V. VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

Chương ỉ: Những vấn để cơ hàn vế thị trường chứng khoán



chuân mực kê toán. kiêm toán và giám sát sẽ ngày càng cao. Điều này tạo điều kiện

góp phân g i ả m thiều và ngăn ngừa khủng hoảng tài chính - tiền tệ bùng phát. Bên

cạnh đó việc h u y động v ố n dài hạn bàng đồng n ộ i tệ để tài t r ợ cho hoạt động đầu tư

k i n h doanh dài hạn t r o n g nước làm g i ả m bớt sự p h ụ thuộc vào nguồn v ố n vay t ừ hệ

thống ngân hàng, góp phần g i ả m sức ép l ạ m phát.

>



Các thị trường cấu thành cũng đóng vai trò "chuyên biệt" cùa minh: Thị



trưậng trái p h i ếu đóng v a i trò đặc biệt quan trọng: g i ả m gánh nặng cho N H T W

t r o n g việc tài t r ợ v ố n cho C h i n h phủ. Qua đó tăng tính độc lập t r o n g điều hành

chính sách tiền tệ và cung cấp m ộ t chuẩn m ự c đánh giá đáng t i n cậy nhẩm h ỗ t r ợ

phát triển cả thị trưậng tiền tệ và thị trưậng vốn.

Thị trường sơ cấp: Tạo ra môi trưậng cho các doanh nghiệp cần h u y động

v ố n m ớ i để m ậ rộng k i n h doanh, giúp Chính phù giải quyết v ấ n đề thâm hụt ngân

sách và h u y động v ố n đầu tư kế cấu hạ tầng.

t

Thị trường thứ cấp: Tạo điều k i ệ n thuận l ợ i cho việc mua bán lại các công

cụ tài chính nhằm t h u tiền mặt, tức là tạo tính thanh khoăn cùa các công cụ tài chính

cho N Đ T chứng khoán. Ngoài ra, mặc dù không hỗ t r ợ đầu tư mới. song thị trưậng

t h ứ cấp có quan hệ chặt chẽ v ớ i thị trưậng sơ cấp thông qua việc xác định mức giá

cùa chứng khoán được phát hành và bán ậ thị trưậng sơ cấp.

Thị trường phái sinh: V ớ i công cụ phái sinh có độ tiện dụng khác nhau, đóng

vai trò quan trọng t r o n g việc g i ả m thiểu r ủ i r o do bắt định về giá cà, nhất là lãi suất

và tỷ giá. Các công cụ phái sinh cũng góp phần đáng kể kích hoạt và tạo lập T T C K

phát triển hơn. Đ ặ c biệt, các công cụ chứng quyền ngoài việc g i ả m thiểu r ủ i r o trong

đầu tư còn có thề tạo điều k i ệ n tính thanh khoăn cho các chứng khoán khác có tinh

thanh khoản thấp. Lý do là trẽn thục tế. do có nhiều ưu điểm n ổ i bật như có thậi

gian đáo hạn rất dài và í r ủ i ro nên chứng quyền có thể được bán k è m v ớ i các

t

chứng khoán có tính thanh khoản k é m hơn.

>



TTCK



góp phần cài thiện và năng cao năng lực quàn trị cũng như sự năng



động cùa công ty: Thúc đẩy các doanh nghiệp sư dụng v ố n cho sàn xuất k i n h doanh

có hiệu quà. V ớ i nguyên tắc hoạt động chù đạo là côna khai. cõng bằng và t r u n g

thực. m ọ i thông t i n về doanh nghiệp đều được k i ể m tra đánh giá. Điều này dã góp



Phạm Thị Thu Ngân



14



Lớp N4 - K45I



-KT&KDQl



Chương ì: Những, vắn đề cơ ban về thị trường chứng khoán



phần nâng cao năng l ự c quàn trị cùa doanh nghiệp. Ngoài ra T T C K v ừ a tạo điêu

k i ệ n bắt buộc các doanh nghiệp không những không phải hoạt động sàn xuất k i n h

doanh đúng pháp luật m à còn phái hoạt động sàn xuất k i n h doanh hiệu quà.

