Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.13 MB, 154 trang )
huyện và định hƣớng mục tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp phát triển kinh tế
du lịch theo hƣớng bền vững.
2.3- Tiềm năng phát triển du lịch ở Sa Pa.
Du lịch cũng nhƣ nhiều ngành kinh tế khác phụ thuộc rất nhiều vào
yếu tố tài nguyên. Tài nguyên du lịch là yếu tố ảnh hƣởng trực tiếp đến việc
tổ chức lãnh thổ du lịch (phạm vi hoạt động của du lịch), đến việc hình thành
các hình thức, thể loại du lịch và hiệu quả của hoạt động du lịch. Tài nguyên
du lịch đƣợc hiểu là các điều kiện tự nhiên, các đối tƣợng văn hoá - lịch sử
cùng các thành phần của chúng góp phần khôi phục và phát triển thể lực và
trí lực của con ngƣời, khả năng lao động và sức khoẻ của họ. Những tài
nguyên này đƣợc sử dụng cho nhu cầu trực tiếp và gián tiếp cho việc sản
xuất và dịch vụ. Một lãnh thổ nào đó có nhiều tài nguyên du lịch với chất
lƣợng cao, có sức hấp dẫn khách du lịch hơn và có mức độ kết hợp các tài
nguyên phong phú thì sức thu hút của khách du lịch càng mạnh.
Trong kinh doanh du lịch, tài nguyên đƣợc phân chia thành 2 loại: tài
nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch nhân văn. Tài nguyên du lịch
tự nhiên bao gồm các yếu tố tự nhiên nhƣ địa hình, địa mạo (phong cảnh),
khí hậu, nguồn nƣớc, động thực vật. Tài nguyên du lịch nhân văn (văn hoá)
là các hệ thống vật thể văn hoá và các sự kiện do con ngƣời trong quá trình
sống và lao động của mình tạo ra, nhƣ: các di tích lịch sử - văn hoá, kiến
trúc, các lễ hội, các đối tƣợng du lịch gắn liền với dân tộc học, các đối tƣợng
văn hoá, thể thao và hoạt động nhận thức khác.
Đánh giá về tiềm năng du lịch Sa Pa, chúng ta cũng lần lƣợt xem xét
cụ thể các yếu tố về tài nguyên du lịch nhƣ trên.
2.3.1- Tiềm năng du lịch tự nhiên.
42
Địa hình khu vực Sa Pa có độ cao từ 500 - 3243m, tƣơng ứng với độ
cao từ bậc 3 đến bậc 7 theo phân loại địa hình [40]. Do địa hình có tính phân
bậc, phân bố trong một diện tích hẹp nên ở Sa Pa mức độ phân cách ngang
mạch, độ dốc địa hình lớn... đã tạo cho nơi đây một dáng vẻ hùng vĩ, thật
hấp dẫn và thơ mộng.
Đến Sa Pa, du khách yêu thích môn thể thao leo núi có thể chinh
phục đỉnh cao Phan xi păng. Từ đỉnh cao này, du khách có thể chiêm
ngƣỡng cảnh quan hùng vĩ của giang sơn đất Việt. Bằng việc đi bộ len lỏi
giữa những vách núi đá dựng đứng đến rợn ngƣời để xuống các hẻm sâu của
Mƣờng Hoa Hồ, du khách sẽ đƣợc thƣởng thức những tuyệt tác do thiên
nhiên đã ban tặng cho núi đồi Sa Pa. Trên con đƣờng đến với các địa danh
du lịch nhƣ Thác Bạc, Cầu Mây hay Bãi đá khắc cổ,... du khách có thể ngắm
nhìn cảnh quan các thung lũng, nơi các khối đá còn sót lại ẩn hiện nhƣ
những thành quách, pháo đài đã đổ nát, luôn gợi mở trí tƣởng tƣợng phong
phú. Đến Tả Phìn, ngoài việc tham quan các bản làng ngƣời Dao, ngƣời
H'mông ở đây, du khách có thể vào hang động Tả Phìn để đƣợc chiêm
ngƣỡng các nhũ đá, chuông đá và những hình thù kỳ lạ mà cho đến nay vẫn
đƣợc bảo tồn khá nguyên vẹn.
