Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.96 MB, 462 trang )
2. Kiểm tra bài cũ :
? Truyện ngụ ngơn “ Chó sói và cừu ”trong tuyện ngụ ngơn của La Phơng Ten mà
em đã học có ý nghĩa như thế nào ? (5đ)
- Tác phẩm nghị luận văn chương với phương pháp độc đáo. So sánh hai cách viết
khác nhau về cùng một đối tượng
⇒ Cùng viết về nhiều đối tượng giống nhau mà hai cách viết hồn tồn khác nhau
→ Đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là in đậm dấu ấn, cách nhìn, cách nghĩ riêng của
nhà văn.
? Các tác giả đã căn cứ vào đâu để nói về chó sói và cừu non? ( 5đ)
-Bản chất vốn có của hai con vật.
3. Bài mới :
* Giới thiệu bài: Tác giả Chế Lan Viên là nhà thơ xuất sắc của nền thơ hiện đại
Việt Nam, có phong cách sáng tác thơ rõ nét và độc đáo, đó là phong cách suy tưởng
triết lí, đậm chất trí tuệ và tính hiện đại . Bài thơ “Con cò” là bài thơ thể hiện khá rõ
phong cách nghệ thuật đó của tác giả.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
Hoạt động 1 : Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
? Dựa vào chú thích trong SGK, em hãy nêu
những nét cơ bản về tác giả Chế Lan Viên và bài
thơ Con cò ?
- Là thành viên của phong trào Thơ mới, có nhiều
tác phẩm mang tính suy tưởng triết lý, đậm chất
trí tuệ và tính hiện đại.
Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản
* GV: Nêu u cầu cần đọc
? Thể loại của văn bản?
-Thể thơ tự do, nhịp điệu biến đổi có nhiều câu
thơ điệp lại, tạo nhịp điệu gần với điệu hát ru
Chú ý thay đổi giọng điệu, nhịp điệu.
-GV đọc mẫu 1 đoạn u cầu 2-3 HS luyện đọc,
cho các HS khác nhận xét.
* Lưu ý HS chú ý kỹ các chú thích
* GV u cầu HS phân đoạn, tìm ý mỗi đoạn.
? Bài thơ được chia làm 3 phần. Nội dung chính
của mỗi phần là gì ?
+ Phần 1 : Hình ảnh con cò qua những lời ru bắt
đầu đến với tuổi thơ.
+ Phần 2 : Hình ảnh con cò đi vào tiềm thức của
tuổi thơ, trở nên gần gũi và sẽ theo cùng mọi
người trên mọi chặng đường đời.
NỘI DUNG BÀI HỌC
I/ Giới thiệu
1.Tác giả : Chế Lan Viên (19201989)
- Ơng q ở huyện Cam Lộ, tỉnh
Quảng Trị. Ơng nổi tiếng trong
phong trào Thơ mới.
- Chế Lan Viên là một trong
những tên tuổi hàng đầu của
nên thơ Việt Nam thế kỉ XX với
phong cách nghệ thuật rõ nét,
độc đáo, đậm chất trí tuệ và tính
hiện đại.
- Được Nhà nước truy tặng giải
thưởng Hồ Chí Minh về Văn học
Nghệ thuật.
2.Tác phẩm :
- Bài thơ “Con cò” được sáng
tác năm 1962, in trong tập “Hoa
ngày thường- Chim báo bão”.
II/ Đọc-hiểu văn bản
1. §äc
Thể loại: Thể thơ tự do
2.Bố cục :
- Bài thơ được chia làm 3 phần.
+ Phần 3 : Từ hình ảnh con cò, suy ngẫm và triết
lý về ý nghĩa của lời ru và lòng mẹ đối với cuộc
đời mỗi người.
? Nêu chủ đề của tác phẩm ?
? Bài thơ phát triển từ một hình tượng bao trùm là
hình tượng con cò trong những câu hát ru. Qua
hình tượng đó, tác giả muốn nói về điều gì ?
