2 Dịch vụ thẩm định giá ở một số nước và bài học kinh nghiệm choViệt Nam

1.2.1 Tổng quan chung về dịch vụ thẩm định giá ở một số nước trên thế giới

So với các hoạt động dịch vụ khác trong xã hội, dịch vụ thẩm định giá

phát triển ở mỗi nước trên thế giới có trình độ không đồng đều và có sự chênh

lệch nhau khá lớn. Hoạt động thẩm định giá ở Anh có hơn 200 năm, ở Úc

khoảng 100 năm, Mỹ khoảng 70 năm, khối các nước ASEAN như Singapore,

tiếp đến là Malaysia, các nuớc khác như là Indonexia, Philippines, Thai lan,

Brunei chỉ phát triển vài chục năm trở lại đây. Những nước còn lại như

Myanmar, Lào, Campuchia thi hầu như mới xuất hiện hoạt động dịch vụ này.

Để tạo điều kiện cho hoạt động thẩm định gía phát triển, nhìn chung chính

phủ các nước đều quan tâm xây dựng hành lang pháp lý, quản lý và điều hành

bằng pháp luật. Định chế thẩm định gía được coi là một trong những nội dung

quan trọng nhất để Nhà nước điều hành gía cả nhằm thực hiện tốt việc bình ổn

giá cả thị trường, khuyến khích cạnh tranh, kiểm soát độc quyền, thực hiện công

bằng thương mại và bảo vệ lợi ích người tiêu dùng.

Dịch vụ thẩm định giá phát triển ở mỗi nước có trình độ không đồng đều và

chênh lệch nhau khá lớn. Giữa các nước công nghiệp với những nước đang phát

triển, dịch vụ thẩm định giá có những điểm khác nhau rõ nét thể hiện ở chỗ:

Ở những nước công nghiệp phát triển, nghiên cứu chỉ số tăng trưởng về đầu

tư nhà ở của một số nước châu Âu cho thấy, thị trường nhà ở tại các nước này

tăng đến năm 1999, 2000 và có khuynh hướng ngày càng giảm vào các năm sau

đó. Nghĩa là thị trường về đầu tư nhà ở đã bão hoà dẫn đến các dịch vụ thẩm

định giá tài sản liên quan đến việc ước tính giá trị nhà đất phục vụ cho các mục

đích đầu tư, phát triển giảm. Do đó, dịch vụ thẩm định giá tài sản, ngoài việc

thẩm định giá bất động sản sẽ tập trung vào việc xác định giá trị doanh nghiệp

thông qua giá chứng khoán trên thị trường chứng khoán bằng các công cụ và kỹ

thuật tính toán cao hơn, đặc biệt trong việc mua bán, sáp nhập các công ty trong

nước và giữa các nước là xu hướng chung trong thời đại toàn cầu hoá hiện nay.

Ở các nước đang phát triển như các nước ASEAN, các loại thị trường bất

động sản, thị trường tài chính, thị trường dịch vụ định giá tài sản luôn trong trạng

thái khởi động và phát triển. Malaysia và Thái Lan là những ví dụ điển hình cho

khu vực này.

28



Tuy cuộc khủng hoảng tài chính ở các nước Châu Á (1997) khởi đầu từ

Thái Lan, từ thị trường bất động sản, song hoạt động thẩm định giá tài sản ở Thái

Lan vẫn tiếp tục tăng từ năm 1991 đến năm 2002, kể cả trong thời gian khủng

hoảng (năm 1997-1998). Điều này cho thấy dịch vụ thẩm định giá tài sản tại

Thái Lan trong những năm 1998, 1999 và những năm sau này không chỉ đơn

thuần là mua bán, kinh doanh tài sản mà còn nhằm phục vụ cho nhiều mục đích

khác như giải quyết các vấn đề liên quan đến toà án trong việc xử lý công nợ,

phân chia tài sản, thu hồi xung công quỹ, thu hồi nợ của các ngân hàng...

Sự phát triển trên cho thấy dịch vụ thẩm định giá tài sản ở những nước đang

phát triển đang trong giai đoạn tăng trưởng liên tục.