>



TTCK



là kênh khai mở tri thức và công nghệ mới: K h i nền k i n h tế càng phát



triển năng động t h i càng n h i ề u ý tường m ớ i về cơ h ộ i k i n h doanh và công nghệ xuất

hiện. Thông qua T T C K , nhất là thị trường đầu tư mạo h i ể m , những ý tưởng sáng tạo

cùng v ớ i n ợ l ự c k i n h doanh và k h ả năng h u y động v ố n là động lực đê tạo ra công

nghệ m ớ i , sàn p h ẩ m m ớ i , h i ệ u quả mới.

2. V a i trò tiêu c ự c

Ngoài n h ữ n g v a i trò to l ớ n được phân tích ờ trên, T T C K do có tính phức tạp

về t ổ chức, m ặ t hàng và cơ chế v ậ n hành. T T C K có những mặt hạn chế nhất định

như sau:

>



Yểu tố đầu cơ: Đ ầ u cơ là hành động có t i n h toán của những người d ự đoán



và phân tích được sự vận động n ộ i tại của quan hệ cung cầu. d á m chấp nhận r ủ i ro,

tích l ũ y chứng khoán để tạo ra nạn khan h i ế m già tạo. c h ờ giá lèn, bán giá cao đè

thu l ợ i nhuận. Đ ầ u cơ luôn t ồ n tại trong T T C K . Vì vậy hoạt động đầu cơ là điều

được luật cho phép. T u y nhiên không phái hoạt động đầu cơ nào cũng h ợ p pháp.

Hoạt động đầu cơ là bất h ọ p pháp k h i nó là nguyên nhân chù y ế u gây nên sự biến

động m ạ n h m ẽ về giá cà làm thiệt hại cho các N Đ T thậm chí có thể gây nên khủng

hoàng thị trường.

>



Mua bán nội gián: L ợ i dụng nguyên tắc mua bán thông qua trung gian, tính



công k h a i về thông t i n t r o n g hoạt động chứng khoán, khách hàng m ó c n ố i v ớ i S G D

để mua bán chứng khoán của doanh nghiệp nào đó để k i ế m l ờ i riêng hoặc tránh r ủ i

ro. g i ả m thiểu l ợ vốn. Cách mua bán này bị ngăn cấm t r o n g SGDCK, b ờ i v i nó xóa

bỏ nguyên tắc cùa đầu tư chứng khoán là m ọ i người phải được hường cơ h ộ i đâu tư

như nhau. T u y nhiên hoạt động mua bán có tính "gián điệp" này thường xuyên xảy

ra trên T T C K . H i ệ n nay, hầu hết các nước đều có điều luật chống giao dịch "gián

điệp". T u y nhiên, việc thực t h i lại không đồng đều g i ữ a các n h ó m nước: C ó tới 8 0 %

các nước phát triển mạnh tay áp dụng Luật chống giao dịch có tinh chất "gián điệp"

t r o n g k h i c h i có 2 5 % các nước đang phát triển thực hiện điều này.



Phạm Thị T h u Ngân



15



Lớp N4 - K45F - K T & K D Q T



Chương ỉ: Nhũng vấn đề cơ bản về thị trường chiêng khoán

> Lũng đoạn doanh nghiệp: Thông qua TTCK một số cá nhân. tô chức thâu

u

tóm phân lớn cổ phiế cùa doanh nghiệp tới mức có thể khống chếhoạt dộng cùa

doanh nghiệp đó băng vốn của một người nhưng đứng tên nhiều người, nhằm mục

đích lũng đoạn doanh nghiệp.