* GV cho HS đọc lại khổ thơ 1
? Những câu ca dao nào được tác giả viết ra trong
lời hát ru của mẹ ?
-“Con cò bay la
-Con cò bay lả
-Con cò cổng phủ
-Con cò Đồng Đăng”
? Bắt đầu bằng những câu ca dao nào?
-“Con cò ăn đêm
-Con cò xa tổ
-Con cò cành mềm
Cò sợ xáo măng.”
? Gợi tả khơng gian, khung cảnh của làng q,
phố xã như thế nào?
- Hình ảnh con cò đến với tuổi ấu thơ qua những
lời ru.Từ những câu ca dao gợi vẽ khung cảnh
quen thuộc của cuộc sống thời xưa từ làng q
n ả đến phố sá sầm uất đơng vui., bình n của
cuộc sống xưa vốn ít biến động.
? Tiếp đến là lời ru bằng những câu ca dao nào ?
-Ngủ n! Ngủ n! cò ơi, chớ sợ!
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng!
-Con ngủ chẳng phân vân.
? Con cò là tượng trưng cho ai? Với cuộc sống
như thế nào ?
- Hình ảnh con cò tượng trưng cho người mẹ người phụ nữ nhọc nhằn vất vả lặn lội kiếm sống
- xưa kia
? Mẹ ru bằng những lời ru nào của mẹ?
- Ngủ n! Ngủ n! cò ơi, chớ sợ!
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng!
- Con ngủ chẳng phân vân.
? Mẹ nói với con cò bằng lời ru, chính là mẹ đang
nói với ai nữa ?
- Qua lời ru của mẹ, hình ảnh con cò đến với tâm
+ Phần 1 : Hình ảnh con cò qua
những lời ru bắt đầu đến với tuổi
thơ.
+ Phần 2 : Hình ảnh con cò đi
vào tiềm thức của tuổi thơ, trở
nên gần gũi và sẽ theo cùng mọi
người trên mọi chặng đường đời.
+ Phần 3 : Từ hình ảnh con cò,
suy ngẫm và triết lý về ý nghĩa
của lời ru và lòng mẹ đối với
cuộc đời mỗi người.
3.Đại ý : Mượn hình ảnh con cò,
tác giả muốn nói đến tấm lòng
người mẹ, tình thương u của
mẹ trong đời sống mỗi con
người.
3. Phân tích
* Tìm hiểu hình tượng con cò để
hiểu và cảm nhận được ý nghĩa
biểu tượng vừa thống nhất vừa
có sự phát triển qua các đoạn
thơ
a/Hình tượng con cò và ý nghĩa
biểu tượng của nó.
-Hình ảnh con cò được gợi ra
trực tiếp từ những câu ca dao
quen thuộc dùng làm lời hát ru.
hồn tuổi thơ một cách vơ thức. Đây chính là sự
khởi đầu con đường đi vào thế giới tâm hồn con
người, đi vào thế giới của tiếng hát lời ru của ca
dao dân ca - điệu hồn dân tộc.
? Câu thơ có mấy hình tượng ?
- Hai hình tượng con cò và đứa con bé bỏng .
? Nhịp điệu, lời thơ như thế nào ?
- Tha thiết ngọt ngào .
? Tình mẹ với con như thế nào?
- Nhân từ, rộng mở, tràn đầy u thương .
? Kết thúc đoạn thơ được diễn tả giấc ngủ của
con như thế nào ?
? Vì sao giấc ngủ của con lại chẳng phân vân?
- Ở tuổi thơ ấu, đứa trẻ chưa cần hiểu nội dung ý
nghĩa của những lời ru này, chúng chỉ cần và cảm
nhận được sự vỗ về, che chở, u thương của
người mẹ qua những âm điệu ngọt ngào, dịu dàng
của lời ru đúng như lời tâm sự của tác giả - người
con trong bài thơ.
HS đọc đoạn 2.
