Khái niệm, yêu cầu quản lý hàng hoá và nhiệm vụ hạch toán lưu chuyển hàng hoá:

hoặc chuyển bán thẳng, doanh nghiệp đã thanh toán tiền hàng hoặc chấp nhận

thanh toán.

Quá trình bán hàng (H-T) là quá trình vận động của vốn kinh doanh từ vốn

bằng hàng hoá sang vốn bằng tiền tệ và hình thành kết quả sản xuất kinh

doanh. Quá trình bán hàng đợc hoàn tất khi hàng hoá đã giao cho ngời mua và

đã thu tiền hàng hoặc đợc chấp nhận thanh toán.

Ngoài nhiệm vụ kinh doanh chủ yếu là mua bán hàng hoá ra thì các doanh

nghiệp thơng mại có thể thực hiện nhiệm vụ sản xuất, gia công, chế biến kèm

theo để tạo ra các nguồn hàng và tiến hành các hoạt động kinh doanh dịch vụ

khác.

Đối với các doanh nghiệp thơng mại thì lu chuyển hàng hoá chiếm tỷ trọng

rất lớn trong hoạt động của doanh nghiệp. Công tác quản lý hàng hoá và công

tác kế toán lu chuyển hàng hoá có vai trò rất quan trọng trong hoạt động lu

chuyển hàng hoá và có ảnh hởng lớn đến hoạt động kinh doanh của doanh

nghiệp.

2.2. Yêu cầu quản lý hàng hoá:

Quản lý hàng hoá đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh

thơng mại. Quản lý tốt hàng hoá thì có thể tránh rủi ro ảnh hởng đến việc tiêu

thụ hàng hoá cũng nh thu nhập của toàn doanh nghiệp. Để quản lý hàng hoá

tốt thì doanh nghiệp cần đảm bảo quản lý tốt về các mặt số lơng, chất lợng,

giá trị.

Quản lý về mặt số lợng: đó là việc phản ánh thờng xuyên tình hình nhập

xuất hàng hoá về mặt hiện vật để qua đó thấy đợc việc thực hiện kế hoạch mua

và tiêu thụ hàng hoá, qua đó cũng phát hiện ra những hàng hoá tồn đọng lâu

ngày tiêu thụ chậm hoặc không tiêu thụ đợc để có biện pháp giải quyết, tránh

tình trạng ứ đọng vốn.

Quản lý về mặt chất lợng: để có thể cạnh tranh đợc trên thị trờng hiện nay

thì hàng hoá lúc nào cũng đáp ứng đợc chất lợng thoã mãn nhu cầu của ngời

tiêu dùng. Đó là một yêu cầu rất cần thiết của hoạt động kinh doanh thơng



mại, do đó, khi mua hàng thì các doanh nghiệp phải lựa chọn nguồn hàng có

tiêu chuẩn cao và phải kiểm nghiệm chất lợng khi mua hàng về nhập kho.

Hàng hoá dự trữ trong kho luôn phải kiểm tra bảo quản tốt tránh tình trạng h

hỏng, giảm chất lợng làm mất uy tín của doanh nghiệp.

Quản lý về mặt giá trị: đơn vị luôn phải theo dõi giá trị hàng hoá trong kho,

và theo dõi tình hình biến động giá cả trên thị trờng để biết đợc hàng hoá có

giá trị tăng giảm nh thế nào để phản ánh đúng thực tế giá trị hàng hoá tồn kho.

2.3. Nhiệm vụ hạch toán lu chuyển hàng hoá:

Trong nền kinh tế thị trờng, các đơn vị kinh doanh có thể tồn tại và phát

triển đợc thì luôn phải bám sát tình hình thị trờng để tiến hành hoạt động kinh

doanh của mình có hiệu quả. Để cung cấp thông tin hữu hiệu cho nhà quản trị

ra quyết định thì công tác kế toán luôn phải đợc cập nhật nhanh chóng, chính

xác. Trong doanh nghiệp thơng mại thì công tác kế toán lu chuyển hàng hoá

đóng vai trò rất quan trọng ảnh hởng tới kết quả kinh doanh của công ty. Để

cung cấp cho các nhà quản trị một cách chính xác, kịp thời thì công tác kế

toán lu chuyển hàng hoá trong doanh nghiệp phải thực hiện các nhiệm vụ sau:

Phản ánh kịp thời, chính xác tình hình nhập- xuất- tồn kho hàng hoá cả

về số lợng, giá cả, chất lợng, tình hình bảo quản hàng hoá dự trữ. Phản ánh

đầy đủ nghiệp vụ mua, bán hàng hoá.

Quản lý chặt chẽ tình hình biến động và dự trữ hàng hoá, phát hiện xử

lý kịp thời những hàng hoá giảm chất lợng, giá cả và khó tiêu thụ.

Tổ chức tốt nghiệp vụ hạch toán chi tiết hàng hoá, luôn luôn kiểm tra

tình hình ghi chép ở các kho, quầy hàng. Thực hiện tốt chế độ kiểm tra, đối

chiếu sổ sách ghi chép và kết quả kiểm kê hàng hoá ở các kho và quầy hàng.