VI. Y Ế U T Ó ẢNH H Ư Ở N G Đ È N sự P H Á T TRIỂN CỦA THỊ

T R Ư Ờ N G CHỨNG K H O Á N

Có rất nhiều yếu tổ ảnh hường đế sự phát triển TTCK như các thông tin cập

n

nhật, tin đữn, tiền và tâm l cùa N Đ T cũng như quá trình phát triển của nền kinh tế

ý

quốc dân. Xét ảnh hường theo thời gian:

> Các yểu tố ảnh hường ngắn hạn: Thời kỳ ngắn hạn, TTCK lên xuống do

những sụ kiện hàng ngày, các thông tin cập nhật, kể cà những tin đữn gây nên. Các

N Đ T chuyên nghiệp và không chuyên tiếp nhận, diễn giải thông tin, suy đoán, kết

luận và quyế định mua bán có thể sai hoặc nhầm lẫn nế thông tin đó không chính

t

u

xác. Ờ thời kỳ này, không phải bản thân các sự kiện hay thông tin, mà chính trạng

thái tâm l hiện hành trên thị trường làm giá chứng khoán lèn xuống. Đôi khi, N Đ T

ý

phản ánh tâm l một cách hốt hoàng ngược với các luân cứ kinh tế. Điều này có thể

ý

dẫn đế thị trường tăng giảm không có căn cứ.

n

Một ví dụ rõ nhất là sự ánh hưởng mạnh và rõ rệt cùa những biến động hàng

ngày. hàng giờ cùa kinh tế thế giới trong thời aian qua. Những sự kiện như việc phá

sàn hàng loạt tổ chức t i chinh hàng đầu sau khi mọi nỗ lực giãi cứu không thành

à

khiến TTCK toàn thế giới sụt giảm kỷ lục. Tâm l nặng nề đó tiếp tục khiến N Đ T

ý

hoảng hốt, tháo chạy không cân nhắc và TTCK càng thêm suy thoái.

> Các yếu tể ánh hưởng trung hạn: Tiền và tâm l l nhũng yếu tố có tinh

ý à

quyết định đế trào lưu thị trường trung hạn. Theo nhiều nhà kinh tế, khi cà hai yếu

n

tố tiền và tâm l đều âm TTCK rất trầm. Nêu chì có một trong hai yếu tố tích cực.

ý

còn yế tố kia âm thi thị trường vẫn chưa thê khởi sắc. Song khi có tiền cộng với

u

tâm l phấn khích. TTCK theo xu hướng đi lèn. phát triển nhanh một cách bùng nữ.

ý

Bên cạnh tiền và tâm lý. yế tố l i suất cũng đóng vai trò quan trọng. Việc tăng hay

u

ã

giảm l i suất cùa hệ thống tổ chức tín dụng đôi khi còn phát huy tác dụng lên TTCK.

ã

vượt trước tác độna vào nền kinh tế một thời gian.

Phạm Thị Thu Ngán



16



Lớp N4 - K45F - KT&K.DQT



Chương ì: Những vắn đề cơ bàn về thị tnrỏvg chửng khoán



>



Các yếu tố ánh hướng dài hạn: Q u á trình phát triển nền k i n h tế quốc dân.



quá trình k i n h doanh của các ngành cũng như từng doanh nghiệp, triển vọne sinh l ờ i

cùa chúng là n h ữ n g y ế u t ố ảnh hưởng t ớ i T T C K t r o n g m ộ t khoảng thời eian dài.

T h ê m vào đó, các tiến b ộ khoa học kỹ thuật, công nghệ hay tình hình chính trị và

chính sách tín dụng, tiền tệ cũng rựt quan trọng. H a i trạng thái b i quan và lạc quan

t r o n g tâm lý công chúng N Đ T cũng là v ự n đề cần lưu tâm. Ngoài ra, v ự n đề đối n ộ i .

đối ngoại, chù trương phát t r i ể n k i n h tế của N h à nước, sự phát triển thị trường bựt

động sàn, thị trường vàng, thị trường tiền tệ,... cũng có ảnh hường trực tiếp đến



TTCK.

V i ệ c phân chia các y ế u t ố ảnh hường theo t h ờ i gian chì là tương đối, b ở i

thực tế các y ế u t ố ảnh hưởng này có thể diễn ra luân phiên nhau, thay thế và xen kẽ

nhau nên rựt khó biết trước để phán đoán chính xác sự biến động của T T C K . C ó the

N Đ T đã t h a m gia thị trường khá lâu sẽ dần hình thành trực giác cho k h ả năng quan

sát và cảm nhận diễn biến cùa T T C K .



Ị THƯ Viên



Phạm Thị T h u Ngân



1

7



Lớp N4 - K45F - K T & K D Q 1