? Lời ru của mẹ, hình ảnh con cò đã được thể
hiện qua câu thơ nào ?
-Ngủ n! Ngủ n! Ngủ n
-Cho cò trắng đến làm quen...
-Con ngủ n thì cò cũng ngủ
Gần gũi, tha thiết
-Cánh của cò, hai đứa đắp chung đơi.
-Cánh trắng cò bay theo gót đơi chân.
Sự liên tưởng, tưởng tượng phong phú, hình
ảnh con cò được bay ra từ những câu ca dao để
sống trong tâm hồn mỗi con người, nâng đỡ con
người.
? Nhận xét của em về nhịp điệu của câu thơ (của
lời ru) ?
- Đều đặn nhẹ nhàng, vấn vương tha thiết của
tiếng ru con.
? Hình ảnh con cò đối với đứa con lúc này như
thế nào ?
? Những hình ảnh thơ nào mới lạ đối với em?
-Lớn lên, lớn lên, lớn lên...
-Con làm thi sĩ
-Cánh cò trắng lại bay hồi khơng nghỉ
Qua những lời ru ấy của mẹ,
hình ảnh con cò đến với tâm hồn
tuổi ấu thơ một cách vơ thức.
Đọan thơ nhịp điệu nhẹ
nhàng, lời thơ thiết tha giàu cảm
xúc, mà vẫn có ý nghĩa biểu
tượng sâu sắc, lời ru ngọt ngào,
dịu dàng tràn đầy tình u
thương của mẹ đến với tuổi ấu
thơ để vỗ về, ni dưỡng tâm
hồn cho con thể hiện tình mẹ
nhân từ, u thương, che chở
cho con.
2. Hình ảnh con cò đi vào tiềm
thức của tuổi thơ, trở nên gần
gũi và sẽ theo cùng mọi người
trên mọi chặng đường đời.
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn.
? Các hình ảnh thơ này gợi cho em cảm nghĩ gì?
Các hình ảnh thơ đó có ý nghĩa gì ?
Qua hình ảnh con cò, gợi ra ý nghĩa biểu tượng
về lòng mẹ, về sự dìu dắt nâng đỡ dịu dàng và
bền bỉ của người mẹ.
? Nghệ thuật độc đáo của tác giả khi xây dựng
hình tượng thơ trong 2 câu thơ này này là gì ?...
- Nghệ thuật sáng tạo hình tượng độc đáo, hình
tượng con cò sẽ theo cùng con người suốt cuộc
đời đó là biểu tượng của tình mẹ ngọt ngào, che
trở và nâng đỡ.
? Lời ru của mẹ được tiếp tục thể hiện như thế
nào?
? Lời ru thể hiện ước mong của mẹ như thế nào?
Tình mẹ giành cho con như thế nào?
(Một cuộc sống ấm áp, tươi sáng được che chở và
nâng niu....)
? Nhà thơ có sự vận dụng sáng tạo ca dao như thế
nào ? Có sự xây dựng hình ảnh thơ giàu ý nghĩa
biểu trưng như thế nào qua đoạn 2?
? Ý nghĩa của hình ảnh con cò trong đoạn 2 ?
⇒ Con cò gợi ý nghĩa biểu tượng về lòng mẹ,
về sự dìu dắt, nâng đỡ dịu dàng bền bỉ của người
mẹ.
Gọi HS đọc đoạn 3
? Lời mẹ ru con được thể hiện như thế nào ?
-Dù ở gần con,
Dù ở xa con....,
Cò mãi u con.
? Hình ảnh con cò có ý nghĩa biểu tượng cho tấm
lòng người mẹ như thế nào ?
? Nhà thơ đã khái qt lên tình mẹ như một quy
luật qua câu thơ nào?
-Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
Khái qt lên thành một quy luật của tình cảm có
ý nghĩa bền vững, rộng lớn và sâu sắc mở ra
những suy ngẫm thành những triết lý sâu sa. Để
ngợi ca và biết ơn tình mẹ giành cho con.
