Yếu tố cấu thành và chu kỳ luân chuyển của vốn lưu động

K h o a luận tốt nghiệp



Vốn lưu động bao gồm các khoản mục chính: vốn bằng tiền, các khoản đầu tư

ngắn hạn, vốn tồn kho dự trữ và các khoản phải thu ngắn hạn. Ngoài ra còn có

các khoản mục vốn lưu động khác như: các khoản tạm ứng, chi phí trả trước,

cầm cố, thế chấp, ký cược, ký quỹ ngắn hạn . .

.

* Vốn bằng tiền : bao gồm tiền mật, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển.

Vốn bằng tiền là một bộ phận cấu thành tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp,

có tính thanh khoản cao nhất và trực tiếp quyết định khả năng thanh toán của

doanh nghiệp.

* Các khoản đầu tư ngắn hạn: Là những khoản đầu tư về vốn nhằm mục

đích sinh lời có thời gian thu hồi gốc và l i trong vòng Ì năm như: góp vốn

ã

liên doanh ngắn hạn, cho vay ngắn hạn, đâu tư chứng khoán ngắn hạn...Tỷ lệ

đầu tư tài chính ngắn hạn phụ thuộc vào từng thời kỳ và quan điểm chỉ đạo sản

xuất kinh doanh của lãnh đạo doanh nghiệp.

* Vốn tồn kho dự trữ: Tồn kho dự trữ là những t i sản mà doanh nghiệp dự

à

trữ để đưa vào sản xuất hoậc bán ra sau này. Theo vai trò của chúng, tồn kho

dự trữ thường chia thành 3 loại: tồn kho nguyên vật liệu; tồn kho sản phẩm dở

dang, bán thành phẩm; tồn kho thành phẩm (thành phẩm đang nằm trong quá

trình sản xuất, nằm trong kho chờ xuất hoậc đã xuất kho đang trên đường vận

chuyển tới khách hàng). Mỗi loại tồn kho có vai trò khác nhau, song nhờ có

hàng tổn kho m à quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được tiến

hành liên tục và định. Việc hình thành hàng tồn kho đòi hỏi một lượng vốn

ổn

nhất định gọi là vốn tồn kho dự trữ.

* Các khoản phải thu ngắn hạn: Các chỉ tiêu thuộc khoản phải thu thể hiện

số tiền doanh nghiệp phải thu của các đối tượng có liên quan như khách hàng,

người bán, các khoản thuế được khấu trừ, các khoản phải thu nội bộ và các

khoản phải thu khấc...Trong quá trình kinh doanh, việc phát sinh các khoản

phải thu là tất yếu. Tuy nhiên, cần phải xem xét từng đối tượng cụ thể m à có

biện pháp thu hồi vốn nhanh nhất, tránh ứ đọng vốn.



Sinh viên: Nguyễn H à L i n h



5



L ớ p anh 4 - Q T K D - K44



Khoa luận tốt nghiệp



Nắm vững được các yếu tố cấu thành vốn lưu động giúp cho việc quản trị

vốn lưu động được thuận tiện và hiệu quả hơn.

2.2. Chu kỳ luân chuyển của vốn lưu dộng

Quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp diễn ra liên tục nên vốn

lưu động cũng vận động liên tục, chuyển hoa từ hình thái này sang hình thái

khấc. Sự vận động của vốn lưu động qua các giai đoẩn có thể được m ô tả bằng

sơ đồ sau:

Sơ đồ Ì: Chu kỳ sản xuất đen giản

Thu khoản phải thu



Mua

Tiền mát



Nguyên liệu

dự trữ



K h o ả n phải

thu



Bán thành phẩm



Thành p h ẩ m

dự trữ



Sản xuất



Tẩi thời điểm bắt đầu của quá trình sản xuất, chúng ta có khoản mục vốn

bằng tiền (một loẩi tài sản lưu động). Tiền sẽ được sử dụng để mua nguyên vật

liệu cần cho sản xuất một sản phẩm, vốn tiền mặt lúc này được chuyển sang

hình thức vốn nguyên liệu nằm trong khâu dự trữ (cũng là tài sản lưu động).

Nguyên vật liệu được đưa vào quá trình sản xuất, lúc này vốn nguyên liệu

đuợc chuyển sang hình thức sản phẩm dở dang và thành phẩm trong khâu sản

xuất (tài sản lưu động trong khâu dự trữ). Khi sản phẩm hoàn thiện được xuất

bán, vốn dưới hình thức dự trữ được chuyển thành vốn dưới hình thức các

khoản phải thu (một loẩi tài sản lưu động khác). Và cuối cùng khi khách hàng

thanh toán tiền cho công ty, số tiền thu được sẽ bù đắp số vốn ban dầu đưa vào



Sinh viên: Nguyễn Hà Linh



6



Lóp anh 4 - QTKD - K44



K h o a luận tốt nghiệp



sản xuất và có thêm m ộ t phần thặng dư. V ố n quay trở về trạng thái ban đầu

dưới hình thức tiền mặt, kết thúc m ộ t c h u kỳ sản xuất.

