II. Nhận xét đánh giá

Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012



Học kỳ 2

Tiết 91 + 92 :



Ngày soạn 1 tháng 1 năm 2012

Ngày dạy 2 tháng 1 năm 2012



Bàn về đọc sách



A. Mục tiêu cần đạt

1- Kiến thức:

-ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách và phơng pháp đọc sách.

-Phơng pháp đọc sách cho có hiệu quả.

2- Kỹ năng:

- Biết cách đọc hiểu một văn bản dịch ( Không sa đà vào phân tích ngôn ngữ)

-Nhận ra bố cục chặt chẽ, luận điểm rõ ràng trong một văn bản nghị luận

-Rèn luyện thêm cách viết một bài văn nghị luận.

3-Thái độ:

-Yêu thích đọc sách.

B. Chuẩn bị

- Gv tìm t liệu liên quan đến VB và tác giả

- Hs soạn bài.

C. Khởi động

* Giới thiệu bài : Tầm quan trọng của việc đọc sách và yêu cầu ngày càng cao

của hoạt động này... Giá trị của VB Bàn về đọc sách

D. Tiến trình các hoạt động

Hoạt động 1.

I. Tìm hiểu chung

? Giới thiệu về tác giả Chu Quang 1. Tác giả : - Chu Quang Tiềm (1897

Tiềm dựa vào sgk.

1986)

- Gv : Ông bàn về đọc sách lần này - Nhà mỹ học và lý luận VH nổi

không phải là lần đầu. Bài viết này là tiếng Trung Quốc.

kết quả của quá trình tích luỹ

k/nghiệm, dày công suy nghĩ, là

những lời bàn tâm huyết của ngời đi 2. Văn bản:

trớc muốn truyền lại cho thế hệ sau.

- Giáo viên nêu yêu cầu đọc,hớng

dẫn học sinh đọc, gọi học sinh đọc - Dịch từ Bàn về niềm vui nỗi buồn

bài.

của việc đọc sách

? Xuất xứ của văn bản?

- PTBĐ: Nghị luận.

-HS: trả lời.

*Vấn đề nghị luận: Bàn về vấn đề

? Phơng thức biểu đạt chính của văn đọc sách.

bản?

Có 3 luận điểm:

? Vấn đề nghị luận của bài viết là gì. + ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách

189

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

Tìm bố cục, tóm tắt các luận điểm. + Khó khăn nguy hại đối với việc đọc

Luận điểm nào là chính

sách hiện nay.

-HS trình bày, nhận xét.

+ Phơng pháp đọc sách đúng.

II- Phân tích:

Cho hs đọc đoạn 1

1- ý nghĩa của việc đọc sách

? Câu nào nêu luận điểm của đoạn.

Có nhận xét gì về cách nêu luận

điểm.

? Qua lời bàn luận của tác giả, em

thấy sách có tầm quan trọng nh thế + Ghi chép, cô đúc và lu truyền mọi

nào.

tri thức, mọi thành tựu mà loại ngời

-Biểu hiện nh thế nào.

tìm tòi, tích luỹ qua từng thời đại->

-HS trả lời.

Kho tàng của cải tinh thần quý báu.

+ Đọc sách là 1 con đờng tích nâng

cao vốn tri thức, tầm hiểu biết, là sự

chuẩn bị hành trang vào tơng lai 1

? Vì sao lại nh vậy.

cách vững vàng

-Không đọc sách thì khong nắm đợc

thành tựu văn hóa của nhân

loại...không tiếp thu những thành tựu

khoa học mà loài ngời đã dày công

nghiên cứu và đúc rút kinh nghiệm từ

? Để nói về tầm quan trọng của từng bao đời nay.

cuốn sách tác giả đã dùng hình ảnh

nào.

( Những cuốn sách có giá trị đợc xem

nh nhỡng cột mốc trên con đờng phát

triển của nhân loại ).

? Em hiểu gì về câu nói đó.

? Việc đọc sách còn có tầm quan + Đọc sách là con đờng ngắn nhất để

trọng gì đối với con ngời.

tích lũy 1 cách nhanh nhất, đầy đủ

-HS trình bày.

nhất vốn tri thức của nhân loại.