Bên cạnh sức hấp dẫn về địa hình, khí hậu của Sa Pa cũng là một
điều kiện lý tƣởng thu hút khách du lịch trong và ngoài nƣớc đến Sa Pa để
nghỉ ngơi, thƣ giãn. Với vị trí nằm sát chí tuyến trong vành đai á nhiệt đới
Bắc bán cầu nên khí hậu ở Sa Pa mát mẻ trong mùa hè và lạnh trong mùa
đông xuân. Nhiệt độ trung bình năm từ 15C - 16C (15,9C), nhiệt độ nóng
nhất vào tháng 7 là 29,4C, lạnh nhất vào tháng 11 là 3,2C. Lƣợng mƣa
trung bình 2796 mm, tập trung 80% vào mùa mƣa, cuối năm đến mùa xuân
thƣờng có mƣa đá. Độ ẩm trung bình 85 - 88%, độ ẩm cao nhất vào tháng 10
43
và tháng 11, là những tháng trời Sa Pa mù sƣơng. Trong một năm Sa Pa có
khoảng 137 ngày có sƣơng. Đặc biệt có những năm Sa Pa có tuyết rơi dày
12cm (tháng 11/1992 và tháng 12/2000). Nhìn chung ở Sa Pa thƣờng có gió
nhẹ thổi theo hƣớng Nam và Đông. Đặc biệt hàng năm vào cuối mùa xuân,
những cơn gió nóng từ Lai Châu, Bình Lƣ thổi sang làm tan sƣơng mù ở Sa
Pa, trả lại cho Sa Pa bầu trời trong xanh vào mùa hè. Về mùa hè, trong
khoảng từ tháng 4 - 8 là thời kỳ tiết trời ở Sa Pa mát mẻ, trong sáng, rất thích
hợp nghỉ ngơi an dƣỡng, leo núi, tham quan và tổ chức hội nghị. Với đặc
điểm khí hậu của mình, Sa Pa cũng đặc biệt thích hợp với ngƣời Châu Âu,
kể cả ở mùa đông giá lạnh.
Góp phần tạo nên nét duyên dáng, quyến rũ của Sa Pa không thể
không nói đến hệ thống sông ngòi nơi đây. Hệ thống suối chính, có lƣu
lƣợng nƣớc lớn ở khu vực Sa Pa là: suối Mƣờng Hoa Hồ, Ngòi Đum, Ngòi
Xam.
Suối Mƣờng Hoa Hồ chảy theo hƣớng Tây Bắc - Đông Nam, kéo dài
khoảng 40 km, từ Thác Bạc đến Mƣờng Bo. Đây là con suối lớn có lƣu vực
sông bắt nguồn từ các dòng chảy ở dãy Hoàng Liên Sơn xuống giữa thung
lũng sông và khá bằng phẳng. Hai bên bờ suối là các làng bản và hệ thống
ruộng trồng lúa nƣớc. Nƣớc suối mát lạnh và sạch, lòng suối rộng nhƣng khá
nhiều ghềnh thác, về mùa khô, nƣớc cạn. Về mùa mƣa lƣợng nƣớc chảy lại
khá lớn, thƣờng xuyên có lũ lụt nên không thể bơi thuyền vƣợt thác, chỉ có
thể vui chơi bằng các hình thức bắt cá, tắm suối và ngắm cảnh thác nƣớc đổ
xuống các khe nhƣ những dải lụa trắng vắt ngang lƣng trời.
