Chương 1 CHÍNH SÁCH “NÔNG NGHIỆP, NÔNG DÂN, NÔNG THÔN” CỦA ĐẢNG VÀ VAI TRÒ CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI CHÍNH SÁCH NÀY.

Trong sách Việt Nam văn hóa sử cương, Giáo sư Đào Duy Anh khẳng

định “ở nước ta nghề nông là bản nghiệp của nhân dân” và dân tộc Việt đã

“chuyên nghề nông từ thời thượng cổ”. [1, tr. 53] Qua các phân kỳ lịch sử, nhà

nước đều có chính sách khuyến khích nông nghiệp (trọng nông), đặc biệt là

các chính sách liên quan đến khẩn hoang, đê điều, thủy lợi, chăn nuôi, thủy

sản...

Trong tư tưởng cũng như thực tiễn hoạt động cách mạng, một trong

những vấn đề được chủ tịch Hồ chí Minh quán triệt sâu sắc nhất và có phát

triển sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin là vấn đề nông nghiệp, nông

dân và nông thôn. Đồng thời , đây cũng là vấn đề được Người vận dụng phù

hợp vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, mang lại nhiều thắng lợi to lớn.

Nước ta xây dựng chủ nghĩa xã hội xuất phát từ nước nông nghiệp nên

phát triển nông nghiệp luôn là vấn đề được Đảng, nhà nước ta quan tâm. Ngay

từ khi giành được chính quyền, rồi trong các cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc,

đến thời kỳ đổi mới và trong giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay

Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều nghị quyết, chủ trương, chính sách để phát

triển nông nghiệp. Nhận thức rõ vị trí, vai trò của nông nghiệp đối với sự phát

triển bền vững của đất nước, ngay từ những năm đầu thực hiện đường lối đổi

mới, Đàng và Nhà nước ta đã đặt nông nghiệp lên vị trí hàng đầu trên mặt trận

kinh tế.

Bước vào thế kỷ 21, nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò trọng yếu của nông

nghiệp, Đảng ta đã chủ trương: “Đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa

nông nghiệp, nông thôn thời kỳ 2001-2010” (NQTƯ 5, khóa IX). Nước ta có

6,9 triệu ha đất nông nghiệp, đất canh tác có 5,3 triệu ha có thể gieo trồng

quanh năm; riêng đất trồng lúa có 4,1 triệu ha [35, tr. 220]. Nếu so sánh với



8



các nước khác trong khu vực thì Việt Nam có bình quân đất nông nghiệp thấp,

tiềm năng phát triển nông nghiệp chưa được khai thác tốt.

1.1.2.Nông dân- Lực lượng to lớn của cách mạng việt Nam.

Chủ thể của sản xuất nông nghiệp là nông dân, vì vậy cùng với vị trí quan

trọng của sản xuất nông nghiệp, nông dân cũng có vai trò đặc biệt quan trọng.

Học thuyết Mác-Lênin đã khẳng định, giai cấp vô sản chỉ có thể giành thắng

lợi trong sự nghiệp cách mạng cuả mình khi thực hiện được sự liên minh vững

chắc với giai cấp nông dân. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, nông dân luôn là lực

lượng to lớn cả trong hai giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ và cách mạng

xã hội chủ nghĩa. Trong giai đoạn giành độc lập dân tộc, dưới sự lãnh đạo của

Đảng Cộng sản Việt Nam, lực lượng cách mạng Việt Nam là khối đại đoàn kết

toàn dân tộc mà đa số là giai cấp nông dân. Khẩu hiệu “Người cày có ruộng”

có sức động viên to lớn đối với nông dân tham gia cách mạng, đồng thời cũng

cho thấy vị trí của giai cấp nông dân trong liên minh giai cấp cũng như mục

tiêu hướng tới của cách mạng. Còn sau khi giành được chính quyền thì liên

minh- công nông- trí thức là nền tảng của chính quyền- công cụ sắc bén trong

công cuộc xây dựng và bảo vệ chế độ mới. Trong xây dựng và bảo vệ đất

nước, lợi ích kinh tế của nông dân và nhân dân nói chung được đặt lên hàng

đầu. Điều này thể hiện rõ quan điểm về cả mặt chính trị cũng như mặt kinh tế

xã hội của nông dân trong cách mạng Việt Nam. Dưới góc độ chính trị, vấn đề

nông dân là xây dựng và củng cố liên minh công nông- cơ sở của chính sách

tập hợp lực lượng cách mạng, còn đáp ứng lợi ích kinh tế thiết thân của nông

dân chính là giải quyết vấn đề kinh tế xã hội của lực lượng cách mạng nhằm

tạo nên sức mạnh động lực của cách mạng.

