Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (44.04 MB, 93 trang )
ndng dan cd dieu kien Ihuan loi xay dung trang trai. Dac biet la cac trang
trai trdng cSy hoa qua. Yen tam dau tu trdng cay hoa qua gdp phan phat
trien kinh te da't nude.
3. van de thj trudng gia ca nhu cau san xuat cdn nhieu bat edng, ca
hgi cho nhirng ngudi cd vdn va bat lgi cho nhung ngudi ndng dan ngheo.
Vi vay viec dieu tiet ciia Nha nude la het sue can th.ei de cac hd ndng dan
trdng cay hoa qua dat hieu qua cao.
Tdm lgi: Thdng qua nhu'ng phae thao so bd ve nhan Ihuc tha. dd.
hanh vi cua cac hg ndng dan ve trdng cay hoa qua cung nhu phan lich kha.
qual ve mot sd bieu hien cua hanh vi kinh te ciia eae hd ndng dan. Chiing
tdi de xuat bdn nhdm giai phap co ban vdi mong mudn cac nha hoiieh dinh
chinh sach cd them tu lieu tham khao khi ra nhirng quyei dinh xay dung
chinh sach ndng nghiep phi. hgp vdi diem kien. dac d.em phong tuc lap
quan cua ngudi ndng dan dac biet cac hd ndng dan mien nui cd nhieu eo
hgi phat trien trong thdi ky md cua hdi nhap qudc le.
Z.MOT SO GIAI PHAP NHAM NANG ( AO HOAT m')N(; SAN XI AT
CUA CAC HO NONG DAN MI^N NUI
Giiii phap 1: Day manh tuyen truyen, phd bien chuong trinh irdng
cay an qua Iren cac phuang tien ihdng tin dai chiing nhfim nang cao nhan
thurc ve tam quan trgng cua viec trdng cay hoa qua.
Cd the thay khdng phiii hien nhien mil chiing loi chon giiii phap
" Daiy miinh tuyen truyen. phd bien chuang irinh trdng ca\ an qua tren eae
phuang tien thdng tin diii chiing nham nang cao nhan thuc \c lam quan
Irong cua vice Irdng cay hoa quii" lii giiii phiip thir nhat ma qua quii trinh
nghien cu'u thuc nghiem d hai xii Quang Tliuiin \ a Ddn Phong cua cac hd
ndng dan lidng cay hoa quii. Chung tdi lhii\ rang dc san xuiit ca\ hoa qua
dill chii't lugng cao thi ciic hd ndng diin nhung ngirdi true ticp san xuat phai
cd nhiin thuc vii thai do dung dan. cd sir hicu bict \c tam quan trong \a loi
ich kinh Ic ciia cay hoa qua. Bdi \i ncii ciic hd ndng dan cdn nhan thuc
chua diing, chua dii\ du \c uim quan trong cua ca\ hoa qua ihi cac hg
76
ndng dan chua cd quyet tam san xuat va su dung het cac ngudn luc da vdn
C nhu: Dat dai, ngudn nhan luc, khi hau... nhan thuc sa. lam dan den
O
nhung quyet dinh sai lam anh hudng tdi qua trinh san xuat.
De nang cao nhan thuc cua cac hd ndng dan ve tam quan trong cua
viec trdng cay hoa qua. Dac biet gdp phan trong edng cude xoa dd. g.am
ngheo. Viec nang cao nhan thue nay kha mat nh.eu thdi g.an. edng sue va
tien bac. Cach thiJc hieu qua nhal de cd the giiip cac hd ndng dan Ihay ddi
thai do va hanh vi san xual theo phuong thuc san xual truyen thdng sang
san xuat trdng cay hoa qua nhu la san xual hing hoa dd. ho, pha. day
manh tuyen truydn phd bien qua cac phuong lien Ihdng im dai chung.
Chinh vi the giiii phap nay dugc coi la giai phap cd tiim quan trong dac
biet.
