4 CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂN

Microsoft Access



13.4.1.1 Cấu trúc If … Then

Dạng 1: ghi trên một dòng:

If điều_kiện Then [ lệnh ] [ Else lệnh_khác ]

Ví dụ: Dim SL As Integer, DG As Double, TT As Double

SL = Val(InputBox (“Nhập số lượng:”))

DG = Val(InputBox (“Nhập đơn giá:”))

TT = SL * DG

If TT >= 200000 Then TT = TT * 0.95

Dạng 2: ghi trên nhiều dòng thành một khối lệnh:

If điều_kiện Then

lệnh

…

End If

Ví dụ:

Const PI = 3.14159

Dim ban_kinh As Double

ban_kinh = Val(InputBox (“Nhập bán kính:”))

If ban_kinh > 0 then

Dim dientich As Double

Dim chuvi As Double

Dientich = ban_kinh*ban_kinh*PI

Chuvi = ban_kinh*2*PI

End If

13.4.1.2 Cấu trúc If … Then … Else

If điều_kiện_1 Then

[ Khối_lệnh_1 ]

[ ElseIf điều_kiện_2 Then

[ Khối_lệnh_2 ]]

…

[ Else

[ Khối_lệnh_n ]]

End If

Lưu ý: số dòng lệnh ElseIf dùng trong cấu trúc là tùy ý, còn dòng

lệnh Else thì chỉ có một và có thể dùng hoặc không.

181



Microsoft Access



Ví dụ: Const LCB = 2000000

Dim luong As Double

Dim thue As Double

Luong = Val(InputBox(“Mức lương tháng:” ))

If luong <= LCB then

thue = 0

ElseIf luong <= 3000000 then

thue = (luong – LCB)*10/100

ElseIf luong <= 5000000 then

thue = (luong – LCB)*20/100

ElseIf luong <= 10000000 then

thue = (luong – LCB)*40/100

Else

thue = (luong – LCB)*60/100

End If

MsgBox “Thực lãnh:” & (luong – thue)

13.4.1.3 Cấu trúc Select Case:

Select Case biểu_thức_kiểm_định

[ Case Liệt_kê_các_biểu_thức_1 :

[ Khối_lệnh_1 ]]

[ Case Liệt_kê_các_biểu_thức_2 :

[ Khối_lệnh_2 ]]

…

[ Case Else

[ Khối_lệnh_n ]]

End Select

Lưu ý: biểu_thức_kiểm_định là biểu thức kiểu số hoặc biểu thức kiểu

chuỗi. Khi dùng liệt_kê_các_biểu_thức phải theo quy định sau:

- Các biểu thức riêng biệt sẽ liệt kê cách nhau bởi dấu phẩy.

- Các biểu thức gồm các giá trị liên tục:

giátrị_bắtđầu To giátrị_kếtthúc

- Các biểu thức so sánh: Is toán_tử_so_sánh biểu_thức

Ví dụ: Const LCB = 2000000

Dim luong As Double

Dim thue As Double

Luong = Val(InputBox(“Mức lương tháng:” ))

Select Case luong

Case Is <= LCB

thue = 0

182



Microsoft Access



Case LCB To 3000000

thue = (luong – LCB)*10/100

Case 3000000 To 5000000

thue = (luong – LCB)*20/100

Case 5000000 To 10000000

thue = (luong – LCB)*40/100

Case Else

thue = (luong – LCB)*60/100

End Select

MsgBox “Thực lãnh:” & (luong – thue)

13.4.2 Cấu trúc lặp

Là cấu trúc cho phép điều khiển thi hành lập đi lập lại nhiều lần

một hoặc nhiều câu lệnh. Số lần lặp lại tùy thuộc vào kết quả kiểm

định 1 điều kiện trong cấu trúc lặp. Các cấu trúc lặp gồm có:

13.4.2.1 Cấu trúc Do … Loop:

Dạng 1: kiểm định điều kiện trước :

Do Until ⎜ While Điều_kiện_kiểm_định

Lệnh

……

[Exit Do]

……

Lệnh

Loop

-



-



-



-



Khi thi hành vòng lặp, điều kiện lặp sẽ được kiểm định trước tiên,

và tùy thuộc giá trị của điều kiện mà các lệnh trong vòng lặp có

được thực hiện hay không.

