BÀI 10: CƠ CHẾ BIỂU HIỆN Ở CẤP ĐỘ TẾ BÀO - CƠ THỂ:

Tự ôn thi Tốt nghiệp, Đại học môn Sinh học – Tập 1 (LT3.8)



Th.s Tô Nguyên Cương



3. Bản chất: Đó là mối quan hệ giữa KG, môi trường và kiểu hình.

KG + MT1 = KH1

KG + MT2 = KH2

…

KG + MTn = KHn

……………………………………

KG + MTj = KHj ( j є (1: n) )

4. Hệ quả

- Bố mẹ truyền cho con kiểu gene mà không phải những tính trạng đã hình thành sẵn.

- Kiểu gene quy định khả năng phản ứng của cơ thể trước môi trường.



 52. Trong trường hợp trên n tiến tới vô cực nghĩa là gì? n tiến tới vô cực hay không?

II. MỨC PHẢN ỨNG

1. Ví dụ

Lợn Yorkshire nước Anh, con đực có khối lượng 300–400 kg, con cái khoảng 230–

300 kg. nhưng lợn ỉ Việt Nam chỉ có khối lượng 50 – 60 kg.



 53. Có hay không trường hợp:

- 1000 con lợn con sinh ra từ một con lợn nái trong mỗi lần mang thai?

- Sinh vật nào là nhóm sinh vật có mức phản ứng rộng nhất với môi trường?

2. Định nghĩa: Là giới hạn thường biến (giới hạn biểu hiện) của mỗi KG trong những điều

kiện môi trường khác nhau.

III. Ý NGHĨA: Khi xét trên mối quan hệ giữa 3 yếu tố: KG, MT và KH.

1. Trong chọn giống

KG (Giống): Quy định giới hạn năng suất của giống vật nuôi, cây trồng.

MT (Kĩ thuật sản xuất): Kĩ thuật SX  tạo điều kiện tối ưu.

KH (Năng suất, phẩm chất, thẩm mỹ): Là kết quả thu được.

Vì vậy để nâng cao năng xuất ta có 2 giải pháp:

 Cần thực hiện tốt kĩ thuật chăm sóc (cho ăn đủ bữa, chế độ dinh dưỡng, vệ sinh

chuồng trại, …) thì mới phát huy hết phẩm chất của giống.

 Cải tạo giống (lai tạo, gây đột biến, …) sẽ giúp cho nó có gene mới, tổ hợp gene mới

vượt qua giới hạn năng suất của giống cũ.

2. Trong tiến hoá

- Loài nào có mức phản ứng càng rộng thì phân bố càng rộng, tức là càng thích nghi với

MT sống.

- CLTN sẽ giữ lại những cá thể mang kiểu gene có mức phản ứng rộng.

Tư vấn, cung cấp tài liệu TOBU



- 85 -



Website: http://www.tobu.vn



Tự ôn thi Tốt nghiệp, Đại học môn Sinh học – Tập 1 (LT3.8)



Th.s Tô Nguyên Cương



3. Trong học tập

Có thể thấy, mỗi tập thể, mỗi cá nhân tương ứng với KIỂU GENE; hoạt động học tập

tương ứng với MÔI TRƯỜNG; khả năng, kết quả thu được tương ứng với KIỂU HÌNH. Rõ

ràng bản chất di truyền, chúng ta không thể thay đổi được (các em yên tâm vì tất cả chúng

ta đều như nhau đều có khoảng 1000 tỉ tế bào thần kinh). Vì vậy chúng ta chỉ có thể thay

đổi và thay đổi được ngay yếu tố thứ 2 đó là xây dựng môi trường học tập tích cực:

 Giác ngộ về bản thân: Tin vào bộ não siêu việt của mình.(Xem thêm phần PHƯƠNG

PHÁP HỌC VÀ LÀM BÀI THI – phần đầu quyển sách)

 Chọn bạn mà chơi: Đó là giao tiếp với những người tích cực, những người có ý chí,

những người sống, học tập có mục tiêu, … bởi “Gần mực thì đen, gần đèn thì

rạng”

 Làm bạn với những con người nổi tiếng, kiệt xuất: Bằng cách dán ảnh những người

nổi tiếng đang rạng ngời với câu các câu nói bất hủ của họ.



“Ca ngợi thành công là điều tốt



“Cần nhớ rằng rồi mình cũng sẽ chết là cách tốt



đẹp, song rút ra bài học từ những



nhất mà tôi biết giúp bạn có thể tránh khỏi tình trạng



thất bại còn quan trọng hơn.”



cứ lo nghĩ rằng mình có điều đó để mất. Bạn đã

hoàn toàn trần trụi. Chẳng có lí do nào để không đi

theo sự mách bảo của con tim.”



“Sự thay đổi sẽ không đến nếu chúng ta đợi một ai

“Tôi không bao giờ què quặt cho

tới khi nào tôi mất hết hi vọng.”

Tư vấn, cung cấp tài liệu TOBU



đó hoặc một lần nào đó. Chúng ta là một, chúng ta

đang đợi điều đó. Chúng ta là sự thay đổi – cái mà

chúng ta đang tìm kiếm.”