Chủ tịch Hồ chí Minh khẳng định “Dân tộc ta là dân tộc nông dân”.

Người đã từng nói: “Chúng ta có trọng dân, yêu dân, kính dân thì dân mới yêu

9



ta, kính ta”. Tôn trọng và tin tưởng nhân dân là tôn trọng và tin tưởng những

người làm ra lịch sử, những người sáng tạo ra của cải, vật chất, những người

được sánh với Trời, Đất theo triết học phương Đông như Bác Hồ khẳng định:

"Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân".

Theo số liệu Tổng điều tra Dân số và nhà ở (1.4.2009) thì dân số nước ta

hiện có hơn 86 triệu người, trong đó 70,4% sống ở khu vực nông thôn. Cũng

đồng nghĩa với tỷ lệ hơn 60% dân số là nông dân và người có liên quan đến

nông nghiệp, nông thôn. Việc đưa lực lượng to lớn này cùng với những giá trị

truyền thống lịch sử của nông dân vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại

hóa là vấn đề có tầm chiến lược và mang tính tất yếu của cách mạng Việt Nam.

Nông dân vừa là chủ thể, vừa là động lực của phát triển nông nghiệp. Do đó,

đường lối. Chủ trương của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước về nông

nghiệp phải đặt nông dân vào đúng vị trí chủ thể của sản xuất nông nghiệp và

phát triển kinh tế xã hội nông thôn. Mỗi bước phát triển của sản xuất nông

nghiệp và kinh tế xã hội nông thôn phải đồng thời là tăng thu nhập và cải thiện

đời sống nông dân.

Công cuộc đổi mới đã đem lại cho nông dân Việt Nam sự đổi đời thật sự,

mức sống vật chất cũng như tinh thần của nông dân được nâng cao. Nhà ở,

phương tiện giao thông, hàng hóa và các kết cấu hạ tầng ở nông thôn được

tăng cường, điều kiện sống được cải thiện một cách rõ rệt. Đặc biệt, xóa đói

giảm nghèo được thực hiện với quyết tâm rất cao và đạt hiệu quả đáng kể, từ

30-40% hộ nghèo (năm 1986), hiện chỉ còn dưới 11% [29, tr.13]. So với nhiều

nước trong khu vực thì đây là một thành tích không nhỏ.

1.1.3.Nông thôn Việt Nam trong tiến trình CNH,HĐH đất nước

Nếu nói Nông dân Việt Nam là chủ thể của nền văn minh nông nghiệp thì

nông thôn chính là không gian văn hóa của cư dân Việt. Nông thôn- cộng đồng

10



làng xã là nơi cư trú của nông dân Việt Nam. Trong không gian văn hóa đó,

chủ thể của sản xuất nông nghiệp về mặt xã hội là giai cấp nông dân; về đơn vị

tổ chức kinh tế là hộ nông dân và hợp tác xã, còn địa bàn sinh sống và tác động

sản xuất nông nghiệp của nông dân là nông thôn.

Nông thôn không chỉ là khu vực xã hội mà còn là khu vực kinh tế, bao

gồm nông nghiệp và các hoạt động phi nông nghiệp (tiểu thủ công nghiệp,

công nghiệp, dịch vụ). Vì vậy, phát triển nông nghiệp phải gắn liền với phát

triển kinh tế- xã hội nông thôn; chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp phải

gắn liền với chuyển dịch cơ cấu kinh tế xã hội nông thôn, xây dựng nông thôn

mới, văn minh, hiện đại. Vùng nông thôn có vai trò là nơi cung cấp lương

thực, thực phẩm cho đời sống của người dân; cung cấp nguyên liệu cho công

nghiệp và xuất khẩu; cung cấp hàng hóa cho xuất khẩu; cung cấp lao động cho

công nghiệp và thành thị. Là thị trường rộng lớn để tiêu thụ những sản phẩm

của công nghiệp và dịch vụ. Nông thôn phát triển sẽ tạo điều kiện ổn định kinh

tế - chính trị - xã hội chung của đất nước.