? Đó là quy luật thể hiện tình cảm của người mẹ
- Sự liên tưởng, tưởng tượng
phong phú Nghệ thuật sáng tạo,
hình tượng thơ độc đáo.
- Cánh cò từ trong lới ru đã đi
vào tiềm thức tuổi thơ, trở nên
gần gũi và sẽ theo cùng con
người đến suốt cuộc đời. Đó là
biểu tượng của tình mẹ ngọt
ngào, che chở và nâng đỡ cho
con.
.
3. Suy ngẫm và triết lý về ý
nghĩa của lời ru và lòng mẹ đối
với cuộc đời mỗi người.
- Lời thơ giản dị mà thấm đượm
tình mẹ tha thiết dàng cho con,
hình ảnh thơ có ý nghĩa biểu
tượng sâu sắc.
như thếê nào?.
-Một con cò thơi
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nơi
-> Lời hát ru tha thiết ngọt ngào
ý nghĩa lớn lao của hình ảnh con cò là biểu hiện
cao cả đẹp đẽ của tình mẹ và tình đời rộng lớn
dành cho mỗi cuộc đời con người.
Mẹ ln bên con, làm chỗ dựa vững chắc suốt đời
- Hình ảnh con cò được nhấn
con.
G/V: Mở rộng đó là phong cảnh nghệ thuật độc mạnh ở ý nghĩa biểu tượng cho
tấm lòng người mẹ, ln ở bên
đáo trong thơ Chế Lan Viên.
con đến hết cuộc đời.
“Lũ chúng con ngủ trong giường chiếc hẹp
Giấc mơ con đè nát cuộc đời con
III/ Tổng kết
Hạnh phúc đựng trong một tà áo hẹp...”
GV gợi ý học sinh mở rộng tình cảm của mẹ dành 1. Nghệ thuật
cho con nhân từ, mở rộng, bền vững, che chở cho - Viết theo thể thơ tự do, tác giả
con qua những câu ca dao, qua thơ của Nguyễn thể hiện được cảm xúc một cách
linh hoạt ở nhiều biểu hiện,
Duy.
nhiều mức độ.
“Ta đi trọn kiếp con người
- Sáng tạo những câu thơ gợi
Cũng khơng đi hết mấy lời mẹ ru”
âm hưởng lời hát ru nhưng vẫn
Gọi HS đọc đoạn cuối
? Những dòng thơ cuối với âm hưởng lời ru như làm nổi bật được giọng suy
ngẫm, triết lí của bài thơ.
thề nào ?
- Xây dựng những hình ảnh thơ
- Âm hưởng lời hát ru tha thiết ngọt ngào.
? Thể thơ tự do tác giả sử dụng có khả năng thể dựa trên những liên tưởng,
tưởng tượng độc đáo.
hiện cảm xúc như thế nào?
- Linh hoạt.
2. Ý nghĩa văn bản
Hoạt động 3 : Tổng kết.
?Nhà thơ đã khai thác và làm mới vẻ đẹp của ca - Đề cao, ca ngợi tình mẫu tử
thiêng liêng và khẳng định ý
dao ra sao ?
- Sử dụng ca dao, liên tưởng độc đáo, tạo suy nghĩa của lời hát ru đối với cuộc
đời mỗi con người.
ngẫm, triết lí....
? Biểu hiện đáng q nào trong tấm lòng nhà thơ
được bộc lộ?
?Ý nghĩa lớn lao của lời ru đối với mỗi người như
thế nào ?
4. Củng cố
? Chọn câu đúng nhất về ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh con cò ở trong văn bản
“ Con cò” của Chế Lan Viên
a. Hình ảnh người nơng dân vất vả , lam lũ
b. Hình ảnh người phụ nữ vất vả, nhọc nhằn, giàu đức hi sinh
c*. Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ và những lời hát ru
5. Hướng dẫn tự học
- Học thuộc lòng bài thơ , nắm được giá trị nhân văn cao đẹp và tài năng sáng tạo
nghệ thuật của Chế Lan Viên.
