Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.56 MB, 100 trang )
1.2.1 Nội dung khái quát cao, cô đọng, thông tin thời sự cập nhật nhanh,
phong phú.
Đây là một đặc điểm lớn của thể loại báo trực tuyến. Tính thời sự của
sự kiện, thông tin đến tay người đọc còn nóng nguyên luôn là tiêu chí, sự
phấn đấu ráo riết của các cơ quan báo chí. Tuy nhiên, nhật báo hiện nay cũng
mới chỉ có thể đăng tải thông tin “nóng” từ chiều hôm trước, hoặc cùng lắm là
đêm hôm trước. Báo in còn mất thời gian in ấn, phát hành và không cho phép
bổ sung, cập nhật các tin mới nhất sau khi đã in ấn, phát hành và không cho
phép bổ sung, cập nhật các tin mới nhất sau khi đã in ấn, phát hành. Phát
thanh, truyền hình hiện nay có khả năng phát và truyền hình trực tiếp sự kiện,
nhưng nó cũng bị hạn chế bởi công việc này đòi hỏi sự chuẩn bị chu đáo về
nhân lực, nhiều trang thiết bị cồng kềnh và chi phí cao.
Báo trực tuyến với giao diện rộng, tốc độ đường truyền nhanh, số người
truy cập nhiều, các bài viết trên báo trực tuyến thường có “độ nén” thông tin
rất cao. Mặc nhiên, mỗi bài viết: từ xã luận, bình luận, chính luận, lý luận
chính trị, văn hoá xã hội, văn học nghệ thuật đến phóng sự, thông tin, quảng
cáo…đều toát lên tính khái quát cao, cô đọng, ngắn gọn, sáng rõ từ cách tiếp
cận đến văn phong, cách thể hiện, trình bày nội dung.
Công chúng đọc báo hiện nay ngày càng đòi hỏi thông tin đơn giản, dễ
hiểu, tiết kiệm được thời gian nhưng mang lại lượng thông tin cao. Ngôn ngữ
báo chí có ngắn gọn, cô đọng, sức khái quát cao hay không đóng một vai trò
rất quan trọng trong việc thành công hay thất bại của mục tiêu này.
Báo chí in, phát thanh, truyền hình cũng đang từng ngày đổi mới với
mục tiêu quan trọng này. Báo trực tuyến là một loại hình báo chí mới càng đòi
hỏi khắt khe hơn với yêu cầu này. Hơn nữa, người sử dụng báo trực tuyến
đọc, nghe, xem trên màn hình máy tính nên cũng có những yêu cầu riêng như
bị hạn chế bởi độ rộng của vùng hiển thị do đó người đọc chỉ có cơ hội xem
14
lướt một số tít, chuyên mục, tít dẫn (chapô) mà không có nhiều thuận lợi để
xem lướt qua nội dung từng bài, từng tin trước khi chọn một tin bài để đọc;
đọc trên màn hình máy tính, người đọc phải sử dụng công cụ riêng (chuột
máy tính) để định hướng khiến dòng đọc bị đứt đoạn và diễn ra chậm chạp;
màn hình là một nguồn phát sáng, có ảnh hưởng không tốt đến mắt. Đọc báo
trên màn hình máy tính lâu dễ gây mỏi mắt và mệt. Sự phát sáng của màn
hình khiến người đọc không thể chú ý lâu vào một điểm, do đó khó có thể
dừng lại đọc lâu ở từng từ một. Ngồi lâu trên máy tính ảnh hưởng đến sức
khoẻ, đồng thời tốn cước phí...
Chính bởi những đặc điểm này, mà yêu cầu báo trực tuyến phải có cách
thể hiện, cách trình bày nội dung phù hợp, ngắn gọn, súc tích nhằm làm cho
độc giả thu thập được nhiều thông tin nhất trong khoảng thời gian ít nhất và
hiểu được vấn đề ngay từ cái liếc nhanh. Điều này phù hợp với nhịp sống gấp
gáp, sôi động của cuộc sống hiện đại. Mỗi đơn vị thông tin nhỏ như tít, chapo,
ảnh hay một đoạn phim phóng sự trong một tác phẩm báo chí tự thân nó đã là
một đơn vị thông tin khá hoàn chỉnh. Nếu vì một lí do nào đó khiến người đọc
phải bỏ dở nửa chừng bài báo thì họ vẫn có thể hiểu được một số thông tin mà
tác giả thể hiện.
