Ngày soạn ........................ Ngày dạy: ........................
Tiết 79
quan sát, tởng tợng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả
a. mục đích, yêu cầu: Giúp học sinh:
- Thấy đợc vai trò và tác dụng của quan sát, tởng tợng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Bớc đầu hình thành cho học sinh kỹ năng quan sát, tởng tợng và so sánh khi nhận xét, miêu tả.
- Nhận diện và vận dụng đợc những thao tác cơ bản trên trong việc đọc và viết bài văn miêu tả.
b. phơng pháp:
- Quy nạp.
c. chuẩn bị: Thầy: Nghiên cứu, soạn bài, bảng phụ.
Trò: Đọc, tìm hiểu bài trớc ở nhà. d. tiến trình lên lớp:
I. ổn định tổ chức: II. Bài cũ:
- Thế nào là văn miêu tả? - Trình bµy bµi tËp cho vỊ nhµ.
III. Bµi míi: 1. Giíi thiệu bài: Để viết đợc một bài văn miêu tả hay, để làm nổi bật đặc điểm của sự
vật, ngời viết cần phải có những năng lực: quan sát, tởng tợng, so sánh và nhận xét. Giáo viên nêu mối quan hệ giữa văn miêu tả với năng lực quan sát, tởng tợng, so sánh và nhận xét.
Giải thích các khái niệm quan sát, tởng tợng, so sánh, nhận xét....
2. Triển khai bài: Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài giảng Hoạt động 1
I. Vai trò, tác dụng của quan sát, so sánh, t- ởng tợng và nhận xét trong văn miêu
tả. Giáo viên đọc 1 lợt 3 đoạn văn, gọi 3 học
sinh đọc lại 1 lần. Tìm hiểu 3 đoạn văn Sgk-Tr. 25, 26
Giáo viên giới thiệu: Đây là 3 đoạn văn miêu tả. Các em hãy tìm hiểu theo câu hỏi
ở phiếu học tập. + Đoạn 1: Tả Dế Choắt gầy ốm, đáng thơng.
Hoạt động nhóm: Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm thực
hiện một bài tập. ? Mỗi đoạn tả cái gì?
+ Đoạn 2: Vẻ đẹp thơ mộng và hùng vĩ của sông nớc Cà Mau.
+ Đoạn 3: Hình ảnh đầy sức sống của cây gạo của Mùa xuân.
? Đặc điểm nỉi bËt cđa từng đối tợng miêu tả là gì? Tìm những từ ngữ, hình ảnh
thể hiện các đặc điểm trên? Học sinh nêu.
? Chỉ ra các câu văn có chứa các tập hợp từ so sánh, liên tởng, tởng tợng?
- Đoạn 1: nh gã nghiện thuốc phiện nh ngời cởi trần mặc áo ghi lê.
- Đoạn 2: nh mạng nhện nh thác nh ng-
cxr1373352299.doc Giáo viên:
Lờ Th Thụng TrngTHCS Vnh Long
13
ời bơi ếch nh hai dãy Trờng Thành bất tận. - Đoạn 3: nh tháp đền khổng lồ nh ngọn
lửa nh nến xanh.
? Em có nhận xét gì về các từ ngữ, hình ảnh các so sánh, liên tởng và tởng tợng
mà tác giả sử dụng trong 3 đoạn văn trên? - Từ ngữ, hình ảnh chọn lọc gợi cảm.
- Liên tởng, tởng tợng, so sánh sát hợp, độc đáo gây ấn tợng mạnh mẽ, thú vị cho ngời đọc
trớc sự vật phong cảnh đợc miêu tả.
? Để viết đợc đoạn văn, bài văn miêu tả nh trên, ngời viết cần rèn luyện năng lực
gì? = Để viết đợc đoạn văn, bài văn miêu tả đúng
và hay cần quan sát kỹ, rèn luyện năng lực liên tởng, tởng tợng, so sánh và nhận xét.
Bài tập nhóm:
? Hãy so sánh đoạn văn của Đoàn Giỏi ở mục 3 Tr. 28 với đoạn 2 Phần 2 -Tr.
27. ? Chỉ ra phần bị lợc bỏ?
- Định hớng: - Phần bị lợc bỏ là những động từ, tính từ gợi
tả - những so sánh liên tởng độc đáo, thú vị.
? Phần bị lợc bỏ đã ảnh hởng đến đoạn văn miêu tả này nh thế nào?
= Làm cho sự vật miêu tả thiếu sinh động, gợi cảm - cảnh trở nên chung chung, mờ nhạt.
Hoạt động 2 Ghi nhí: Sgk
Gäi 2 häc sinh ®äc ghi nhí.
IV. Cđng cố:
- Để biết đợc bài văn miêu tả hay ngời viết cần có những năng lực nào? - Vai trò, tác dụng của những năng lực ấy?
V. Dặn dò: