4) Những nhân tố ảnh hưởng đến tiền lương:

Bất cứ một tổ chức nào cũng đứng trong xu thế cạnh tranh với các tổ chức

khác về chất lượng giá cả, thị trường. Tiền lương là một phần của chi phí, vì vậy

nó cũng làm tác động đến giá cả, vì vậy việc quan tâm đến mức lương trên thị

trường, đặc biệt là các doanh nghiệp có cùng ngành nghề, từ đó lập kế hoạch về

mức lương cho doanh nghiệp mình, từ đó đồng thời cũng làm tăng khả năng

cạnh tranh sản phẩm của mình trên thị trường, mặt khác tiền lương hợp lý còn

có tác dụng giữ người lao động ở lại doanh nghiệp mình. Tuy nhiên tiền lương

cũng không được quá cao hay quá thấp so với thị trường.

4.1.2. Chi phí sinh hoạt:

Tiền lương phải phù hợp với chi phí sinh hoạt, phải đảm bảo cho người

lao động đủ chi phí sinh hoạt hàng ngày để đảm bảo tái sản xuất sức lao động và

phần nào đó có tích luỹ, có như vậy thì người lao động mới có thể làm việc

được và làm việc một cách an toàn cho bản thân họ và đảm bảo về năng suất

chất lượng của công việc.

4.1.3. Các yếu tố về công đoàn trong tổ chức và các giải pháp công đoàn ở các

tổ chức khác.

Hiện nay ở nhiều công ty vai trò của công đoàn chỉ đóng một vai trò thứ

yếu trong các vấn đề về lương bổng và đãi ngộ. Tuy nhiên nếu có sự kết hợp

giữa bộ phân lao động tiền lương với tổ chức công đòan trong các lĩnh vực : Các

tiêu chuẩn để xếp loại lao động, các hình thức trả lương cho người lao động

trong doanh nghiệp, các mức trênh lệch lương. Nếu công ty muốn áp dụng các

16



kế hoạch trả lương kích thích sản xuất thành công, công ty cũng phải bàn bạc

với họ.Có công đoàn ủng hộ, các kế hoạch này dễ thành công.

4.1.4. Tác động của nền kinh tế :

Mức lương của doanh nghiệp luôn biến động tỷ lệ thuận với biến động

của nền kinh tế, khi nền kinh tế biến động thì cũng làm cho nền kinh tế bị ảnh

hưởng,tức là khi nền kinh tế suy thoái thì mức lương thấp và ngược lại khi nền

kinh tế ổn định thì hoạt động sản xuất của doanh nghiệp không bị ảnh hưởng

xấu, có nghĩa là nguồn lao động của doanh nghiệp không bi dôi dư, nh vậy mức

lương của người lao động sẽ tương đối ổn định.

4.1.5. Luật pháp:

Chính sách tiền lương của từng công ty là khác nhau, nhưng đều phải tuân

theo những qui định của nhà nứơc chính sách của nhà nước đặt ra: Qui định về

mức lương tối thiểu, chủng tộc, giới tính, tôn giáo...

4.2. Các yếu tố bên trong tổ chức:

4.2.1. Chính sách của công ty:

tiền lương vừa là chi phí vừa là một loại tài sản của doanh nghiệp. Chi phí

phản ánh qua lao động, tài sản vì thúc đẩy nhân viên nỗ lực. Vì vậy chính sách

của công ty ảnh hưởng rất lớn đến tiền lương, tuỳ từng công ty mà chính sách

của tiền lương là giảm chi phí hạ gía thành, hay chính sách là dùng tiền lương

làm động lực thu hút nhân tài, hay là kết hợp cả hai. Chính sách về tiền lương



17



của công cy có thể thay đổi theo từng thời kỳ nhất định tuỳ thuộc vào tình hình

thực tế của công ty. Chính sách tiền lương phù hợp sẽ có sẽ tác động tốt đến tiền

lương và tình hình thực tế của công ty.

4.2.2. Cơ cấu tổ chức của công ty:

Một công ty có nhiều cấp quản trị thì quản trị cấp cao nhất thường quyết

định cơ cấu lương bổng, điều này ảnh hưởng không tốt đến tiền lương vì họ

không đi sâu vào nhân viên, không hiểu được mức độ phức tạp một cách chi

tiết, măt khác nếu để các lãnh đạo trực tuyến lập kế hoạch về tiền lương thì hệ

thống tiền lương sẽ hợp lý hơn .

Ngoài ra bầu không khí văn hoá của công ty ảnh hưởng đến phương pháp

tuyển mộ người lao động, thái độ làm việc đến đánh giá thực hiện công việc và

do đó nó ảnh hưởng đến việc sắp xếp lương bổng.

4.3. Yếu tố về công việc:

Công việc là yếu tố chính quyết định đến tiền lương. Bản chất công việc

xác định các yếu tố về trình độ, kỹ năng và trình độ của người lao đông để có

thể làm được công vệc đó (Thông qua phân tích công việc và mô tả công việc).

Công việc mà đòi hỏi kỹ năng kinh nghiệm và tinh thần trách nhiệm càng cao

thì đòi hỏi ở người lao động càng lớn và vì vậy tiền lương cũng tỷ lệ thuận.