Ngay ở những nước đang chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường như Trung

Quốc thì dịch vụ thẩm định giá không chỉ phát triển trên thị trường truyền thống

như thị trường bất động sản, động sản mà trên cả loại thị trường cao cấp là thị

trường chứng khoán. Chính phủ quy định những công ty niêm yết trên thị trường

chứng khoán đều phải qua thẩm định giá. Nhờ đó, dịch vụ thẩm định giá luôn

tăng trưởng cùng sự phát triển của thị trường này. Lĩnh vực hoạt động của thẩm

định giá đã mở rộng hơn như thẩm định giá trị các cổ phiếu, trái phiếu, giá trị

doanh nghiệp phục vụ cho mục đích cổ phần hoá các doanh nghiệp Nhà nước

trong những năm xây dựng nền kinh tế thị trường tại Trung Quốc.

Như vậy, khi nền kinh tế đã phát triển chắc chắn nhu cầu về dịch vụ định

giá tài sản các chứng khoán trên thị trường chứng khoán là không thể thiếu được

đối với nhà quản trị doanh nghiệp, các nhà đầu tư, các cơ quan quản lý Nhà

nước.

Trên thế giới dịch vụ thẩm định gía thường có các dạng sau:

- Thẩm định giá Bất động sản

- Thẩm địnhgiá Động sản

- Thẩm định giá trị doanh nghiệp

- Thẩm định giá các lợi ích tài chính

- Thẩm địnhgiá nguồn tài nguyên

- Thẩm định giá tài sản vô hình

- Thẩm định giá thương hiệu

29



1.2.2. Quản lý Nhà nước và các tổ chức thẩm định giá ở một số nước.

Quản lý nhà nước về thẩm định giá ở các nước trên thế giới không chỉ đơn

thuần nhằm khắc phục các khuyết tật của nó, mà còn nhằm thúc đẩy dịch vụ này

phát triển.

* Trung quốc

Ở Trung Quốc, sau hơn 20 năm mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế và xây

dựng nền kinh tế thị trường, nghề thẩm định giá đã chính thức xuất hiện. Tuy

còn non trẻ, song dịch vụ này đã được Nhà nước Trung Quốc khẳng định sự cần

thiết cũng như vai trò của nó trong đời sống kinh tế-xã hội và tạo mọi điều kiện

để phát triển. Năm 1995 Trung Quốc tham gia Uỷ ban Tiêu chuẩn thẩm định giá

Quốc tế (IVSC) và đến năm 1999, Trung quốc đăng cai tổ chức hội nghị thẩm

định giá quốc tế. Hiện tượng phát triển hoạt động thẩm định giá từ năm 1995 đến

nay đã thể hiện một bước nhảy vọt về sự phát triển nghề thẩm định giá tại Trung

Quốc, đồng thời nó cũng đã phát sinh một số bất cập trong công tác điều hành

quản lý ở tầm vĩ mô về hoạt động này.

Nhà nước quản lý gián tiếp bằng các biện pháp vừa phù hợp với cơ chế thị

trường vừa không thoát ly phát triển kinh tế định hướng XHCN của Đảng và

Nhà nước Trung Quốc như:

- Xây dựng và ban hành một hành lang pháp lý tương đối đầy đủ cho hoạt

động thẩm định giá. Nghị định thẩm định giá đã được Quốc vụ viện nước Cộng

hoà Nhân dân Trung Hoa ban hành năm 1991. Ngoài ra còn có các quy định, các

chuẩn mực thẩm định giá do các cấp quản lý ban hành.

- Cơ chế điều hành chuyển từ quản lý trực tiếp sang quản lý gián tiếp. Nhà

nước quản lý thông qua việc cấp giấy phép, quản lý hành nghề.

Trên cơ sở Nghị định về thẩm định giá, các văn bản pháp quy khác như các

quyết định liên quan đến việc thành lập các Trung tâm thẩm định giá, đến kết

quả thẩm định giá, các chính sách liên quan đến thẩm định giá không còn do cơ

quan quản lý nhà nước quy định hay ban hành, mà giao cho Hiệp hội thẩm định

giá Trung Quốc thực hiện.