=>Đọc sách có mối quan hệ hữu cơ

với học vấn, là sự chuẩn bị cho mỗi

con ngời trong cuộc trờng chinh

? Những cuốn sách giáo khoa em

vạn dặm trên con đờng học vấn

đang học có phải là di sản tinh thần

không? Vì sao tác giả lại quả quyết

rằng:Nếu.xuất phát.?

-HS: *Có, vì nó là một phần tinh hoa

học vấn của nhân loại.

Vì :Sách lu giữ tất cả học vấn của

nhân loại. Muốn nâng cao học vấn

cần kế thừa thành tựu này.

2- Các khó khăn, nguy hại hiện nay

-GV chốt ý và chuyển mục.

khi đọc sách

? Hiện nay việc đọc sách có khó -Đọc sách theo kiểu ăn tơi, nuốt

sống, không tiêu hóa đợc -> Đọc hời

khăn nguy hại nào.

hợt, không lu tâm, đọc nhiều nhng

- HS dựa vào văn bản để trả lời.

hiểu ít.

- Sách nhiều khiến ngời ta dễ lạc hớng, tham đọc nhiều, lãng phí thời

gian, vô bổ, bỏ qua nhiều quyển sách

quan trọng, cơ bản.

? Nhận xét gì về cách trình bày lí lẽ, Những lý lẽ đó xác đáng, rất đúng

với thực tế.

dẫn chứng trong đoạn 2.

190

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

? Em sẽ làm gì trớc khó khăn đó?

-HS tự trình bày theo cách riêng của

từng em.

*Gv: Điều quan trọng là chúng ta cần

có phơng pháp đọc sách thật hiệu

quả. Vậy bằng kinh nghiệm của mình

tác giả đã đa ra những phơng pháp

đọc sách nào?

? Để giải quyết luận điểm này Tác

giả đa ra mấy vấn đề?

-HS trình bày.

? Theo tác giả cần chọn sách nh thế

nào. Tại sao phải phân loại sách để

đọc.

-HS trình bày.



? Đọc sách nh thế nào?



? Em có nhận xét gì về cách trình

bày lí lẽ của tác giả?Từ đó em nhận

đợc gì từ lời khuyên này?

? Với cách trình bày nh vậy, cho ta

thấy, tác giả là ngời nh thế nào.

-HS trình bày.

-Cho HS hoạt động theo nhóm:

Tìm các nguyên nhân cơ bản tạo nên

tính thuyết phục, sức hấp dẫn của văn

bản?

- GV chốt ý:



Hoạt động 4

-Em đã thu hoạch gì sau khi học bài

này ?

-HS trình bày theo suy nghĩ mang

tính thiêt thực với cá nhân

-GV Chốt ý trong phần ghi nhớ

? Em hiểu gì về tác giả Chu Quang

Tiềm qua VB?



3- Phơng pháp đọc sách

- 2 vấn đề:

+ Chọn sách

+ Đọc sách

* Chọn sách:

- phân loại sách để đọc

+ Sách thờng thức

+ sách chuyên môn

-> Cần chọn cả 2 loại sách để đọc nhng phải chọn những quyển có giá trị.

*Đọc sách

+ Không nên lớt qua để lấy vinh dự

->Phải đọc chuyên sâu, đọc phải suy

nghĩ, trầm ngâm, tích luỹ, tởng tợng..

+ Không nên đọc tràn lan.

+ Đọc gắn liền với sự kiên trì nhẫn

nại nhằm hiểu biết thông tỏ mọi điều

trong sách

->Tác giả kết hợp phân tích lí lẽ với

liên hệ so sánh toàn diên ,tỉ mỉ

-Đọc sách cần chuyên sâu nhng cần

cả đọc rộng.

4- Sức hút của văn bản:

-Nội dung các lời bàn và cách trình

bày của tác giả vừa thấu lý đạt tình :

-Các ý kiến nhận xét đa ra xác đáng,

có lý lẽ với t cách là một học giả có

uy tín, qua quá trình tích lũ, nghiền

ngẫm. Trình bày bằng giọng chuyện

trò tâm tình thân ái.

