngô lai ñ t 500 nghìn ha, chi m 65% di n tích tr ng ngô c nư c. Năm 2006

di n tích ngô lai ñ t 1033 nghìn ha, chi m 83%.

T c ñ phát tri n c a cây ngô lai



nư c ta ñư c ñánh giá là khá nhanh



và có tính ch t b n v ng r t cao. Năm 2000 c nư c tr ng kho ng 730,2

nghìn ha, năm 2005 ñ t 1052 nghìn ha văn năm 2009 ñ t 1.200 nghìn ha.

(b ng 2.4).

Tuy s n lư ng ngô hàng năm c a nư c ta tăng nhưng v n không ñáp

ng ñ nguyên li u ph c v cho ngành chăn nuôi ñang phát tri n m nh m .

Do ñó 9 tháng ñ u năm 2009 Vi t Nam ñã nh p hơn 0,8 tri u t n ngô ( C c

tr ng tr t, 2009) [3].



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



10



Theo d báo c a vi n khoa h c nông nghi p Vi t Nam, di n tích ngô

c a c nư c ph n ñ u ñ t 1.300 nghìn ha vào năm 2015 ( v i năng su t bình

quân 5,5 t n/ha, t ng s n lư ng là 7.150 nghìn t n), nh m ñ m b o cung c p

ñ nguyên li u cho ch bi n th c ăn chăn nuôi và ñ y m nh các ngành khác

phát tri n như công nghi p ch bi n, s n xu t rư u cho công nghi p... Quan

tr ng hơn n a là Vi t Nam ph i ñ y m nh s n xu t ñ t ng bư c tham gia

vào th trư ng xu t kh u nh m thu ngu n ngo i t v cho ñ t nư c [12]. Vào

năm 2009, Vi t Nam ñ t 1.200 nghìn ha, năng su t ñ t 4,4 t n/ha và t ng s n

lư ng là 5,3 tri u t n ( USDA, 2010) [32]. Vây hi n nay, s n xu t ngô c a

nư c ta m i ñ t 75% so v i m c tiêu vào năm 2015 và 60% so v i m c tiêu

vào năm 2020.

B ng 2.4. Tình hình s n xu t ngô



Vi t Nam giai ño n 2000 – 2010

T l di n

tích ngô lai



Di n tích



Năng su t



S n lư ng



( 1.000 ha)



( t n/ha)



( tri u t n)



2000



730,2



2,5



2,0



65



2005



1052,6



3,6



3,8



90



2006



1033,1



3,7



3,9



90



2007



1096,1



3,9



4,3



>90



2008



1125,9



4,0



4,5



>90



2009



1200,0



4,4



5,3



>90



2010



1200,0



4,58



5,5



>90



2011



1.117,2



4,3



4.8



>90



Năm



( %)



Ngu n: Niên giám T ng c c th ng kê năm 2012 [8]



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



11



Qua b ng s li u trên cho th y: V i nh ng thành t u ñã ñ t ñư c có th

nói ñây là m t bư c ti n vư t b c c a nên nông nghi p Vi t Nam. K t qu

trên ñã ñư c CYMMYT và nhi u nư c trên th gi i ñánh giá cao. Bên c nh

nh ng thành t u v gi ng, các ti n b k thu t v canh tác cũng ñã ñóng góp

quan tr ng cho s phát tri n c a cây ngô trong nh ng năm g n ñây.

Trong h th ng cây trông nư c ta, cây ngô gi v trí r t quan tr ng,

nó ñã có m t trên m i vùng ñ t, phù h p v i m i ñi u ki n canh tác, tham

gia vào các công th c luân canh, xen canh, g i v ñã d n góp ph n xóa h t

th ñ ng canh c a cây lúa, ña r ng hóa cây tr ng và c i thi n h sinh thái

nông nghi p.

Như v y,



nư c ta năng su t ngô còn th p so v i các nư c có ngh



tr ng ngô phát tri n (So sánh t i b ng 2.2). ð ñ t ñư c năng su t ngô cao

hơn n a trong th i gian t i, ngoài công tác gi ng còn ph i ñ u tư ñ ng b hơn

trong thâm canh, ñ c bi t là bón phân ñ phát huy ti n năng c a gi ng.

