Hoạt động 4: Làm việc theo nhóm

Giỏo ỏn Lch S 10



THPT Nguyn Du



4.Sơ kết bài học:

- GV kiểm tra hoạt động nhận thức của HS với việc yêu cầu học sinh nêu lại

sự hình thành xã hội phong kiến Trung Quốc, sự phát triển của chế độ phong kiến

Trung Quốc qua các triều đại, điểm nổi bật của mỗi triều đại? Vì sao cuối các

triều đại đều có khởi nghĩa nông dân? Những thành tựu văn hoá tiêu biểu của

Trung Quốc thời phong kiến?

5.Dặn dò và giao bài tập

-Học bài cũ, làm bài tập trong SGK, đọc trớc bài mới.

-Bài tập:

1. Kể tên các triều đại phong kiến Trung Quốc, thời gian tồn tại?

Triều đại nào chế độ phong kiến đạt đến đỉnh cao? Biểu hiện?

2. Những thành tựu văn hoá chủ yếu của Trung Quốc thời phong

kiến? Tìm hiểu tác phấm Sử ký của T Mã thiên



Bài 6

Các quốc gia ấn và văn hoá truyền thống ấn Độ

I.

Mục tiêu bài học

1. Về kiến thức

Qua bài học giúp học sinh nhận thức đợc:

- ấn Độ là quốc gia có nền văn minh lâu đời, phát triển cao, cùng với

Trung Quốc có ảnh hởng sâu rộng ở châu á và trên thế giới.

- Thời Gúp ta định hình văn hoá truyền thống ấn Độ

- Nội dung của văn hoá truyền thống.

2. Về t tởng tình cảm

- Văn hóa ấn Độ có ảnh hởng trực tiếp đến Việt Nam, tạo nên mối

quan hệ kinh tế và văn hoá mật thiết giữa hai nớc. Đó là cơ sở để

tăng cờng sự hiểu biết, quan hệ thân tình, tôn trọng lẫn nhau giữa

hai nớc.

3. Về kỹ năng

- Rèn luyện kỹ năng phân tích, tổng hợp.

II. thiết bị vầ tài liệu dạy học

- Lợc đồ ấn Độ trong SGK phóng to

- Bản đồ ấn Độ ngày nay

Nụng Duy Khỏnh



35



Giỏo ỏn Lch S 10



THPT Nguyn Du



- Tranh ảnh về các công trình nghệ thuật của ấn Độ

- Chuẩn bị đoạn băng video về văn hoá ấn Độ ( đã phát trên VTV2

vào tháng 6- 2003).

III. Tiến trình tổ chức dạy học

1. Kiểm tra bài cũ:

Câu hỏi: Hãy nêu những nét cơ bản trong bộ máy nhà nớc phong kiến thời

Tần- Hán và Đờng ?

Câu 2 : Mầm mống kinh tế TBCN xuất hiện ở Trung Quốc khi nào? biểu

hiện? Tại sao nó không đợc tiếp tục phát triển?

2. Dẫn vào bài mới

-GV khái quát phần kiểm tra bài cũ, dẫn dắt vào bài mới và nêu nhiệm vụ

nhận thức bài mới cho học sinh nh sau:

-ấn Độ là một trong những quốc gia cổ đại phơng Đông có nền văn minh

lâu đời khoảng 3000 năm đến 1500 năm nền văn minh ở phía tây bắc ấn Độ nằm

ở vùng sông ấn. Khoảng 1500 năm TCN là khởi đầu cho nền văn minh sông

Hằng, bài học của chúng ta chỉ nghiên cứu từ nền văn minh sông Hằng nằm ở

vùng đông bắc, là đồng bằng rộng lớn và màu mỡ, quê hơng,nơi sinh trởng của

nền văn hoá truyền thống và văn minh ấn Độ.Để hiểu đợc văn hoá truyền thống

ấn Độ đợc định hình nh thế nào? nội dung của văn hoá truyền thống của ấn Độ

là gì? Nó phát triển ra sao? Nó ảnh hởng ra bên ngoài nh thế nào? Việt Nam ảnh

hởng những yếu tố nào của văn hoá ấn Độ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu

đợc những vấn đề trên.

3.Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp.

Hoạt động của thày và trò



Nụng Duy Khỏnh



36



Nội dung kiến thức học sinh

cần nắm



Giỏo ỏn Lch S 10



THPT Nguyn Du



Hoạt động 1: Làm việc cá nhân

GV đặt câu hỏi: Vì sao một số nhà nớc đầu

tiên lại hình thành bên lu vực sông Hằng?

HS đọc SGK trả lời câu hỏi, các HS khác bổ

sung.

GV nhận xét và chốt ý: Khoảng 1500 năm

TCN, vùng lu vực sông Hằng ở phía Đông

Bắc có điều kiện tự nhiên thuận lợi, các bộ

lạc đã đến đây sinh sống và hình các thành

nhà nớc, đứng đầu là các tiểu vơng quốc.

Các tiểu vơng quốc lớn mạnh và tranh giành

ảnh hởng lẫn nhau.

GV đặt câu hỏi : Qua trình hình thành và

phát triển của nớc Ma- ga- đa?

- GV đặt các câu hỏi gợi mở: Vai trò của vua

A-sô-ca?