Nhung ddi tur/ng cdn dugc lap trung tuxin truxen phd hie
Thuc te nghien curu d hai xa Quang Tliuan va Ddn Phong cluing id
thay de nang cao nhan Ihirc ve lam quan trong vice trdng cay an qua. Vdi
truyen thdng ... " le lang" da cd tir hiu ddi. Quyen eiia " Giii lang
trudng
ban" do dd can phiii quan tam idi cac ddi tugng sau:
- Nhii quiin ly ( cac can bd cap xa. cac hicp hdi : Hdi ndng dan. hdi
phu nir ... Doan thanh nien. Chi bd Diing, Hdi cuu chien binh). Ngudi
quiin ly d day mudn ndi Idi nhirng ngudi dung diiu cac co .sd id chuc. cac
hiep hdi... Nhirng ngudi nay trudc lien phiii dugc hoe uip. duac linh hdi ve
kien thuc khoa hgc vc tam quan trgng eiia chien luge phat tncn cay hoa
qua. Chi ed nhu vay thi ngudi quiin ly ( ngudi dung diiu ciia lang) mdi \ach
ra djnh hudng phiit trien siin xuai diing dan phu hgp vdi nen kinh te thi
truong
- Nang cao nhiin thuc ciia ciic ciin bd khdng phai hi \iee d(tn gian.
ddi ho. phiii cd cac lap Uip huan. cd ehuyen gia trinh dd cao. gioi ehuyen
mdn nghiep vu va giiiu kinh nghiem tu \iVn Tir do ciic ciin bo xa hudng
diin cho ndng dan. tu>cn tru>en \a phd bien cho nhan dan.
77
- Cac hd ndng dan: Trong pham vi luan van nay cac hd ndng dan la
nhiJng ngudi true tiep lao dgng san xuat cay hoa qua. Hg la ngudi bd ra sue
luc tri tue, va cQng la ngudi thu lai ket qua sire lire tri tue da bd ra. Tuy
nhien viec nang cao nhan thurc ve tam quan trgng trdng cay hoa qua khdng
phai la van de de, rat khd khan. Bdi cac hd ndng dan quen lao ddng iheo
phuang hudng truyen thdng tir hang tram nam, tu ddi nay truyen sang ddi
khac. Ngudi lao dgng gan bd doan ket vdi nhau theo phong luc lap quan
cong ddng lang ban. Vi vay viec nang cao nhan thuc cua ngudi lao ddng
ma cu the la cac hg ndng dan het su'c can thiet giup hg cd lap trudng rd
rang trong sir quyet dinh lira chgn san xuat. Cd linh than chi. ddng trong
san xuat. Vai trd cua minh trong qua trinh san xuat, huy ddng dugc mgi
kha nang cd the cho san xuat.
- Phu nir: La ddi tugng lao ddng chinh d ddng bao cac dan toe mien
nui, hg vijra la ngudi ndi trg trong gia dinh va cung vira la lire lugng lao
ddng chinh, lao ddng true tiep irong qua irinh trdng cay hoa quii. Vi vay
cong tac tuyen truyen nang cao nhan thuc, khuyen khich hg trong qua
trinh lao ddng san xuat.
- Hgc sinh: Day la ddi tugng dugc dao lao de trd thanh nhurng can
bg, hoac ngudi lao ddng lanh nghe trong tuong lai. Hgc sinh vira la ngudn
luc lao ddng true tiep cua gia dinh vao quii irinh phat trien kinh tc hd gia
dinh. Ddi tugng nay cdn dang ngdi tren ghe nha irudng. tiep ihu nhung
thanh tuu khoa hgc ky thual, ed the ap dung lao ddng san xuat ngay Iren
manh dat nha minh. Viec nang cao nhan thuc ve lam quan irgng san xual
cay hoa qua cho hgc sinh ddng bao dan ide mien nui la het sue can thiei va
quan trgng.
Hinh thifc tuyen truyen, gido due, phd bien.
De nang cao hieu quii siin xuiii viec tuyen truyen. giao due. phd
bien, nang cao tam quim trgng cua cay an quii phiii sir dung cac hinh thuc
78
tuyen truyen. Tuyen truy.n, g,ao due, phd b.en cd ra. nhieu hinh thfc
rat
da dang va hSp dan cd sfc cuan hut dot tuong ngay cang manh
me.