Trung Quốc thực hiện sự thống nhất quản lý nhà nước đối với thẩm định

giá. Thành lập một tổ chức "vừa Chính phủ-vừa phi Chính phủ" dưới hình thức

30



Hiệp hội hành nghề để điều hành hoạt động thẩm định giá từ trung ương đến địa

phương và làm cầu nối giữa Chính phủ với các đơn vị, cơ sở thuộc nghề thẩm

định giá. Bộ máy lãnh đạo Hiệp hội Trung ương hay Hiệp hội địa phương đều do

Nhà nước cử sang và được Đại hội đại biểu Hiệp hội Trung ương hay địa

phương bầu ra. Hiệp hội thẩm định giá Trung quốc cũng có chức năng riêng

trong quản lý dich vụ thẩm định giá, có khả năng độc lập trong việc ban hành các

quy định phục vụ cho công tác quản lý dịch vụ thẩm thẩm định giá. Mô hình tổ

chức, chức năng, nhiệm vụ của Hiệp hội thẩm định giá Trung Quốc áp dụng

thống nhất ở các cấp từ trung ương đến địa phương. Các Chủ tịch Hiệp hội địa

phương là thành viên ban lãnh đạo Hiệp hội Trung ương. Cơ sở vật chất chủ yếu

và nhà cửa của Hiệp hội được Nhà nước đảm bảo. Kinh phí lấy từ hội phí, từ kết

quả hoạt động của Hiệp hội và từ trợ cấp của ngân sách Nhà nước khi bị thiếu.

Để đạt được sự thống nhất quản lý thông qua Hiệp hội, công tác quản lý thẩm

định gía ở Trung Quốc đã phải trải qua một quá trình:

- Từ năm 1988, Chính phủ cho thành lập các trung tâm thẩm định giá tài sản

ở Bắc Kinh và các tỉnh, thành phố với mục tiêu ban đầu là giám định tài sản Nhà

nước.

- Năm 1993, cuối giai đoạn mở cửa nền kinh tế Trung Quốc, do có nhiều

công ty thành lập, giải thể, sát nhập... Mô hình Hiệp hội đã ra đời nhằm thoả mãn

yêu cầu khách quan của sự phát triển kinh tế nhiều thành phần.

- Đầu năm 2000, hai cơ quan khác ngang cấp với Hiệp hội, cùng có chức

năng quản lý vĩ mô về thẩm định giá trước đây đồng sáp nhập vào Hiệp hội để có

quan điểm chung trong lãnh đạo thực hiện dịch vụ thẩm định giá ở Trung Quốc.

Ở cấp quản lý vĩ mô, trên cơ sở quy định của nhà nước hình thành các tổ

chức độc lập, tự chủ trong kinh doanh, hoạt động theo pháp luật trong hành nghề

thẩm định giá bằng nhiều hình thức đa dạng như công ty do Nhà nước quản lý,

công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, công ty 100% vốn nước ngoài.

Về hoạt động của các tổ chức kinh doanh dịch vụ thẩm định giá: Các tổ

chức công ty, trung tâm, ban, văn phòng… thẩm định giá tài sản muốn ra đời và

hoạt động phải có đủ các điều kiện như:

- Về nhân sự, bộ máy tổ chức và vốn.

31



- Thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký hành nghề.

Ở Trung Quốc, nhiều bộ, ngành có các tổ chức thẩm định giá tài sản của

mình: Bộ Tài chính có các tổ chức thẩm định giá đất, Bộ Xây dựng có tổ chức

thẩm định giá nhà cửa. Bộ Nông nghiệp quản lý toàn bộ hệ thống thẩm định giá

tài sản ở nông thôn, ngân hàng có bộ phận thẩm định giá tài sản thế chấp…

Môi trường pháp lý thuận lợi cùng phương thức tổ chức điều hành, quản lý

trên đây đã tạo điều kiện cho hoạt động thẩm định giá tài sản Trung Quốc phát

triển nhanh chóng; đồng thời bản thân sự phát triển của thẩm định giá cũng mang

lại không ít hiệu quả kinh tế cho xã hội Trung Quốc.