Với Do Until, nếu điều kiện có giá trị là True (hoặc khác 0) thì sẽ

chấm dứt vòng lặp và thi hành tiếp các lệnh sau Loop, ngược lại

nếu điều kiện có giá trị False (hoặc bằng 0) thì các lệnh trong

vòng lặp được thi hành sau đó quay lên kiểm định lại điều kiện

lần nữa và trình tự lập lại như trên.

Với Do While thì kết quả ngược lại, tức là nếu điều kiện là True

(hoặc khác 0) thì các lệnh trong vòng lặp được thi hành sau đó

quay lên kiểm định lại điều kiện lần nữa, còn nều điều kiện là

False (hoặc bằng 0) thì kết thúc vòng lặp.

Trong khi thực hiện các lệnh của vòng lặp, nếu gặp lệnh Exit Do

thì chương trình sẽ thoát khỏi vòng lặp và thực hiện tiếp các lệnh

nằm sau Loop.

183



Microsoft Access



Ví dụ: Dim x As Integer

Dim y As Double

x = Val (InputBox(“Nhập 1 số:”))

Do While x > 0

y=y+x

x=x–2

If x < 1 Then Exit Do

Loop

MsgBox “Tổng =” & y

Dạng 2: kiểm định điều kiện sau:

Do

Lệnh

……

[Exit Do]

……

Lệnh

Loop Until ⎜ While Điều_kiện_kiểm_định

-



Khi thi hành vòng lặp, các lệnh trong vòng lặp sẽ được thực hiện

trước tiên rồi sau đó mới kiểm định điều kiện. Như vậy bất luận

kết quả điều kiện như thế nào thì các lệnh của vòng lặp đã được

làm qua.

- Sau đó vòng lặp sẽ tiếp tục thực hiện lại các lệnh hay chấm dứt là

tùy thuộc vào kết quả kiểm định điều kiện, hình thức kiểm định

giống như vòng lặp trong dạng 1.

Ví dụ: Dim a As Long, b As Long

Do

a = Val(InputBox(“Nhập số (Ngưng thì nhập số 0) :”)

b=b+a

Loop Until a = 0

MsgBox “Tổng các số :” & b

13.4.2.2 Cấu trúc While … Wend:

While Điều_kiện_kiểm_định

Lệnh

……

Wend

Vòng lặp While sẽ còn tiếp tục thi hành các lệnh trong vòng

lặp khi nào điều kiện kiểm định vẫn còn là True (hay khác 0).

Ví dụ:

184



Microsoft Access



Dim n As Integer

Dim S As Double

n = Val (InputBox (“Nhập 1 số :”))

While n > 0

S = S + 1/n

n=n–1

Wend

MsgBox “Tổng = “ & S

13.4.2.3 Cấu trúc For … Next

For biến_đếm = giá_trị_1 To giá_trị_2 [Step giá_trị_3]

Lệnh

……

[Exit For]

……

Lệnh

Next

[biến_đếm]

-



Các giá_trị_1, giá_trị_2, và giá_trị_3 trong vòng lặp đều là

kiểu số.



-



Đầu tiên biến_đếm được gán giá_trị_1 sau đó so sánh với

giá_trị_2, biểu thức so sánh sẽ tùy thuộc vào giá_trị_3. Khi

giá_trị_3 là số dương thì biểu thức so sánh là biến_đếm <=

giá_trị_2, nếu giá trị biểu thức là True thì các lệnh trong vòng

lặp sẽ được thi hành, sau đó biến_đếm được cộng thêm

giá_trị_3 rồi quay lên kiểm định lại biểu thức so sánh lần nữa.