- Phân tích, cảm nhận về một đoạn thơ u thích nhất trong bài.
- Soạn bài : “Mùa xn nho nhỏ”.
_______________________________________________________________
Tn 24
Ngày soạn: 23/1/ 2011
Ngày dạy: ...../2/2011
TIẾT 113 + 114
Tập làm văn:
CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
1. Kiến Thức:
- Hiểu và biết cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
- Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
2. Kĩ năng:
- Vận dụng những kiến thức đã học để làm một bài văn nghị luận về một vấn đề tư
tưởng, đạo lí.
3. Thái độ:
- Biết cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề về tư tưởng đạo đức.
II. Chn bÞ :
1.Thµy : §äc tµi liƯu, nghiªn cøu so¹n bµi, gi¸o cơ :
2. Trß : §äc so¹n bµi.
III. PHƯƠNG PHÁP:
- Vấn đáp, đàm thoại kết hợp với thảo luận nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định:
2. Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí?
-u cầu về nội dung và hình thức của bài nghị luận này - Trả lời câu hỏi phần luyện
tập SGK trang 36
- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
- Nghị luận về một vấn đề về tư tưởng đạo lí: là một lĩnh vực rộng lớn: bàn bạc về
những vấn đề chính trị, chính sách, đạo đức, lối sống, những vấn đề có tầm chiến
lược, tư tưởng triết lí đến những sự việc về một vấn đề tư tưởng đạo lí .
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 :Tìm hiểu các đề
I. TÌM HIỂU CHUNG:
văn,Cách làm bài nghị luận về một vấn
đề tư tưởng, đạo lý:
- Đọc, tìm hiểu 10 đề bài SGK trang
51, 52.
- Có bảng phụ ghi 10 đề bài treo trên
bảng.
- Các đề bài trên có điểm gì giống
nhau?
- Đều nghị luận về một vấn đề thuộc
lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống
- Ở đề 1, đề 3, đề 10 cách hỏi có gì
khác (có mệnh lệnh).
- Học sinh tự đặt 1 số đề bài tương tự?
- Suy nghĩ về đạo lý “Uống nước nhớ
nguồn”
- “Suy nghĩ” đòi hỏi người viết phải
thể hiện những u cầu gì?
- Thể hiện sự hiểu biết, sự đánh giá ý
nghĩa của vấn đề này
- Cụ thể đề u cầu gì ?
- Giải thích đúng câu tục ngữ, thể hiện
suy nghĩ nêu ý kiến về câu tục ngữ.
- Tìm hiểu đề phải chú trọng đến
những u cầu gì của đề?
- Khi tìm ý để giải quyết vấn đề ta
thường nêu câu hỏi: Nghĩa là gì? Đúng,
sai ntn? Có tác dụng ra sao? ý nghĩa
ntn?
- Dựa vào các ý đã tìm sắp xếp và lập
thành một dàn bài?
- Mở bài cho đề bài trên ntn?
- Giới thiệu câu tục ngữ và nội dung
đạo lí làm người, đạo lý cho tồn xã
hội).
- Giải thích câu tục ngữ ntn?
“Nước? Nguồn? Uống nước?
Nhớ nguồn là nhớ về đâu? ”
? Nhận định, đánh giá của em về câu
tục ngữ. GV gợi: Câu tục ngữ nêu rõ
nội dung gì? Có ý nghĩa gì? có tác
dụng ra sao?
? Em có sự khẳng định vấn đề ntn? ý
1. Tìm hiểu các đề văn:
- 10 đề văn SGK/53
- Đề 1,3, 10 là đề có mệnh lệnh.
- Đề 2,4,5,6,7,8,9 đề mở khơng có mệnh
lệnh
- u cầu trình bày ý kiến, giải thích
chứng minh, so sánh, đối chiếu, phân tích
tổng hợp để làm rõ vấn đề.
2. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề
tư tưởng, đạo lý:
+ Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý:
- Đề bài: Suy nghĩ về đạo lí “Uống
nước nhớ nguồn”
* Tìm hiểu đề:
* Tìm ý:
+ Bước 2: Lập dàn bài
Dµn ý 1:
* Mở bài: Giới thiệu câu tục ngữ và nội
dung đạo lí làm người, đạo lý cho tồn xã
hội).
* Thân bài:
- Giải thích câu tục ngữ ntn?
“Nước? Nguồn? Uống nước?
Nhớ nguồn là nhớ về đâu? ”
- Câu tục ngữ nêu rõ nội dung gì? Có ý
nghĩa gì? có tác dụng ra sao?)
* Kết bài:
Câu tục ngữ thể hiện một nét đẹp của
truyền thống và con người Việt Nam
+ Bước 3: Viết bài:
a. Mở bài: Có nhiều cách mở bài:
- Đi từ cái chung đến cái riêng.
- Từ thực tế đến đạo lí.
- Mở bài trực tiếp.
b.Thân bài:
- Những ý cần viết, mỗi ý hình thành một
đoạn văn.
nghĩa lớn lao của vấn đề là gì? Bài học
gì cho em qua đề bài trên?
- Cho HS tiếp tục tìm hiểu các bước
làm
bài văn nghị luận về vấn đề tư tưởng
đạo lí.
- Đề bài: Suy nghĩ về đạo lí:
“Uống nước nhớ nguồn”
- Đọc VD phần mở bài (SGK/ 53)
- Có nhiều cách mở bài; Đó là những
cách mở bài nào?
Cung cấp thêm: mở bài trực
tiếp:người dân Việt Nam ta ln có
truyền thống tốt đẹp đó là uống…
nguồn. Điều này đó được chứng minh
rất nhiều trong thực tế và điều này
cũng đó được đúc kết trong cả những
câu ca dao tục ngữ. Một trong những
câu ca dao tục ngữ đó là “Uống nước
nhớ nguồn”.
GV híng dÉn viÕt phÇn më bµi
+ Giải thích chứng minh vấn đề của đề
bài.
+ Nhận định, đánh giá, khẳng định vấn
đề.
- Lời văn chặt chẽ, mạch lạc và biểu cảm
sống động.
- Thực hiện việc liên kết các đoạn văn để
có tính thống nhất, hồn chỉnh.
C. Kết bài: Có nhiều cách:
- Đi từ nhận thức đến hành động.
- Có tính chất tổng kết.
dµn ý 2:
1. Më bµi : Giíi thiƯu c©u tơc ng÷ vµ nªu
t tëng chung cđa c©u tơc ng÷.
1. Th©n bµi :
- Gi¶i thÝch nghÜa c©u tơc ng÷.
+ Gi¶i thÝch nghÜa ®en.
+ Gi¶i thÝch nghÜa bãng.
- NhËn ®Þnh ®¸nh gi¸.
+ C©u tơc ng÷ nªu ®¹o lÝ lµm ngêi.
+ C©u tơc ng÷ kh¼ng ®Þnh trun thèng
tãt ®Đp cđa d©n téc.
+ C©u tơc ng÷ kh¼ng ®Þnh mét nguyªn
t¾c ®èi nh©n xư thÕ.
+ C©u tơc ng÷ nh¾c nhë tr¸ch nhiƯm cđa
mäi ngêi ®èi víi d©n téc.
2. KÕt bµi : C©u tơc ng÷ thĨ hiƯn mét
trong nh÷ng nÐt ®Đp v¨n ho¸ cđa ngêi
ViƯt Nam .
* Híng dÉn viÕt më bµi .