Tuy đã đạt được một số ưu điểm, song hiện tại thị trường dịch vụ thẩm

định giá Trung Quốc vẫn còn những hạn chế nhất định. Đó là kết quả của quá

trình phát triển tự phát trong hoạt động thẩm định giá. Điều này đòi hỏi các cơ

quan quản lý Nhà nước Trung Quốc phải tiếp tục nghiên cứu để xây dựng một hệ

thống pháp luật và tổ chức quản lý Nhà nước thống nhất đối với hoạt động thẩm

định giá, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty thẩm

định giá.

* Úc

Tại Úc, cơ quan quản lý thẩm định giá quốc gia là Viện Tài sản Úc (The

Australian Property Institute). Viện Tài sản Úc trực thuộc Chính phủ được giao

nhiệm vụ quản lý Nhà nước về công tác thẩm định giá thông qua việc quản lý

các nguyên tắc chung, cấp bằng thẩm định viên, cấp và quản lý giấy phép hành

nghề… Viện có văn phòng đại diện ở các Bang và các Trung tâm ở các khu vực.

Nguồn kinh phí hoạt động do ngân sách Nhà nước cấp, từ các thành viên của

Viện đóng góp hội phí và từ phí thẩm định giá do khách hàng trả.

Văn phòng Thẩm định giá Úc (Australia Valuation Office - AVO) là cơ

quan của nhà nước được thành lập năm 1910, thuộc Bộ Kỹ thuật và Dịch vụ

Hành chính. Năm 1987, AVO trở thành tổ chức thẩm định giá theo phương thức

lấy thu bù chi, hoạt động như một đơn vị kinh doanh dịch vụ thẩm định giá.

Tổ chức của Văn phòng Thẩm định giá Úc gồm có văn phòng liên bang và

các văn phòng bang (vùng). Tổng giám đốc là người chịu trách nhiệm trước toàn

liên bang về công tác thẩm định giá.

32



Ngoài hai cơ quan thẩm định giá quốc gia là các tổ chức Nhà nước ở trung

ương, tại Úc còn có các công ty thẩm định giá hoạt động trong lĩnh vực liên quan

đến bất động sản.

* Malaysia

Cơ quan quản lý Nhà nước về thẩm định giá của Malaysia là Cục Dịch vụ

Thẩm định giá Malaysia, trực thuộc Bộ Tài chính. Dưới Cục Dịch vụ Thẩm định

giá Malaysia có Viện Đào tạo và Nghiên cứu Thẩm định giá (Inspen), các vụ

chuyên môn và Trung tâm Thông tin Tài sản Quốc gia. Trụ sở chính của Cục

đặt tại Kualalampua và có các văn phòng đại diện tại 15 bang (mỗi bang có ít

nhất từ 1- 4 văn phòng đại diện).

Dưới Cục Dịch vụ Thẩm định giá Malaysia còn có Uỷ ban các Nhà thẩm

định giá và Đại lý Bất động sản :

Uỷ ban bao gồm Chủ tịch và các thành viên là quan chức Nhà nước (các

nhà thẩm định giá khu vực công), các thẩm định viên tại các công ty tư nhân, đại

diện đại lý bất động sản và các nhà thẩm định giá ở các trường đại học, viện

nghiên cứu.

Chức năng hoạt động của Ủy ban bao gồm những nội dung chủ yếu sau : tổ

chức thi và xét cấp thẻ hành nghề thẩm định giá, quy định tiêu chuẩn nghề

nghiệp, chuẩn mực đạo đức của các nhà thẩm định giá, quy định các giới hạn của

các nhà thẩm định giá đã đăng ký (được hành nghề và giới hạn trong việc thẩm

định theo gía trị tài sản thẩm định), quy định về quảng cáo của công ty thẩm định

giá và các nhà thẩm định giá, quy định mức phí thẩm định giá, hoạt động thanh

tra, giải quyết các tranh chấp, liên quan đến toà án.

Malaysia là nước có Trung tâm Thông tin Tài sản Quốc gia là nơi cung cấp

thông tin cho lĩnh vực thẩm định giá tài sản lớn nhất Malaysia. Malaysia có Hiệp

hội Thẩm định giá Malaysia và có các công ty thẩm định giá tư nhân.

