TÀI LIÊU THAM KHẢO

vụ gieo trồng đến sinh trưởng, phát triển và năng suất đậu tương miền núi. National

Soybean Conference in Vietnam 22-23 March 2001, Hà Nội. T: 182-197.

15. Trần Đình Long và cộng sự (2005) Kết quả chọn tạo và phát triển các giống

đậu đỗ 1985 - 2005 và định hướng phát triển 2006 - 2010, Báo cáo Tiểu ban Chọn

giống cây trồng - Hội Nghị Khoa học Công nghệ cây trồng, Hà Nội. T: 60 - 73.

16. Phạm Văn Thiều (2000) Kỹ thuật trồng và chế biến sản phẩm cây đậu tương.

NXB Nông Nghiệp. 100 t.

17. Lê Văn Tri (2002) Phân phức hơp hữu cơ vi sinh vật; Nhà xuất bản Nông

nghiệp, Hà Nội. 62 t.

18. Nguyễn Thị Vân và cộng sự (2001) ảnh hưởng của mật độ gieo trồng đối với

một số giống đậu tương nhập nội từ ôxtrâylia. National Soybean Conference in

Vietnam 22-23 March 2001, Hắ Nội. T: 19-28.

19. Mai Quang Vinh và các cộng sự (2005) Thành tựu 20 năm nghiên cứu di

truyền và chọn tạo giống đậu tương của Viện Di truyền Nông nghiệp (1984 - 2004),

Báo cáo Tiểu ban Chọn giống cây trồng - Hội Nghị Khoa học Công nghệ cây trồng,

Hà Nội. T: 183-193.

20. Nguyễn Văn Viết và các cộng sự (2002) Kỹ thuật trồng một số giống 1ạc và

đậu tương mới trên đất cạn miền núi; Nhà xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội. 42 t.



Tài liệu tham khảo tiếng Anh

21. FAO Statistic Database (2006)

22. Nathanson, K.; Lawn, R.J., De Jabrun P.L.M. and Byth D.E. (1984) Growth,

nodulation and Nitrogen accummulation by soybean in saturated soil culture. Field

Crop Res. 8: 73-92.

23. Lawn R. J. (1982) Response of four grain 1egume to water stress in Southeastem Queensland. III. Dry matter production, yield and water use efflciency. Aust. J.

Agric. Res. 33: 511-521.

24. Lawn R.l. and William J.H. (1987) Limits imposed by climatological factors.

Pp: 83-98. in Food Legume Improvement for Asian Farming Systeìns. ES Wallis, DE

Byth (eds) ACIAR Proceedings No: 18. Australian Centre for Intemational

Agricultural Research. Canbera.

25. Lawn R.J. and Hume D.J. (1985) Response of tropical and temperate soybean

genotypes to temperature dunng early reproductive growth. Crop Science 25: 137 142.

26. Mayer, J. D, Lawn. R.J. and Byth. D. E. (1991a) Agronomic studies on

soybean (Glycine max (L) Memll) in the dry seasons of the tropics. I. Limits to yield



imposed by phenology. Aust. J. Agric. Res. 42: 1075-1092.

27. Mayer, J. D, Lawn. R.J. and Byth. D. E. (1992) Inigation Management of

Soybean (Glycine max (L) Memll) in Aemi-Arid Tropic Environment. I.Effect of

inigation frequency on growth, development and yield. Aust. J. Agric. Res. 43: 10031017. 28. Mayer. J. D., Lawn. R. J., and Byth D.E. (1991) Agronomic studies on

soybean (Glycine max (L) Merrill) in the dry seasons of the tropics. II. Interaction of

sowing date and sowing density. Aust. J. Agric. Res. 42: 1075-1092.