Suối Ngòi Đum, suối Xam bắt nguồn từ thị trấn Sa Pa và khu vực
Pìn Hồ chảy theo hƣớng Đông Bắc. Do địa hình gập ghềnh nên hai suối này
có lòng rất dốc, nhiều ghềnh thác, hai vách dốc đứng hai bên nên rất khó
44
khăn trong việc đi lại, không thuận lợi cho du lịch ở mọi hình thức, song có
thể dùng trong sinh hoạt và trồng trọt. Tuy nhiên, hiện nay theo các kết quả
nghiên cứu của ngành địa chất thuỷ văn, ở một số nhánh suối nhỏ chảy từ thị
trấn Sa Pa xuống Ngòi Đum và Mƣờng Hoa Hồ chứa chất thải sinh hoạt, đã
có dấu hiệu ô nhiễm nhẹ các chất hữu cơ.
Nƣớc ngầm ở Sa Pa tƣơng đối phong phú, tầng chứa nƣớc rộng, trữ
lƣợng lớn và ổn định lại nằm ở độ cao hơn thị trấn Sa Pa, rất thuận tiện cho
việc khai thác. Hiện nay, nƣớc sinh hoạt ở thị trấn Sa Pa cũng lấy tại nguồn
này. Bên cạnh đó, khu vực Sa Pa có nguồn nƣớc khoáng Tắc Cô rất có giá trị
đối với sức khoẻ con ngƣời. Du khách có thể uống, tắm, điều dƣỡng và chữa
bệnh nhờ nguồn nƣớc khoáng siêu sạch này.
Ngày nay, khi mức sống của con ngƣời càng đƣợc nâng cao thì du
lịch không chỉ dừng lại ở việc đáp ứng các nhu cầu về nghỉ ngơi, tham quan
và giải trí. Một hình thức mới đã xuất hiện trong các hoạt động du lịch có
sức hấp dẫn lớn đối với du khách đó là việc du lịch trong các khu bảo tồn
thiên nhiên, việc tham quan trong thế giới thực vật sống động, hoà mình vào
cảnh sắc thiên nhiên hoang dã và thƣởng thức các sản vật trong tự nhiên
khiến cho con ngƣời thêm yêu đời, yêu cuộc sống hơn. Song không phải bất
cứ địa phƣơng nào có nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng có thể đƣa vào mục
đích du lịch. Để trở thành một địa điểm du lịch, các địa phƣơng phải đáp ứng
đầy đủ các chỉ tiêu sau:
* Các chỉ tiêu phục vụ mục đích tham quan du lịch:
- Thảm thực vật phải phong phú, độc đáo và điển hình.
- Có một số loài đặc trƣng của khu vực, loài quý hiếm trên thế giới
và trong nƣớc.
- Có số lƣợng loài phong phú nhƣ: thú, chim, bò sát, côn trùng, cá...
45
- Động thực vật có màu sắc hấp dẫn, vui mắt, dễ quan sát bằng mắt
thƣờng, ống nhòm, hoặc nghe tiếng kêu, hót có thể chụp ảnh đƣợc.
- Có loài khai thác đƣợc phục vụ đặc sản khách du lịch.
* Các chỉ tiêu đối với du lịch - săn bắn và thể thao:
- Có quy định loài thú đƣợc săn bắn, đây là loài thù phổ biến không
ảnh hƣởng đến số lƣợng và quỹ gen.
- Có địa hình dễ vận động, xa khu dân cƣ.
- Diện tích săn bắn vƣợt xa tầm đạn.
- Đảm bảo tuyệt đối an toàn cho quý khách.
- Không dùng súng quân dụng và chất nổ nguy hiểm.
* Đối với khách du lịch nghiên cứu khoa học:
- Nơi có hệ thống thực vật phong phú và đa dạng.
- Nơi có tồn tại loài quý hiếm.
- Nơi có thể đi lại quan sát và chụp ảnh.