Để đáp ứng yêu cầu ngắn gọn, súc tích, cách viết mà các báo trực tuyến
ưa sử dụng là cấu trúc tin, bài theo hình tam giác ngược. Kiểu trình bày này
phụ thuộc vào tầm quan trọng của thông tin: cái gì quan trọng hơn cả thì đưa
lên đầu. Cách này đáp ứng được yêu cầu biết thông tin mới càng nhanh càng
tốt, làm cho độc giả tiếp nhận được ngay thông tin quan trọng nhất, ngay cả
khi họ bỏ dở bài báo giữa chừng. Điển hình cho lối viết này là những tờ báo
trực tuyến hàng đầu Việt Nam như VnExpress, VietnamNet…Các tờ báo này
luôn tổ chức biên tập tin, bài thu hút sự chú ý, làm cho người đọc bị hấp dẫn
ngay từ đoạn đầu. Ở câu đầu tiên, thường đi thẳng vào mục tiêu, dùng những
15
từ cụ thể. Câu ngắn, trực tiếp, sử dụng câu chủ động. Nhịp độ các câu trong
đoạn thường nhanh, khiến người đọc tiếp nhận ngay được thông tin quan
trọng nhất, hấp dẫn nhất.
Xét về phương diện ngữ pháp, để đảm bảo yêu cầu ngắn gọn, súc tích.
Các bài báo trực tuyến cần luôn chú ý đến việc viết bài với dung lượng vừa
phải (hạn chế tối đa việc sử dụng các bài viết có dung lượng trên 1.000 chữ).
Bởi khi đó, do phụ thuộc vào số lượng chữ, trang báo trực tuyến trình bày bài
viết đó sẽ bị kéo dài, gây khó chịu cho độc giả vì họ sẽ liên tục phải dùng con
trỏ máy tính để di chuyển trang đọc tiếp tin, bài. Sử dụng các câu ngắn, đoạn
ngắn: Một bài viết đăng trên báo in không được phân chia thành đoạn đã khó
đọc, nhưng đọc trên màn hình máy tính còn khó hơn. Thông thường một đoạn
trung bình có khoảng 75 từ, khoảng 4 câu là lý tưởng. Tránh những từ khó
hiểu, giải thích các từ chuyên ngành, các thuật ngữ…Sử dụng từ nhân xưng,
từ chỉ chức vụ phù hợp với bạn đọc trong nước và quốc tế. Ngôn ngữ báo trực
tuyến phải dễ tiếp nhận, dễ hiểu: Muốn cho độc giả đọc bài báo của mình,
người viết cho báo trực tuyến phải chau chuốt hình thức, làm mọi cách để
người đọc chú ý ngay tới bài báo của mình, thông qua các “cửa” như: tít, tít
dẫn (chapo), ảnh. Cho nên, ngôn ngữ báo trực tuyến không phải chỉ dễ hiểu,
dễ tiếp nhận ở phần nội dung bài chính, mà đầu tiên, phải dễ hiểu, dễ tiếp
nhận ngay từ tít, tít dẫn.
