Phân tích các giai đoạn trong chu kỳ sống của ngành

muồi và lui tàn .số lượng các giai đoạnu trong khi phân tích chu kì sống của ngành có thể thay đổi tủy

theo mỗi nhà phân tích .phần trình bày dưới đây sẽ giới thiệu cách chia theo 5 giai đoạn

1. Giai đoạn bắt đầu phát triển

2. Giai đoạn tăng trưởng nhanh

3. Giai đoạn tăng trưởng chín muồi

4. Giai đoạn ổn định và tăng trưởng chín muồi

5. Giai đoạn tăng trưởng giảm

ứng với mỗi giai đoạn tăng trưởng khác nhau,doanh thu và tỉ suất lợi nhuận biên của ngành là khác

nhau,cần phải dự đoán độ dài thời gian cho mối giai đoạn .năm giai đoanmj tăng trưởng của các ngành

cơ bản giống nhau ,song mức độ tăng trưởng ứng với mỗi giai đoạn và độ dài của mỗi giai đoạn đối

với mỗi ngành khác nhau là khác nhau.các nhà phân tích phải dự báo được tốc độ tăng trưởng và độ

dài của từng đoạn tăng trưởng làm cơ sỏ dự báo doanh thu ,tỷ suất lợi nhâunj biên và mức độ tăng

trưởng của mỗi ngành

1.giai đoạn bắt đầu tăng trưởng

Đây là giai đoạn khởi nghiệp cho 1 sản phẩm mới ,trong giai đoạn này sản phẩm chưa được thị trường

chấp nhận ,doanh số bán thấp do vậy ,chi phí cố định trong 1 đơn vị sản phẩm cao.để phát triển thị

trường các doanh nghiệp phải bỏ chi phí lớn cho hoạt động quảng cáo,khuyêch trương.chi phí quản lí

cũng lớn,chính vì các lí do đó,lợi nhuận biên rất thấp,thậm chí không có .giai đoạn này gắn với hoạt

động đầu tư mạo hiểm ,vốn chủ yếu là do các sáng lập viên đóng góp,khả năng huy động nợ và tăng

vốn chủ từ bên ngoài hạn chế

2.giai đoạn tăng trưởng nhanh

Trong giai đoạn này,sản phẩm đã dược thị trường chấp nhậ ,có sự tăng trưởng nhanh về doannh số bán

.do số lượng các doanh nghiệp trong ngành chưa nhiều,mưca đọ cạnh cạnh tranh thấp ,sản phẩm có

tính chất độc quyền ,do vậy tỉ suất lợi nhâunj biên rất cao .đệ tận dụng lợi thế ,các doanh nghiệp cố

gắng tăng sản lượng bằng phát triển hoạt động đầu tu ,do vậy các doanh nghiệp có sự phát triển vượt

bậc về quy mô,phát triển hệ thống phân phối ,thực hiện mạnh quảng cáo và khuyêch trương ,lợi nhuận

để tái đẩu tư nên khả năng tăng trưởng của daonh nghiệp là rất cao .trong thời kì này,khả năng lợi

nhuận có thể tăng trưởng vươt 100%/năm



3.Giai đoạn tăng trưởng chín muồi

Sự thành công trong giai đoạn 2 đã làm thỏa mãn phần lớn nhu cầu đối với hàng hóa dịch vụ cảu

ngành,song thị trường chưa bão hòa,mức tăng trưởng về doanh số bán vẫn cao hơn mức tăng trưởng

chung của toàn bộ nền kinh tế,thâm chí có thể tới 2-3 lần .mức tăng trưởng cao về doanh số và lợi

nhuận biên cao đã thu hút nhiều doanh nghiệp hơn tham gia vào ngành,do vậy mức tăng lợi nhuận

biên có xu hướng giảm dần.giai đoạn này các doanh nghiệp trong ngahnhf vẫn có mức tăng trưởng cao