MỤC LỤC

Trang

LỜI NÓI ĐẦU............................................................................................................................ 2

Chương I GIÁ TRỊ KINH TẾ, TÌNH HÌNH SẢN XUẤT, NGUỒN GỐC VÀ PHÂN LOẠI

ĐẬU TƯƠNG ........................................................................................................................... 3

2. Tình hình sản xuất đậu tương trên thế giới và trong nước ..................................................... 5

2.1. Tình hình sản xuất đậu tương trên thế giới...................................................................... 5

2.2. Tình hình sản xuất đậu tương ở trong nước .................................................................... 5

3. Nguồn gốc và phân loại .......................................................................................................... 7

3.1. Nguồn gốc ....................................................................................................................... 7

3.2. Phân loại .......................................................................................................................... 7

Chương II. ĐẶC TÍNH SINH VẬT HỌC CỦA CÂY ĐẬU TƯƠNG...................................... 9

1. Đặc điểm thực vật học ............................................................................................................ 9

1.1. Rễ..................................................................................................................................... 9

1.2. Thân ............................................................................................................................... 11

1.3. Lá ................................................................................................................................... 12

1.4. Hoa ................................................................................................................................ 13

1. 5. Quả và hạt..................................................................................................................... 14

2. Các thời kỳ sinh trưởng và phát triển ................................................................................... 15

2.1. Giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng ................................................................................. 15

2.2. Thời kỳ sinh trưởng sinh thực ....................................................................................... 16

Chương III. YÊU CẦU SINH THÁI CỦA CÂY ĐẬU TƯƠNG............................................ 25

1. Ảnh hưởng của một số yếu tố khí hậu.................................................................................. 25

1.1 Nhiệt độ .......................................................................................................................... 25

1.2. Nước .............................................................................................................................. 27

1 3. Ánh sáng ........................................................................................................................ 29

1. 4. Các bonic (CO2) ........................................................................................................... 31

2. Đất và dinh dưỡng khoáng ................................................................................................... 32

2.1. Đất ................................................................................................................................. 32

2.2. Dinh dưỡng khoáng cần thiết đối với đậu tương ........................................................... 32

2.3. Phản ứng của đậu tương đối với phân bón .................................................................... 33

2.4. Độc hại của kim loại...................................................................................................... 35

3. Tính chịu đựng điều kiện bất lợi........................................................................................... 36

3.1. Tính chịu lạnh................................................................................................................ 36

3.2. Tính chịu hạn ................................................................................................................. 36

3.3. Tính chịu đựng và khả năng phục hồi ........................................................................... 37

3.4. Kết quả nghiên cứu giống chống chịu điều kiện bất lợi ................................................ 37

3.5. Những nghiên cứu khắc phục yếu tố bất lợi.................................................................. 38

Chương IV. KỸ THUẬT TRỒNG TRỌT................................................................................ 40

1. Giống đậu tương ................................................................................................................... 40

1.1. Khả năng thích ứng........................................................................................................ 40

1.2. Thời gian sinh trưởng .................................................................................................... 40

1.3. Giống đậu tương cho các vùng sinh thái ....................................................................... 40

2. Chế độ canh tác .................................................................................................................... 42

2.1. Luân canh ...................................................................................................................... 42

2.2. Trồng xen và trồng gối .................................................................................................. 43

3. Kỹ thuật làm đất ................................................................................................................... 44

4. Kỹ thuật trồng trọt ................................................................................................................ 45

4.1. Chuẩn bị hạt giống......................................................................................................... 45

4.2. Thời vụ .......................................................................................................................... 46

4.3. Mật độ gieo trồng .......................................................................................................... 47



4.4. Nhiễm khuẩn Rhizobium............................................................................................... 48

4.5. Phương pháp gieo hạt .................................................................................................... 49

4.6. Phân bón ........................................................................................................................ 49

4.7. Chăm sóc đậu tương sau mọc........................................................................................ 51

4.8. Thu hoạch chọn giống và bảo quản ............................................................................... 55

5. Phòng trừ sâu bệnh hại đậu tương ........................................................................................ 56

5.1. Sâu hại ........................................................................................................................... 56

5.2. Bệnh hại đậu tương........................................................................................................ 63

5.3. Các bệnh virus ............................................................................................................... 69

Chương V. CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN HẠT GIỐNG ............................... 70

1 .Những đặc tính chất lượng hạt ............................................................................................. 70

1.1. Chất lượng từng hạt ....................................................................................................... 70

1.2. Chất lượng lô hạt ........................................................................................................... 71

2. Tương quan giữa chất lượng hạt và khả năng nảy mầm và năng suất……………………..74

2.1. Khả năng bảo quản ........................................................................................................ 75