Nhưng rất tiếc, 3 tờ báo trực tuyến địa phương: Thái Nguyên, Bắc Kạn,
Hà Giang chưa phát huy được đặc thù này. So với thời điểm xảy ra sự kiện,
tốc độ đưa tin thường rất chậm. Tin "Hội thi văn hoá doanh nghiệp điện lực
tỉnh Hà Giang lần thứ I" diễn ra trong hai ngày 27, 28/9/2007. vậy mà phóng
viên đưa tin phải đợi tới tận khi hội thi kết thúc mới bắt đầu đưa cả tin khai
mạc lẫn bế mạc hội thi. Hay tin "Khai trương chi nhánh Ngân hàng Thương
mại cổ phần Quốc tế tại Thái Nguyên" cũng vậy. Một ngày sau khi sự kiện
16
diễn ra, thông tin mới được cập nhật trên mạng. Những thông tin thời sự được
cập nhật nhanh như "Bắc Kạn, mưa đá lớn nhất trong vòng 5 năm qua"
(BKTT, 19/11/2006) là một ví dụ về tốc độ cập nhật nhanh nhất mà chúng tôi
có thể đưa ra. Sự kiện mưa đá xảy ra từ 1giờ16phút, liên tục cho tới rạng sáng
ngày 19/11/2006, tới 8giờ ngày 19/11 đã được phóng viên đẩy lên mạng.
Những tin bài như vậy rất đáng khích lệ. Tuy vậy, những sự kiện được cập
nhật với tốc độ cực kỳ tốt như vậy ở 3 tờ báo này chiếm số lượng vô cùng ít.
Bởi vậy những người làm báo địa phương phải đầu tư hơn nữa về con người,
phương tiện để phát huy được ưu thế về tốc độ đưa tin của tờ báo trực tuyến.
Nội dung thông tin của báo trực tuyến không bị cố định trên mặt giấy,
cũng không bị hạn chế bởi thời lượng phát sóng nên có thể bổ sung, cập nhật
thông tin bất cứ lúc nào, bất kỳ số lượng bao nhiêu. Với sức mạnh công nghệ
của mạng Internet, các phóng viên chỉ cần có máy tính xách tay, có một địa
chỉ Internet, một đường truyền đơn giản như điện thoại cố định hoặc di động
là có thể kết nối vào mạng Internet, cập nhật tin, bài làm cho thông tin mang
tính thời sự cao. Và gần như ngay lập tức, bạn đọc báo trực tuyến đã có thể
biết tin tức mới này ở một nơi xa sự kiện vài chục mét cho đến hàng ngàn km.
Nhờ tính cập nhật nhanh, liên tục, tờ VnExpress đã giúp công chúng
toàn thế giới chứng kiến trọn vẹn diễn biến của vụ sập cầu Cần Thơ (Hãng
thông tấn AFP của Pháp bình chọn đây là một trong 10 thảm hoạ lớn của thế
giới năm 2007) trong khi báo in, truyền hình đã bó tay (vì những thông tin
dồn dập, ào ạt đã làm cho nội dung thông tin từ các loại hình báo chí này
không sao tập trung được, bị xé nhỏ) thì khi người đọc truy cập vào
VnExpress sẽ được cập nhật thông tin về vụ tai nạn từng giờ. 8 giờ sáng, ngay
sau khi sự cố sập cầu Cần Thơ xảy ra, phóng viên VnExpress đã có mặt và
liên tục đưa tin, ảnh, video clips về những thông tin xung quanh sự cố sập cầu
17
lên mạng. Liên tục cho tới 18 giờ 30 phút cùng ngày, con số người bị thương,
bị tử vong, sau khi được tìm kiếm mỗi giờ một tăng...
1.2.2 Khả năng tích hợp đa phương tiện
Truyền thông đa phương tiện giống như trình bày một bài báo hoàn
chỉnh trên một trang web, có sử dụng hai hoặc nhiều dạng truyền thông
(không giới hạn dạng truyền thông) như là các từ ngữ được dùng thường
xuyên trong ngôn ngữ nói và viết, âm nhạc, hình ảnh tĩnh và động, hình hoạ
đồ thị, yếu tố tương tác hoặc siêu văn bản.
Việc ứng dụng các phương tiện truyền thông trên trang báo trực tuyến
đã phá vỡ giới hạn chuyển tải và tiếp nhận thông tin (người xem có thể hoàn
toàn chủ động tái tạo thông tin theo ý muốn của mình, đồng thời có thể xem
đi xem lại thông tin nhiều lần); việc sử dụng các phương tiện truyền thông ở
báo trực tuyến đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ có trình độ, am hiểu và sử
dụng thành thạo các phương tiện truyền thông như audio, video, có thiết bị
máy móc kỹ thuật, đồng thời đòi hỏi sự sáng tạo và hiểu biết của một tập thể
nhà báo, khả năng cá nhân hoá bài báo ở mức độ cao cũng như sự lựa chọn đề
tài để ứng dụng truyền thông đa phương tiện.