-Bố cục bài viết chặt chẽ hợp l, các ý

kiến đợc dẫn dắt rất tự nhiên.

III-Tổng kết

* Ghi nhớ (SGK)



- Là ngời yêu quí sách

- Có học vấn cao nhờ biết cách đọc

sách

- Có khả năng hớng dẫn việc đọc

sách cho mọi ngời.

-HS tự trình bày.



? Em học tập gì trong cách viết văn

nghị luận của tác giả ?

? Nếu đợc chọn một lời bàn về đọc

191

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

sách hay nhất để ghi lên giá sách của

mình, em sẽ chọn câu nào trong bài ?

Vì sao ?

E.Củng cố dặn dò :

- BT (Tr 7sgk)

- Xác định ngắn gọn hệ thống luận điểm trong bài.

- Su tầm 10 danh ngôn về việc đọc sách.

- Chuẩn bị bài Khởi ngữ



Ngày soạn 4 /1/2012

Ngày dạy: 5/1/2012

Tiết 93 :



Khởi ngữ



A. Mục tiêu cần đạt

1-Kiến thức:

-Đặc điểm của khởi ngữ.

-Công dụng của khởi ngữ

2- Kỹ năng:

- Nhận diện khởi ngữ ở trong câu

-Đặt câu có khởi ngữ

B. Chuẩn bị.

- Bảng phụ ghi các VD a. b. c

- Bài soạn và bài tập.

C. Khởi động

* Gv giới thiệu thành phần đứng trớc nòng cốt câu : trạng ngữ học ở lớp 7.

D.Tiến trình các hoạt động.

Hoạt động của giáo viên - học sinh

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1. Hình thành kiến thức về khởi I. Đặc điểm và công dụng

ngữ.

của khởi ngữ trong câu

-Hs đọc bài 1.

1. VD :

a) Còn anh, anh k0 ghìm nổi

-Hs xác định CN trong các câu a. b.c

? Phân biệt các từ in đậm với chủ ngữ ?

CN

b) Giàu, tôi cũng giàu rồi

- Về vị trí : Các từ in đậm đứng trớc CN

- Về quan hệ với vị ngữ : Các từ ngữ in đậm

VN

c) Về các thể văn trong lĩnh

không có quan hệ chủ vị với VN

192

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

- Về ý nghĩa : nêu đề tài của câu

-GV: Các từ ngữ đợc gọi là khởi ngữ.

? Trớc ~ từ ngữ in đậm, có thể thêm ~ quan hệ

từ nào ? (về, đối với...)

? Thế nào là khởi ngữ ?

- Hs rút ra ghi nhớ. Đọc ghi nhớ

-Gv chốt lại khởi ngữ.



-GV cho HS làm bài tập nhanh: (ghi ở bảng

phụ) Câu văn nào có kn

A. Về trí thông minh thì nó là nhất.

B. Nó thông minh nhng hơi cẩu thả.

C. Nó là một hs thông minh

D. Ngời thông minh nhất lớp là nó

* Đối với HS khá giỏi GV có thể cho HS làm

BT để tìm ra tác dụng của khởi ngữ.

- Những câu Kiều, những tiếng hát, tất cả giữ

cho những ngời bị giam cầm vẫn buộc chặt

lấy cuộc đời thơng bên ngoài.

Vừa nhấn mạnh sức mạnh của những câu

Kiều, những tiếng hát. Vừa làm cho cả câu

mang tính khẳng định.

-Tôi đi đến đâu ngời ta cũng thơng. Còn nó,

nó đi đến đâu ngời ta cũng ghét tuy không ai

nói ra.

Tác dụng duy trì chủ đề và liên kết phát

triển chủ đề của VB.

Hoạt động 2: Hớng dẫn HS luyện tập.

-Hs đọc bài 1. Trao đổi nhóm đôi : 2/.

-Hs trình bày ý kiến.

- cho các hs khác nhận xét, chốt kết quả.