1. Më bµi :
- §i tõ chung ®Õn riªng : Trong kho tµng
tơc ng÷ ViƯt Nam cã nhiỊu c©u tơc ng÷
s©u s¾c thĨ hiƯn trun thèng ®¹o lÝ cđa
ngêi ViƯt. Mét trong nh÷ng c©u ®ã lµ :
“…”. C©u tơc ng÷ nµy nãi lªn lßng biÕt
¬n ®èi víi nh÷ng ai lµm nªn thµnh qu¶
cho con ngêi hëng thơ .
- §i tõ thùc tÕ ®Õn ®¹o lÝ : §Êt níc ViƯt
Nam cã nhiỊu ®Ịn, chïa vµ lƠ héi.. Mét
trong nh÷ng ®èi tỵng thê cóng suy t«n
trong ®ã lµ c¸c anh hïng, c¸c vÞ tỉ tiªn
cã c«ng víi d©n, víi lµng, víi níc.
* HOẠT ĐỘNG 2 : Hướng dẫn HS
Luyện tập
- Đọc đề 7 trong SGK.
- Y/c tìm ý gì để làm rõ vấn đề tinh
thần tự học. Học sinh thảo luận nhóm
4 phút
Giải thích rõ thế nào là tự học? Cần có
tinh thần tự học ntn? ý nghĩa lớn lao
của vấn đề này?
4. Củng cố:
Trun thèng ®ã ®ỵc ph¶n ¸nh trong c©u
tơc ng÷ rÊt hay vµ c« ®äng : “..”
- DÉn tõ mét c©u danh ng«n : Cã mét c©u
danh ng«n nỉi tiÕng : “ KỴ nµo b¾n…®¹i
b¸c”. ThËt vËy, nÕu níc cã ngn, c©y cã
gèc th× con ngêi cã tỉ tiªn vµ lÞch sư.
Kh«ng cã ai tù nhiªn sinh ra ë trªn ®êi
nµy vµ tù m×nh lµm ra mäi thø ®Ĩ sèng.
TÊt c¶ nh÷ng thµnh qu¶ vỊ vËt chÊt vµ
tinh thÇn mµ chóng ta ®ỵc thõa hëng
h«m nay ®Ịu do mß h«i, lao ®éng vµ m¸u
x¬ng chiÕn ®Êu cđa cha «ng ta t¹o dùng
nªn. V× thÕ c©u tuc ng÷ :”…”qu¶ lµ cã ý
nghÜa ®¹o lÝ s©u s¾c.
2. Th©n bµi…..
3. KÕt bµi.
+ Bước 4: Đọc lại bài viết và sửa chữa.
* Ghi nhớ:
- Ngồi các u cầu chung cần chú ý vận
dụng các phép lập luận giải thích, chứng
minh, phân tích, tổng hợp cho dạng nghị
luận này.
(Đọc ghi nhớ trang 54 SGK).
II. LUYỆN TẬP:
+ Lập dàn bài cho đề 7 ở mục I
“Tinh thần tự học”
+ Lập được dàn bài rõ 3 phần.
- Mở bài: + Giới thiệu khái qt tinh
thần tự học: Học là hoạt động thu nhận
kiến thức và hình thành kĩ năng. Cần
phải nêu cao tinh thần tự học mới có thể
nâng cao chất lượng học tập của mỗi
người.
- Thân bài:
+ Giải thích thế nào là tự học
+ Đánh giá tinh thần tự học
+ Nêu lên một số tấm gương tự học
+Ý nghĩa lớn lao của vấn đề này?
- Kết bài:
+ Kết luận, nêu nhận thức mới , lời kêu
gọi mọi người cần có tinh thần tự học
- Nêu rõ u cầu của các bước làm một bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lí?
- Chú ý vận dụng các phép lập luận nào để làm bài văn nghị luận này?
- Kiểm tra phần luyện tập.
5. Híng dÉn häc bµi:
- Học bài theo u cầu phần bài học.
- Chn bÞ bµi phÇn lun tËp : Tinh thÇn d©n téc.