2.2. Nảy mần ngoài đồng...................................................................................................... 75

2.3. Năng suất ....................................................................................................................... 75

3. Những yếu tố ảnh hưởng chất lượng hạt .............................................................................. 76

3.1. Môi trường..................................................................................................................... 76

3.2. Yếu tố di truyền ............................................................................................................. 76

3.3. Yếu tố cơ học................................................................................................................. 77

3.4. Nấm bệnh ở hạt.............................................................................................................. 77

3.5. Sâu hại ........................................................................................................................... 77

4. Sản xuất và duy trì hạt giống chất lượng cao ....................................................................... 78

4.1. Biện pháp canh tác......................................................................................................... 78

4.2. Thu hoạch ...................................................................................................................... 78

4.3. Phơi................................................................................................................................ 78

4.4. Bảo quản trong kho ....................................................................................................... 79

4.5. Làm sạch hạt.................................................................................................................. 79

5. Nhân giống ........................................................................................................................... 80

5.1. Công nhận giống............................................................................................................ 80

5.2. Nhân giống .................................................................................................................... 81

Chương VI. CHẾ BIẾN VÀ SỬ DỤNG .................................................................................. 83

1. Chế biến đậu tương............................................................................................................... 83

2. Chế biến dầu ......................................................................................................................... 83

2.1. Khử gôm (degumming) . ............................................................................................... 84

2.2. Tinh chế lý học .............................................................................................................. 84

2.3. Tẩy sạch......................................................................................................................... 85

2.4. Khử mùi......................................................................................................................... 85

2.5. Hydro hoá (Hydrogenation)........................................................................................... 86

3. Dầu trong chế biến thức ăn................................................................................................... 86

3.1. Dầu làm salad và chế biến thức ăn ................................................................................ 86

3.2. Magarine........................................................................................................................ 86

3.3. Mỡ ................................................................................................................................. 87

3.4. Chất tạo nhũ tương ........................................................................................................ 87

3.5. Lecithin.......................................................................................................................... 87

4. DẦU TRONG NHỮNG NGÀNH KHÁC ........................................................................... 87

4.1. Chất dẻo và lớp vỏ......................................................................................................... 88

4.2. Dầu nhờn ....................................................................................................................... 88

4.3. Nhiên liệu cho động cơ Diesel ...................................................................................... 88

4. 4. Dầu dùng trong máy nông nghiệp ................................................................................ 88

5. Chế biến khô dầu đậu tương................................................................................................. 89



5.1. Làm thức ăn gia súc....................................................................................................... 89

5.2. Chuyển hoá thành sản phẩm ăn được ............................................................................ 89

5.3. Các sản phẩm và thành phần ......................................................................................... 89

5.4. Sản phẩm phụ ................................................................................................................ 90

6. Sử dụng các sản phẩm giàu Protein chế biến từ khô dầu ..................................................... 90

6.1. Dùng làm thức ăn cho gia súc gia cầm.......................................................................... 90

6.2. Dùng làm thực phẩm ..................................................................................................... 91

7. Một số loại thực phẩm truyền thống..................................................................................... 93

7.1. Đậu phụ ......................................................................................................................... 93

7.2. Sữa đậu tương................................................................................................................ 94

7.3. Tương ............................................................................................................................ 94

TÀI LIÊU THAM KHẢO ........................................................................................................ 95



Chịu trách nhiệm xuất bản

NGUYỄN CAO DOANH

Phụ trách bản thảo

LÊ LÂN

Trình bày bìa

VĂN TOÀN



NHÀ XUẤT BẢN NÔNG NGHIỆP

6/167, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội

ĐT: 8.521940, 8524505; FAX: (04) 5760748

Email: 1elanaph@yahoo.com 1

CHI NHÁNH NXBNN

58 Nguyễn Bình Khiêm, Q.I, TP. Hồ Chí Minh

ĐT: (08) 8297157, 8299521 FAX: (08) 9101036)



In 215 bản khổ 19 x 27cm tại Xưởng in Nhà xuất bản Nông nghiệp. Quyết định

in số 132-2007/CXBl765-06/NN Cục Xuất bản cấp ngày 12/2/2007. In xong và nộp

lưu chiểu quý I/2007.