.nhu cầu tài trợ bằng vốn chủ đã có xu hướng chững lại,các doanh nghiệp có thiên hướng sử dụng nợ

nhiều hơn .giai đoạn 2-3 là giai đoạn của hoạt động đầu cơ

4. Giai đoạn ổn định và tăng trưởng chín muồi

Đây cóa thể là giai đoạn giài nhất ,tỷ lệ tăng trưởng ngành giảm xuống so với tỉ lệ tăng trưởng của toàn

bộ nền kinh tế hoặc phân đoạn ngành.trong giai đoạn này các nhyaf đầu tư có thể ước lượng dể dàng

mức tăng trưởng bởi vì doanh số bán có tương quan với số liệu kinh tế .mặc dù doanh số bán tăng

tuyến tính với nền kinh tế,mức tăng trưởng lợi nhuận là khác nhau giữa các ngành bởi vì cấu trúc cạnh

tranh thay đổi bởi ngành ,và từng công ty với ngành bởi do khả năng kiểm soát chi phí khác nhau giữa

các cong ty .các doanh nghiệp trong ngành vẫn có thể có cơ hội tăng lợi nhuận khi doanh số bán tăng

châm,thậm chí không tăng.ở giai đoạn 2-3 các doanh nghiệp cố đạt ătng lợi nhuận bằng cách khuyêch

trương về quy mô,song ở giai đoạn 4,các doanh nghiệp thường không muốn tăng quy mô mà tận dụng

những thứ đang có bằng cách nâng cao hiệu suất ,tài sản,cải thiện về quản lý,thay đổi mô hình tổ

chức.giai đoạn này giá cổ phiếu biến động tạo cơ hội cho các nhà đầu tư thực hiện hoạt động kinh

doanh chênh lệch giá

5.giai đoạn tăng trưởng giảm

Trong giai đoạn này,mức tăng trưởng doanh số bán giảm bởi sự giao dịch chuyển cầu hoặc sự

tăng trưởng sản phẩm thay thế.lợi ích biên tiếp tục bị sức ép và 1 số công ty phải đố mặt với lợi nhuân

thấp hoặc thậm chí là không cóp .các công ty con lại có thể có mức lợi nhuận trên vốn thấp .cuối cùng

các nhà đầu tư bắt đầu nghĩ đến việc thay đổi cách sử dụng vốn bằng cách di chuyển vốn đầu tư sang

ngành khác.việc di chuyển lĩnh vực đầu tư làm tăng chi phí của doanh nghiệp kéo theo sự sụt giảm của

chứng khoán .đây là thời kì của các nhà kinh doanh giảm giá



Đây chỉ là sự mô phỏng đơn giản về sự thay đổi chu kì sống của các ngành.chúng sẽ giúp các

nhà đầu tư nhận ra những giai đoạn trong ngành ,từ đó giúp xác định mức tăng doanh số bán tiềm

năng.đối chiếu doanh số bán và tăng thu nhập của 1 số ngành với sự tăng trưởng trong nền kinh tế giúp

các nhà đầu tư xác định các giai đoạn của ngành trong chu kì sống mới

33. Phân tích 5 nhân tố cạnh tranh trong mô hình M. Porter

Khái niệm của porter về chiến lược cạnh tranh được mô tả khi nghiên cứu công ty đối với vị

trí cạnh tranh trong ngành.để tạo ra 1 chiến lược cạnh tranh có lợi nhuận ,các công ty đầu tiên phải

kiểm tra cấu trúc cạnh tranh cơ bản của ngành mình ,bởi vì lợi nhuận tiểm năng của 1 công ty bị ảnh

hưởng lớn bởi lợi nhuận tiểm năng của ngành .sau khi xác định cấu trúc cạnh tranh của ngành,cần xác

định các nhân tố lieen quan đến vị trí cạnh tranh của 1 công ty với ngành của nó.trong phần này chúng

ta xem xét các lực lượng cạnh tranh trong cấu trúc cạnh tranh của nganh

Những lực lượng cạnh tranh cơ bản:porter tin tưởng rằng môi trường cạnh tranbg của 1 ngành

xác định khả năng của các doanh nghiệp đẻ duy trì mức tỷ lệ lợi nhuận trên vốn đầu tư bình quân

