III. Chuyn ng phõn t v nhit
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (640.9 KB, 96 trang )
Giáo án Vật lí 2008-2009
-GV YC HS hiểu rõ bản nhận xét và rút ra kết
ngừng về mọi phía cho
luận.
chất của hiện tượng
nên các phân tử nước và
khuếch tán, Nguyên nhân
các phân tử đồng sun
gây ra hiện tượng này là
phát chuyển động xen lẫn
gì?
vào nhau.
-HS quan sát TN của
-GV YC HS rút ra mối
quan hệ giữa hiện tượng GV.
-C5: Do các phân tử
khuếch tán với nhiệt độ.
không khí chuyển động
-HS hoạt động theo
-GV hướng dẫn HS trả
không ngừng về mọi
nhóm, đưa ra nguyên
lời các câu hỏi C5, C6.
phía.
nhân gây ra hiện tượng
C7.
khuyếch tán để trả lời
-GV YC HS nhắc lại:
các câu hỏi từ C4 => C7. -C6: Có. Vì các ph tử ch
-Sự chuyển động của các -HS lần lượt nhắc lại
động nhanh hơn.
phân tử, nguyên tử.
những kiên thức đã học
- Mối quan hệ giữa nhiệt trong bài.
-C7: Trongcốc nước
độ của vật với sự chuyển -YC HS TB hay yếu kém nóng, thuốc tím tan
động của các phân tử,
nhắc lại và đưa ra những nhanh hơn vì các phân tử
nguyên tử.
chuyển động nhanh hơn.
ví dụ trong thực tế.
-Hiện tượng khuyếch tán
là gì?
Về nhà học thuộc phần ghi nhớ, đọc phần có thể em chưa biết, làm các bài tập
trong sách bài tập.
RÚT KINH NGHIỆM:
............................................................................................................................
............................................................................................................................
...................................................................................................................
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 24:
Bài 21: NHIỆT NĂNG
A. MỤC TIÊU:
-Phát biểu được định nghĩa nhiết năng và mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt
độ của vật.
-Tìm được ví dụ về thực hiện công và truyền nhiệt.
-Phát biểu được định nghĩa nhiệt lượng và đơn vị nhiệt lượng.
B. CHUẨN BỊ:
-Cho GV: 1 quả bóng cao su, 1 miếng kim loại, 1 phích nước nóng và 1 cốc thủy
tinh.
C. PHƯƠNG PHÁP:
D.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
*H.Đ.1: KIỂM TRA BÀI CŨ-TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (7 phút).
1.Các phân tử , nguyên tử chuyển động hay đứng
yên? làm bài tập 20.1, 20.2.
2.Khuyếch tán là gì? Vì sao có hiện tượng khuyếch
Giáo án Vật lí 2008-2009
tán?
- ĐVĐ: Như phần mở bài trong SGK.
HS nghe GV truyền đạt.
*H.Đ.2: TÌM HIỂU VỀ NHIỆT NĂNG (13 phút).
I. Nhiệt năng
-GV y/c HS nhắc lại khái
-HS trả lời các câu hỏi
-Tổng động năng của các
niệm động năng đã học.
của GV.
phân tử cấu tạo
-Các phân tử, n tử có
-HS nghe GV hình thành
nên vật gọi là
động năng không? Tại
khái niệm nhiệt năng.
nhiệt năng của
sao?
-HS hoạt động theo
vật.
-GV đưa ra khái niệm
nhóm để đưa ra mối quan
-Nhiệt độ của vật càng
nhiệt năng.
hệ giữa nhiệt năng và
cao tức là các phân tử
nhiệt độ của vật.
-GV y/c HS tìm mối
cấu tạo nên vật chuyển
quan hệ giữa nhiệt năng -HS hoạt động theo
động càng nhanh , nhiệt
và nhiệt độ của vật.
nhóm về các cách làm
năng của vật càng lớn.
-Dựa vào mối quan hệ đó thay đổi nhiệt năng của
vật.
GV y/c HS đưa ra cách
làm thay đổi nhiệt năng
của vật.
*H. Đ.3: CÁCH LÀM THAY ĐỔI NHIỆT NĂNG (10 phút).
-GV hướng dẫn HS thảo
-HS đưa ra các cách làm II. Các cách làm thay đổi
nhiệt năng.
luận theo nhóm để đưa ra
thay đổi nhiệt năng của
Có 2 cách làm thay đổi
các cách làm thay đổi nhiệt vật.
nhiệt năng của
năng.