Như trên đã nêu, gần 70% cư dân Việt Nam đang sinh sống ở khu vực

nông thôn- cộng đồng làng xã. Muốn phát triển nông nghiệp cần chú ý tới việc

xây dựng nông thôn thành khu vực năng động về kinh tế, ổn định về chính trị

xã hội và có đời sống văn hóa phong phú mới có thể gắn bó được các thế hệ

nông dân. Giải quyết tốt các vấn đề trọng yếu của đời sống xã hội nông thôn

như nhà ở, y tế, giáo dục, nước sạch, giao thông vận tải, việc làm...là điều kiện

cần thiết để có khu vực nông thôn vững mạnh, phát triển, ngăn chặn được tình

trạng di cư, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị với nông thôn.

Qua hơn hai thập kỷ đổi mới, bộ mặt nông thôn đã có thay đổi lớn, kinh tế

nông thôn đã có bước phát triển mới với sự hình thành kinh tế trang trại.Việc

đưa quy chế dân chủ ở cơ sở bào đời sống nông thôn đã tạo ra bước ngoặt về

11



chính trị ở khu vực nông thôn, tạo ra xu thế dân chủ, cởi mở, nâng cao ý thức

tự giác, tích cực, chủ động của mọi người trong đời sống xã hội nông thôn.

Tuy vậy, trong xu thế phát triển mới, vấn đề nông thôn ở nước ta đã và

đang phải đối diện với nhiều thách thức mới. Trước hết, dù đã có những bước

phát triển đáng kể, nhưng nông thôn Việt Nam về cơ bản vẫn trong trạng thái

kinh tế tự cấp , tự túc; tỷ suất hàng hóa trong kinh tế nông thôn chiếm tỷ lệ rất

nhỏ. Mức sống vật chất của đa số nông dân và người dân khu vực nông thôn

còn thấp và chưa thực sự thoát nghèo bền vững. Tình trạng phân hóa giàu

nghèo diễn ra rất rõ rệt trong cộng đồng làng xã; khoảng cách giữa nông thôn

với đô thị ngày càng bị nới rộng hơn. Kinh tế nông thôn gặp trở ngại lớn là

thiếu vốn, thị trường bấp bênh và chịu sự độc quyền về giá nên thường bị thua

thiệt trong quan hệ trao đổi sản phẩm. Vấn đề việc làm cho lao động nông thôn

đang ngày càng trở nên khó giải quyết khi hơn 70% lực lượng lao động là ở

nông thôn nhưng chỉ làm việc được 60-70% thời gian có thể làm việc. Như vậy

có thể xem như 30% lao động nông thôn thiếu việc làm (con số này khoảng

trên dưới 10 triệu người [29, tr. 62]. Cùng với dư thừa lao động, lãng phí tài

nguyên, ô nhiễm môi trường là hàng loạt vấn đề kinh tế xã hội ở nông thôn

diễn ra gay gắt. Trong khi đất đai được chuyển đổi sang phát triển công nghiệp

và các múc đích khác với lượng không nhỏ thì tỷ lệ lao động nông thôn được

thu hút vào làm việc trong các cơ sở sản suất công nghiệp gần như không đáng

kể (chỉ khoảng 2% số lao động có nhu cầu việc làm).

1.2.Những chính sách lớn đối với “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn”

1.2.1.Chuyển đổi cơ cấu, phát triển kinh tế nông nghiệp trong sự nghiệp

đổi mới đất nước.