Lựa chọn phơng pháp tính giá vốn hàng hoá xuất bán cho phù hợp với

tình hình đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp mình để đảm boả đúng chỉ

tiêu lãi gộp hàng hoá.

Ghi nhận doanh thu bán hàng đầy đủ và kịp thời phản ánh kết quả mua

bán hàng hoá, tham gia kiểm kê đánh giá lại hàng hoá.



 Tính toán chính xác các chi phí liên quan đến quá trình mua bán hàng

hoá, các khoản giảm trừ doanh thu, các khoản thanh toán công nợ với nhà

cung cấp và với khách hàng.

Xác định kết quả tiêu thụ và lên báo cáo kết quả kinh doanh của doanh

nghiệp.

iI. Hạch toán nghiệp vụ lu chuyển hàng hoá:

1. Quá trình mua hàng:

1.1. Các phơng thức mua hàng, thanh toán và thủ tục chứng từ:

Doanh nghiệp thơng mại có thể mua hàng theo các phơng thức sau:

Mua hàng theo phơng thức trực tiếp: Theo phơng thức này, căn cứ vào

hợp đồng đã ký kết, doanh nghiệp cử nhân viên thu mua hàng hoá mang giấy

uỷ nhiệm nhận hàng đến đơn vị bán hàng để nhận hàng theo quy định của hợp

đồng mua bán hàng hoá, hoặc có thể doanh nghiệp mua trực tiếp tại các cơ sở

sản xuất kinh doanh, tại thị trờng. Sau khi hoàn thành thủ tục chứng từ giao

nhận hàng hoá, nhân viên thu mua sẽ vận chuyển hàng hoá bằng phơng tiện tự

có hoặc thuê ngoài, mọi chi phí vận chuyển thì do doanh nghiệp chịu.

Mua hàng theo phơng thức chuyển hàng: Căn cứ vào hợp đồng đã ký kết

hoặc đơn đặt hàng, bên bán chuyển hàng tới cho bên mua theo địa điểm quy

định trớc và bên mua sẽ cử nhân viên thu mua đến nhận hàng. Trờng hợp này

thì chi phí vận chuyển hàng hoá có thể do bên bán hoặc bên mua chịu theo

thoả thuận của hai bên.

Chứng từ mua hàng hoá có thể kèm theo quá trình mua hàng đó là:

Hoá đơn giá trị gia tăng (bên bán lập)

Hoá đơn bán hàng (bên bán lập)

Bảng kê mua hàng hoá

Phiếu nhập kho

Biên bản kiểm nhận hàng hoá

Phiếu chi, giấy báo nợ, phiếu thanh toán tạm ứng



1.2. Phơng pháp tính giá hàng hoá nhập kho:

Theo quy định, đối với hàng hoá nhập mua trong hoạt động kinh doanh thơng mại đợc tính theo phơng pháp giá thực tế nhằm đảm bảo nguyên tắc giá

phí. Tính giá hàng mua là việc xác định giá ghi sổ của hàng hoá mua vào. Giá

thực tế của hàng hoá mua vào đợc xác định:

Giá thực tế

Giá mua

của hàng

= của hàng

hoá mua vào

hoá



Thuế nhập khẩu,

+ thuế TTĐB phải nộp (nếu có)



Giảm

Chi phí thu mua

giá hàng + phát sinh trong quá

mua

trình mua hàng



Giá mua hàng hoá là số tiền mà doanh nghiệp phải trả cho ngời bán theo



hoá đơn:

Đối với doanh nghiệp tính thuế giá trị gia tăng theo phơng pháp khấu trừ

thì giá mua của hàng hoá là mua cha có thuế giá trị gia tăng đầu vào.

Đối với doanh nghiệp nộp thuế giá trị gia tang theo phơng pháp trực tiếp và

đối với những hàng hoá không thuộc đối tợng chịu thuế giá trị gia tăng thì giá

mua hàng hoá bao gồm cả thuế giá trị gia tăng đầu vào.

Ngoài ra, đối với trờng hợp hàng hoá mua vào trớc khi bán cần phải gia

công chế biến thì giá mua hàng hoá bao gồm toàn bộ cho phí phát sinh trong

quá trình đó.

Giảm giá hàng bán là số tiền mà ngời bán giảm cho ngời mua. Khoản này

sẽ ghi giảm giá mua hàng hoá. Giảm giá hàng mua bao gồm: giảm giá đặc

biệt, bớt giá và hồi khấu.

Chi phí thu mua hàng hoá là chi phí phát sinh liên quan đến việc thu mua

hàng hoá nh chi phí vận chuyển, bôc dỡ, hao hụt trong định mức...

1.3. Kế toán chi tiết hàng hoá:

Kế toán chi tiết hàng hoá đợc thực hiện chi tiết đối với các loại hàng hoá lu chuyển qua kho cả về chỉ tiêu giá trị lẫn hiện vật. Đây là công tác quản lý

hàng hoá cần có ở các doanh nghiệp. Hạch toán nhập- xuất- tồn hàng hoá phải

đợc phản ánh theo giá thực tế.