-HS sắp xếp thành 2 loại
vật
-Ghi lại các cách làm
về các cách làm thay đổi
-thực hiện công .
thay đổi nhiệt năng của
nhiệt năng của vật là:
HS đưa ra, từ đó quy về
-truyền nhiệt.
-thực hiện công .
2 loại là thực hiện công
Cho ví dụ:
-truyền nhiệt.
hay truyền nhiệt.
-HS trả lời câu hỏi C1,
C2.
*H. Đ.4: TÌM HIỂU VỀ NHIỆT LƯỢNG (3 phút).
III. Nhiệt lượng
-GV đưa ra khái niệm và -HS nghe GV truyền đạt.
đơn vị của nhiệt lượng.
-HS nghe GV hình thành -Phần nhiệt năng mà vật
nhận thêm hay mất bớt đi
-GV y/c HS giải thích
khái niệm nhiệt lượng.
trong quá trình truyền
đơn vị của nhiệt lượng là -HS trả lời các câu hỏi
nhiệt được gọi là nhiệt
J.
của GV.
lượng.
-Ký hiệu: Q, đơn vị: J
*H.Đ.5: VẬN DỤNG -CỦNG CỐ -H.D.V.N (12 phút).
III. Vận dụng
-GV y/c HS trả lời các
-HS trả lời các câu C3,
câu C3, C4, C5.
C4, C5.
C3: nhiệt năng của miếng
-GV y/c HS thảo luận về -HS thảo luận theo nhóm đồng giảm, còn nhiệt
về các câu trả lời.
năng của cốc nước tăng.
nhữngcâu trả lời đó.
Đây là sự truyền nhiệt.
-GV theo dõi HS thảo
luận.
C4: Từ cơ năng sang
nhiệt năng. đây là sự
Giáo án Vật lí 2008-2009
thực hiện công.
C5: Một phần cơ năng đã
biến thành nhiệt năng
của không khí, quả bóng
và mặt sàn, một phần
biến thành động năng của
không khí.
-GV y/c HS nhắc lại:
Khái niệm nhiệt năng,
các cách làm thay đổi
-HS nhắc lại phần cần
nhiệt năng, khái niệm
ghi nhớ
nhiệt lượng và đơn vị
của nó. Đi đến những
điều cần ghi nhớ.
Về nhà: học thuộc phần ghi nhớ, đọc phần có thể em chưa biết, làm các bài tập
trong sách bài tập.
RÚT KINH NGHIỆM:
............................................................................................................................
............................................................................................................................
...................................................................................................................
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 25:
Bài 22: DẪN NHIỆT
A. MỤC TIÊU:
-Tìm được các ví dụ trong thực tế về sự dẫn nhiệt. So sánh sự dẫn nhiệt của chất
rắn, chất lỏng, chất khí.
-Thực hiện được các thí nghiệm về sự dẫn nhiệt chứng tỏ tính dẫn nhiệt kém của
chất lỏng và chất khí.
-Rèn luyện kĩ năng thực hiện thí nghiệm, khả năng quan sát, so sánh.
B.CHUẨN BỊ:
-GV: Các dụng cụ để làm thí nghiệm vẽ ở hình 22.1, 22.2, 22.3 và 22.4 SGK.
C. PHƯƠNG PHÁP:
D.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
*H.Đ.1:KIỂM TRA BÀI CŨ-TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (7 phút).
1.Nhiệt lượng là gì? Hãy nêu vài ví dụ về nhiệt lượng.
2.Làm các bài tập 22.1, 22.5.
ĐVĐ: Như phần mở bài trong SGK.
HS lắng.
*H.Đ.2: TÌM HIỂU VỀ SỰ DẪN NHIỆT (10 phút).
I. Sự dẫn nhiệt
-GV làm TN như hình
-HS theo dõi TN của GV. 1. TN: SGK.
22.1
-HS trả lời theo cá nhân
-GV hướng dẫn HS trả
các câu hỏi từ C1, C2,
2. trả lời các câu hỏi.
lời các câu hỏi từ C1,
C3.
C1: Nhiệt đã truyền đến
C2, C3.
sáp làm cho sáp nóng lên
và chảy ra.
C2: Theo thứ tự từ a, b,
c, d rồi đến e.
C3: Nhiệt được truyền
Giáo án Vật lí 2008-2009
dần từ đầu A đến đầu B
của thanh đồng.