Ngay từ rất sớm, Đảng ta luôn luôn xác định nông nghiệp là cơ sở để phát

triển công nghiệp. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ví công nghiệp và nông nghiệp

12



như là hai chân của nền kinh tế quốc dân và nhấn mạnh: “ Tiến lên chủ nghĩa

xã hội phải đi bằng hai chân: công nghiệp và nông nghiệp” [20, tr. 61]. Từ

định hướng này, qua các giai đoạn khác nhau, Đảng ta đã đề ra nhiều chủ

trương, chính sách thích hợp về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Từ Đại

hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI-Đại hội đổi mới, Đảng ta tiếp tục coi nông

nghiệp là mặt trận hàng đầu và xác định biện pháp căn bản để tạo ra động lực

là đổi mới thể chế và chính sách quản lý mà tiêu biểu là cơ chế khoán sản

phẩm cuối cùng đến nhóm và người lao động. Nhờ đổi mới toàn diện và đồng

bộ chính sách đối với nông nghiệp và nông dân, đã giải phóng được sức sản

xuất, làm tăng nhanh nông sản hàng hóa, tạo ra nhiều nguồn lực cho xuất khẩu

và phát triển công nghiệp, đồng thời từng bước cải thiện đời sống nông dân,

xây dựng nông thôn mới xã hội chủ nghĩa.

Xuyên suốt trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ

lên chủ nghĩa xã hội , Đảng ta xác định phải đặc biệt coi trọng công nghiệp

hóa nông nghiệp, nông thôn. Các chính sách đều tập trung thúc đẩy cải biến

toàn diện nông nghiệp, nông thôn, bao gồm các nội dung:

- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và cơ cấu kinh tế nông thôn mà

trước tiên là chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu nội bộ ngành nông nghiệp, mở rộng

các hoạt động kinh tế phi nông nghiệp ở nông thôn

- Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất-kỹ thuật và các cơ sở kết

cấu hạ tầng xã hội cho nông nghiệp, nông thôn về điện , đường, trường , trạm

và thực hiện thủy lợi hóa, điện khí hóa, cơ gới hóa, ứng dụng những thành tựu

tiến bộ của khoa học công nghệ...

- Phát triển mạnh mẽ lực lượng sản suất trong nông nghiệp, nông thôn;

xây dựng quan hệ sản xuất mới phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng

sản xuất theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

13



Bước vào thế kỷ XXI, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5, BCH TƯ Đảng

khóa IX đã chỉ rõ: “ Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp là quá trình

chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn,

gắn với công nghiệp chế biến và thị trường; thực hiện cơ khí hóa, điện khí hóa,

thủy lợi hóa, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ, trước hết là công

nghệ sinh học, đưa thiết bị, kỹ thuật và công nghệ hiện đại vào các khâu sản

xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng hiệu quả, sức cạnh

tranh của nông sản hàng hóa trên thị trường”.

Có thể thấy rõ mục tiêu tổng quát và lâu dài của quá trình đẩy nhanh công

nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn là xây dựng một nền nông

nghiệp sản xuất hàng hóa lớn, hiệu quả và bền vững. Thúc đẩy chuyển dịch cơ

cấu kinh tế theo hướng phát huy lợi thế từng vùng, gắn với thị trường để sản

xuất hàng hóa quy mô lớn tạo ra giá trị gia tăng ngày càng cao, phát triển công

nghiệp-tiểu thủ công nghiệp và làng nghề ở nông thôn. Thực hiện chính sách

ruộng đất (Tích tụ, giao đất lâu dài, cho thuê...)để thúc đẩy phát triển nông

nghiệp sinh thái, kinh tế trang trại để khai thác hiệu quả mọi tiềm năng đất đai.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã đánh giá kết quả 20

năm đổi mới, đề ra mục tiêu xây dựng cơ cấu kinh tế hiện đại và hợp lý để tiến

tới phát triển nước ta thành nước công nghiệp. Theo đó, vẫn tiếp rục đẩy mạnh

công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn, giải quyết đồng bộ

các vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Chuyển dịch cơ cấu nông

nghiệp và kinh tế nông thôn được đẩy lên mức độ cao hơn với việc xây dựng

vùng nông sản hàng hóa tập trung; phát triển mạnh công nghiệp và dịch vụ ở

nông thôn nhất là những ngành nghề sử dụng nhiều lao động, công nghiệp chế

biến và bảo quản nông sản...



14



1.2.2.Xóa đói giảm nghèo, làm giàu chính đáng, nâng cao đời sống

vật chất và tinh thần cho nông dân.