Sự vận động của v ố n lưu động trải qua các giai đoạn và chuyển hoa từ hình

thái ban đầu là tiền tờ sang các hình thái vật tư hàng hoa và c u ố i cùng quay trở

lại hình thái tiền tờ ban đầu g ọ i là sự tuần hoàn hay chu kỳ luân chuyển của

vốn lưu động.

D o quá trình sản xuất, k i n h doanh của doanh nghiờp được tiến hành thường

xuyên, liên tục nén v ố n lưu động của doanh nghiờp cũng tuần hoàn không

ngừng, lặp đi lặp l ạ i có tính chất chu kỳ. K h i tham gia vào các hoạt động sản

xuất k i n h doanh, vốn lưu động luôn thay đ ổ i hình thái biểu hiờn, c h u chuyển

giá trị toàn bộ m ộ t lần vào giá trị sản phẩm và hoàn thành m ộ t vòng tuần hoàn

sau m ỗ i chu kỳ sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

3. Phân loại vốn lưu động

Đ ể quản lý, sử dụng v ố n lưu động có hiờu quả cần phải tiến hành phân loại

vốn lưu động. Thông thường có các cách phân loại theo các tiêu thức sau :



3.1. Phân loại theo vai trò của từng loại vốn lưu động trong quá trình sản

xuất, kinh doanh

Theo tiêu thức này vốn lưu động của doanh nghiờp được chia thành 3 loại :

-



V ố n lưu động trong khâu d ự trữ sản x u ấ t : bao g ồ m giá trị các khoản



nguyên nhiên vật liờu, phụ tùng, công cụ dụng cụ...

-



V ố n lưu động trong khâu sản x u ấ t : bao g ồ m giá trị sản phẩm d ở dang,



bán thành phẩm, các khoản chi phí chờ kết chuyển.

-



V ố n lưu dộng trong khâu lưu thông : bao g ồ m giá trị thành phẩm, v ố n



bằng tiền (kể cả vàng bạc, đá quý...), các khoản đầu tư ngắn hạn và các

khoản ký cược, ký quỹ ngấn hạn, các khoản phải thu.

Cách phân loại này cho thấy vai trò và sự phân bổ của v ố n lưu động trong

từng khâu của quá trình sản xuất k i n h doanh. T ừ đó lựa chọn, b ố trí cơ cấu

vốn lưu động hợp lý trong từng giai đoạn sao cho có hiờu quả sử dụng cao



Sinh viên: Nguyễn H à L i n h



7



L ó p anh 4 - Q T K D - K44



K h o a luận tốt nghiệp



nhất, bảo đảm cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được

thực hiện nhịp nhàng, liên tục.

3.2. Phán loại theo hình thái biểu hiện

Theo cách phân loại này vốn lưu động được chia thành :

- Vốn vật tư, hàng hoa : Là các khoản vốn lưu động có hình thái biểu hiện

bằng hiện vật cụ thể như nguyên nhiên vật liệu, phụ tùng, công cụ dụng cụ,

sản phẩm dở dang, bán thành phẩm, thành phẩm...

- Vốn bằng tiền và các khoản phải thu :

• vốn bằng tiền: bao gửm các khoản vốn tiền tệ như tiền mặt tửn quỹ,

tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển, các khoản đầu tư ngắn hạn, các

khoản ký cược, ký quỹ ngắn hạn...

• các khoản phải thu: Các khoản nợ phải thu của khách hàng, các khoản

tạm ứng, các khoản phải thu khác...

Cách phân loại theo tiêu thức này giúp cho việc xem xét, đánh giá mức dự

trữ tửn kho và khả năng thanh toán của doanh nghiệp.

3.3. Phân loại theo quan hệ sở hữu vê vón

Tài sản lưu động sẽ được tài trợ bởi hai nguửn vốn là vốn chủ sở hữu và các

khoản nợ.Theo cách này người ta chia vốn lưu động thành hai loại:

- Vốn chủ sở hữu : Là số vốn thuộc quyền sở hữu của chủ doanh nghiệp, vì

vậy doanh nghiệp có quyển chiếm hữu, sử dụng, định đoạt, chi phối lâu dài

vào các hoạt động của mình. Tuy theo loại hình doanh nghiệp thuộc các

thành phần kinh tế khác nhau mà vốn chủ sở hữu có nội dung cụ thể như :

vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, vốn do chủ sờ hữu công ty tư nhân tự bỏ

ra, vốn cổ phần trong các cóng ty cổ phần, vốn góp từ các thành viên trong

doanh nghiệp liên doanh, vốn bổ sung từ lợi nhuận của doanh nghiệp...

- Các khoản nợ : bao gửm cấc khoản nợ vay (nguửn vốn tín dụng) như các

khoản vay ngân hàng, vay các tổ chức tài chính - t n dụng, vay của doanh

í

nghiệp và cá nhân ; và các khoản nợ chiếm dụng tạm thời (nguửn vốn chiếm



Sinh viên: Nguyễn H à L i n h



8



L ó p anh 4 - Q T K D - K44