.portercho rằng 5 lực lượng cạnh tranh lớn định ra mức đọ mạnh yếu của sự cạnh tranh và ảnh hưởng

tới mỗi nhân tố trong 5 nhân tố có thể thay đổi trong các ngành

Sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành

Đối với việc phân tích ngành,cần phải đoán sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp.các mức độ

cạnh tranh có thế là rất mạnh và đang tăng,yếu hay suy giảm,hoặc ổn định.khi thiết lập sản lượng và

quy mô của các doanh nghiệp trong ngành,càn phải tính tới sản lượng và quy mô của các đối thủ cạnh

trang nước ngoài bởi thị trường mang tính toàn cầu .hơn thế nữa,mức độ tăng trưởng chậm làm tăng

mức độ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp để có được thị phần .chi phí cố định cao làm cho các DN

muốn bán đc càng n` càng tốt, điều đó dẫn tới cắt giảm giá và 1 sự cạnh tranh lớn. Cuối cùng những

rào cản hiện tại, như n~ đk đặc biệt or n~ thỏa thuận lao động, sự kiểm soát của CP và yếu tố Hiệp hội

có thể giữ cho các DN ở lại trong ngành mặc dù tỉ lệ LN dưới mức TB or âm.cạnh tranh jua cac DN

lon, rui ro cang cao va ti suat LN bien cua nganh cang giam.

Áp lực từ phía các DN mới tham gia



Muc rao can nhu gia hien hanh thap, su kiem soat, chinh sach uu dai hay han che, chinh sach thue cua

CP, quy mo dau tu lon, ap luc tu viec thiet lap kenh fan foi,Qcao, ap luc tu san fam moi gay su canh

tranh khoc liet hon.

Ap luc tu fia cac SP thay the

Sp thay the lamLN tiem nang cua DN bị gioi han vi chung gioi hangia ca cua cac SP cua cac Dn trong

nganh.Doanh thu tagn len k chac bu dap noi chi fi fat sinh them. Can fai xem xet gia ca cung nhu cac

tinh nang cua cac loai hang hoa thay the do tac dong den DThu va LN ntn.

Sức mạnh mặc cả từ fia ng mua

Yeu to ay xuat fat tu thi truogn dau tu cua nganh. Ng mua co the mac ca lam giam gia hoạc yeu cau ve

chat lượng sản phẩm DV cao hơn. Họ có tác động rất lớn khi mua sắm vs kluong lớn, dẫn tới DN có

thể bị ép giá. Làm giảm DT à LN, thậm chí giảm cả sức cạnh tranh của DN trên thị trường.

Sức mạnh mặc cả từ nhà cung cấp

Nhà cung cấp có thể thay đổi giá cả cũng như DVu cung cấp cho DN. Nhất là trogn trường hợp sản

phẩm đầu vào hạn chế về số lượng hoặc có chất lượng đặc biệt, nhà cung cấp có ưu thế hơn hẳn.

Phân tích 5 nhân tố cạnh tranh cho 1 ngành kinh tế Ngành ngân hàng

1. Sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành

Ví dụ ở Việt nam , chỉ kể riêng hệ thống các NHTM cũng có 3 nhóm cạnh tranh vs nhau: các NH Nhà

nước, NH cổ phần và ngân hàng nc ngoài.

1. Ngân hàng nhà nước: mối Nh đag nỗ lực fan đấu giành riêng 1 thế mạnh: VCB trong lĩnh

vực thanh toán QT, ICB quan hệ mật thiết vs khach hàng công nghiệp, thương mại, DN

vừa và nhỏ.Nh NN& PTNN chi foi thị trường tìa chính nông thôn…Tuy nhiên do cơ chế

hoạt động kém hiệu quả, chất lượng TS k cao nên các Nh có nguy cơ mất dần thị fan

2. NH cổ phần: đang có năng lực tài chính khá tốt so vs quy mô của họ.Quản trị NH dc cải

thiên khá tốt, NH thu hút đội ngu nhan luc chat luong, co chinh sach dai ngo va dao tao kha

tot. Nhieu nhom dich vu dc trien khai nhanh chobg, hieu qua van am bat dc yeu cau cua

KHang. Nho do da thu hut dc luong von chime ti trong kha lon trong toan nganh. Hien nay



cac NH co fan dang la doi tu dang gom cua cac NHNN và trong tương lai có khả năng chi

foi lớn đến thị trường

3. Các NH nc ngoài, NH liên doanh: cac NH nay co chat lượng DV cao , uy tin và cong nghe

theo tieu chuan QTe, vs trinh do quan li vuot troi và chi fi hoạt động thấp. thi fan của hệ

thống NH này tuy còn nhỏ n* hoạt động khá hiệu quả và ngày cang fat trien.