Cac phuang tien thdng tin dai chiing: ( Sach. bao, truydn hinh. mang
Internet...) dac biet d hai xa m.Sn nui Quang Tliuan - Don Phong thdng
qua phat thanh d.a phuong cua xa ttr 17h chi6u den I9h tdi ( ti. 5h sang
den 7h sang).
Cac boat ddng khuech chuong trien lam ( trien lam. hd. chg, xay
dung cac cuoc thi tim hieu ve san xual cay hoa qua tren dia ban xa.
Cac hoat ddng cua cac hiep hdi: Hdi phu nu, Hdi ndng dan. Hdi Cuu
chien binh xa ... Doan thanh nien, Chi bd Diing...
Tai lieu, id roi, bang rdn, bieu ngir.
Nhu vay thdng tin phai dugc sir dung da dang, phong phii. nhieu
chieu, cd nhu vay mdi tan dung dugc giii tri va phat huy duoc lac dung cua
cac hinh thuc luyen truyen, giao due, phd bien. ed nghia la chung ta can
phai tich cue cung cap thdng tin cho cac hd ndng dan dc ho co chien luoc
san xual. Mat khac phai lang nghe y kien eiia cac hd ndng dan phan hoi lai
de nam bat dugc tac dung cua edng lac tuyen truyen. giao due. phd bien ed
the danh gia dugc nhan thu'c cua hg dugc idi dau.
Dieu quan trgng la chii ddng long ghep ndi dung luyen truyen. giao
due, pho bien ve tam quan trgng ciia viec trdng cay an qua \ao cac hoat
dgng qua cac hiep hdi, doan the.
Vi du: Mgi sd chuong irinh thi phu nu hai gioi d Hgi ndng dan
" Diim vice nha - gidi san xuat" d hai xil Quang Thuan - Ddn Phong dii thu
hiit duoc nhieu hd ndng dan quan lam cd lac dung nang cao nhiin thurc
trong Siin xuat.
Tdm liii: Tuyen truyen. phd hicn. guio due. dc nang cao nhan thue
ve liim quan trgng trdng cay hoa quii la mdt giai phap ddi hoi nhieu thdi
gian, edng sue, va tai lire. Song nd ed lac dung ihiie day ngudi lao dong san
xual diin diin chu\cn ddi Idi san xuiit truyen thong sang hien dai phu hop
79
vdi nen kinh te thi trudng. Vi vay nha nude can phai cd chien luge tuye
en
truyen. giao due, phd bien ve t^m quan trgng cua loai hinh cay trdng trong
cong cuoc chuye'n ddi ca cau cay trdng. Vi vay can phai dau tu hieu qua
thich dang trong cong cuoc chuyen ddi co cau cay trdng.
Giai phap 2: Huy ddng va su dung dai dai cd hieu qua cua cac hd
ndng dan.
De khai thac tot nhat quy dat chua sir dung ciia eae hd ndng dan dia
ban hai xa Quang Thuan - Ddn Phong ma trong bai luan van chung idi
nghien ciiru cung nhu nang cao hieu qua sir dung long quy dai ndng ngh.ep
hien tai cua hai xa la mdt trong nhiing nhan id lac ddng irire tiep tdi hanh
vi trdng cay hoa qua cua cac hd ndng dan thi giai phap huy ddng va sir
dung cd hieu quii dat dai la mdt giiii phap quan irgng co ban eiia dia ban
hai xa vi vay de giiii phap nay cd hieu quii trudc lien phiii lien hanh quy
hoach va lap ke hoach sir dung dat d tirng dia phuong theo yeu ciiu mdi
( san xual cay hoa quii trong quii Irinh chuycm ddi ca ciiu cay trdng) de
thiic daiy cac hd ndng dan sir dung ed hieu quii diit dai hicn co \a ed dieu
kien md rdng siin xuat tren quy dat chua sir dung, ehua dugc khai thac.
Tren CO sd dd cd quy hoiieh eiirng va quy hoach mem.
Quy hoach cirng: Mang linh dai hiin theo muc lieu ciia Chinh phu
xac djnh, Nha nude cd chinh sach biio hd khi siin xual gap phai riii ro tren
thj trudng hoac bien ddng ve gia cii nha nude can ihiep.