Mục tiêu rõ nét trong định hướng phát triển đất nước ta là giải phóng

và phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất, phát huy mọi tiềm năng và nguồn

lực, tạo bước đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng và chuyển dịch cơ cấu kinh

tế, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh, tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế, sớm

đưa nước ta ra khỏi tình trạng của nước đang phát triển có thu nhập thấp. Thực

hiện mục tiêu này, Đảng ta xác định phải đẩy nhanh công nghiệp hóa nông

nghiệp gắn với giải quyết đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông

dân. Phát triển bền vững đòi hỏi phải giải quyết tốt vấn đề công bằng và an

sinh xã hội. Là chủ thể của nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu năng suất thấp,

thiên nhiên khắc nghiệt, do đó đại bộ phận nông dân nước ta có thu nhập thấp,

chất lượng cuộc sống chưa cao. Vì vậy, Đảng và Nhà nước ta chủ trương phải

thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo, khuyến khích nông dân vươn lên

làm giàu chính đáng. Điều kiện để nông dân phát triển kinh tế là chủ trương

khắc phục tình trạng manh mún về sử sụng dất canh tác của các hộ nông dân,

khuyến khích việc dồn điền, đổi thửa, cho thuê, góp vốn cổ phần bằng quyền

sử dụng đất.

Việc làm cho lao động nông thôn là vấn đề được quan tâm trong quá trình

chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phát triển ngành nghề, thu hút lao

động nông nghiệp dôi dư vào các lĩnh vực kinh tế khác để đảm bảo người nông

dân có thu nhập. Nông dân được chú trọng dạy nghề, tạo điều kiện về việc

làm, nhất là vùng có đất nông nghiệp thu hồi cho phát triển công nghiệp, dịch

vụ, giao thong và các khu đô thị mới. Theo đó, cơ cấu lao động nông thôn

được chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng ở khu vực làm nông nghiệp, tăng

tỷ trọng lao động công nghiệp và dịch vụ. Tạo điều kiện để lao động nông thôn

có việc làm trong và ngoài khu vực nông thôn, đặc biệt chú trọng tới các điều

15



kiện cần thiết để xuất khẩu lao động ra nước ngoài theo các chương trình hợp

tác. Khuyến khích các doanh nghiệp và hợp tác xã đầu tư phát triển công

nghiệp và dịc vụ ở nông thôn, coi đây là hướng chính để tạo nhiều việc làm

mới ở nông thôn, góp phần làm tăng nhanh thu nhập cho nông dân.

Điều quan trọng là nhà nước chủ trương đầu tư mạnh cho các chương

trình xóa đói, giảm nghèo, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới hải

đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nhằm thu hẹp khoảng cách về trình độ

phát triển và đời sống của các nhóm dân cư.

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã đề ra mục

tiêu đến năm 2010: “ Giảm tỷ lệ lao động nông, lâm, như nghiệp xuống dưới

50% tổng số lao động xã hội và nâng tỷ lệ thời gian sử dụng lao động ở nông

thôn lên khoảng 85%”.

(Trong 5 năm từ 2002 đến 2006 cả nước đã tạo được việc làm cho 7,5

triệu lao động; thời gian sử dụng lao động nông thôn đạt 80,6%. Cuối năm

2006, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn quốc tế giảm xuống còn 22%, được Liên hợp

quốc đánh giá là đạt mục tiêu thiên niên kỷ về xóa đói giảm nghèo đến năm

2015 trước 10 năm. Nguồn: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của

Đảng, NXB CTQG, H.2006).

Mục tiêu nêu trên cho thấy mặc dù đã có được những kết quả bước đầu,

nhưng Đảng ta đã xác định kết quả xóa đói giảm nghèo chưa thật vững chắc,

nguy cơ tái nghèo rất lớn, nhất là bộ phận dân cư nông thôn do quá trình công

nghiệp hóa và đô thị hóa bị mất đất đã đương nhiên trở thành thị dân một cách

bất đắc dĩ. Việc làm, thu nhập và cuộc sống của bộ phận dân cư này còn rất

nhiều bức xúc cần giải quyết; tỷ lệ lao động nông nghiệp qua đào tạo rất thấp

nên rất khó có việc làm và mức thu nhập khả dĩ, trình độ học vấn và đời sống

nông dân còn thấp, một bộ phận khá lớn vẫn trong tình trạng đói nghèo...

16



Đây là những vấn đề được Đại hội X của Đảng nhận thức và đề cập trong

các chính sách đối với nông dân trong giai đoạn mới.