Trong một trang báo trực tuyến, việc ứng dụng truyền thông đa phương
tiện, bao gồm các thành phần như8:Văn bản, trình diễn hình ảnh (slideshows),
ảnh tĩnh, audio, video, phỏng vấn trực tuyến (giao lưu trực tuyến), thi đố và
khảo sát, đồ thị và bản đồ, phim hoạt hình. Có thể nói, báo trực tuyến đã và
đang ứng dụng có hiệu quả các phương thức truyền thông đa phương tiện, đó
là sự kết hợp chặt chẽ, hài hoà các yếu tố như ngôn ngữ viết, âm thanh, màu
8
Dẫn theo Trần Thị Thuý Bình, Ứng dụng truyền thông đa phương tiện trên các báo trực tuyến của các cơ
quan phát thanh truyền hình, luận văn thạc sỹ, Khoa Báo chí, ĐH KHXH&NV, H,2004
18
sắc, đồ hoạ, hình ảnh khối, hình ảnh động…Trên một bình diện nào đó, ta có
thể coi báo trực tuyến là sự kết hợp đầy đủ giữa hai thể loại truyền thông hàng
đầu hiện nay là báo in và truyền hình. Với các chương trình trực tuyến và hội
thảo, hội nghị từ xa còn có cả báo nói. Trên một trang báo trực tuyến, có thể
cung cấp cho người dùng một bài báo viết, một bức ảnh như trên báo in, một
seri ảnh động để trình diễn hình ảnh (slideshows - gồm nhiều hình ảnh khác
nhau, được sắp xếp theo một trật tự cố định, nhằm kể một bài báo với tốc độ
đổi hình ảnh định sẵn, tạo ra một bài trình bày hình ảnh.
Những hình ảnh có thể có các chú thích nhằm làm rõ nội dung của hình
ảnh). Càng ngày, hội tụ (convergence) truyền thông đa phương tiện, một xu
hướng phát triển tất yếu và vô cùng quan trọng càng diễn ra mạnh mẽ. Đây
cũng chính là điều độc đáo nhất của báo trực tuyến so với các loại hình báo
chí khác.
Việc ứng dụng truyền thông đa phương tiện ở 3 tờ báo trực tuyến Thái
Nguyên, Bắc Kạn, Hà Giang còn rất hạn chế. Ứng dụng truyền thông đa
phương tiện mới chỉ dừng lại ở các dạng: truyền hình trực tuyến, videoclip,
bài dạng text có ảnh. Những hình thức ứng dụng truyền thông đa phương tiện
khác như phát thanh trực tuyến, bài có đoạn băng audio, phỏng vấn trực
tuyến, trình diễn hình ảnh (Slideshow)...chưa được áp dụng.
Báo trực tuyến tích hợp sức mạnh riêng của các phương tiện thông tin
đại chúng truyền thống đồng thời vượt qua những “barie” ngáng trở lượng
thông tin đến với người đọc một cách nhiều nhất, hiệu quả nhất mà các
phương tiện thông tin đại chúng vấp phải. Khắc phục được sự khô khan của
những hình thức trình bày, trang trí “chết” trên báo in, không buộc người đọc
phải tưởng tượng ra diễn biến của sự kiện bằng những âm thanh “chay” của
phát thanh, cũng không biến khán giả thành thụ động trước hệ thống chương
19
trình cố định tuần tự như truyền hình, báo trực tuyến đem lại những thông tin
đặc biệt sống động, hấp dẫn. Thông tin của báo trực tuyến có sự bổ trợ của
các track âm thanh, các video clips sinh động, các seri ảnh, các đồ thị và bản
đồ…Với những ưu thế đó, khả năng đa phương tiện đã phát huy tối đa vai trò
của mình trong việc truyền tải thông tin sống động và hấp dẫn.