Hoạt động thẩm định giá ở Malaysia có thể do Cục Dịch vụ Thẩm định giá

Malaysia hoặc các công ty thẩm định giá thực hiện. Cục chủ yếu thực hiện tất cả

các trường hợp định giá tài sản theo yêu cầu của Chính phủ; Các công ty thẩm

định giá theo nhu cầu của thị trường.

* Thái Lan

33



Tại Thái Lan, cơ quan quản lý nhà nước về thẩm định giá là: Văn phòng

Thẩm định giá Tài sản (Property Valuation Bureau: PVB) là đơn vị Trung ương

trực thuộc Tổng cục Địa chính thuộc Bộ Nội vụ.

Ở Thái Lan có hai Hiệp hội Thẩm định giá là Hiệp hội Thẩm định giá Thái

Lan VAT (Valuers Association of Thailand) và Hội Thẩm định giá Thái Lan

TVA (Thai Valuers Association). Trong đó, Hiệp hội thẩm định giá Thái Lan

VAT được thành lập từ năm 1985, là một tổ chức độc lập với hơn 1.000 chuyên

gia là hội viên. Mục tiêu hoạt động của Hiệp hội là phát triển nguồn nhân lực,

nâng cao trình độ của các nhà thẩm định giá, xây dựng tiêu chuẩn và nguyên tắc

tuyển dụng nhà thẩm định giá.

Hội viên của hiệp hội bao gồm các nhà thẩm định giá của Văn phòng thẩm

định giá Bất động sản Thái Lan, Uỷ ban chứng khoán Nhà nước, các tổ chức

thẩm định giá tư nhân… Các hội viên chịu sự quản lý và chế tài của Hiệp hội,

được quyền ký kết hợp đồng làm việc với khách hàng và phải đóng hội phí.

Ngoài ra ở Thái lan còn có Các công ty tư nhân và các tổ chức thẩm định

giá khác. Ở Thái Lan, ngoài Văn phòng thẩm định giá của Chính phủ, các công

ty tư nhân và các công ty Nhà nước (Tổng công ty Quản lý Bất động sản), thẩm

định giá còn được thực hiện ở một số tổ chức khác nhau như: Uỷ ban chứng

khoán Nhà nước, Ngân hàng về Nhà ở của Chính phủ Thái Lan…

Như vậy, ở tất cả các nước, song song với các tổ chức, các công ty Nhà

nước còn có sự hiện diện của các công ty thẩm định giá tư nhân, với nhiều hình

thức sở hữu khác nhau chuyên hoạt động thẩm định giá. Đó là những công ty

thuộc sở hữu tư nhân đơn lẻ hoặc hợp tác liên doanh hoặc tập đoàn... là những

công ty trong nước hoặc nước ngoài được phép đăng ký hành nghề. Tuỳ theo

năng lực, các công ty này có thể có phạm vi hoạt động khá rộng và đa dạng,

được mở chi nhánh khắp nơi trong nước.

Các công ty hoạt động thẩm định giá của các nước nêu trên có những nét

chung sau:

- Những tập đoàn, công ty quốc tế lớn mạnh trên thế giới được phép kinh

doanh dịch vụ thẩm định giá khi thoả mãn một số điều kiện ràng buộc theo luật

của từng nước quy định. ở những nước này, trình độ nguồn nhân lực thẩm định

34



giá khá tốt, các công ty thẩm định giá trong nước đủ sức cạnh tranh với các công

ty nước ngoài.

Các công ty thẩm định giá trên đây đều có quy mô trong khoảng một vài

trăm người, có chi nhánh nhiều nơi trong nước, có khả năng cung cấp đầy đủ và

trọn vẹn các dịch vụ về thẩm định giá cho mọi đối tượng khách hàng. Lực lượng

chuyên viên và thẩm định viên có trình độ, bằng cấp cao, nhiều kinh nghiệm làm

việc trong nước và nước ngoài, thực hiện các dịch vụ thẩm định giá phức tạp như

bản quyền sáng chế và giá trị thương hiệu, giá trị chứng khoán... Cá biệt có công

ty còn được mở trường đào tạo thẩm định giá bất động sản như tập đoàn Sirida

tại Thái Lan.