Trình tự cứ lặp lại như thế cho đến khi giá trị của biến_đếm lớn

hơn giá_trị_2 thì vòng lặp chấm dứt.



-



Nếu giá_trị_3 là số âm thì biểu thức so sánh sẽ là biến_đếm >=

giá_trị_2, và vòng lặp sẽ còn thi hành các lệnh khi nào giá trị

biến_đếm vẫn lớn hơn hay bằng giá_trị_2.



-



Nếu không ghi Step giá_trị_3 trong vòng lặp thì mặc định

giá_trị_3 bằng 1.



-



Trong khi thực hiện các lệnh của vòng lặp, nếu gặp lệnh Exit

For thì chương trình sẽ thoát khỏi vòng lặp và thực hiện tiếp

các lệnh nằm sau Next.

Ví dụ:

Dim N As Long

Dim I AS Long

185



Microsoft Access



Dim GT AS Double

GT = 1

N = Val (InputBox (“Nhập 1 số để tính giai thừa:”))

If N>0 Then

For I = 1 To N

GT = GT * I

Next

MsgBox “Giai thừa “ & N & “! =” & GT

Else

MsgBox “Không tính giai thừa của số âm”

End If

13.4.3 Các lệnh khác

13.4.3.1 Lệnh thoát khỏi thủ tục:

Thoát khỏi hàm: Exit Function

Thoát khỏi thường trình con: Exit Sub

13.4.3.2 Lệnh gọi thi hành các hành động hoặc các Macros:

DoCmd.Tên_hành_động [ Danh_sách_đối_mục ]

-



Tên_hành_động là tên của các lệnh Macros (chương 12)

Danh_sách_đối_mục là các giá trị cung cấp cho lệnh Macro

tương ứng để thi hành, các đối mục cách nhau bởi dấu phẩy.



Ví dụ:

DoCmd.OpenForm “NHANVIEN”, acNormal, , , acFormAdd

DoCmd.OpenReport “LYLICH”, acViewPreview

DoCmd.Maximize

DoCmd.Close

DoCmd.GotoControl “MANV”



186



Microsoft Access



BÀI TẬP:

1. Tạo một module dùng chung, trong đó viết các thủ tục sau:

-



Hàm nhận 2 đối số, trả về giá trị lớn hơn trong hai đối số.



-



Hàm nhận 2 đối số, trả về giá trị nhỏ hơn trong hai đối số.



-



Hàm nhận 3 đối số, trả về giá trị ở giữa trong hai đối số.



2. Tạo một module dùng chung, trong đó viết các thủ tục sau:

-



Hàm nhận 1 đối số kiểu ngày, trả về giá trị chuỗi là tên của thứ

trong tuần ứng với đối số.



-



Hàm nhận 1 đối số kiểu chuỗi, trả về chuỗi mà ký tự đầu trong

mỗi từ sẽ viết hoa còn lại các ký tự khác viết thường.



-



Hàm nhận 1 đối số là năm dương lịch, trả về chuỗi là tên năm

âm lịch ứng với năm dương lịch.



-



Hàm nhận 1 đối số kiểu ngày, trả về giá trị số cho biết số ngày

trong tháng ứng với đối số đã nhận.



3. Tạo Form sau đây và trong đó viết các thủ tục xử lý vào các nút

lệnh:



-



Sau khi nhập 2 số thì bấm chọn phép toán nào sẽ hiện ra kết quả

tương ứng.



-



Nếu bấm nút Xóa thì các ô text box sẽ được xóa trắng



-



Nếu bấm nút Đổi màu thì thay đổi màu nền của Form.



-



Nếu bấm nút Thoát thì đóng Form lại.