Tuy nhiên khả năng đa phương tiện cũng có mặt trái của nó. Việc một
bài báo ứng dụng càng nhiều tiện ích của truyền thông đa phương tiện càng có
dung lượng lớn hơn nhiều lần so với các bài báo không ứng dụng truyền
thông đa phương tiện
Một nghiên cứu khoa học cho hay, ngưỡng thất vọng của người đọc khi
“dowload” (tải xuống) một trang web là 10 giây. Nếu nội dung không xuất
hiện trong vòng 10 giây thì người đọc sẽ ấn nút stop của trình duyệt để ngưng
tải trang web đó. Như vậy, khi các audio, video được sử dụng không đúng chỗ
làm trang báo trở nên nặng nề và số luợng người truy cập bấm nút stop kết
thúc lệnh tải trang web sẽ gia tăng.
Trong điều kiện kỹ thuật mạng Internet và thiết bị máy tính còn hạn
chế, nếu báo trực tuyến chứa quá nhiều âm thanh, hình ảnh, phim… thì độ
hiển thị của trang báo sẽ chậm rất nhiều, việc độc giả tải một đoạn phim, một
tệp dữ liệu âm thanh chiếm khá nhiều thời gian của người sử dụng. Bởi vậy,
việc viết, biên tập và tổ chức một trang báo trực tuyến như thế nào cho phù
hợp với điều kiện kỹ thuật hiện thời rất quan trọng trong việc giữ “chân” độc
giả lại với tờ báo của mình.
1.2.3 Khả năng tìm kiếm, lưu giữ thông tin và là một cơ sở dữ liệu không
cùng.
20
Không thể đếm được cụ thể có bao nhiêu trang trên một tờ báo điện tử.
Gần như không giới hạn, nó có thể lưu trữ hàng vạn, hàng ngàn trang. Các
thông tin được lưu giữ dưới dạng đĩa từ với dung lượng cực lớn, có thể chứa
hàng trăm ngàn cuốn từ điển bách khoá toàn thư.
Không bị giới hạn bởi số trang, thời lượng phát sóng, không chiếm
nhiều diện tích, cũng như không phải trải qua quá nhiều công đoạn tác nghiệp,
các thông tin của báo trực tuyến vẫn được lưu giữ rất thuận tiện. Việc tra tìm
những bài viết của nhiều nguồn, cách nay từ nhiều năm, việc theo dõi thông
tin một cách có hệ thống…từ báo trực tuyến ngày càng trở nên dễ dàng.
Đặc biệt, báo trực tuyến còn có các siêu liên kết (link), liên kết giữa
đơn vị thông tin này đến đơn vị thông tin khác có liên quan. Siêu liên kết tạo
ra nhiều lớp thông tin. Chẳng hạn, ở trang chủ, từ tít và tít dẫn, siêu liên kết sẽ
dẫn người đọc đến nội dung chính của tác phẩm báo chí, hoặc từ kỳ này tới kỳ
kia (với các bài báo có nhiều kỳ). Trong phần nội dung chính này, lại chứa
một số các siêu liên kết dẫn tới các nội dung thông tin khác có liên quan trên
từng khía cạnh cụ thể, những thông tin này có thể được kết nối với một số từ
khoá nào đó trong bài viết hoặc có thể là một chùm thông tin được đặt ở cuối
bài viết dưới tiêu đề "thông tin liên quan" hoặc "theo dòng sự kiện"…Các siêu
liên kết thiết lập mối quan hệ giữa các nguồn thông tin, khiến báo trực tuyến
không phải đơn thuần là một số báo riêng lẻ mà thực sự nó là một kho dữ liệu
phong phú, đa dạng bổ sung, làm giàu thêm thông tin cho bạn đọc.
Ưu điểm chính của báo trực tuyến là cung cấp cho độc giả nhiều lớp
thông tin khác nhau, nhằm làm giàu thông tin chính, nhưng bản thân các siêu
liên kết cũng có tính hai mặt. Siêu liên kết có thể khiến độc giả “lạc” trong
biển thông tin của Internet, không dễ dàng gì quay trở lại nội dung thông tin
ban đầu.