Qua quá trình khảo sát thực tế trên địa bàn nghiên cứu và qua các
kết quả nghiên cứu khoa học của Sở KHCN & MT tỉnh Lào Cai, chúng tôi
thấy rằng khu du lịch Sa Pa hoàn toàn đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu trên. Các
yếu tố vị trí địa lý, đất đai, khí hậu ở đây đã góp phần hình thành nên thảm
thực vật đa dạng với 38 kiểu khu rừng khác nhau. Kết quả điều tra về tài
nguyên rừng ở Sa Pa cho thấy:
Năm
Diện tích đất có
nghiệp (ha)
1973
Diện tích đất lâm
rừng (ha)
54.800
26.984
46
Tỷ lệ che phủ
39,7%
1983
54.800
9.654
14,2%
1993
54.779
15.273
22,4%
Nguồn: Sở khoa học công nghệ và môi trường tỉnh Lào Cai.
Nhƣ vậy, tuy có sự đa dạng về kiểu rừng song sau 20 năm, mặc dù
đƣợc trồng mới và bảo vệ khá chặt chẽ, diện tích rừng ở huyện Sa Pa đã
giảm đi 17,3%, trong đó diện tích rừng nguyên sinh còn tồn tài không nhiều,
chủ yếu phân bố ở trên các đỉnh núi cao.
Sở dĩ rừng đƣợc đề cập nhiều trong phần nghiên cứu này bởi rừng là
môi trƣờng sinh sống ở các loài động thực vật - một trong những tiềm năng
của khu du lịch Sa Pa. Cho đến nay, có nhiều công trình nghiên cứu về động
thực vật ở Sa Pa. Song phần lớn các công trình nghiên cứu này mang tính
khu vực, do vậy, rất khó khăn trong việc phân định rõ ràng số lƣợng các loài
động thực vật tồn tại ở Sa Pa vì trong tự nhiên, môi trƣờng sống của chúng
không tuân thủ theo ranh giới hành chính. Với điều kiện địa hình vùng núi
cao, khí hậu á nhiệt đới và nhiệt đới nên quần thể động vật ở Sa Pa khá
phong phú về loại hình, có loại đặc trƣng không thấy hoặc ít gặp ở các khu
rừng khác, một số động thực vật quý hiếm đã đƣợc phát hiện mà tên tuổi của
chúng còn lƣu giữa gắn liền với địa danh Sa Pa. Kết quả điều tra khu hệ thú
trong khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Sơn của Bộ Lâm nghiệp năm
1993 cho thấy Sa Pa có hệ động thực vật rừng phong phú, là nơi bảo tồn
nguồn gen quý giá. Về thực vật có 1195 loài, thuộc 154 họ, chiếm ít nhất 1/2
loại thực vật đã phát hiện ở miền Bắc Việt Nam (tính từ vĩ tuyến 17 trở ra).
Trong số loài thực vật thể hiện tính đặc thù cao, có tới 9 họ và 1 chi duy nhất
phân bố rất hẹp chỉ phát hiện thấy ở Sa Pa, ngoài ra chƣa thấy ở bất cứ nơi
nào trên đất nƣớc ta.
47
Hệ thực vật Sa Pa phong phú về dạng sống, bao gồm đầy đủ 5 nhóm
dạng sống chính, đặc trƣng cho thảm thực vật nhiệt đới và cận nhiệt đới
(trong đó có 784 loài thuộc ngành hạt kín). Sa Pa từ lâu là vùng đất nổi tiếng
với loại gỗ quý nhƣ Pơmu, thông tre, thông nàng, thiết sam, hoàng đan giả,
nghiến, trái lý... và nhiều loại dƣợc liệu quý (173 loài) nhƣ: đẳng sâm, hồng
tinh, hà thủ ô đỏ, táo mèo, tam thất, đỗ trọng, mộc hƣơng, xuyên khung,
bạch truật, hoàng liên, hoàng tinh, chân chim... và thảo quả, một loại dƣợc
liệu quý có giá trị xuất khẩu.