- Viết bài cho đề đã luyện tập, chuẩn bị bài:"Viếng lăng Bác"
______________________________________________________
Bµi KIỂM TRA: 15 phót
MƠN: NGỮ VĂN
A/ Đề bài:
Câu 1: Thành phần biệt lập là gì? Nêu các thành phần biệt lập đã học ? Cho ví dụ.
Câu 2: Nêu những điểm mạnh, điểm yếu của người Việt Nam được nhận rõ khi bước vào
nền kinh tế mới trong thế kỉ mới?(Văn bản: Chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới)
B/ Đáp án – Biểu điểm.
Câu 1 (4 điểm):
a/ (2 điểm):
- Thành phần biệt lập là thành phần khơng nằm trong cấu trúc cú pháp của câu mà được dùng
để diễn đạt thái độ của người nói, cách đánh giá của người nói đối với sự việc được nói đến
trong câu hoặc đối với người nghe
b/ (0,5 điểm)
- Các thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, thành phần cảm thán, thành phần gọi – đáp,
thành phần phụ chú.
c/ (0,5 điểm)
-Ví dụ
Câu 2 (6 điểm):
a/ ( 2 điểm) Điểm mạnh
-Thông minh, nhạy bén với cái mới. -Cần cù, sáng tạo
-Đoàn kết, đùm bọc, nhất là trong công cuộc chống giặc ngoại xâm. -Bản tính thích ứng
nhanh.
b/( 2®iểm) Điểm yếu
- Hổng kiến thức. - Hạn chế khả năng thực hành, sáng tạo. - Thiếu tỉ mỉ.
- Nước đến chân mới nhảy, liệu cơm gắp mắm.
- Chưa quen với cường độ khẩn trương của công việc.
- Làm tắt, không coi trọng nghiêm ngặt qui trình công nghệ.
- Đố kò nhau
- Kì thò kinh doanh, thói quen bao cấp, thói sùng ngoại hoặc bài ngoại quá mức, thói khôn
vặt, ít giữ chữ tín.
=>Trong cái mạnh chứa đựng cái yếu, cách lập luận như thế là thấu đáo và hợp lí. Bởi nắm
được ưu điểm để phát huy và khắc phục cái yếu để phát triển.
Dut ®Ị kiĨm tra
Ngµy ......./01/2011
Ng« ThÞ Hoµn
__________________________________________________
Ngµy so¹n: 23/1/2011
Ngµy d¹y: .... /2/2011
TiÕt 115
Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5
I- Mơc tiªu
1- KiÕn thøc : Gióp häc sinh thÊy ®ỵc nh÷ng kiÕn thøc tËp lµm v¨n ®· häc vỊ nghÞ
ln vỊ mét sù viƯc hiƯn tỵng. Nªu ®ỵc sù viƯc, hiƯn tỵng ®¸nh gi¸ vµ ®a ra biƯn
ph¸p thùc hiƯn. Sưa nh÷ng lçi sai trong bµi viÕt
2- Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸
3- Th¸i ®é : GD ý thøc sưa ch÷a bµi viÕt
II- Chn bÞ :
- §¸p ¸n, biĨu ®iĨm, bµi ch÷a.
III. Ph¬ng ph¸p, kÜ tht:
- Ph¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, tr×nh bµy , liƯt kª, gi¶i thÝch.
- KÜ tht: Kh¨n tr¶i bµn, nhãm
IV- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc :
1- ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1phót)
2- KiĨm tra :
( kh«ng KT)
3- Bµi míi :
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß
Néi dung
* Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn lËp dµn bµi 1- §Ị bµi :
(10 phót)
2- Dµn bµi ( thùc hiƯn ë tiÕt 104 - 105)
- GV chÐp ®Ị bµi lªn b¶ng :
GV híng dÉn HS lËp dµn bµi ®· thùc hiƯn ë
tiÕt 104-105
- Yªu cÇu cđa ®Ị bµi lµ g×?
- Ln ®iĨm cÇn ®¹t ®ỵc lµ g×?