III. Các hình thức cơ bản của chủ nghĩa duy tâm:

III. Các hình thức cơ bản của chủ

nghĩa duy tâm:

1. Chủ nghĩa duy tâm chủ quan



Chủ nghĩa duy tâm chủ quan phủ nhận sự tồn tại của thế giới

khách quan và coi nó là một cái gì đó hoàn toàn do tính tích cực

của chủ thể qui định.

*Gioocgiơ Béccli (1684 - 1753)

Nhà triết học duy tâm, vị linh mục người Anh.Ông dựa vào quan

điểm của các nhà duy danh luận thời trung cổ để khẳng định rằng, khái

niệm về vật chất không tồn tại khách quan, mà chỉ tồn tại những vật cụ

thể, riêng rẽ; sự tranh cãi về khi niệm vật chất là hoàn toàn vô ích, khái

niệm đó chỉ là cái tên gọi thuần túy mà thôi. Ông đưa ra một mệnh đề

triết học nổi tiếng "vật thể trong thế giới quanh ta là sự phức hợp của

cảm giác". Nói tóm lại, theo Béccli, mọi vật chỉ tồn tại trong chừng mực

mà người ta cảm biết được chúng.



III. Các hình thức cơ bản của chủ

nghĩa duy tâm:

1. Chủ nghĩa duy tâm chủ quan



*Đavít Hium (1711 - 1766)

Nhà triết học Anh tiếp tục đường lối duy tâm chủ quan của

Béccli. Nhưng khác với Béccli, Hium đi đến chủ nghĩa hoài nghi và

thuyết “không thể biết”. Hium không thừa nhận bất cứ một thực thể

nào. Thực thể, theo ông, chỉ là một sự trừu tượng giả dối được hình

thành trên cơ sở của thói quen tâm lý giản đơn.



⇒



Người Duy tâm chủ quan cho rằng nếu không có cảm giác

chủ quan của chủ thể, tức cảm giác của mỗi cá nhân con người

thì không thể nhận thức được sự vật, rồi từ đó phủ nhận sự tồn

tại thực sự của vật chất, coi cảm giác là thực tại duy nhất.



III. Các hình thức cơ bản của chủ nghĩa

duy tâm:

2. Chủ nghĩa duy tâm khách quan

Chủ nghĩa duy tâm khách quan thừa nhận ý thức và tinh thần là

thuộc tính thứ nhất (có trước), vật chất là thuộc tính thứ hai (có

sau), và coi cơ sở tồn tại không phải là tâm thức con người theo

như quan niệm của Chủ nghĩa duy tâm chủ quan mà là một tâm

thức nào đó ở bên ngoài thế giới như "tinh thần tuyệt đối", "lý tính

thế giới", v.v...

"tồn tại" và "không tồn tại"



"ý niệm tuyệt đối"



III. Các hình thức cơ bản của chủ nghĩa

duy tâm:

2. Chủ nghĩa duy tâm khách quan



⇒



Người Duy tâm khách quan thì cho rằng sự vật chỉ tồn

tại do một ý thức khách quan là Thượng Đế.

Do đó, chủ nghĩa Duy tâm thường trực tiếp hay gián

tiếp gắn liền với tôn giáo, nên gọi là chủ nghĩa Duy linh (linh

là linh hồn). Thể xác chỉ là khối vật chất, khi có linh hồn ngự

trị thì thể xác sống và hoạt động; khi thể xác chết thì linh hồn

xuất ra trở về cõi thiêng liêng, còn thể xác thì tan rã trở thành

đất. Dù không biết rõ Thượng Đế nhưng không thể phủ nhận

quyền năng của Ngài.



IV. Ý nghĩa thực tiễn

Ta có thể thấy rằng, chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy

tâm là hai thế giới quan cơ bản đối lập nhau: Thế giới quan duy

vật, khoa học và thế giới quan duy tâm, tôn giáo.

Như vậy, trong lịch sử tuy những quan điểm triết học biểu

hiện đa dạng nhưng suy cho cùng, triết học chia thành hai

trường phái chính: chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm.

Lịch sử triết học cũng là lịch sử đấu tranh của hai trường phái

này.



IV. Ý nghĩa thực tiễn



Gắn liền chủ nghĩa

duy tâm thường gọi là

tâm linh



IV. Ý nghĩa thực tiễn



Cơm no ?

Áo ấm ?

Hạnh phúc ?



CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN



Chủ nghĩa duy tâm

chủ quan



Chủ nghĩa duy tâm

khách quan



Cả 2 dạng của chủ nghĩa duy tâm đều thống nhất với

nhau ở chỗ đều coi ý thức là cái có trước, là cái sản sinh ra

vật chất và quyết định vật chất.



CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN

Vì vậy, tôn giáo thường sử dụng các học thuyết duy tâm làm cơ

sở lý luận, luận chứng cho các quan điểm của mình. Tuy nhiên,

có sự khác nhau giữa chủ nghĩa duy tâm triết học với chủ nghĩa

duy tâm tôn giáo. Trong thế giới quan tôn giáo, lòng tin là cơ sở

chủ yếu và đóng vai trò chủ đạo. Còn chủ nghĩa duy tâm triết học

lại là sản phẩm của tư duy lý tính dựa trên cơ sở tri thức và lý trí.

Điều đó cắt nghĩa vì sao có những học thuyết triết học duy tâm

nhưng lại có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển tư

tưởng triết học của nhân loại.



BÊN CẠNH ĐÓ: quan điểm duy tâm về lịch sử có những thiếu sót

căn bản:



1



2



3



Đời sống xã hội và lịch sử trong tư tưởng của

con người mà không tìm xem cái gì đã gây nên

và quyết định cái nào tạo nên.

Chỉ phản ánh được những hiện tượng riêng lẽ

của quá trình lịch sử. Do đó không thể tìm ra

những quy luật chi phối sự vận động và phát

triễn của xã hội.

Quy lịch sử xã hội thành lịch sử các vĩ nhân,

không thấy vai trò quyết định của quần chúng

nhân dân trong lịch sử.



CÁM ƠN THẦY VÀ CÁC BẠN

ĐÃ LẮNG NGHE