Ý nghĩa bậc tự do của cơ cấu. Khâu dẫn, khâu bị dẫn

Sự sai khác ở đây chính là có thêm khâu 4 và 2 khớp E, F. Nếu bỏ đi khâu 4 và 2

khớp E, F khả năng chuyển động của cơ cấu là không đổi. Như vậy, khâu 4 và 2

khớp E, F không có tác dụng gì trong chuyển động của cơ cấu 4 khâu bản lề

ABCD. Khâu 4 và 2 khớp E, F là thừa trong truyền động từ khâu 1 đến khâu 3 (nó

chỉ có tác dụng làm cứng vững). Khi thêm vào khâu 4 và 2 khớp E, F, ta có:

- thêm khâu 4  thêm 3 btd

- thêm 2 khớp E, F  thêm 2.2 = 4 ràng buộc

 thêm 1 ràng buộc thừa, ký hiệu là r.

Như vậy, khi tính btd của cơ cấu ta phải chú ý bỏ đi các ràng buộc thừa./.

*Công dụng:tạo độ cứng vững có kết cấu,tạo chuyển động đồng bộ.

*Cách xác định:dựa vào các dấu hiệu và dặc diểm về kích thước.

26.Định nghĩa bậc tự do thừa (bậc tự do cục bộ). Cho thí dụ minh họa. Trình

bày công dụng và cách xác định số bậc tự do thừa.

Khái niệm: Btd thừa là btd thêm vào mà mà không làm ảnh hưởng đến chuyển

động của cơ cấu nếu chỉ xét về mặt hình học. Như vậy, khi tính btd của cơ cấu ta

phải chú ý bỏ đi các bậc tự do thừa(bậc tự do cục bộ), ký hiệu là s.VD con lăn tròn

là một bậc tự do thừa.

*Cách xác định:

Ví dụ: Tính btd của cơ cấu cam cần đẩy, đáy con lăn:

Đây là cơ cấu phẳng, gồm 3 khâu, 1 khớp loại 4, 3 khớp loại 5 nên ta có W = 3.3 –

1– 2.3 = 2 !!!

Trong thực tế, cơ cấu bên chỉ có 1 bậc tự do vì chuyển động lăn của con lăn 2

quanh khớp C không ảnh hưởng đến chuyển động có ích của cơ cấu và như thế nó

không có ý nghĩa về mặt truyền động từ khâu 1 đến khâu 3 Vì vậy btd là chuyển

động lăn của con lăn 2 không được kể vào btd của cơ cấu, nó là bậc tự do thừa./.

27.Mục đích và các nguyên tắc thay thế khớp cao bằng chuỗi động có toàn khớp

thấp. Vẽ tất cả các sơ đồ có thể có khi thay thế khớp cao

bằng chuỗi động toàn khớp thấp.

*Mục đích:

-tạo sự thống nhất khi xếp hạng cơ cấu phẳng.

-Tạo ra sự thuận lợi khi giải quyết 1 số bài toán về phân tích và tổng hơp cơ cấu.

-thu dược khớp loại 5 sau khi thay thế.

*Khi thay thế khớp cao bằng các khớp thấp phải đảm bảo 2 điều kiện sau:

- Bậc tự do của cơ cấu không đổi

- Quy luật chuyển động của cơ cấu không đổi



*Nguyên tắc: Dùng một 1 khâu 2 khớp bản lề và đặt các khớp bản lề tại tâm cong

của các thành phần khớp cao tại điểm tiếp xúc



 !!! Chú ý:Vẽ thêm cam cần lắc đáy nhọn=1 khâu 2 khớp quay(1 khớp ở tâm

quay, 1 khớp ở diểm tiếp xúc cần và cam). Cần đẩy đáy nhọn tương tự cần lắc đáy

nhọn. Cần đẩy đáy bằng thay bằng 1 khâu 2 khớp(1 khớp quay ở tâm tiếp xúc 1

khớp trượt ở điểm tiếp xúc ). Khi có con lăn thì khớp quay tại vị trí tam con lăn.

28.Phát biểu nguyên lý hình thành các cơ cấu truyền thống. Cho thí dụ minh

họa. Từ cơ cấu bốn khâu bản lề, hãy tạo ra một cơ cấu hạng ba có một bậc tự

do.

*Bất kỳ cơ cấu nào đều do các khâu dẫn nối với giá bằng khớp loại 5 và 1 hay

nhiều nhóm axua.Ví dụ: Cơ cấu 4 khâu bản lề

Cơ cấu 4 khâu bản lề tạo thành cơ cấu hạng 3 có 1 bậc tự do.



29.Định nghĩa khâu dẫn và khâu phát động. Cho và phân tích một thí dụ về cơ

cấu có khâu dẫn và khâu phát động trùng nhau.

Khâu dẫn: Khâu nhận quy luật chuyển động gọi là khâu dẫn. Khâu dẫn thường là

khâu nối với giá bằng khớp loại 5

Cơ cấu có bao nhiêu btd thì có bấy nhiêu khâu dẫn.

-Khâu phát động là khâu nối với máy phát,nối với nguồn phát động

Ví dụ: động cơ điện có khâu dẫn trùng với khâu phát động(vẽ hình)

30. Định nghĩa khâu dẫn và khâu phát động. Cho và phân tích một thí dụ về

một cơ cấu có khâu dẫn và khâu phát động khác nhau.

Định nghĩa :khâu dẫn là khâu cho trước quy luật chuyển động

Khâu phát động là khâu nối với nguồn phát động

Ví dụ:cơ cấu máy xọc,khâu dẫn chuyển động tròn đều,khâu phát động là động

cơ,truyền chuyển động cho động cơ qua dây đai./.

31.Trình bày quy tắc (trình tự) xếp hạng cơ cấu phẳng. Nêu các nguyên tắc tách

nhóm Axua để xếp hạng cơ cấu phẳng.

Quy tắc xếp hạng: Hạng 1 Giá +khâu dẫn (ví dụ như máy điện,tua bin,động cơ

điện)



Hạng cao hơn 1: Hạng cơ cấu là hạng cao nhất của nhóm axua có trong cơ cấu

Quy tắc tách nhóm axua:

-Cho trước khâu dẫn

-tách nhóm có hạng cao trước,cơ cấu sau khi tách vẫn là cơ cấu hoàn chỉnh có bậc

tự do không thay đổi

-Tách nhóm ở xa khâu dẫn trước,tách nhóm hạng thấp trước rồi đến nhóm hạng

cao

-Nếu trong cơ cấu có khớp loại 4 thì phải thay thế thành khớp loại 5./.