187



Microsoft Access



CHƯƠNG 14



ĐỐI TƯỢNG TRUY XUẤT DỮ LIỆU

- Giới thiệu

- Sử dụng Cấu trúc Điều khiển với đối tượng

- Xử lý dữ liệu với đối tượng DAO

14.1 GIỚI THIỆU

14.1.1 Đối tượng truy xuất dữ liệu (Data access object - DAO)

Đây là lớp đối tượng thuộc Microsoft Jet Database Engine, một

bộ phận của Microsoft Access, được tham chiếu qua thư viện

Microsoft DAO 3.6 Object Library (tập tin Dao360.dll), cung cấp các

công cụ để sử dụng lập trình, tạo và xử lý các thành phần trong những

cơ sở dữ liệu ứng dụng bằng Microsoft Access.

Trong lớp đối tượng truy xuất dữ liệu này có một số đối tượng

cho phép khai báo biến để biểu thị cho đối tượng đó trong các thủ tục.

Dưới đây là bảng liệt kê các đối tượng truy xuất dữ liệu:

Đối tượng

Container

Containers

Database

Databases

DBEngine

Document

Documents

Field

Fields

Group



Ý nghĩa

Đối tượng chứa thông tin về những đối

tượng khác đã định nghĩa trong MS

Access hoặc Jet Database Engine

Tập hợp những Containers

Cơ sở dữ liệu đang mở

Tập hợp những cơ sở dữ liệu đang mở

Microsoft Jet Database Engine

Đối tượng chứa thông tin về những đối

tượng khác trong cơ sở dữ liệu

Tập hợp những Documents

Vùng thuộc bảng dữ liệu, bảng truy vấn,

Recordset, chỉ mục hoặc quan hệ

Tập hợp những vùng thuộc bảng dữ liệu,

bảng truy vấn, Recordset, chỉ mục hoặc

quan hệ

Nhóm người sử dụng Jet Database

Engine có đăng ký thuộc nhóm làm việc

hiện hành



Biến

biểu thị

Có

Không

Có

Không

Không

Có

Không

Có

Không

Có



188



Microsoft Access



Groups

Index

Indexes

Parameter

Parameters

Property

Properties



Tập hợp những Groups

Bảng chỉ mục

Tập hợp những bảng chỉ mục

Tham số của truy vấn

Tập hợp những tham số của truy vấn

Tính chất của một đối tượng

Tập hợp những tính chất của một đối

tượng

QueryDef

Qui định truy vấn đã lưu trữ trong một

cơ sở dữ liệu

QueryDefs

Tập hợp những qui định truy vấn đã lưu

trữ trong một cơ sở dữ liệu

Recordset

Tập hợp mẩu tin được định nghĩa bởi

một bảng dữ liệu hoặc bảng truy vấn

Recordsets

Tập hợp những Recordset

Relation

Quan hệ giữa hai field của bảng dữ liệu

hoặc bảng truy vấn

Relations

Tập hợp các Relations

TableDef

Bảng dữ liệu đã lưu trữ trong một cơ sở

dữ liệu

TableDefs

Tập hợp những bảng dữ liệu đã lưu trữ

trong một cơ sở dữ liệu

User

Người sử dụng Jet Database Engine có

đăng ký thuộc nhóm làm việc hiện hành

Users

Tập hợp những người sử dụng Jet

Database Engine có đăng ký thuộc

nhóm làm việc hiện hành

WorkSpace Phiên sử dụng Jet Database Engine hiện

hành

WorkSpaces Tập hợp những phiên sử dụng Jet

Database Engine hiện hành



Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Không



14.1.2 Đối tượng của Microsoft Access

Gồm các đối tượng được định nghĩa sẵn bởi MS Access, trong đó

có một số cho phép khai báo biến biểu thị.