- GV gọi một HS trả lời, các HS khác bổ

sung, sau đó GV chốt ý:

- A- sô-ca là vua thứ 11 của nớc Ma gađa, lên ngôi vào đầu thế kỷ III TCN. Ông đã

xây dựng đất nớc hùng cờng, đem quân đi

đánh các nớc nhỏ, thống nhất ấn Độ( thống

nhất gần hết bán đảo ấn Độ, chỉ trừ cực

Nam (Pan-đi-a). GV chỉ trên lợc đồ trong

SGK phóng to treo trên bảng, đồng thời cho

HS thấy lãnh thổ ấn Độ cổ đại rộng lớn hơn

so với ấn Độ ngày nay (chỉ trên bản đồ thế

giới ấn Độ ngày nay).

- Sau khi thống nhất ấn Độ, chán cảnh binh

đao, ông một lòng theo đạo phật và tạo điều

kiện cho đạo phật truyền bá sâu rộng khắp

ấn Độ đến tận Xri-lan ca. Ông còn cho

khắc chữ lên cột sắt cột A-sô-canói lên

chiến công và lòng sùng kính của ông.

- A-sô- ca qua đời vào cuối thế kỷ III TCN,

ấn Độ lại rơi vào giai đoạn khủng hoảng.

Hoạt động 2: Hoạt động theo nhóm

-GV đặt câu hỏi cho các nhóm

Nhóm 1: Quá trình hình thành vơng triều

Gúp- ta? Thời gian tồn tại? Vai trò về mặt

chính trị của vơng triều này?

Nụng Duy Khỏnh



37



1.Thời kỳ các quốc gia đầu

tiên



- Khoảng 1500 năm TCN ở

đồng bằng sông Hằng đã hình

thành một số nớc, thờng xảy

tranh giành ảnh hởng nhng

mạnh nhất là nớc Ma- ga- đa



- Vua mở nớc là Bim-bi-sa-ra,

nhng kiệt xuất nhất (vua thứ

11) là A-sô- ca (thế kỷ III

TCN).

+ Đánh dẹp các nớc nhỏ

thống nhất lãnh thổ.

+Theo đạo phật và có công

tạo điều kiện cho đạo phật

truyền bá rộng khắp. Ông cho

dựng nhiều cột A-sô-ca



Giỏo ỏn Lch S 10



THPT Nguyn Du



- Nhóm 2: Điểm nổi bật trong văn hoá ấn

Độ dới thời Gúp ta? Nội dung cụ thể?

- Nhóm 3 : Văn hoá ấn Độ thời Gúp ta đã

ảnh hởng nh thế nào đến ấn Độ giai đoạn

sau và ảnh hởng ra bên ngoài nh thế nào?

Việt Nam ảnh hởng văn hoá ấn Độ ở những

vực nào?

-GV gọi đại diện các nhóm lên trình bày và

các nhóm khác bổ sung cho bạn,sau đó GV

nhận xét và chốt ý:

+ Nhóm 1:- Đầu công nguyên, miền Bắc ấn

Độ đợc thống nhất nổi bật vơng triều Gúp

ta (319- 467), vơng triều này đã tổ chức

kháng cự không cho ngời Tây á xâm lấn từ

phía tây bắc, thống nhất miền Bắc ấn Độ,

làm chủ gần nh toàn bộ miền trung ấn Độ.

Sự phát triển và nét đặc sắc của vơng triều

Gúp-ta còn giữ đợc ở thời Hác-sa giai đoạn

sau (606-647).

+ Nhóm 2: Điểm nổi bật của thời kỳ Gúp- ta

là sự định hình và phát triển của văn hoá

truyền thống ấn Độ

Cụ thể: +Đạo phật tiếp tục đợc phát triển

sau hàng năm ra đời ở ấn Độ đến thời Gúpta đợc truyền bá khắp ấn Độ và truyền ra

nhiều nơi. Cùng với đạo phật phát triển kiến

trúc ảnh hởng của đạo nh chùa Hang mọc ở

nhiều nơi và những pho tợng phật điêu khắc

bằng đá, trên đá.( giới thiệu chùa Hang átgian-ta,..)

+ Đạo ấn Độ hay đạo Hin- đu vốn là đạo cổ

xa của ngời ấn cũng ra đời và phát triển,

thờ 3 vị thần chính: thần Sáng tạo, thần

thiện, Thần ác và nhiều vị thần khác. Cùng

với đạo Hin-đu phát triển thì các công trình

kiến trúc thờ thần cũng đợc xây dựng. Các

ngôi đền đợc xây dựng bằng đá cao đồ sộ,

hình chóp núi, là nơi ngự trị của các thần và

nơi tạc nhiều tợng thần thánh bằng đá,

(giới thiệu cho HS xem đền tháp hình núi

Nụng Duy Khỏnh



38



2. Thời kỳ vơng triều Gúpta và sự phát triển của văn

hoá truyền thống ấn Độ.

a. Quá trình hình thành và

vai trò về mặt chính trị:

- Đầu công nguyên, miền Bắc

ấn Độ đợc thống nhất nổi

bật vơng triều Gúp ta (319467), Gúp-ta đã thống nhất

miền Bắc ấn Độ, làm chủ gần

nh toàn bộ miền trung ấn Độ.



- Về văn hoá dới thời Gúp

ta:

+ Đạo phật: Tiếp tục đợc phát

triển truyền bá khắp ấn Độ và

truyền ra nhiều nơi. Kiến trúc

phật giáo phát triển (chùa

Hang, tợng phật bằng đá)