21
Có được kho thông tin khổng lồ, nhưng báo trực tuyến cũng lại cung
cấp cho người sử dụng một công cụ tìm kiếm (search hoặc go) rất khoa học
và hiệu quả. Công cụ này giúp người dùng có thể tìm thông tin theo chủ đề,
tìm các thông tin cũ ở một số báo nào đó không biết rõ một cách nhanh
chóng. Ví dụ, muốn tìm các bài viết đã đăng trên VietnamNet về thảm hoạ
sóng thần ở các nước vùng Nam Á và Đông Nam Á, theo cả quá trình và diễn
biến gần nhất, bạn đọc chỉ cần gõ từ “sóng thần” hoặc cụ thể hơn nữa là “sóng
thần ở Đông Nam Á” thì các thông tin liên quan sẽ nhanh chóng xuất hiện chỉ
sau một cú nhấp chuột. Đây cũng là một thế mạnh của báo trực tuyến, trong
khi bạn đọc của báo in phải lật giở từng số báo để tìm kiếm, hay mượn lại
băng ghi tiếng, ghi hình của phát thanh, truyền hình để tìm kiếm thông tin
mình cần.
Đáng tiếc khả năng tìm kiếm, lưu giữ thông tin của 3 tờ báo trực tuyến
Thái Nguyên, Bắc Kạn, Hà Giang còn thấp. Thái Nguyên Trực tuyến đã xây
dựng được công cụ tìm kiếm nhưng thường gặp lỗi, cho kết quả không như
tìm kiếm. Bắc Kạn Trực tuyến và Hà Giang Trực tuyến chưa xây dựng được
công cụ tìm kiếm. Khả năng lưu giữ thông tin của cả ba tờ báo này kém.
Thông tin lưu giữ trên Bắc Kạn Trực tuyến từ ngày 21/6/2006 đến thời điểm
hiện tại (tháng 10/2008), Thái Nguyên Trực tuyến lưu giữ thông tin từ ngày
7/5/2007 đến thời điểm hiện tại. Những thông tin trở về trước đã bị xoá bỏ.
1.2.4 Tốc độ cực nhanh của thông tin
Báo trực tuyến có một lợi thế rất lớn đó là đưa tin nhanh. Đưa tin nhanh
là tiêu chí hàng đầu của các báo trực tuyến. Những sự kiện thời sự nóng
(breaking news) là trận địa nóng bỏng nhất. Các toà soạn báo trực tuyến
thường huy động sức mạnh tổng lực cho những sự kiện này.
22
Để chạy đua đưa tin sớm nhất, ngay khi sự kiện diễn ra trong vòng vài
phút đầu, báo trực tuyến đã có thể chạy “tít” và viết một câu mở đầu thông
báo bản chất vấn đề để lôi cuốn bạn đọc (hay còn gọi là đặc thù "bài báo
mở"). Sau đó bổ sung dần thông tin, ảnh, tiếng động, băng hình để độc giả có
thể theo dõi dòng sự kiện liên tục, hấp dẫn không kém trên tivi. Tin tức những
ngày cuối tháng 9/2007 ghi nhận: Sự kiện sập cầu Cần Thơ xảy ra lúc 7h55
phút sáng ngày 26/9/2007, thì chỉ 1h30 phút sau, Tuổi trẻ online (TTO) vào
lúc 9h30 phút đã lên bài đầu tiên và thực hiện “tiếp tục cập nhật”. Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng tham dự khoá họp 62 Đại hội đồng LHQ đến sân bay JKF
NewYork 9h30 phút địa phương, tức là 20h30 giờ Việt Nam ngày 25/9 thì chỉ
3 tiếng sau, cách đúng nửa vòng trái đất, lúc 23h31 cùng ngày VietNamnet đã
có bản tin đầu tiên. Với 3 tờ báo trực tuyến Thái Nguyên, Bắc Kạn, Hà Giang
do không phải chạy đua về tin tức với bất kỳ tờ báo nào, nên khả năng này
hầu như không được tận dụng. Một sự kiện nóng xảy ra, phóng viên của các
tờ báo này không sử dụng những thủ thuật như chạy "tít"... sau đó mới bổ
sung hình ảnh, thông tin ...mà thường đợi cho tới khi sự kiện kết thúc mới đưa
một thể. Điều này đã làm cho 3 trang báo này đánh mất khả năng hấp dẫn độc
giả rất nhiều.