Thiên nhiên đã ƣu đãi cho Sa Pa các loại cây ăn quả đặc sản đào, lê,
táo, mận; các loại rau xanh, sạch; các loại rau gia vị mang hƣơng vị độc đáo
để lại dấu ấn khó quên trong những bữa ăn của du khách. Sa Pa còn là quê
hƣơng các loài hoa, cây cảnh, đặc biệt là hoa phong lan 4 mùa đua nở. Bên
cạnh đó, Sa Pa còn nổi tiếng bởi cảnh rừng mà khi nhắc đến tên đã thấy có
sức hấp dẫn kỳ lạ đối với du khách đó là rừng cảnh tiên, rừng rùng rình,
rừng rêu cảnh sắc trên tuyến đƣờng du lịch lên đỉnh Phan xi păng.
Có thể nói, hệ thực vật ở Sa Pa là một bảo tàng thiên nhiên kỳ thú,
trong đó còn chứa đựng nhiều điều bí ẩn không chỉ là đối tƣợng quan tâm
tìm hiểu của khách du lịch mà còn là đối tƣợng nghiên cứu có giá trị về khoa
học và thực tiễn.
Về động vật, theo kết quả nghiên cứu đã công bố riêng về vùng bảo
tồn thiên nhiêu Phan xi păng, Sa Pa có số loài động vật chiếm 49,21% trong
tổng số 26 bộ, 88 họ, 442 loài động vật (thú, chim, bò sát) đã phát hiện ở
tỉnh Lào Cai. Trong đó có tới 60 loài chỉ có ở Sa Pa, 70 loài thú quý hiếm
đƣợc ghi trong sách đỏ Việt Nam, cần đƣợc bảo vệ, phục hồi và phát triển
nhƣ: loài sóc bay trâu, sóc bay đen trắng, cu li, khỉ độc, vƣợn đen, cày bay,
gấu ngựa, chó sói, hổ, phƣợng hoàng đất...
48
Với những điều kiện mà thiên nhiên ban tặng ấy, Sa Pa hoàn toàn có
thể đón khách du lịch đến thăm quan khu bảo tồn thiên nhiên và nghiên cứu
khoa học.
2.3.2- Tiềm năng du lịch nhân văn.
Nhƣ trên đã nói, tài nguyên du lịch nhân văn do con ngƣời tạo ra, vì
thế nói có những đặc điểm rất khác biệt với nguồn tài nguyên du lịch tự
nhiên. Nếu nhƣ sự đa dạng, phong phú của các tài nguyên du lịch tự nhiên
có thể thoả mãn những nhu cầu về thể chất, văn hoá tinh thần của du khách
thì tài nguyên du lịch nhân văn lại chủ yếu đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, nhận
thức nhiều hơn là để giải trí. Đối tƣợng của loại hình du lịch nhân văn
thƣờng là những du khách có trình độ hiểu biết và kiến thức nhất định về
một ngành khoa học nào đó (không loại trừ những ngƣời đến vì nhiều mục
đích khác nhau). Phần lớn là các nhà khoa học thuộc các lĩnh vực khác nhau
chính vì vậy mà yếu tố thời gian, thời tiết, ít ảnh hƣởng tới các hành trình du
lịch kiểu này.
Có thể nói từ rất xa xƣa, con ngƣời đã đặt chân lên mảnh đất Sa Pa
để khám phá và tạo dựng cuộc sống. Thành quả lao động hay những tinh hoa
văn hoá của họ để lại đã làm nên nhiều công trình có giá trị về văn hoá, nghệ
thuật, kiến trúc và khảo cổ học...
Các công trình có giá trị cùng hoà nhập trong cảnh sắc thiên nhiên
hùng vĩ của Sa Pa đã làm cho địa phƣơng này trở thành một địa điểm du lịch
hấp dẫn, nổi tiếng không chỉ của tỉnh Lào Cai, các tỉnh phía Bắc mà còn nổi
tiếng khắp cả nƣớc. Tựu chung lại, tiềm năng du lịch nhân văn Sa Pa tập
trung ở các loại hình sau:
- Loại hình di tích văn hoá khảo cổ:
49
Nói đến loại hình này phải kể đến bãi đá có khắc văn tự cổ ở xã Hầu
Thào, Sa Pa. Khách du lịch đến thăm bãi đá cổ theo tuyến đƣờng Sa Pa Lao Chải - Tả Van.