- 86 -



Website: http://www.tobu.vn



Tự ôn thi Tốt nghiệp, Đại học môn Sinh học – Tập 1 (LT3.8)



Th.s Tô Nguyên Cương



Chú ý: Tuyệt đối không treo ảnh những diễn viên nổi tiếng, đẹp trai,

xinh đẹp, khêu gợi mà họ không có một thông điệp ý nghĩa gì cả. Các

bức hình đó chỉ làm chúng ta yếu đuối, nhu nhược mất đi sức mạnh

tuyệt vời bên trong mình mà thôi.

 Bồi dưỡng tâm hồn hàng ngày: Chúng ta ăn hàng ngày để giúp cho cơ thể có đủ các

chất, có đủ năng lượng. Chúng ta vận động hàng ngày từ đó giúp cho các cơ, khớp

xương của chúng ta hoạt động tốt. Nhưng tâm hồn thì phần lớn trong chúng ta quên bồi

dưỡng để nó có một “cơ bắp săn chắc” - điều kiện tiên quyết giúp chúng ta tiến đến

thành công. Vì vậy hãy đọc các tấm gương sáng hàng ngày, treo hoặc dán ảnh những

người để lại ấn tượng sâu sắc lên tường, góc học tập để nhắc nhở bản thân hàng ngày.



Hình 10.3. Quá trình phấn đấu của Nguyễn Ngọc Trung (Phú Thọ)

1. Phụ giúp bố mẹ; 2. Nghiện điện tử ; 3. Quyết tâm học tập; 4. HCV Toán Quốc tế 2010



 Du học … từ xa: Lên mạng giao lưu, học tập với các bạn bè trên thế giới. Đây là cách

nhanh nhất, dễ dàng nhất giúp chúng ta có thể tiếp cận một cách cơ bản với trình độ

khoa học tiên tiến trên thế giới. Nhưng cần cẩn thận tránh sa đà vào các chò trơi, mạng

xã hội.



 54. Tại sao trước đây bạn Việt học bình thường, thậm chí kém em nhưng sao giờ bạn ấy

học giỏi thế?

YÊU CẦU CẦN ĐẠT SAU KHI HỌC XONG BÀI 10



 Tại sao Einstain lại là cha của 2 người con … bình thường?

 Tại sao anh Nguyễn Ngọc Trung có bố thợ mộc, mẹ công nhân nhưng đã giành huy

chương vàng Toán Quốc tế năm 2010.

“Patience is the companion of wisdom.” - St. Augustine

(Kiên nhẫn đồng hành với sự thông thái)

Tư vấn, cung cấp tài liệu TOBU



- 87 -



Website: http://www.tobu.vn



Tự ôn thi Tốt nghiệp, Đại học môn Sinh học – Tập 1 (LT3.8)



Th.s Tô Nguyên Cương



ÔN TẬP CHƯƠNG II – DI TRUYỀN HỌC TẾ BÀO – CƠ THỂ



 55. Ở ngô, 2n = 20. Hãy hoàn thành bảng sau:

Nguyên phân

Kì

Số lượng



Trạng thái



Số tâm động



Số chromatide



Đầu kì trung gian

Cuối kì trung gian

Kì đầu

Kì giữa

Kì sau

Kì cuối



Giảm phân

Nhiễm sắc thể



Kì

Số lượng



Trạng thái



Số tâm động



Số chromatide



Đầu kì trung gian

Cuối kì trung gian

Kì đầu I

Kì giữa I

Kì sau I

Kì cuối I

Kì đầu II

Kì giữa II

Kì sau II

Kì cuối II



Tư vấn, cung cấp tài liệu TOBU



- 88 -



Website: http://www.tobu.vn



Tự ôn thi Tốt nghiệp, Đại học môn Sinh học – Tập 1 (LT3.8)



Th.s Tô Nguyên Cương



 56. Xác định tên Quy luật di truyền vào cột tương ứng bên phải?

BẢN CHẤT



TÊN QUY LUẬT



Xét 1

gene

Mỗi gene quy

định một tính

trạng



Gene

trong

nhân



Gene nằm

trên cặp

NST thường

hoặc vùng

tương đồng

của cặp

NST giới

tính.



Nhiều gene quy

định một tính

trạng

Mỗi gene quy

định nhiều tính

trạng

Gene nằm

Gene nằm trên

trên vùng

vùng không

không tương tương đồng của

đồng của

NST X

cặp NST

Gene nằm trên

giới tính

vùng không

tương đồng của

NST Y



Xét 2 hay

nhiều gen



Trội hoàn toàn

Trội không hoàn

toàn

Mỗi gene nằm

trên một gặp

NST tương đồng

Hai hay nhiều

gene nằm trên

cùng một cặp

NST tương đồng.



Tương tác

át chế



Gene

trong tế

bào

chất



Tư vấn, cung cấp tài liệu TOBU



- 89 -



Website: http://www.tobu.vn