M c dù trong th i gian qua Vi t Nam ñã ñ t ñư c nh ng k t qu r t

quan tr ng nhưng s n xu t ngô nư c ta v n còn nhi u v n ñ ñ t ra.

- Th nh t: Năng su t v n th p hơn so v i trung bình th gi i ( ð t

ñư c kho ng 82%) và r t th p so v i năng su t thí nghi m.

- Th 2: Giá thành s n xu t còn cao.

- Th 3: S n lư ng chưa ñáp ng ñ nhu c u tiêu dùng trong nư c ñang

tăng lên r t nhanh và nh ng năm g n ñây nư c ta ph i nh p kh u t 500 –

700 nghìn t n ngô h t ñ làm th c ăn chăn nuôi ( Theo s li u c a C c tr ng

tr t, năm 2004 theo còn ñư ng chính th c nh p 564.488 t n ngô, năm 2007 là

585.221 t n) [16].

- Th 4: S n ph m t ngô còn ñơn ñi u.

- Th 5: Công ngh sau thu ho ch chưa ñư c chú ý ñúng m c....



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



12



Hi n nay, nhi u v n ñ ñ t ra cho ngành s n xu t ngô th gi i nói

chung và nư c ta nói riêng như: Khí h u toàn c u bi n ñ i ph c t p, ñ c bi t

là h n hán, lũ l t ngày cáng n ng n hơn, nhi u ñ i tư ng sâu, b nh h i m i

xu t hi n, tính hính s n xu t ngô



nhi u nơi ñang gây nên tính tr ng sói mòn



ñ t, r a trôi dinh dư ng, giá nhân công ngày càng cao, c ng tranh gay g t

gi a ngô và các cây tr ng khác.

V i công tác t o gi ng t o ra nhi u b gi ng ngô th c s ch u h n và

các ñi u ki n b t thu n khác như ñ t x u, chua phèn, kháng sâu b nh, có th i

gian sinh trư ng ng n ñ ng th i cho năng xu t cao, n ñ nh, nh m nâng cao

năng su t và hi u qu cho ngư i s n xu t v n chưa nhi u. ð c bi t, các bi n

pháp k thu t canh tác, m c dù ñã ñư c c i thi n nhi u song v n chưa ñáp

ng ñư c ñòi h i c a gi ng m i. Trong ñó, m t s v n ñ ñang ñư c chú ý

như kho ng cách, m t ñ , phân bón , th i v , phòng tr sâu b nh và c d i,

b o qu n sau thu ho ch chưa ñư c quan tâm ñúng m c.

2.3. K thu t thâm canh ngô

2.3.1. Nhu c u dinh dư ng c a cây ngô:

Cây ngô thu c nhóm cây quang h p theo chu trình C4 vì th ngô có

hi u su t s d ng anh sáng và cư ng ñ quang h p cao. Ngô là cây có kh

năng thích ng r ng v i ñi u ki n môi trư ng và ñư c tr ng



nhi u ñi u ki n



sinh thái.

Cây ngô có nhu c u nư c và ñ m

nó m m c m v i môi trư ng



m c cao hơn các cây l y h t khác,



giai ño n tr c tung ph n và phun dâu. M c



dù có m t s gi ng ch ng ch u h n nhưng h u h t các gi ng ngô b h n th i

kỳ tr c ñ u gi m năng su t.

Trong quá trình quang h p, ñ t o Hydrat cácbon, cây ngô l y CO2 t

không khí, H+ và O2 t nư c, hút dinh dư ng, khoáng t ñ t. Ngô có nhu c u

dinh dư ng cao ñ sinh trư ng, phát tri n t t và cho năng su t cao, có th nói

dinh dư ng là y u t



nh hư ng ñ u tiên và l n nh t. Vì v y, n u tr ng ñ c



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



13



canh ngô nhi u năm thì ñ t s b gi m ñ phí ñáng k . Ngô hút Kali nhi u

nh t sau ñó t i ñ m, lân và các ch t trung, vi lư ng.

