IV. Yếu tố con người trong quản lý nhân lực
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (713.71 KB, 144 trang )
Các cách nhìn nhận về người lao động
Xem người lao động là một công cụ lao động đặc biệt, biết nói.
(Chế độ nô lệ).
Xem người lao động là một yếu tố của sản xuất, phải khai thác
triệt để (Chế độ Tay lo với hiệu suất tối đa).
Người lao động là một con người thực sự và có tình cảm (Trư
ờng phái Elton Mayo).
Người lao động là nguồn lực quý giá nhất, là tài sản giá trị và
là nguồn lợi thế cạnh tranh của tổ chức.
Nguyen Tan Thinh
17
Một số học thuyết về bản chất của con người
Thuyết X, Y của Mc. Gregor
Giả thuyết X: + Lười biếng là bản tính của con người bình thường. Họ chỉ muốn làm việc ít và trốn việc
khi có điều kiện;
+ Họ thiếu chí tiến thủ, không dám gánh vác công việc, cam chịu để người khác l ãnh đạo;
+ Từ khi sinh ra, con người đã tự coi mình là trung tâm, không quan tâm đến nhu cầu của
tổ chức và thng chống lại cải cách...
Đối với họ, cần phải có phương pháp quản lý truyền thống (kiểu X) là nghiêm khắc: phải cưỡng bức
họ làm việc; phải sử dụng hình phạt để đe doạ họ; phải hướng dẫn cho họ tỷ mỷ và phải kiểm soát họ
chặt chẽ.
Giả thuyết Y: + Lười nhác không không phải bản tính bẩm sinh của con người. Họ quan niệm làm việc
cũng như giải trí đều tiêu hao năng lượng, cho nên họ không ngại làm việc;
+ Họ tự giác làm việc, họ muốn có quyền tự chủ, quyền được tôn trọng. Sự thoả mãn các
quyền đó sẽ thúc đẩy họ cố gắng hoàn thành mục tiêu của tổ chức;
+ Trong môi trường thích hợp, họ không chỉ nhận trách nhiệm mà còn gánh vác thêm trách
nhiệm nếu thù lao tương xứng với trách nhiệm đã cam kết;
+ Sự khéo léo và óc sáng tạo luôn tiềm ẩn trong mỗi con người v chưa được khai thác...
Đối với họ, cần có phương pháp quản lý mới (kiểu Y): phải tạo cho họ môi trường làm việc tt, cn
tôn trọng h và động viên khen thưởng kịp thời...
Nguyen Tan Thinh
18
Một số học thuyết về bản chất ...
Thuyết Z của W. Ouchi
Năm 1981, tác giả viết cuốn sách Thuyết Z các xí nghiệp Mỹ làm thế nào để đối phó với
sự thách thức của Nhật Bản.
Theo tác giả, cái gọi là bản chất của người lao động chỉ là thái độ của họ. Thái độ đó phụ
thuộc vào sự đối xử của Người chủ DN. ở các DN của Nhật, người lao động sẽ hăng hái
nhiệt tình nếu họ được tham gia vào các quyết định của DN và được DN quan tâm đến các
nhu cầu của họ.
Nội dung chủ yếu của thuyết Z : hóy phát huy tính tích cực của người lao động, làm cho
người lao động quan tâm đến xí nghiệp là chìa khoá để nâng cao năng suất lao động.
Muốn vậy cần phải có sự tin cậy đối với người lao động, cần khôn khéo trong quan hệ
giữa người với người và biết khích lệ nội tâm của người lao động để h không ngừng
nâng cao NSLĐ ...
Nguyen Tan Thinh
19
Công nhân muốn gì từ
công việc của họ?
Giám sát
Điều kiện làm việc tốt
Cảm giác làm chủ công việc
Rèn luyện kỷ luật tốt
Sự đánh giá đầy đủ các công việc đã làm
Sự trung thành về quản lý đối với công nhân
Lương cao
Triển vọng và sự phát triển của công ty
Sự đồng cảm với những vấn đề cá nhân
Đảm bảo công việc
Công việc thú vị
Nguyen Tan Thinh
20
Công nhân
Nghiên cứu động lực làm việc
Quy luật tâm lý?
Nhu cầu
chưa
thoả mãn
Sự
căng
thẳng
Hành vi
tích cực
Thoả mãn
nhu cầu
Hành vi
tiêu cực
Không thoả
mãn nhu cầu
Giảm sự
căng thẳng
Thay đổi trạng
thái, phát triển
Hành
động
Nguyen Tan Thinh
Chưa giảm
căng
thẳng
21
Không
phát triển
Bản chất của việc tạo động lực
cho người lao động
Con người luôn có các nhu cầu và lợi ích
Nguyen Tan Thinh
22
Các khía cạnh khác nhau về
động viên khuyến khích
Các học thuyết Nhu cầu
Thuyết Hai loại nhân tố:
Bất mãn và hài lòng
Môi trường
khuyến khích
làm việc
Thuyết Mong đợi
???
Thuyết Công bằng
Đặc điểm của công việc
Nguyen Tan Thinh
23
Nhu cầu cá nhân
Nhu cầu tự
hoàn thiện
Nhu cầu
tôn trọng
Nhu cầu xã hội
Nhu cầu an toàn
Nhu cầu thiết yếu / sinh học
Sơ đồ của A.Maslow: các nhu cầu tự nhiên của con người
Nguyen Tan Thinh
24
Thuyết Nhu cầu E-R-G
của C.Adertfer
Con người theo đuổi đồng thời cả 3 nhu cầu:
Nhu cầu tồn tại Existance needs
Nhu cầu quan hệ Relatedness needs
Nhu cầu phát triển Growth needs
Con người rất năng động: trong quá trình thực hiện các nhu trên,
nếu gặp trở ngại ở nhu cầu nào đó, thì họ biết dồn nỗ lực sang các
nhu cầu còn lại.
Nguyen Tan Thinh
25
Thuyết Nhu cầu bậc cao
của Mc. Clelland
ở những người quản lý và thành đạt phải có cả 3 nhu cầu bậc cao
và với cường độ đủ lớn:
Nhu cầu thành tích
Nhu cầu liên minh
Nhu cầu quyền lực
Bạn có muốn trở thành một người quản lý và thành đạt hay không?
Nguyen Tan Thinh
26
Thuyết Hai nhóm nhân tố
của F.Herzberg
Tác giả có một phòng nghiên cứu tâm lý và đ ã đặt các câu hỏi với 200
kỹ sư và kế toán thuộc các nghề khác nhau: khi nào làm việc cảm thấy
hài lòng và thoả mãn và khi nào thì thấy không hài lòng và bất m ãn?
Nhân tố nào tác động lên nhu cầu nào khiến chúng ta
làm việc hăng say hơn, tích cực hơn, hài lòng và thoả m ãn hơn?
Nhân tố nào tác động lên nhu cầu nào khiến chúng ta
làm việc kém phấn khởi, không yên tâm, luôn lo lắng, và kéo dài
tình trạng này thì sẽ bất mãn?
Nguyen Tan Thinh
27