Quy hoach mem: La quy hoiich mang linh ngan han iheo dong thai
thay ddi cua thj trudng siin phiiim ndng nghiep. Nhii nude dua ra ciic chi
bao can thiet ve thi irudng. nhirng siin phiim phii hgp co the phat men de
ndng dan va nhung ngudi sir dung diii ndng nghiep xem xet. tham khao va
quyet djnh diiu lU. thi IrUdng se lii ngUdi Uio ra ea ciiu san xual mdi cho eae
vung mien, uen co sd ngudi sir dung dugc liep can tdi nhat vdi nhung tin
hieu cua thi trudng.
80
Do vay san xuat cay hoa qua cua cac hd ndng dan mien nui thuoc
dien quy hoach mem. Giai phap tot nhal de cac hd ndng dan san xuat cd
hieu qua chinh su anh hudng cua ngudn lire dat dai dd la:
Phai cd ke hoach su dung dai dai that linh hoat phi. hgp vdi su thay
ddi ciia dieu kien khach quan.
Do dieu kien thj trudng hoa qua bien ddng khdng ngirng d6ng thd.
cac thanh tuu khoa hgc edng nghiep ndng nghiep cung phat irien rat nhanh
da tac dgng den quyei djnh san xual cua ngudi ndng dan. Vi vay tai yeu
phai dat ra ke hoach sir dung dat trdng cay hoa qua di trudc mdt bude. do
tinh dugc xu hudng chinh cua bien ddng ve thi irudng san pham va tien do
cong nghe ddng vai trd hudng dan ngudi ndng dan phat trien san xuat theo
tin hieu thj trudng.
v . vay phiii ed ke hoach sir dung diit dugc xay dung dc hudng diin
cac hd ndng dan Iham gia vao siin xual.
Quy hoach dai han
Quy hoiich ngiin hiin
Gan vdi vice sir dung dat trdng cay an qua la vice biio \c ngudn loi
tu nhien trong Idng dai.
Thur hai: Thiic day eae hg ndng dan sir dung dai trdng cay hoa qua
quan tam tdi hieu quii khai thac dat.
Xac djnh ro va edng khai hoa nhirng quy dinh ve eae che do su dung
dat. Trach nhiem eiia ngudi sir dung ddi vdi diit ndng nghiep.
Bdi vi vice sir dung cd hicu quii ngudn luc diii ndng nghiep phu
thuoc rai nhicu vao ihiii do va sir hieu bict cua ngudi su dung, ma thai do
va ngudi sir dung hii phu thude \ao nhung quy dinh mang tinh phap luat ve
da't dai.
Hd tra cac ndng diin gidi giiim tinh trang manh miin dat nong
nghiep giin vdi quy hoi^ich lai sir dung d;it ndng nghiep ticn dia ban xa.
81
Trong nhirng nam gan day do nhu cau phat trien san xual cay hoa
qua tren quy md Idn, c^n cd chinh sach hd trg kjp thdi khuyen khich cac
ho ndng dan tu nguyen ddi vudn dat cho nhau de giam sd lugng manh tang
quy md cac manh tien lgi cho quy hoach phat trien cay hoa qua va hudng
phat trien trang trai cua mot sd hd gia dinh.
Giai phap 3: Tang cudng chi phi cho san xuat cay hoa qua ciia cac
hg ndng dan.
De phat trien quy md trdng cay an qua ciia eae hd ndng dan mien
nui. Qua nghien cuu thuc nghiem d hai xa Quang Thuan - Ddn Phong cho
thay can phai cd giai phap hiru hicu tang cudng chi phi cho sdn xuat cay
hoa qua.
Thir nhat: Tan dung cac vdn dau lu phat irien tir ngudn ngan sach va
cac ngudn hd trg, hudng diin cu the cac hd ndng dim sir dung ciic vdn dau
tu cu the vao siin xuat.
Thd hai: Sir dung dung hudng ngudn vdn vay theo ehinh siich uu dai
ddi vdi cac hd ndng dan irdng cay hoa quii.
De sir dung dung hudng ngudn vdn vay theo chinh sach uu dai can
thuc hien cac giiii phap sau:
- Dua ra sd ehi lieu ve sd ngudi dugc huong loi lir \dn tin dung uu
dai.