Dinh dư ng cây ngô hút ñ ph c v quá trình t o năng su t nên năng su t

ngô càng cao thì lư ng dinh dư ng trong ñ t cây ngô l y ñi càng nhi u. ð ñ t

năng su t 9,5 t n/ha ngô l y ñi t ñ t 191kg N, 89kgP2O5, 235kg K2O [34]

Tuy nhiên lư ng phân bón cây ngô l y ñi nhi u nhưng



m i giai ño n



sinh trư ng, phát tri n khác nhau thì nhu c u s d ng các ch t dinh dư ng

cũng khác nhau. Trong giai ño n cây con thì cây ngô sinh trư ng ch m lư ng

dinh dư ng cây l y ñi t ñ t ít. Sau ñó lư ng dinh dư ng cây ngô hút tăng

nhanh d n do cây ngày càng sinh trư ng m nh, kéo theo s tích lũy ch t khô

tăng. Do v y, vi c cung c p ñ y ñ các ch t dinh dư ng

quan tr ng cho s sinh trư ng t i ưu



m i giai ño n là r t



t t c các th i kỳ.



Ph n l n, lư ng ñ m và lân cây hút ñư c chuy n ñ n h t và ñư c thu

ho ch. Còn l i h u h t kali ñư c hút quay v ñ t qua lá, thân và các ph n còn

l i khác c a cây ( Tr khi nh ng ph n này ñư c ñem ñi làm th c ăn cho gia

súc) ( Ngô H u Tình, 2003 ) [19].

Theo các nhà nghiên c u vi n nghiên c u lân và kali Atlanta ( M ) cho

th y, ñ thu ho ch ñư c 10 t n ngô h t cây ngô ñã l y ñi t ñ t m t lư ng

dinh dư ng l n ( b ng 2.5).

B ng 2.5. Lư ng dinh dư ng cây ngô l y ñi ñ t o ra 10 t n h t/ha

( N)



( P2O4)



( K2O)



( Mg)



( S)



( Kg)



(Kg)



( kg)



( kg)



( kg)



H t ngô



190



78



54



18



16



Thân, lá, r



79



33



215



38



18



T ng s



269



111



269



56



34



B ph n



Ngu n: Ngô H u Tình, 1997 [5]



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



14



Qua b ng 2.5 cho th y sau m i v tr ng ngô, cây ngô l y ñi t ñ t

lư ng dinh dư ng r t l n 269 kg ñ m (N) , 111kg lân ( P2O5) , 269 kg kali (

K2O) và 56 kg manhê cùng nhi u y u t khác. Do v y mu n tr ng ngô có

năng su t cao c n ph i bón ñ dinh dư ng cho ngô.

* Nhu c u ñ m c a cây ngô:

Nitơ là y u t quan tr ng hàng ñ u c a cơ th s ng vì nó là thành ph n

cơ b n c a protein, axít amin, di p l c, các ch t có ho t tính sinh lý cao ....

nên là nguyên t quy t ñ nh s s ng. Vì v y ñ i v i cây tr ng nói chung và

cây ngô nói riêng, ñ m là y u t dinh dư ng quan tr ng ñ cây sinh trư ng

phát tri n và hình thành năng su t, ch t lư ng.

Cây ngô khi s d ng 1kg N nguyên ch t s t o ra ñư c 50kg ngô h t.

Nitơ chi m t i 4% t ng lư ng ch t khô trong lá ngô.

B ng 2.6. Nhu c u ñ m



các m c năng su t ngô khác nhau.



Năng su t ngô h t



Nhu c u ñ m nguyên ch t



(t n/ha)



(kgN/ha)



9,5



187



5,0



98



2,0



40

Ngu n: Nguy n Th Hùng, 2002 [11]



Trong ñi u ki n ñ t nghèo ñ m, cây ngô nh vào nư c tr i thì m t s

gi ng ngô c i ti n có th ñ t hi u qu s d ng ñ m



m c 20 – 40 kg ngô



h t/1kgN. Tuy nhiên khi li u lư ng ñ m tăng ñ n m t m c ñ nh t ñ nh thì

năng su t l i b gi m vì v y c n ph i xác ñ nh li u lư ng thích h p cho t ng



Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ………………………



15