*H.Đ.3: TÌM HIỂU VỀ SỰ DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT
(20 phút).
-GV làm TN 22.2.
-HS theo dõi TN của GV, II. Tính dẫn nhiệt của các
chất.
-GV y/c HS trả lời C4,
-HS trả lời theo cá nhân
C4: Không, kim loại dẫn
C5.
các câu hỏi từ C4, C5.
nhiệt tốt hơn thủy tinh.
-GV y/c HS thảo luận về
C5: Trong 3 chất đó thì
các câu trả lời đó.
-HS quan sát TN do GV
đồng dẫn nhiệt tốt nhất,
-GV làm các TN ở hình
làm.
thủy tinh dẫn nhiệt kém
22.3 và 22.4 SGK.
-HS thảo luận theo nhóm
nhất. Trong chất rắn kim
và trả lời các câu hỏi C6,
-GV hướng dẫn y/c HS
loại dẫn nhiệt tốt nhất.
quan sát và thảo luận để C7.
C6: Không. Chất lỏng
trả lời các câu hỏi: C6,
dẫn nhiệt kém.
C7.
C7: Không. Chất khí dẫn
nhiệt kém.
*H.Đ.6: VẬN DỤNG-CỦNG CỐ-H.D.V.N (15 phút).
III. Vận dụng
-HS thảo luận theo
C8: -Cầm thìa nhúng vào
-GV y/c HS thảo luận
để trả lời các câu hỏi từ nhóm và trả lời các câu bát canh nóng.
hỏi C8 => C12.
C8 đến C12.
-Soong nhôm nóng lên
khi đặt lên bếp
-Nung kim loại.
C9: Vì kim loại dẫn nhiệt
tốt còn sứ dẫn nhiệt kém.
C10: Vì không khí ở giữa
các lớp áo mỏng dẫn nhiệt
kém.
C11: Tạo ra các lớp không
khí dẫn nhiệt kém giữa các
lông chim.
C12: Vì kim loại dẫn nhiệt
-GV y/c HS nhắc lại sự -Nhiều HS nhắc lại sự tốt nên khi sờ tay vào nhiệt
dẫn nhiệt, so sánh sự
dẫn nhiệt, so sánh sự
truyền từ tay sang kimloại
dẫn nhiệt của các chất. dẫn nhiệt của các chất. nhanh hơn nên ta có cảm
-HS đọc phần ghi nhớ
giác lạnh hơn.
Về nhà: học thuộc phần ghi nhớ, đọc phần có thể em chưa biết, làm các bài tập
trong sách bài tập.
RÚT KINH NGHIỆM:
............................................................................................................................
............................................................................................................................
...................................................................................................................
Ngày soạn:
Giáo án Vật lí 2008-2009
Ngày giảng:
Tiết 26:
Bài 23: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
A. MỤC TIÊU:
-Nhận biết đợc dòng đối lưu trong chất lỏng và chất khí.
-Biết được đối lưu xẩy ra trong môi trường nào và không thể xẩy ra trong môi
trường nào.
-Tìm được ví dụ về bức xạ nhiệt.
-Nêu được tên hình thức truyền nhiệt trong chất rắn, chất lỏng, chất khí và chân
không.
-Rèn luyện khả năng quan sát và thực hiện thí nghiệm.
B.CHUẨN BỊ:
-GV: Các dụng cụ để làm thí nghiệm vẽ ở hình 23.2, 23.3, 23.4 và 23.5 SGK.
-1 phích và hình vẽ phóng đại của cái phích.
-HS mỗi nhóm: Dụng cụ để làm thí nghiệm vẽ ở hình 23.2 SGK.
C. PHƯƠNG PHÁP:
D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
*H. Đ.1: KIỂM TRA BÀI CŨ-TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (10 phút)
1. Hãy lấy một số ví dụ trong thực tế
về sự dẫn nhiệt. Làm bài tập 22.3, 22.4
SBT.
2. So sánh tính dẫn nhiệt của chất rắn,
chất lỏng, chất khí. Làm bài tập 22.5,
22.6 SBT.
-Giống nhau: Dụng cụ TN: Đèn cồn,
-Cho HS quan sát hình 22.3 và 23.1.
ống nghiệm, sáp, nước.
Hãy cho biết sự giống và khác nhau
-Khác nhau: Cách làm TN:
trong 2 TN, so sánh kết quả.
H22.3
H23.1
-Trong 2 TN trên xảy ra hiên tượng
-Làm nóng miệng -Làm nóng đáy
truyền nhiệt khác nhau, H22.3 là hiện
ống.