-Hs đọc bài 2. và thực hiện yêu cầu của đề

bài.



*Bài tập làm thêm (nếu còn thời gian.).

Chuyển các câu sau thành câu có kngữ

a) Mỗi cân gạo này giá ba ngàn đồng.

b) Tôi luôn có sẵn tiền trong nhà.

c) Chúng tôi mong đợc sống có ích cho xã hội

d) Nớc biển Đông cũng không đo đợc lòng

căm thù giặc của TQTuấn.



vực văn nghệ, chúng ta có thể

tin

CN

VN

-Trớc các từ in đậm có thể

thêm các từ : về, đối với.

3. Bi học:

- Đặc điểm: +Đứng trớc CN

+Nêu đề tài

+ có thể thêm các từ: về, với,

đối với...

-Công dụng: Nêu đề tài đợc

nói đến trong câu.



II. Luyện tập.

Bài 1. Khởi ngữ.

a. Điều này

b. Đối với chúng mình

c. Một mình

d. Làm khí tợng

e. Đối với cháu.

Bài 2.

a. Làm bài, anh ấy rất cẩn

thận.

b. Hiểu thì tôi hiểu rồi, nhng giải thì tôi cha giải đợc.

Gạo này, giá ba ngàn đồng

một cân

Tiền, tôi luôn có sẵn trong

nhà

Sống, chúng tôi mong đợc

sống có ích...

Lòng căm thù giặc của

TQT, nớc biển Đông cũng

không đo đợc.



E. Củng cố dặn dò :

193

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

- Phân biệt k/n với trạng ngữ.

- Xác định những câu có khởi ngữ trong VB Bàn về đọc sách

-Chuẩn bị bài: Phép phân tích và tổng hợp.

Ngày soạn 5/1/2012

Ngày dạy 6/1/2012

Tiết 94 :



Phép phân tích và tổng hợp



A. Mục tiêu

1-Kiến thức: -Đặc điểm của phép lập luận phân tích và tổng hợp

-Sự khác nhau của phép phân tích và tổng hợp

-Tác dụng của phép phân tích tổng hợp trong các văn bản nghị luận.

2- Kỹ năng:

-Nhận diện đợc phép phân tích tổng hợp

-Vận dụng hai phép lập luận này khi tạo lập và đọc- hiểu văn bản nghị luận.

B. Chuẩn bị

- Soạn bài.

- PPDH: vấn đáp, nêu v/đ...

C. Khởi động

Gv giới thiệu các thao tác trong văn nghị luận : phép lập luận chứng minh,

giải thích...

D.Tiến trình hoạt động

Hoạt động của giáo viên - học sinh

Hoạt động 1.

-Hs đọc VB Trang phục thật kỹ.

? Bài văn đã nêu những d/chứng gì về

trang phục ? Vì sao không ai làm cái điều

phi lí nh tác giả nêu ra ? Việc không làm

đó cho thấy những qui tắc nào trong ăn

mặc của con ngời?

-Hs thảo luận câu hỏi sau. Nhóm 4 ngời.

-Trình bày ra giấy nháp.

-Từng nhóm trình bày miệng kết quả.



? Tác giả đã dùng phép lập luận nào để

nêu ra các d/chứng ?

?. Câu văn ăn mặc ra sao cũng phải phù

hợp với h/cảnh riêng của mình và h/c

chung nơi công cộng hay toàn xã hội. Có

tác dụng gì ?

?. Em hiểu thế nào là phép tổng hợp. Vị trí

phép tổng hợp ? Quan hệ giữa phép phân

tích và tổng hợp.

? Vai trò của các phép phân tích và tổng

hợp đ/v bài nghị luận ntn ? Phép phân tích



Nội dung cần đạt

I. Tìm hiểu phép lập luận phân

tích và tổng hợp

1-Đọc Văn bản Trang phục

2. Nhận xét:

*Phép phân tích:

- Dẫn chứng : 6 d/c

- Mặc quần áo chỉnh tề đi chân

đất.

- Đi giày tất phanh cúc áo lộ

da thịt.

- Cô gái một mình trong hang sâu

- Anh thanh niên...