1.2.3.Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn đẩy mạnh CNH, HĐH đất

nước.

Xây dựng nông thôn mới là mục tiêu của quá trình CNH, HĐH nông

nghiệp nông thôn, thiết thực cải thiện và ngày một nâng cao đời sống mọi mặt,

điều kiện sống và làm việc của nông dân, hạn chế làn sóng “di cư” ra các đô

thị của lao động nông thôn. Thực hiện mục tiêu này, Đảng và Nhà nước ta đã

chủ trương huy động đa dạng hóa các nguồn vốn và tăng cường nguồn đầu tư

từ ngân sách để phát triển mạnh kết cấu hạ tầng kinh tế kỹ thuật và kinh tế xã

hội ở nông thôn. Xây dựng các quy hoạch phát triển nông thôn phục vụ cho

việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới mà mục tiêu cơ bản là

xây dựng các làng, xã, ấp, bản có cuộc sống no đủ, văn minh, môi trường lành

mạnh. Mặt khác hình thành các khu dân cư đô thị hóa với kết cấu hạ tầng kinh

tế và hạ tầng xã hội đồng bộ như thủy lợi, giao thông, điện, nước sạch, cụm

công nghiệp, trường học, trạm y tế, bưu điện, nhà văn hóa, khu thể thao,

chợ...Phát huy dân chủ ở nông thôn đi đôi với xây dựng nếp sống văn hóa,

nâng cao trình độ dân trí, bài trừ các tệ nạn xã hội, hủ tục, mê tín dị đoan, bảo

đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội. Đây cũng là mục tiêu phù hợp với chủ

trương hạn chế làn sóng di cư ra thành thị của lao động nông thôn “Ly nông,

không ly hương”.

Nghị quyết Hội nghị BCH Trung ương Đảng lần thứ năm (khóa IX) đã

chỉ rõ: “CNH, HĐH nông thôn là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông

thôn theo hướng tăng nhanh tỷ trọng giá trị sản phẩm và lao động các ngành

công nghiệp và dịch vụ...; xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội, quy hoạch

phát triển nông thôn, bảo vệ môi trường sinh thái...; xây dựng nông thôn dân

17



chủ, công bằng,văn minh, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và văn hóa

của nhân dân ở nông thôn” [49, tr. 93,94].

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng xác định hiện

tại cũng như trong nhiều năm tới, vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn

có tầm chiến lược đặc biệt và yêu cầu tiếp tục “Tạo chuyển biến mạnh mẽ

trong sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn và nâng cao đời sống nhân dân”.

Gắn phát triển kinh tế với xây dựng nông thôn mới, giả quyết tốt hơn mối

quan hệ giữa nông thôn và thành thị, coi đây là nhiệm vụ góp phần giữ vững

ốn định chính trị xã hội, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Theo đó, cần xây dựng hoàn chỉnh các quy hoạch phát triển nông nghiệp và

nông thôn. Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới nhằm xây dựng

làng xã có cuộc sống ấm no, văn minh, sạc đẹp, gắn kiến với xây dựng các khu

dân cư đô thị hóa. Phát huy dân chủ, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong việc xây

dựng văn hóa, đạo đức, và lối sống; kiềm chế tốc độ tăng dân số, nâng cao thể

chất và sức khỏe nhân dân; bảo vệ và cải thiện môi trường.

1.2.4.Tư tưởng, nội dung NQTƯ 7 (khóa X) của Đảng về “Nông nghiệp,

nông dân, nông thôn”.

Hội nghị lần thứ bảy ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X họp từ ngày 9

đến 17 tháng 7 năm 2008 đã ban hành Nghị quyết số 26 chứa đựng quan điểm tư

tưởng của Đảng và đề ra mục tiêu hết sức cơ bản, quan trọng về Nông nghiệp,

Nông dân và Nông thôn trong giai đoạn đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.

Đảng ta đánh giá sau hơn 20 năm thực hiện đường đối đổi mới, dưới sự

lãnh đạo của Đảng, nông nghiệp, nông dân, nông thôn nước ta đã đạt được

thành tựu khá toàn diện và to lớn. Nông nghiệp tiếp tục phát triển với tốc độ

khá cao theo hướng sản xuất hàng hoá, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu

quả; đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia; một số mặt hàng xuất

18