II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ:

1. Trục chính:



Trong các tia tới vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ,

có một tia cho tia ló không đổi hướng. Tia này trùng với một

đường thẳng được gọi là trục chính (

) của thấu kính.



2. Quang tâm:

( quan sát thí nghiệm sau )

Trục chính của thấu kính hội tụ đi qua một điểm O

trong thấu kính mà mọi tia sáng tới điểm này đều

truyền thẳng, không đổi hướng. Điểm O gọi là

quang tâm của thấu kính.



O



3. Tiêu điểm:

C5: Quan sát lại thí nghiệm ở hình 42.2 và cho biết điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên đường thẳng chứa tia tới nào? Hãy biểu diễn chùm tia ló trong thí nghiệm

này trên hình 42.4



O



Điểm hội tụ F nằm trên đường

thẳng chứa tia tới trùng với trục

chính.



F



O



C6: Vẫn thí nghiệm trên nếu chiếu

chùm tia tới vào mặt bên kia của thấu

kính thì chùm tia ló có đặc điểm gì?

Trả lời: Chùm tia ló cũng hội tụ tại một điểm ở

phía bên kia của thấu kính.



F



O



O



F’



Kết luận: Mỗi thấu kính có 2 tiêu

điểm F và F’ nằm về hai phía của

thấu kính và mọi tia sáng song song

với trục chính đều đi qua tiêu điểm.



4. Tiêu cự:

Khoảng cách từ quang tâm đến mỗi

tiêu điểm OF = OF’ = f gọi là tiêu cự

của thấu kính.

F



O

f



F’



F



O



F’

f



III, VẬN DỤNG:

C7: Trên hình 42.6 có vẽ thấu kính hội tụ, quang

tâm O, trục chính , hai tiêu điểm F và F’, các tia

tới 1, 2, 3. Hãy vẽ tia ló của các tia này.

1



S



2



3

F

Hướng dẫn:



O



F

Hình 42.6



+ tia tới 1 // với trục chính thì tia ló phải đi qua điểm nào?

+ Tia tới 2 đi qua quang tâm O thì tia ló sẽ truyền theo đường nào?

+ Các tia 1, 2, 3 xuất phát từ một điểm thì cho tia ló cũng gặp nhau

tại một điểm hoặc tia tới đi qua tiêu điểm thì tia ló // với trục chính.