Để tranh thủ độc giả, để thể hiện sự nhanh nhạy, báo trực tuyến không
đòi hỏi phóng viên phải viết bài hoàn chỉnh rồi mới “duyệt” cho xuất bản mà
sử dụng thủ pháp có đến đâu đưa ngay đến đấy. Hầu như tất cả các sự kiện
quan trọng, sự kiện nóng, bạn đọc thường thấy bốn chữ “tiếp tục cập nhật”
xuất hiện trên các báo trực tuyến. Đặc biệt, các toà soạn báo trực tuyến còn có
thể tường thuật trực tiếp sự kiện bằng hình ảnh (web TV) và bằng chữ để độc
giả có thể theo dõi liên tục sự kiện đang diễn ra.
Có thể khẳng định, về khả năng đưa tin cực nhanh của báo trực tuyến là
quán quân trong cuộc truy tìm nước rút. Độc giả không cần phải chờ đến giờ
23
ra báo, điểm phát hành, thời gian phát sóng…mà vẫn có thể sở hữu được
những thông tin cần thiết một cách nhanh nhất, cập nhật liên tục nhất. Sự kiện
cháy sân bay Tân Sơn Nhất xảy ra lúc 4h sáng ngày 27/10/2008, chỉ 2h sau
đó, vào lúc 6h các tờ báo trực tuyến như Vnexpress, Dân trí...đã đưa tin tức
lên mạng, trong khi báo in không thể đưa lên được trong ngày mà phải đợi tới
hôm sau mới đưa tin.
Tuy nhiên, do phải chạy đua với sự kiện với các tờ báo khác, nên báo
trực tuyến gặp không ít sai sót từ nội dung thông tin đến ngôn từ. Tuy nhiên,
với một hệ thống thu thập thông tin phản hồi nhanh nhạy, rộng khắp, báo trực
tuyến đã được bạn đọc và ngay cả những người trong cuộc chỉ ra những sai
sót, và ngay lập tức toà soạn chỉnh sửa, bổ sung, chuyển hướng thông tin,
chuyển hướng khai thác vấn đề…một cách nhanh chóng.
Để đảm bảo tôn trọng sự thật, Quy chế cải chính trên báo chí của Bộ
văn hoá thông tin9 (nay là Bộ Thông tin Truyền thông) quy định rõ: “Thời hạn
cải chính là chậm nhất một ngày đối với báo điện tử trên mạng Internet, sau
năm ngày đối với báo in ra hàng ngày, cách ngày đối với báo nói, báo hình”.
Điều này cho thấy cơ quan quản lý báo chí của Việt Nam rất quan tâm tới tiến
độ xử lý những thông tin thiếu chuẩn xác, trong đó báo trực tuyến phải cải
chính ngay trong một ngày. Với quy định này, đòi hỏi người làm báo trực
tuyến, đi đôi với nhanh nhạy, phải coi trọng tính chính xác. Không thể vì dễ
dàng đính chính trong một ngày mà coi nhẹ tiêu chí quan trọng số một của
báo chí là tính chính xác, khách quan và trung thực.
1.3 Xu hướng phát triển mới nhất của báo trực tuyến
1.3.1 Thứ nhất là, xu thế các báo trực tuyến copy bài của nhau, dẫn tới việc
tin tức trên các báo na ná giống nhau.
9
Quy chế cải chính trên báo chí (ban hành kèm theo Quyết định số 03/2007/QĐ/BVHTT, ngày 7/02/2007 của
Bộ trưởng Bộ VH - TT
24