- Md rdng phuong thuc licp Ciin \di ngudi ngheo. thudng xu>en
kiem Ira giam sal viec sir dung vdn, ihang than phe binh nhung ho ndng
dan khdng sir dung vdn ed hicu quii.
- Giiim thi. luc phien loai. khd khi'in tiong \iee \a> \dn cua ngudi
ngheo, liio dieu kien dc' ngudi ngheo true tiep nhan duoc \dn.
Chi phi Siin xuiil cho vice lidng cay hoa quii la yeu ciiu thiei thuc. de
giilp cac hd ndng dan cd dieu kicn md rdng qu> mo san xual. Nhirng nguc
udi
dugc vay vdn tin dung uu dai \ ice hoach dinh ehinh sach \a chi lieu de ea
ac
hd ndng dan lap kc hoach phat tncn ciu> mo xa dau tu trong cay hoa qua
82
dat hieu qua. Ttnh tinh trang thieu vdn tran lan khdng cd vdn da chi phf
cho vtec Cham sdc, viec ndng dan trdng nhteu gio dat Ichdng cd hieu qua
ve nang suat.
Viec md rdng viec tiep can vdi ngud. ngheo, de giup cac hd ndng dan
ngheo true tiep dugc vay vdn phat trien trdng cay hoa qua, v.ec kiem tra
giam sat su dung la het sue can thiet. Nang cao l.nh than trach nh.em trudc
sd vdn vay la bien phap kich thich san xual dat hieu qua.
Hien nay viec vay vdn cdn nhieu thi. luc nhu ke hoach ira ng, sir kha
thi cua ke hoach tra ng ci.a cac hd ndng dan ngheo. Van de vay vdn ciia
cac hd ndng dan ngheo cdn nhieu bat cap, viec lao dieu kien cho ngudi
ngheo vay vdn de true liep san xual la het sue can thiet. Ngudi ngheo cd
vdn de chi phi cho siin xual. Nang cao hieu qua ehai luong lao ddng.
Giai phap 4: Tang cudng sir doan kei irong td chuc san xual ciia edng
ddng lang biin.
Doan ke't la mdt hicn lugng xa hdi trong quii irinh Xil hdi hoa. hdi
nhap khu vuc, san xual cua edng ddng lang ban ed nhieu bien ddi. TUN
nhien su gan ket dd cung chju sir Uic ddng ciia kinh tc thi trudng dc phat
huy tinh tich cue ciia su doan kei trong id chuc san xuai eiia edng ddng
lang bdn. Chiing tdi xin de xual mdi sd y kien sau:
Day miinh su dii, hien diii hoa. phat Irien kinh tc xa hoi. Khuyen
khich va lao dieu kien hd trg lan nhau giua eae hd ndng dan ciing nhau
doan ke't xay dung quy md san xuai Irong ciing edng ddng lang ban. cd
nhu'ng hinh thire bieu duang nhurng hd ndng dan him kinh te gidi. quiin ly
Siin xuai gidi, chia se cac kinh nghiem lao ddng. san xuai giua eae hd ndng
dan khdng phan chia dan Idc. lao su doim kei giira Ciie diin toe lai vdi nhau.
Ciic hd ndng dan Irong edng ddng limg ban thue hien tdi chinh sach
dan tdc, binh diing doiin ket. tuong tro. giup dd Ian nhau ciing phat Irien.
cung nhau doim kei xay dung md hinh kinh tc lan nhu trang trai - nong
tiai, phai trien irdng ca> an qua khong phai ehi de tieu diing mi. nhu la san
xual hang hoii. Cim- nhau cham lo ddi sdng vat chat xa tinh than, thuc
83
hien xoa ddi giam ngheo md mang dan tri, gio gin, lam giau va phat huy
ban sac van hoa dan tdc.
<^
f
j
Doan ket gitta cac dan tdc khdng phan chia cac dan tdc mien xudi va
dan joc mten ntii, ngudi sd thj va ngudi mdi nhap cu, khdng ch,a re dan tdc
gan bo ttnh doan ket g.ua cac dan toe de' cung nhau xay dung va phat trian
kinhte
Day manh su doan ket giira cac dan tdc la mdt g.a. phap thuc dav cac
hg ndng dan phat tridn san xuat. Dae biei la phat trie'n trdng cay hoa qui.