Đối tượng

Ý nghĩa

Biến

biểu thị

Application Toàn bộ hệ thống ứng dụng MS Access Không

hiện hành

Control

Ô điều khiển thuộc mẫu biểu / báo biểu Có

189



Microsoft Access



Form

Forms

Module

Report

Reports

Screen

Section



Mẫu biểu đang mở kể cả mẫu biểu con

Tập hợp các mẫu biểu đang mở

Đơn thể của mẫu biểu hay báo biểu

Báo biểu đang mở kể cả báo biểu con

Tập hợp các báo biểu đang mở

Màn hình

Một phần của mẫu biểu hay báo biểu



Có

Không

Không

Có

Không

Không

Không



14.1.3 Khai báo và gán biến biểu thị đối tượng

14.1.3.1 Khai báo biến biểu thị đối tượng:

Dim Tên_biến

Dim Tên_biến

Ví dụ:



As

As



Kiểu_đối_tượng

DAO.Kiểu_đối_tượng



Dim DB As DAO.Database

Dim MyForm As Form



14.1.3.2 Gán giá trị cho biến biểu thị đối tượng:

Cho phép liên kết một biến đối tượng với một đối tượng đã có

trong cơ sở dữ liệu khi viết các thủ tục.

Set Tên_biến = biểu_thức

Ví dụ:

Dim F_NV As Form

Dim C_hoten As Control

Set F_NV = Forms!Nhan_vien

Set C_hoten = F_NV!Hoten

Dim Db As DAO.Database

Dim Rs As DAO.Recordset

Set Db = CurrentDb

Set Rs = Db.OpenRecordset(“NHAN_VIEN”, dbOpenTable)

14.1.4 Sử dụng đối tượng và biến biểu thị đối tượng

14.1.4.1 Tính chất (Properties) của đối tượng:

Tất cả các đối tượng (ngoại trừ Database) đều có các mục tính

chất do MS Access định nghĩa sẵn, tùy thuộc mỗi loại đối tượng mà

các tính chất sẽ thay đổi khác nhau. Đa số các tính chất có thể gán

giá trị thay đổi tương ứng với kiểu dữ liệu của tính chất đó trong

chương trình Basic trừ một số tính chất chỉ đọc thì không cho gán.

Khi tham chiếu tính chất đối tượng sẽ theo cú pháp sau:

Đối_tượng.Tính_chất

190



Microsoft Access



Ví dụ:



Dim F_NV As Form

Dim C_hoten As Control, TC

Set F_NV = Forms!Nhan_vien

Set C_hoten = F_NV!Hoten

TC = F_NV.Visible

C_hoten.Visible = False

14.1.4.2 Thành phần (Members) của đối tượng:

Một số đối tượng của MS Access có thể chứa những đối tượng

khác do người sử dụng định nghĩa (Ví dụ như mẫu biểu hay báo

biểu chứa các ô điều khiển, bảng dữ liệu hay bảng truy vấn thì chứa

các field). Những đối tượng được chứa trong một đối tượng khác

gọi là thành phần của đối tượng chứa và được tham chiếu theo cú

pháp:

Đối_tượng!Thành_phần

Ví dụ:

Dim Db As DAO.Database

Dim Rs As DAO.Recordset

Set Db = CurrentDb

Set Rs = Db.OpenRecordset(“NHAN_VIEN”, dbOpenTable)

Dim C_ht, C_ns

C_ht = Rs!Hoten

‘ Hoten và Ngaysinh là hai field

C_ns = Rs!Ngaysinh

‘ trong bảng NHAN_VIEN

Lưu ý: Ta có thể tham chiếu đến đối tượng mà tên của đối tượng

biểu thị bởi biến, hoặc tham chiếu đến các ô điều khiển trong mẫu

biểu, báo biểu bằng số thứ tự của ô điều khiển.

Ví dụ:

Dim F_Name As String

Dim Frm As Form

Dim I As Integer

F_Name = InputBox(“Tên mẫu biểu:”)

DoCmd.OpenForm F_Name

Set Frm = Forms(F_Name) ‘ dùng biến chứa tên form

For I = 0 To Frm.Count – 1

Frm(I).ForeColor = 255 ‘ dùng chỉ số thứ tự để tham chiếu

Next

14.1.4.3 Phương thức (Methods) của đối tượng:

Phương thức hay còn gọi là hành vi của đối tượng là một lệnh

xử lý hoặc một hàm đặc biệt tác động lên một đối tượng nào đó.

191