Từ thị trấn Sa Pa, du khách có thể đến khu bãi đá cổ bằng nhiều cách
nhƣ đi bộ, đi xe ô tô hoặc xe máy chở thuê. Nói chung, đƣờng đi nhỏ hẹp,
nhiều đoạn gấp khúc nên rất khó đi và nguy hiểm cho ô tô và xe máy nếu
ngƣời lái không thông thạo đƣờng. Theo tài liệu khảo sát, bãi đá cổ nằm
cách UBND xã Hầu Thào khoảng 600m về phía Đông Nam. Quy mô bãi đá
không lớn, kéo dài khoảng 200m. Trên bề mặt địa hình nghiêng thoải theo
sƣờn núi, có khoảng 204 tảng đó có kích thƣớc và hình dạng khác nhau.
Trên các tảng đá này có ghi lại các dấu vết của một nền văn hoá xa xƣa nhƣ
các văn tự cổ (tồn tại dƣới dạng các ký tự cổ) hay những bức hoạ có hình thù
khác nhau. Nội dung các ký tự đó đƣợc thể hiện nhƣ bản hoạch định kế
hoạch của các tù trƣởng, các già làng trƣớc đây hoặc những hình dạng mô tả
về một trận đánh. Trên các tảng đá đó cũng ghi những hoạ tiết về hình
ngƣời, hình thú. Các đƣờng nét khắc hoạ trên mang dáng vẻ sơ khai, rất tự
nhiên và phóng khoáng. Đời này qua đời khác, cƣ dân địa phƣơng vẫn
truyền tụng cho nhau những truyền thuyết về bãi đá khắc cổ này. Tuy nhiên,
cho đến nay, bãi đá khắc cổ này vẫn còn là một câu hỏi lớn đối với các nhà
khoa học Việt Nam và thế giới về chủ nhân đích thực của chúng và việc giải
mã về nội dung các ký tự cổ trên đá vẫn chƣa đi đến thống nhất chung. Mặc
dù vậy, di chỉ khảo cổ này đã đƣợc Nhà nƣớc xếp hạng di tích văn hoá và
đang tiếp tục đƣợc nghiên cứu đề nghị Hội đồng di sản thế giới (WHO) công
nhận là di sản thế giới.
- Các loại di sản văn hoá nghệ thuật:
50
Gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của thị trấn Sa Pa là các
di tích văn hoá nghệ thuật. Ở Sa Pa có khá nhiều các di tích văn hoá nghệ
thuật, trong số đó không thể không nhắc đến cây cầu Mây. Trƣớc đây, để có
thể đi lại qua suối Mƣờng Hoa Hồ vào mùa mƣa lũ, nhân dân đã làm những
chiếc cầu treo đƣợc bện bằng những cây mây già lấy trong rừng. Về sau khi
du lịch phát triển, cây cầu Mây đã trở thành địa chỉ du lịch văn hoá của du
khách khắp mọi nơi khi đến Sa Pa. Có thời gian cây cầu do không đƣợc
thƣờng xuyên bảo dƣỡng đã hỏng. Thay vào đó, chính quyền huyện Sa Pa đã
làm cây cầu bằng bê tông cốt thép phục vụ việc đi lại cho cƣ dân địa
phƣơng. Mặc dù vậy, tên và ký ức về chiếc cầu mây vẫn còn in đậm trong
tiềm thức của con ngƣời. Do đó vào đầu năm 2000, UBND xã Tả Van - địa
phƣơng có cây cầu Mây đã cho làm mới chiếc cầu Mây bắc song song gần
kề chiếc cầu bê tông cốt thép với mục dịch phục vụ nhu cầu tham quan của
du khách đặc biệt du khách nƣớc ngoài.