- Bên cạnh đó vẫn có các công ty thẩm định giá vừa và nhỏ trong khoảng

dưới 10 người đến vài chục người. Số lượng cán bộ ở các công ty chiếm khoảng

trên 40-50%. Các thẩm định viên là người trực tiếp hành nghề thẩm định giá.

Cấp trên chỉ tham gia nghiệp vụ khi có sự cố phức tạp. Ngoài đội ngũ cán bộ

chuyên nghiệp, cơ cấu tổ chức của công ty còn có các bộ phận phục vụ và thực

hiện các hoạt động như: xem xét về mặt kỹ thuật các bản vẽ thiết kế, khảo sát,

soạn thảo tính toán cụ thể, công tác phục vụ khác về vật chất, hành chính...

- Các công ty tư nhân hoạt động theo giấy phép, chịu sự quản lý của nhà

nước, hoạt động và chịu trách nhiệm độc lập theo quy định của pháp luật.

1.2.3 Kinh nghiệm rút ra cho Việt nam từ nghiên cứu hoạt động thẩm định giá

nước ngoài

So với các nước trên thế giới và một số nước trong khu vực, Việt Nam bước

vào xây dựng nền kinh tế thị trường muộn hơn. Quá trình xây dựng và quản lý

nền kinh tế thị trường ở Việt Nam cũng chính là quá trình xây dựng cơ chế và

chính sách quản lý trong từng lĩnh vực kinh tế cụ thể. Thẩm định giá là một nội

dung còn mới cả về lý luận và kinh nghiệm thực tế trong quản lý giá của Việt

Nam. Do vậy, ngoài việc dựa vào các lý thuyết kinh tế thị trường và quan điểm

về thẩm định giá thì việc tham khảo kinh nghiệm của nước ngoài có ý nghĩa vô

cùng quan trọng.

Từ kinh nghiệm quản lý và phát triển hoạt động dịch vụ thẩm định giá ở

các nước, mà đặc biệt là Trung Quốc, chúng ta có thể rút ra những bài học cho

35



việc phát triển dịch vụ thẩm định giá Việt Nam, đặc biệt trong việc tiến hành xây

dựng khung pháp lý cho hoạt động và quản lý dịch vụ thẩm định giá trong thời

gian tới, đó là :

Thứ nhất: Thẩm định giá vừa là đối tượng của quản lý nhà nước vừa là

một công cụ quản lý của Nhà nước trong lĩnh vực kinh tế, trước hết là lĩnh vực

quản lý các tài sản.

Thứ hai: Hoạt động thẩm định giá liên quan đến lợi ích kinh tế của các chủ

thể kinh tế trên thị trường. Do đó, để thẩm định giá phát triển đúng hướng, phát

huy vai trò tích cực, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển, các quốc gia đều

thiết lập hệ thống điều hành quản lý bằng luật pháp với các dạng chung là:

- Tổ chức Chính phủ quản lý thông qua pháp luật và thường do một đến hai

Bộ chịu trách nhiệm.

- Các hiệp hội, tổ chức kinh doanh dịch vụ thông qua điều lệ, tiêu chuẩn,

quy định ngành và hiệp hội để kiểm soát hoạt động. Nhiều hiệp hội được Chính

phủ bảo trợ thành lập, hỗ trợ kinh phí và uỷ quyền thực hiện một số chức năng

quản lý nhà nước như cấp giấy phép hoạt động, ban hành các tiêu chuẩn...

Các nước đều nghiên cứu để xây dựng một hệ thống pháp luật và tổ chức

quản lý Nhà nước thống nhất đối với hoạt động thẩm định giá tài sản, tránh tình

trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty thẩm định giá.

Thứ ba: Ở nhiều nước thường tồn tại đa dạng các loại hình của các tổ chức

thẩm định giá: sở hữu nhà nước và sở hữu tư nhân nhưng các tổ chức này đều

độc lập hoạt động theo pháp quy thống nhất do cơ quan có thẩm quyền ban hành.

Thứ tƣ: Tính chất của dịch vụ thẩm định giá là tư vấn nên các nước đều có

quy định khá nghiêm ngặt quy tắc hành nghề thẩm định giá đối với các thẩm

định viên độc lập và các tổ chức thẩm định giá, quy định các biện pháp xử lý khi

họ gây hậu quả cho khách hàng hoặc nhà nước.