Nhin tir gde do xa hdi hoa thi day la nhan td thiic day sir hgp sue hop Idng
cua cac hd ndng dan phat trien kinh te irong su nghiep edng ngh.ep hoa.
hien dai hoa dai nude.
Ddi mdi cac Ihuc id chuc lao ddng, giu gin bin sac dan tdc. ihue hien
nep sdng van hoa van minh dan chi. irong to chuc sdn xuiit trong cay hoa
qua.
Cac hd ndng dan mien nui vdn ed truyen ihdng la ciin cii. cham ehi.
mot nang hai suong vdi edng vice rudng ddng. id chuc san xual cd su lien
ket giira cac hd. Tan dung dugc sue lao ddng va thuc hien duoc quy md siin
xual Idn. Do la mat lieh cue trong qua trinh id chuc san xuai cay hoa qua.
Tuy nhien trong viec id chire san xuiii hicn nay cdn ton dgng. Nhu edng
tac tuyen truyen van ddng cac hd ndng dan ihuc hit;n an udng. ruou che
gay mat doan kei trong ndi bd nhan dan. Tliue hien nep sdng van minh dan
chu. Cach thuc id chirc lao ddng rudm ra. nang ve hinh thue phong tuc tap
quan nhu viec ddi edng phiii gan vdi rugu che, han che sure lao ddng, gay
lang phi trong chi phi siin xuat.
Ddi mdi edng lac id churc siin xuat. giiim chi phi cho hinh thuc ddi
cong cd truyen gianh chi phi diiu lu cho khoa hoc ky ihuiit vii phat hu\ sue
lao ddng cua nhung ngirdi true liep tham gia lao ddng.
84
TAI LI$U
THAM KHAO
l.Regina Abrami. " Kinh te ndng thdn - mdt sd gh. nhan ve nhirng
mdi quan he xa hgi va nghien eiJu xa hdi hgc ve nhirng ngudi lao ddng va
budn ban rong tai Ha Ndi". Tap chi Xa hdi hgc, sd 4/1997. Tr. 55 - 69.
2.Paul Albou. Tam ly hgc kinh le. NXB Khoa hgc xa hdi. Ha Ndi.
1997. Tr. 33 - 37.
3.Chung a va Nguyen Dinh Tan ( chu bien). nghien ciru xa hdi hoe.
NXB. Chinh trj qudc gia. Ha Ndi. 1997.
4.Ph. Angghen. " Chdng Duy - Rinh" ( 1886). irong C.Mac - Ph.
Angghen Toan tap. NXB. Chinh trj qudc gia. Sir thai. Ha Ndi. 1994. Tap
20. Tr45.
5.Ph. Angghen. " Tinh canh cua giai cap lao ddng d nude Anh:
trong C.Mac - Ph. Angghen Toan tap NXB. Chinh tri Qudc gia sir that. Ha
Ndi. 1995. Tap hai. Tr.36.
6.Le Xuan Ba - Nguyln Tlij Kim Dung - Tran Hiru Huan. Mdt sd
van de ve phat trien thj irudng lao ddng d Viet Nam. NXB. Khoa hgc ky
thuat. Ha Ndi. 2003. Tr. 269.
7.Gary Becker. " Nhin cude sdng lir giac do kinh le^\ trong cac
thuyet trinh ... 1991 - 1995. Tr. 94.
8.James Buchanan. " Hien phap cua chinh sach kinh te^". irong cac
thuyet trinh tai le trao gia thudng Nobel ve khoa hoc kinh le 1981 - 1990.
NXB. Chinh Irj Qudc gia. Ha Ndi. 2000. Tr. 302.
9.Robert Chambers. Phiit trien ndng ihdn: Hay bat diiu tir nhirng
ngudi ngheo khd. NXB. Dai hgc vii giao due ehuyen nghiep. Ha Ndi. 1991.
lO.Tdn Thien Chieu. " Quan he xa hdi irong xi nghiep cua edng
nhan edng nghiep". Tap ehi xa hd. hoc. ScS 2/ 1996. Tr. 38
85
58.