Để xác định mức độ thực hiện công việc để tính lương cho người lao động

được chính xác thì công ty thực hiện dựa vào bảng đánh giá công việc.Để đánh

giá thực hiện công việc, cần phải lựa chon những yếu tố căn bản hiện diện trong

18



mọi công việc, đó là các yếu tố kỹ năng, sức cố gắng, trách nhiệm và các điều

kiện làm việc. Từ những yếu tố này nhà phân tích sẽ đối chiếu với tất cả các

công việc khác nhau. Mỗi công việc đòi hỏi một mức độ kỹ năng, sức cố gắng,

trách nhiệm khác nhau, vì vậy nhà phân tích phải dựa vào bảng phân tích để xác

định mức độ hoàn thành công việc của từng người khác nhau để tiến hành trả

lương một cách công bằng.



19



4.4. Các yếu tố về cá nhân người lao động.

Các yếu tố về cá nhân người lao động bao gồm sự thực hiện công việc,

kinh nghiệm, thâm niên công tác, ý thích cá nhân. Các yếu tố này có ảnh hưởng

rất lớn kết quả của thực hiện lao động của người lao động, do đó ảnh hưởng rát

lớn đến tiền lương.

- Sự hoàn thành công tác: Đó là khối lượng công việc mà người lao động

thực hiện được trong một đơn vị thời gian nhất định, nó quyết định đến tiền

lương của người lao động.Do đó cấp quản tri phải áp dụng hệ thống lương dựa

vào sự hoàn thành công việc, phương pháp này đãi ngộ người lao động theo

năng suất của họ. Ngoài ra phương pháp này cũng kích thich người lao động

nỗ lực hết mình.

- Thâm niên công tác: Hiện nay ở Việt Nam yếu tố thâm niên công tác vẫn

được rất coi trọng trong việc phân chia lương và thăng tiến, do vậy yếu tố này

cũng ảnh hưởng đến tiền lương của người lao động.

- Kinh nghiệm làm việc: Kinh nghiệm là một yếu tố ảnh hưởng đến lương

bổng và đãi ngộ, kinh nghiêm làm việc giúp người lao động thực hiện công việc

dễ dàng do họ đã được làm quen với công việc. Hiện nay hầu hết các cơ quan tổ

chức trên thế giới đều dựa vào yếu tố này để tuyển chọn và xét lương bổng. Tuy

nhiên, kinh nghiệm cũng có mặt khong tốt nếu kinh nghiệm có cả mặt xấu, do

vậy khi xét lương bổng thì cấp quản lý phải quan tâm hạn chế những nhược

điểm này.

20



- ý thích cá nhân: ý thích cá nhân có ảnh hưởng đến tiền lương của người

lao động, việc người lao động được làm công việc mà mình yêu thích thì sẽ có

tác động đến sư hăng say trong công việc và kich thích sự sách tạo của người

lao động, từ đó dẫn đến người lao động đạt năng suất cao trong công việc. Do

vậy cấp quản trị phải chú ý đến sở thích của từng người mà bố trí công việc cho

hợp lý để phát huy khả năng làm việc của người lao động.

- Các yếu tố khác thuộc về cá nhân người lao động có ảnh hưởng đến tiền

lương của người lao động như: Sự trung thành của nhân viên, tính tiềm năng ...

Tuy nhiên khi áp dụng để tính lương thì đòi hỏi cấp quản trị phải khéo léo tránh

tình trạng thiên vị dẫn tới sự không công bằng trong trả lương cho người lao

động.

5) Khái niệm tiền lương theo sản phẩm :

5.1. Khái niệm :

Trả lương theo sản phẩm là hình thức trả lương trong đó tiền lương được

xác định phụ thuộc vào mức lương theo cấp bậc công việc, mức lao động, đơn

giá sản phẩm và số sản phẩm thực tế sản xuất ra.

Theo hình thức này tiền lương mỗi người lao động được tính như sau:

Lsp=



∑



(ĐGi * Qi)



Trong đó :

Lsp: Tiền lương thực tế người lao động nhận được

21



ĐGi: Đơn giá sản phẩm i

Qi: Số sản phẩm i mà người lao động sản xuất ra

i: = ( 1, n )

Hình thức trả lương theo sản phẩm có tác dụng khuyến khích người lao

động nâng cao tay nghề và trình độ nghề nghiệp để nâng cao năng suất lao động

của mình từ đó làm năng suất lao động của công ty tăng nhanh, tuy nhiên hình

thức trả lương này cũng có nhược điểm là dễ làm cho người lao động chạy theo

số lượng sản phẩm mà không chú ý đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra, từ đó

làm dãn đến tạo ra nhiều sản phẩm không đạt tiêu chuẩn gây ảnh hưởng đến

chất lương sản phẩm và uy tín của công ty.

Do vậy khi áp dụng hình thức tiền lương này thì cấp quản trị phải chý ý

tới việc kiểm tra chất lượng sản phẩm trong quá trình thực hiện công việc của

người lao động.

5.2. Đối tượng áp dụng :

Hình thức trả lương theo sản phẩm chủ yếu dùng để trả cho công nhân sản

xuất ra sản phẩm, các công việc có thể quan sát được rõ ràng cụ thể, có thể định

mức được. Như vậy hình thức trả lương này chỉ áp dụng cho công nhân sản xuất

chính,nhân viên bán hàng, công nhân phục vụ, tổ bốc xếp.



22