Thứ năm: Những nước có dịch vụ thẩm định giá đang trong giai đoạn khởi

đầu, nhà nước đều có chính sách, biện pháp hỗ trợ nhằm tạo môi trường thuận

lợi cho thẩm định giá phát triển.

Thứ sáu: Các nước đều quan tâm vấn đề đào tạo lực lượng và tiêu chuẩn

hoá các nhà thẩm định giá chuyên nghiệp.

36



Thứ bảy: Trong xu hướng hội nhập và toàn cầu hoá trên toàn thế giới, để có

thể đứng vững và cạnh tranh được trong nước, khu vực và thế giới, để thu hẹp sự

chênh lệch về trình độ thẩm định giá trong nước với nước ngoài, các nước đi sau

đều coi trọng việc đào tạo và nâng cao chất lượng bằng việc đa dạng hoá các

hình thức đào tạo; chú trọng xây dựng các tiêu chuẩn cho nhà thẩm định giá…

Như vậy, thẩm định giá là một loại hình dịch vụ tất yếu hình thành và phát

triển trong nền kinh tế thị trường. Sự phát triển của dịch vụ thẩm định giá lại tác

động tích cực đến sự phát triển của nền kinh tế, đáp ứng nhu cầu của xã hội. Là

một nước đi sau, Việt Nam có thể học được rất nhiều kinh nghiệm từ các nước đi

trước trong lĩnh vực này.



37



CHƢƠNG 2:

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM

2.1. Khái quát lịch sử hình thành và phát triển của dịch vụ thẩm định giá ở

Việt Nam

Hoạt động xác định gía trị tài sản, chủ yếu là xác định giá trị bất động sản

(đất đai) đã xuất hiện ở Việt Nam vào khoảng thế kỷ thứ 16 khi xuất hiện sự

chuyển nhượng, trao đổi, mua bán ruộng đất giữa các quan lại với các chủ đồn

điền hoặc giữa các chủ điền với nhau. Hoạt động xác định gía trị tài sản lúc này

còn đơn giản về nội dung, diễn ra trong phạm vi hẹp, cục bộ theo vùng, không

thường xuyên và đối tượng được xác định thường là đất thổ canh, thổ cư cùng

với nhà, cây lâu năm trên thổ cư đó. Lúc này xác định gía trị tài sản chỉ là một

hoạt động phụ kèm theo hoạt động môi giới mua bán, chuyển nhượng đất đai của

một số người ở một số vùng nhất định. Dưới thời phong kiến, kinh tế hàng hoá

không phát triển, nên trải qua nhiều thế kỷ, hoạt động xác định gía trị tài sản tuy

đã xuất hiện nhưng không thể hoàn thiện, phát triển lên được.

Trong suốt gần 100 năm dưới chế độ thực dân, nền kinh tế Việt Nam vẫn

trong tình trạng sản xuất nhỏ, mang nặng tính tự cung, tự cấp, nghèo nàn và lạc

hậu, kinh tế hàng hoá kém phát triển nên vẫn không có cơ hội thuận lợi cho nghề

thẩm định giá.

Từ khi giải phóng hoàn toàn miền bắc, Việt Nam tiến hành công cuộc cải

tạo nền kinh tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội, đến thời kỳ giải phóng hoàn toàn

miền nam và thống nhất đất nước thì tư tưởng chỉ đạo, biện pháp tổ chức thực

hiện và quản lý gía ở nước ta trên cơ sở xây dựng nền kinh tế phi thị trường và

một bộ phận lớn tài sản của nền kinh tế, chủ yếu là bất động sản, không được

xem là hàng hoá nên hầu như không xuất hiện nhu cầu thẩm định giá.

Thời kỳ đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta, đã có lúc nhà nước Việt

Nam đã có quan niệm các tài sản như các tư liệu sản xuất, nhất là đất đai, nhà

xưởng, thiết bị, máy móc không phải là hàng hoá hoặc đó là những loại hàng hoá

đặc biệt, không được trao đổi, mua bán trên thị trường. Các tài sản này được



38