- Đi đám cới...

- Đi dự đám tang...

* Qui tắc ăn mặc

- ăn mặc phải đồng bộ, chỉnh tề.

- ăn cho mình mặc cho ngời

- Y phục xứng kì đức

phân tích

*. Phép tổng hợp.

ăn mặc ra sao cũng phải phù

hợp...

Trang phục hợp văn hoá, hợp

đạo đức...

Nêu nhận định chung về sự

việc, thâu tóm các ý, cá VD ở

trên.

*Vai trò.

- Phép phân tích giúp hiểu sâu



194

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn



Giáo án Ngữ văn 9- Năm học 2011- 2012

giúp hiểu vấn đề cụ thể ntn ? Phép tổng

hợp giúp khái quát vấn đề ntn ?

(Hai phép tuy đối lập nhng không tách rời.

Ptích rồi phải tổng hợp mới có ý nghĩa,

mặt trên cơ sở phân tích mới có sự tổng

hợp) mối quan hệ.

-GV cho HS phát biểu về phép phân tích

và tổng hợp đã tìm hiểu ở trên.

Hoạt động 2: Hớng dẫn HS luyện tập

-Hs đọc bt câu 1.

-HS thảo luận.

* Học vấn là của nhân loại Đợc ghi

thành sách truyền lại sách là kho tàng

học vấn

- Đọc sách là con đờng của học vấn

- Không đọc : lạc hậu, không hiểu biết.



- đọc bài 2.

-Thảo luận trình bày.

* lý do : sách nhiều, có nhiều loại Nếu

k0 chọn sẽ : + Đọc sai mục đích

+ Đọc lạc hớng, mất thời gian

+ K0 thu đợc kết quả

+ K0 thể đọc hết các loại

sách.

Đọc không cần nhiều mà cần tinh và

kỹ

BT 3 Sgv.



sắc các khía cạnh khác nhau của

trang phục đ/v từng ngời, trong

từng h/cảnh cụ thể

- Phép lập luận tổng hợp giúp

hiểu ý nghĩa văn hoá và đạo đức

của cách ăn mặc.

*. Ghi nhớ

(SGK)

II. Luyện tập.

* VB Bàn về đọc sách

1. Phân tích ý : Đọc sách rốt cuộc

là một con đờng của học vấn

- Học vấn là thành quả tích luỹ

của nhân loại.

- Học vấn đợc lu giữ trong sách.

- Đọc sách là hởng thụ thành quả

về tri thức và kinh nghiệm của

nhân loại.

2. Phân tích lý do phải chọn sách

đọc.

- Do sách nhiều chất lợng khác

nhau cho nên phải chọn sách tốt

mà đọc mới có ích.

- Do sức ngời có hạn, không chọn

sách mà đọc thì lãng phí sức

mình.

- Sách có loại chuyên môn, có

loại thờng thức chúng liên quan

đến nhau, nhà chuyên môn cũng

cần đọc sách thờng thức.



E.Củng cố dặn dò

- Làm bt 3. 4

- Chuẩn bị bài Luyện tập phân tích và tổng hợp

Ngày soạn:6/1/2012

Ngày dạy: 7/1/2012



Tiết 95 :



hợp



Luyện tập và phân tích tổng



A. Mục tiêu cần đạt

1-Kiến thức: Mục đích, đặc điểm, tác dụng của việc sử dụng phép phân tích và

tổng hợp.

2- Kỹ năng:

-Nhận dạng đợc rõ hơn văn bản có sử dụng phép lập luận phân tích, tổng hợp.

-Sử dụng phép phân tích và tổng hợpthuần thục hơn khi đọc- hiểu và tạo lập văn

bản nghị luận.

B. Chuẩn bị

- Gv soạn bài

-PPDH: vấn đáp, nêu và giải quyết v/đ, thảo luận nhóm...

C. Khởi động

1. Kiểm tra : Phép phân tích là gì ? Thế nào là phép tổng hợp.

195

Giaỏo viùn: Nguyùợn Thừ Minh Kiùn- Trỷỳõng TH&THCS Vụnh Sỳn