Cuoc canh tranh jua 3 nhom và giau cac NH dc thcu hien theo xu huong sau: thau to, sat nhap, lien

doanh lien ket de tao ra loi the ve quy mo va von. So luong NH se giam n* chat kuong tang len, su

chuyen dich thi fan tu cac NHNN sang cac NHTM co fan va NH nc ngoai.

2. Áp lực từ phía các DN mới tham gia

Rao can gia nhap NH la rat lon vi dieu kien thanh lap rat kho dat dc( qyuy mo von). Tuy nhien rao can

do van chua du de ngan can cac doi thu gia nhap co tiem luc.Nhat la trongthoi diem hien nay,nhieu

cong ty truc tiep mo cac ngan hang rieng, se lam giam dang ke thi fan cua cac Nh con lai. Xu huong do

lam tagn rui ro và giam hieu qua hoat dong cua cac NH

3. Áp lực của khách hàng

Vị thế của các NH ngày nay giảm sút do số lượng NH tăng quá nhiều.các NH hiện nay fai tim đến

vs KH thongo qua hệ thống ptrien chi nhanh, chay dua lai suat,tang dich vu tien ich di kem de phat

trien cho vay…

Yêu cầu của KH doi voi sp dich vu ngay cang tang. Cac KH lon con co the mo tai khoan GD tai

nhieu NH, su chia se thi fan lam giam hieu qua hoat dong cua cac NH, suc ep tu fia KH den NH

ngay 1 lon

4. Áp lực tù fia nhà cung cấp

Nhà cung cấp chính là KH gui tien vao NH.hien nay nhu fan tich o tren thi NH chịu áp lực tù fia nhà

cung cấo nhiều hơn so vs trc kia. Nh fai tang lai suat huy đông để huy động đc n` tiền gửi.

5. Áp lực hàng hòa thay thế

Các hang hoa thay the cu yeu la cac san fam trong cac to chuc tin dung khac, canh tranh vs NH de cho

vay hoạc nhan tien gui, cac cong ty bao hiem canh tranh ve huy dong von,thi truogn CK canh tranh ve

huy dong von…su fat trien cua hang hoa thay the tao suc ep rat lon vs he thong NH, tuy nhien lai tao



dieu ken cho NH fat trien cac dich vu cung cap.chang han, su fat trien cua thi truogn trai fieu, dac biet

la thi truong TP DN tao ap luc rat lon choc ac NH trong hoat dong cho vay du an , song lai tao dieu

kien cho NH fat trien hoat dọng dai ly,bao lanh fat hanh, dai dien ng so huu trai fiau hoạc thanh toan

va luu ki.Tuy nhien cac NH nho se chiu nhieu ap luc hon NH lon.

34. Áp dụng phân tích 5 nhân tố cạnh tranh cho 01 ngành kinh tế

Ngành ngân hàng VN có những bước đổi mới sâu sắc, đặc biệt từ khi thực hiện tái cơ cấu

ngân hàng năm 2000.

Các yếu tố cạnh tranh ngành ngân hàng:

1. Cạnh tranh nội bộ ngành : Hiện nay nếu chỉ kể đến NHTM, ngành ngân hàng chia

thành 3 nhóm cạnh tranh với nhau:

- Nhóm các NHTM nhà nước có cùng chiến lược phát triển thành lập các tập đoàn tài

chính đa năng. Mỗi NH đều đang tận dụng lợi thế riêng có và tạo sức cạnh tranh vượt trội ỏ một

số lĩnh vực: VietCombank dẫn đầu trong thanh toán quốc tế, dịch vụ thẻ và dồi dào nguồn vốn

ngoại tệ, các ngân hàng thương mại nhà nước đang tập trung vào hoạt động cho vay doanh

nghiệp lơn,các tổng công ty nhà nước… Tuy nhiên , các ngân hàng đang bị mất dần nguồn ngân

lực và thị phần do cơ chế quản lý cứng nhắc và bao cấp, hiệu quả hoạt động ngân hàng thấp, chất

lượng tài sản ko cao.