ống.
tượng nhiệt được truyền bằng hình
-Kết quả: Nước ở -Kết quả: Nước
thức dẫn nhiệt, còn TN H23.1 nhiệt
miệng ống sôi,
trong ống nóng,
được truyền bằng cách nào? Chúng ta
sáp không chảy
sáp nóng chảy rơi
cùng nhiên cứu bài 23.
ra.
ra không bám vào
miệng ống nữa.
*H. Đ.2: TÌM HIỂU HIỆN TƯỢNG ĐỐI LƯU (8 phút).
Giáo án Vật lí 2008-2009
-GV giới thiệu các dụng cụ
TN
-GV hướng dẫn HS làm
TN như hình 23.2 SGK.
-GV y/c HS nhắc lại điều
kiện về sự nổi.
-GV y/c HS trả lời câu C1,
C2, C3 ( lưu ý: Thuốc tím
phải gói vào giấy mỏng đặt
bên cạnh thành của bình
ngay trên ngọn lửa đèn
cồn).
-GV: Từ kết quả C1, C2,
C3, em hãy rút ra kết luận.
-GV chốt lại cho HS ghi
bài.
-HS làm TN như hình
23.2 SGK.
-HS quan sát TN, chú ý
sự chuyển động các p/ tử
nước.
-HS nhắc lại: - vật nổi
khi D v < D cl .
-HS trả lời các câu C1,
C2, C3.
-HS thảo luận về các câu
trả lời đó.
-HS ghi bài
I. Đối lưu
1.TN
(SGK)
2. Trả lời các câu hỏi
C1: Di chuyển thành dòng.
C 2 : Lớp nước ở dưới
nóng lên nở ra nên trọng
lượng riêng nhỏ hơn
trọng lượng riêng của lớp
nước lạnh, vậy lớp nước
nóng nổi lên, lớp nước
lạnh chìm xuống tạo
thành dòng đối lưu.
C 3 : Nhờ nhiệt kế.
Kết luận: Sự truyền nhiệt
năng bằng các dòng chất
lỏng gọi là sự đối lưu
( sự đối lưu xảy ra cả với
chất khí).
*H.Đ.3: VẬN DỤNG (5 phút).
-GV làm TN 23.3 -HS quan sát TN 3. Vận dụng
C 4 : Ở trong bình lớp không khí ở trên
cho HS quan sát. -HS thảo luận
theo nhóm các
ngọn nến nóng hơn nên trọng lượng
-GV hướng dẫn
riêng nhỏ hơn lớp nước ở bên cây
HS trả lời câu C4, câu hỏi.
-HS trả lời các
hương. Kết quả lớp không khí trên ngọn
C5, C6.
câu hỏi và thảo
nến bay lên, lớp không khí bên cây
-Tại sao lớp
luận để rút ra kết hương chìm xuống.
không khí xung
C 5 : Để tạo thành dòng đối lưu làm cho
quanh cây hương luận.
nước hay không khí nhanh nóng hơn.
đang cháy vẫn bị
C6: Không.
nóng lên nhưng
- Vì trong chân không không có các phân
không bay lên cao
tử hay nguyên tử nên không thể tạo
mà lại bay xuống
thành dòng được.
dưới như vậy?
-Vì trong chất rắn các nguyên tử liên kết
chặt chẽ nên chúng chỉ dao động quanh
1 vị trí cân bằng xác định chứ không thể
tạo thành dòng được.
*H.Đ.4: NGHIÊN CỨU BỨC XẠ NHIỆT (12 phút).
-HS nghe GV đặt vấn đề. II. Bức xạ nhiệt
-GV: ĐVĐ như SGK.
1.TN (SGK)
-GV làm TN 23.4 và 23.5 -Trong môi trường không
có vật chất thì không có
2.Trả lời các câu hỏi
cho HS quan sát.
sự dẫn nhiệt và đối lưu
C7: Không khí trong
-GV hướng dẫn HS trả
nhưng có sự truyền nhiệt bình đã nóng lên và nở
lời câu C7, C8, C9.
xẩy ra ví dụ: Trái đất vẫn ra.
-GV hướng dẫn HS thảo
nhận được năng lượng
C8: Không có nhiệt
luận về các câu trả lời đó.
của ánh sáng mặt trời.
truyền đến. Chứng tỏ
-GV chốt lại cho HS ghi
miếng gỗ đã ngăn không