Bên cạnh chiếc cầu Mây, Sa Pa còn khá nhiều các di tích kiến trúc
mang dấu ấn lịch sử và văn hoá nhƣ:
- Nhà thờ Sa Pa với tháp chuông bằng đá, đƣợc ngƣời Pháp (cha cố
Savina) xây dựng vào năm 1905, ở ngay trung tâm thị trấn. Từ lâu, nhà thờ
đã trở thành biểu tƣợng để nhận biết về Sa Pa trong nhiều bức ảnh. Hình ảnh
đó nhƣ gợi nhớ, gợi sự tƣởng tƣợng của du khách đã từng hoặc chƣa từng
đến Sa Pa hình dung về một vùng đất qua những bức ảnh chụp về nó. Trong
chiến tranh, nhà thờ Sa Pa đã bị tàn phá nặng nề, đến năm 1994 đã đƣợc tu
sửa lại. Hiện nay, các buổi giảng đạo cho các con chiên của Cha xứ vẫn
đƣợc cử hành theo nghi thức trọng thể tại nhà thờ này.
Bên cạnh nhà thờ là hệ thống các biệt thự từ thời Pháp thuộc tồn tại
đến ngày nay. Trạm Vật lý địa cầu ở Sa Pa cũng đƣợc xây dựng từ thời Pháp
51
thuộc trên một đỉnh núi khá bằng phẳng và rộng ở về phía Tây Bắc thị trấn,
với chức năng ghi lại những giao động địa chấn, các biến đổi từ trƣờng; Dự
báo nhiều thông tin quan trọng về địa vật lý cho Nhà nƣớc và địa phƣơng.
- Trạm thuỷ điện Sa Pa (hiện nay đã ngừng hoạt động) đƣợc xây
dựng trên cửa một nhánh suối đƣợc bắt nguồn từ dãy Hoàng Liên Sơn. Đây
có thể coi là nhà máy thuỷ điện đầu tiên ở Việt Nam.
- Các đối tƣợng du lịch gắn với tài liệu dân tộc học:
Định hƣớng chính cho hoạt động du lịch ở Sa Pa là du lịch văn hoá
dân tộc. Điều này đã đƣợc xác định rõ trong chiến lƣợc phát triển du lịch Sa
Pa của tỉnh Lào Cai và của huyện Sa Pa. Nhƣ trên đã nêu, Sa Pa là một
huyện miền núi của tỉnh Lào Cai, là địa bàn sinh sống của 6 dân tộc, chủ yếu
là H'mông, Dao, Kinh, Giáy, Tày, Phù lá (Xá phó)... trong đó ngƣời H'mông,
Dao là những cƣ dân có số lƣợng đông nhất. Mỗi một dân tộc đều có những
điều kiện sinh sống, những nếp văn hoá với phong tục tập quán, các phƣơng
thức sản xuất... mang những sắc thái riêng biệt trên một địa bàn cƣ trú nhất
định. Những nét đặc trƣng văn hoá ấy là các tập quán về cƣ trú, về tổ chức
xã hội, cộng đồng, làng bản, về thói quen sinh hoạt trong lao động sản xuất,
trong các lễ hội, ma chay, cƣới xin, ăn uống, trang phục, về các kiến trúc nhà
ở truyền thống...
Nhìn tổng thể, văn hoá Sa Pa là sự tổng hoà của các sắc thái văn hoá
các dân tộc nơi đây. Song trong sự tổng hoà đó lại có những nét nổi trội, cá
biệt các sắc thái văn hoá ngƣời H'mông, Dao đỏ. Vì vậy, khi đến với Sa Pa,
du khách vừa thấy đƣợc sự đa dạng, phong phú của văn hoá các dân tộc
vùng cao vừa thấy đƣợc sự độc đáo, đặc sắc vốn đã trở thành biểu trƣng văn
hoá của cả vùng đất mà mỗi khi nhắc đến Sa Pa ngƣời ta không thể không
nói về nó.
52