-



NHóm NH cổ phần : Đang có năng lực tài chính khá tốt so với qui mô hoạt động của họ.

hệ số an toàn vốn đạt thông lệ quốc tế(8-10%). Quản trị ngân hàng khá tố, các ngân hàng

này dang thu hút dc đội ngũ nhân lực giỏi từ nền kih tế, có chính sách đãi ngộ và đào tạo

khá tót. Sự phát triển của nhóm NH này là đối thủ đáng gờm của các NHTM nhà nước

và có khả năng chi phối lớn đối với thị trường trong tương lai.



-



NHóm NH nước ngoài , ngân hàng lien doanh, có số lượng khá đông đảo, bao gồm 31

chi nhánh ngân hàng nước ngoài và 5 ngân hàng lien doanh đang có sự tăng trưởng khá

tốt về vốn huy động và dư nợ tín dụng khi SBV có những dỡ bỏ về hạn chế huy động vốn

VNĐ. Thế mạnh của nhóm NH là chất lượng dịch vụ cao, uy tín toàn cầu, công nghệ theo

tiêu chuẩn quốc tế, trình độ quản lý vượt trội, chi phí hoạt động thấp. Thị phần của nhóm

ngân hàng này hiện nay nhỏ, nhưng hoạt động có hiệu quả và càng ngày càng phát triể



Cuộc cạnh tranh giữa 3 nhóm và giữa các ngân hàng dc thực hiện theo các xu hướng sau:

Thâu tóm, sát nhập, lien doanh lien kết để tạo ra lợi thế về qui mô.

2. ÁP lực của khách hàng

Các NH hiện nay đang phải tìm đến với khách hàng thong qua phát triển hệ thống chi nhánh,

chạy đua lãi suất để huy động vốn, hạ lãi suất, tăng các dịch vụ tiện ích đi kèm để phát triển cho

vay. Yêu cầu của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ ngân hàng ngày càng tăng. Các khách

hàng lớn đều mở tài khoản thanh toán và có quan hệ dịch vụ đối với nhiều NH, sự chia sẻ thị

phần đang làm giảm hiệu quả hoạt động của các ngân hàng. Sức ép từ phía khách hàng đang

ngày một lớn đối với các NHTM.

3. Các đối thủ gia nhập tiềm năng:

Rào cản gia nhập vào ngành ngân hàng là khá lớn, tuy nhiên cá rảo cản đó vãn chưa đủ để ngăn

cản các đối thủ gia nhập có tiềm lực. Đối với ngành NH trong thời điểm hiện nay, các đối thủ có

tiềm năng gia nhập và tác động đến cấu trúc ngành là NH của các tổng công ty nhà nước, NH

nước ngoài. Việc một số NH trở thành các HN riêng, các công ty con trong các tập đoàn sẽ làm

giảm mạnh thị trường của các NH còn lại. Ngay cả đối với các NH đó, hướng hoạt động chuyên

doanh sẽ làm tăng rủi ro và giảm hiệu quả hoạt động.

4. Các hàng hóa thay thế:

Các hàng hóa thay thế của NH xuất phát từ: Các tổ chức tín dụng khác cạnh tranh với NH về cho

vay và nhận gửi, công ty bảo hiểm cạnh tranh về huy động vốn, thị trường chứng khoán cạnh

tranh về huy động vốn. Sự phát triển của hàng hóa thay thế tạo sức ép rất lớn lên hệ thống ngân

hàng, tuy nhiên lại tạo điều kiện để NH phát triển dịch vụ cung cấp. Chẩng hạn, sự phát triển của

thị trường trái phiếu , đặc biệt là thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tạo áp lực lớn cho NH

trong hoạt động cho vay dự án, song lại tạo điều kiện cho các NH phát triển hoạt động đại lý, bảo

lãnh phát hành, đại diện người sỏ hữu trái phiếu hoặc thanh toán và lưu ký.

5. Yếu tố khác:

Sự thay đổi về khung pháp lý, sự thay đổi về công nghệ, chu kì kinh doanh, chu kì kinh tế…